olağanüstü masal

Tatar ve Başkurt Türkleri günümüzde kadim Türk yurdu İdil Ural Bölgesi’nde, Rusya Federasyonu içerisinde özerk cumhuriyetlere sahip iki ayrı Türk boyudur. Dilleri ve kültürleri neredeyse aynı olan bu iki Türk boyunun sözlü halk edebiyatları da oldukça zengindir. Sözlü halk edebiyatı türlerinden biri olan masallar İdil Ural Bölgesi’nde içerdiği motifler açısından gerek Türk dünyası masallarıyla olsun gerekse Dünya milletlerinin masallarıyla olsun benzerlikler ve farklılıklar göstermektedir. Bu bildiride önce Tatar ve Başkurt Türklerinin sihirli (olağanüstü) masallarında görülen “ruhun/canın başka bir yerde saklanması ya da korunması” ile ilgili motifler tespit edilecektir. Sonrasında tespit edilen motifler Stith Thompson tarafından 6 cilt hâlinde 35 yılda tamamlanan ve masalbilimciler tarafından da saygın bir başvuru kaynağı olarak kabul edilen Motif Index of Folk Literature isimli eserde yer alan ilgili motiflerle karşılaştırılacaktır. Karşılaştırma sonunda ortak olan motifler ile Tatar-Başkurt sihirli masallarına özgü motifler bu eserde kullanılan metoda göre sınıflandırılacak ve bu devasa motif atlasına katkıda bulunulacaktır.

ÖZET
Bu çalışmamızda; Covid-19 pandemik durumu, manevi danışmanlık ve rehberlik, sosyal medya üzerinden masal anlatıcılığı arasındaki ilişki bağlamsal olarak ele alınarak: ”Masallar ve masal anlatıcıları nasıl bir manevi danışmanlık ve rehberlik görevi üstlenir? Masalların iyileştirici etkisi var mıdır?  Toplumları etkileyen olağanüstü durumların zararlı ve yıkıcı etkilerinin aşılmasında masallardan nasıl yararlanılabilir? Masalların değerler eğitiminde ve değer aktarımındaki işlevi ve rolü nedir? Sosyal medya üzerinde masal anlatıcısı hangi projelerde karşımıza çıkmaktadır? Bu konuda yapılmış ve yapılagelen uygulamalar nelerdir?” sorularına cevaplar aranacaktır.
İlk olarak 2019 yılının Aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde görülen Covid-19 günümüzde tüm dünyayı etkisi altına almıştır. Sevdiklerimizle bir araya gelmek, kültür ve sanat etkinliklerine katılmak, eğitim hayatındaki sınıflarımız yerine daha çok evde vakit geçirdiğimiz; sosyal, ekonomik ve psikolojik krize dönüşen bu olağanüstü salgın sürecinde sosyal medya, bir araya gelmede veya bağlantı kurmada önemli bir araç haline gelmiştir. Çeşitli araştırmalar, Covid-19 boyunca sosyal medya kullanım süresinin salgın öncesi döneme göre dikkat çekici bir şekilde arttığını göstermektedir.
Bu tip olağanüstü durumlarda ihtiyaç gruplarına yönelik olarak manevi danışma ve rehberlik uygulamaları olağan durumlara nazaran daha da önem kazanmaktadır. Manevi bakım ve uygulamalar, sosyal hizmet uygulamalarının inanç ve din temelli bir yönü olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu uygulamalar; dini kurumlar, sivil toplum örgütleri, belediyeler vb. kamu kuruluşlarınca gerçekleştirilmektedir. Konu itibariyle Milli Eğitim Bakanlığı ve UNESCO Türkiye Milli Komisyonu iş birliğinde, milletin ortak değerlerinin ülkeye ait motiflerle nesilden nesile aktarılması ve çocukların hayal güçlerinin geliştirilmesi amacıyla Anadolu Masalları Projesi de bu zorlu süreçte bir çeşit manevi danışmanlık ve rehberlik görevi üstlenmiştir. Salgın sürecinde projenin kesintiye uğramaması için masal öğretmenlerince masalların anlatımına yer verilen “Anadolu Masalları” adıyla Youtube kanalı kurulmuş böylece masal ortamı ve masal anlatıcılığı yeni bir boyut kazanmıştır.
Masalların manevi rehberliğinde; geleceğimizin teminatı çocuklarımızın ruhlarına, değer dünyalarına, hayal güçlerine ve umutlarına dokunularak süreci mümkün olduğunca hasarsız atlatmalarına katkıda bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Covid-19, Masal, Masal Anlatıcılığı, Manevi Danışmanlık, Sosyal Medya.

NARRATING TALES VIA SOCİAL MEDIA IN THE CONTEXT OF SPİRİTUAL ADVİSORY AND CONSELİNG DURİNG COVID-19 EPİDEMİC PERİOD

ABSTRACT
In this study, answers to following questions will be sought considering the ralationship between Covid-19 epidemic situation, sipiritual advisory and counseling, telling tales via social media contextually: How do tales and narrators take on the task of spiritual advisory and counselling?Do tales have a healing effect? How can we benefit from tales to overcome the harmful and destructive effects of extraordinary situations affecting society?What is the role and function of tales in terms of values education and value transfer? What are the implementations carried out in that field?
First seen in Wuhan, China in December, 2019, Covid-19 has affected the whole World nowadays. İn times of this extraordinary epidemic process, transformed in to social, economic and psychologicalcrisis, we are now spending much more time at home instead of meeting with our loved ones, joining cultural and art activities, taking classes at school. İn this case social media becomes on important means to get together duration of usage of social media has increased remorkably during Covid-19 compared to the pre-epidemic period.
In times of that kind of extraordinary situations spirutual advisory and counselling for need groups gain importance with regard to ordinary situations.
Spiritual care and practices appear as casework studies based on faith and religion. These studies are carried out by religious institutions, non-governmental organizations, municipalities and public institutions.
For the purpose of passing down the common values of the nation from generation to generation with national patterns and for developing the imagination of children, Anatolian Tales Project takes the role of spiritual advisory and counselling in this difficult period in cooperation with the Ministry of Education, UNESCO and Turkish National Commission. For the project not to be interrupted during the pandemic process a Youtube channel including telling of tales has been established in the name of "Anatolia Tales", by the teachers of tales.
In the spiritual guidance of tales, it has been contributed to the souls of children, their imagination and hopes to get over the process without any damage.
Key Words: Covid19, Tale, Storytelling, Spiritual Advisory, Social Media