Download Full Global Challenges and the Law of the Sea 1st Edition Marta Chantal Ribeiro (Editor) PDF All Chapters
Download Full Global Challenges and the Law of the Sea 1st Edition Marta Chantal Ribeiro (Editor) PDF All Chapters
Download Full Global Challenges and the Law of the Sea 1st Edition Marta Chantal Ribeiro (Editor) PDF All Chapters
com
https://textbookfull.com/product/global-challenges-and-the-
law-of-the-sea-1st-edition-marta-chantal-ribeiro-editor/
OR CLICK BUTTON
DOWNLOAD NOW
Global Challenges and the Law of the Sea 1st Edition Marta
Chantal Ribeiro (Editor)
https://textbookfull.com/product/global-challenges-and-the-law-of-the-
sea-1st-edition-marta-chantal-ribeiro-editor/
textboxfull.com
https://textbookfull.com/product/the-international-law-of-the-sea-3rd-
edition-yoshifumi-tanaka/
textboxfull.com
https://textbookfull.com/product/the-united-nations-convention-on-the-
law-of-the-sea-1st-edition-siig/
textboxfull.com
https://textbookfull.com/product/marine-mammal-conservation-and-the-
law-of-the-sea-1st-edition-cameron-s-g-jefferies/
textboxfull.com
Indigenous Peoples, Marine Space and Resources, and
International Law : The Interaction Between International
Human Rights Law and the Law of the Sea 1st Edition Enyew
https://textbookfull.com/product/indigenous-peoples-marine-space-and-
resources-and-international-law-the-interaction-between-international-
human-rights-law-and-the-law-of-the-sea-1st-edition-enyew/
textboxfull.com
https://textbookfull.com/product/fishes-of-the-sea-of-japan-and-the-
adjacent-areas-of-the-sea-of-okhotsk-and-the-yellow-sea-lindberg/
textboxfull.com
https://textbookfull.com/product/the-rule-of-law-in-global-
governance-1st-edition-monika-heupel/
textboxfull.com
https://textbookfull.com/product/forbidden-tutor-7-huntsmen-academy-
of-sin-book-2-1st-edition-chantal-cross-cross-chantal/
textboxfull.com
Marta Chantal Ribeiro
Fernando Loureiro Bastos
Tore Henriksen Editors
Global
Challenges
and the Law
of the Sea
Global Challenges and the Law of the Sea
Marta Chantal Ribeiro •
Fernando Loureiro Bastos • Tore Henriksen
Editors
Global Challenges
and the Law of the Sea
Editors
Marta Chantal Ribeiro Fernando Loureiro Bastos
Faculty of Law Faculty of Law
University of Porto University of Lisbon
Porto, Portugal Lisbon, Portugal
Tore Henriksen
Faculty of Law
UiT The Arctic University of Norway
Tromsoe, Norway
This Springer imprint is published by the registered company Springer Nature Switzerland AG.
The registered company address is: Gewerbestrasse 11, 6330 Cham, Switzerland
Foreword
It is an honour for me to write a foreword for this volume on Global Challenges and
the Law of the Sea based on the contributions to the VIIth Colloquium of the
International Association of the Law of the Sea (hereinafter “the AssIDMer”), held
in Lisbon, Portugal, on 20–21 September 2018. I had the privilege of participating in
this Colloquium of the AssIDMer, which was co-hosted by the University of Porto,
the University of Lisbon and UiT the Arctic University of Norway.
The 1982 United Nations Convention on the Law of the Sea (hereinafter
“UNCLOS” or “the Convention”) is one of the most complex international treaties
that have ever been negotiated. While UNCLOS reaffirmed many provisions of
customary international law codified in the 1958 Geneva Conventions, its main
achievement was progressive development of international law. UNCLOS declares
the seabed, ocean floor and their mineral resources beyond limits of national
jurisdiction the common heritage of mankind and establishes the international
regime governing activities in that area, introduces concepts of exclusive economic
zone and archipelagic waters, clarifies the regime governing passage through straits
used for international navigation, defines the legal regime of the continental shelf
and establishes criteria to be used by coastal States in establishing the outer limits of
their continental shelf, contains extensive provisions concerning the protection and
preservation of the marine environment and provides for a mechanism, in the form of
compulsory procedures entailing binding decisions, that is supposed to ensure
compliance with the provisions of the Convention.
While UNCLOS represents the best effort on the part of international community
of States to address governance issues that required solution at the time of its
conclusion, the Convention did not resolve all of them. Consequently, while
UNCLOS quite rightly is being called “Constitution for the oceans” and there is
no doubt that conclusion of the Convention constituted a remarkable achievement, it
should also be understood that its resulting oceans governance regime still has gaps
which need to be addressed. This was clearly demonstrated by the fact that relatively
shortly after the conclusion of UNCLOS, two implementing agreements had to be
negotiated to supplement its provisions, namely the 1994 Agreement Relating to the
v
vi Foreword
Implementation of Part XI of the United Nations Convention on the Law of the Sea
of 10 December and the 1995 Agreement for the Implementation of the Provisions of
the United Nations Convention on the Law of the Sea of 10 December 1982 Relating
to the Conservation and Management of Straddling Fish Stocks and Highly Migra-
tory Fish Stocks.
It should also be understood that UNCLOS cannot provide and has never been
intended to provide an answer to every problem that arises. UNCLOS is a framework
convention. As a framework convention, which enjoys almost universal acceptance,
it has proved to be a flexible instrument serving as a solid legal foundation for the
further progressive development of the international law of the sea. UNCLOS
therefore should be viewed as a solid foundation for international governance of
maritime activities, which is an ongoing law-making process; as a platform on which
new emerging issues relating to the international governance of activities in the
oceans are to be addressed, gaps closed and deficiencies, if discovered, to be
corrected.
For many years, oceans have been viewed as capable of supporting any human
activity and their resources have been considered unlimited. In our days, it is
universally recognized that increasing human activities are pushing the oceans to
the limits of their ecological carrying capacity that marine resources are exhaustible
and that urgent actions are to be taken to ensure their sustainable use. UNCLOS,
which is now more than forty years old, does not address a number of emerging
issues such as the conservation of biodiversity, CO2 sequestration, the use of marine
genetic resources, the issues arising in connection with global warming and rapidly
increasing demand for energy sources. UNCLOS therefore needs to be
supplemented by additional regulatory regimes to meet these new challenges.
The need for further regulatory regime supplementing the Convention was
confirmed, when on 24 December 2017 the General Assembly of the United Nations
by resolution A/RES/249 decided to convene an intergovernmental conference “to
elaborate the text of an internationally legally binding instrument under the United
Nations Convention for the Law of the Sea on the conservation and sustainable use
of marine biological diversity in areas beyond national jurisdiction”.1 Multiple
complex issues that need to be resolved in this instrument were discussed at the
VIIth Colloquium of the AssIDMer and presentations made in this regard are
included in Part III of this volume.
The international community of States should seek solution to these emerging
issues through the process of international governance within the framework of
relevant existing institutions, first of all the United Nations, its agencies and related
organizations that provide fora where States and other actors can engage in dialogues
and negotiations which, if successful, should result in new norms and regulatory
regimes supplementary to the one established by the Convention and facilitating its
implementation.
1
General Assembly resolution 72/249, A/RES/248, of 24 December 2017.
Foreword vii
As pointed out by Patricia Birnie, Alan Boyle and Catherine Redgwell in their
book on “International Law and the Environment”, the term “governance” when
applied to the United Nations and its agencies implies rather less than global
government, a task for which no international organization is equipped, but more
the power to determine policy or initiate the process of international law-making. At
the very least, it captures the idea of a community of States with responsibility for
addressing common problems through a variety of political processes which are
inclusive in character, and which to some degree embody a limited sense of
collective interest, distinct in specific cases from the particular interests of individual
States.2
In our days, conservation and sustainable use of many of ocean resources should
be viewed as a matter of common concern. As noted by Birnie, Boyle and Redgwell,
the concept of “common concern” implies that international community of States as
a whole has a legitimate interest in such resources of global significance. It follows
from the above that the international community of States has a common responsi-
bility to ensure conservation and sustainable use of these resources and that indi-
vidual States have legal obligation vis-a-vis the whole international community of
States regarding the conservation and sustainable use of these resources and that
such obligation can be enforced by or on behalf of that community of States.3
The VIIth Colloquium of the AssIDMer presented an excellent opportunity to
look in detail at some of the global challenges that we face today in ocean gover-
nance. The presentations made at the Colloquium included in the present volume
constitute a reach overview of recent developments in various areas of ocean affairs
and provide their thorough analyses. They address the role of the international
organizations in the implementation and development of the law of the sea (Part I)
and the issue of protection and conservation of the areas beyond national jurisdiction
(Part III).
As to “superpowers, international courts and the law of the sea”, an issue
addressed in Part II of this volume, it was highlighted in one of my recent publica-
tions on the subject that judicial institutions constitute an integral element of this
governance process by providing authoritative guidance on what the law of the sea is
and by fostering the progressive development of international law. In this context, it
is crucial that international courts and tribunals continue to offer to States an efficient
and fair administration of justice that facilitates the peaceful and sustainable resolu-
tion of conflicts.
At the same time, there is the issue of use of international judicial proceedings by
States for political purposes. It is important to recognize that such cases can place
international courts and tribunals in a difficult position. The function of international
judicial bodies is to assist the parties in the peaceful settlement of their disputes, not
to aggravate disputes. Faced with politically motivated requests, it is incumbent
2
P. Birnie, A. Boyle, C. Redgwell (2009) International Law and the Environment. Third Edition,
Oxford University Press, pp. 152-154.
3
Id., pp. 203-204.
viii Foreword
4
Golitsyn (2019) Adjudication of maritime disputes. In: Elvik G, Clifton M-J, Haas T, Lourenço L,
Schwiesow K (eds) The art of judicial reasoning, festschrift in honour of carl baudenbacher.
Springer International Publishing, Cham, pp 207–208.
Preface
The international law of the sea is one of the most dynamic areas of contemporary
international law. The radical transformation of international law of the sea that
began in 1945 with the emergence of the legal concept of continental shelf did not
end in 1982 with the conclusion of the negotiations on the United Nations Conven-
tion on the Law of the Sea. The ‘Constitution of the Oceans’, as a framework
convention, provides adequate responses to the international legal regulation of a
very diverse range of matters, but, at the same time, shows the limitations arising
from the historical epoch in which it was negotiated. It should be stressed that a
number of legal problems have arisen in recent decades which require innovative
legal solutions and imply a balance between global interests, sovereign powers and
the jurisdiction of coastal States. Relevant examples are the need to find regional and
global legal responses to the preservation of marine biodiversity, the effects that the
sea level rise could have on the terrestrial territory of States, on the demarcation lines
of their spaces and on the forced displacement of their populations, the transforma-
tion of the Arctic frozen space into an ocean open to international navigation and the
exploitation of living and non-living natural resources.
This book has been organized and structured as a contribution to the understand-
ing of the tension arising from the need to provide innovative legal solutions to new
and complex issues of a global scope and nature and the relevance of international
legal concepts that were created and established by State practice when the sea was
an endless space and timid progress was made regarding the conservation of living
resources. The first readers of this volume are international lawyers interested in
following the evolution of some important areas of international law of the sea, in
particular the role played for its progressive development by international organiza-
tions and conflict resolution mechanisms as well as the current challenges and
achievements on the conservation and sustainable use of areas beyond national
jurisdiction. Considering the way in which chapters have been structured and
written, it may be equally suited to readers interested in the academic literature on
the functioning of international regimes applicable to the seas and oceans as well as
ix
x Preface
1 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Giuseppe Cataldi
xi
xii Contents
Marta Chantal Ribeiro Assistant Professor of public law, with tenure, at the
Faculty of Law, University of Porto and Principal Investigator at the Law of the
Sea Research Group of the Interdisciplinary Centre of Marine and Environmental
Research (CIIMAR, University of Porto)
Tore Henriksen Professor of law at the Faculty of Law, UiT the Arctic University
of Norway (since 2008). Director of the Norwegian Centre for the Law of the Sea
(previously K. G. Jebsen Centre for the Law of the Sea)
xv
Abbreviations
xvii
xviii Abbreviations
Giuseppe Cataldi
Abstract AssIDMer was established, in 2001, exactly for the purpose of promoting
research activities on issues relating to the Law of the Sea by academics, civil
servants and legal practitioners. It is an honor, therefore, for its President, to make
some general points on the topic of “Global Challenges and the Law of the Sea”,
which are meant to constitute a basic background premise to the chapters that follow.
First of all, the maritime issues herein discussed illustrate the vitality of the Law of
the Sea, even if an element that can be considered common to many current issues of
this topic is the rapid aging of international legal instruments available. Secondly, a
free and open maritime order based on the rule of law must be considered as a
cornerstone for the stability and prosperity of the international community; this
implies that the old unilateralist ethics of the “creeping jurisdiction” must today
give way to the demands of co-operation imperatives that are functionally necessary
for the common interests of the international community. Finally, protection of
marine environment and resources is an emerging key priority at global level; in
particular, it has to be stressed that the deep sea represents the world’s largest
environment: though largely unexplored, it provides for one of the highest levels
of biodiversity on our planet and for a wide variety of ecosystem services.
It is an honor for the President of the “International Association of the Law of the
Sea” (AssIDMer), to write a brief Introduction to this volume, in which most of the
chapters enclosed reproduce the papers submitted at the Association’s seventh
ordinary Colloquium, which took place in Lisbon in September 2018.
The intention, in the following pages, is simply to make some general points on
the topic of “Global Challenges and the Law of the Sea” which came to mind after
reading the thorough and interesting chapters herein contained. The general points,
which are meant to constitute a basic background premise to the specific develop-
ments that will be provided below in the volume, are as follows:
G. Cataldi (*)
University of Naples “L’Orientale”, Department of Human and Social Sciences, Napoli, Italy
e-mail: gcataldi@unior.it
(a) The maritime issues herein discussed illustrate the vitality of the Law of the Sea.
For a long time, it was wrongly believed that with the entry into force of the
United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS), research and
debate on the issue, so intense during the years of the Third United Nations
Conference on the Law of the Sea, were old-fashioned and obsolete, the codi-
fication having provided all the necessary answers. If we go through recent
books, articles and proceedings on the Law of the Sea, we can see that the
younger generations of European internationalists seem to have long forgotten
the subject. They appear to have left it to their older Professors, preferring more
fashionable themes, such as environmental law, human rights and international
criminal law. On the contrary, practice has shown the inaccuracy of the assump-
tions underlying this behavior and it is therefore appropriate that younger
generations of researchers deal with and study this area of International Law.
It is a comforting sign of a change in attitude that the editors have been able to
obtain quality contributions to this volume from so many young researchers.
(b) There is one element that can be considered common to many current issues of
the Law of the Sea: the rapid aging of international legal instruments available.
First of all, we still have the habit of talking about UNCLOS as the “new Law of
the Sea”, even though it was opened for signature nearly 40 years ago, while
during this same period the structure and the very composition of the interna-
tional community have undergone profound changes following phenomena that
have marked an era: the fall of the Berlin Wall, the existence of new technolog-
ical instruments in what is called “globalization”, the birth of the World Trade
Organization, an increased sensitivity to the demands of the individual vis-à-vis
States and multinational companies, the events of 11 September 2001, disasters
such as Chernobyl or Fukushima, the so called “Arab Spring” and the conse-
quent migration issues. All these occurrences necessarily determined the birth
and development of a series of new and unforeseen problems which must be
addressed by legal instruments forged in and for a different historical-political
context. It is worth noting, for example, that biological diversity, and therefore
the need for its protection, is nearly absent in UNCLOS, which takes into
consideration the “conservation of biological resources” for the sole purpose
of ensuring its optimal use based on the criterion of maximum sustainable
exploitation (maximum sustainable yield—UNCLOS, Arts 61 and 62). The
notion of biodiversity has been included in the international legal system since
the last decade of the twentieth century, with the adoption of the UN Convention
on Biological Diversity (UN, 1992).
(c) A free and open maritime order based on the rule of law is a cornerstone for the
stability and prosperity of the international community. It is therefore crucially
important that freedom of navigation, connectivity among regions and cooper-
ation on capacity building is ensured among all coastal States. The different
nature of criminal activities at sea calls for a diversified response and a compre-
hensive analysis of all its aspects. The continued instability in several areas of
the Middle East, Africa and Asia has resulted in an unprecedented displacement
of people on a global level and an increased influx of migrants and refugees in
1 Introduction 3
regarding its integration in Law enforcement sectors, such as IUU fishing and
monitoring of illegal fishing vessels.
(f) The degradation of the marine environment also presents crucial security chal-
lenges in terms of disruption of national economies, potential displacement of
people, degeneration of national identities and the crucially important aspect of
loss of lives. The rising of sea levels, sea water acidification and global warming
require scientific research and capacity building, effective and robust legislation/
regulations, tailored incentives, education and communication plans as well as
the creation of robust partnerships among academia, industry, public institutions
and regulatory bodies. Advanced monitoring systems are crucial to understand
the dynamics of the planet and the changes that are taking place.
(g) The deep sea represents the world’s largest environment; nevertheless, and
though largely unexplored, it provides for one of the highest levels of biodiver-
sity on our planet and for a wide variety of ecosystem services. Some of these
ecosystem services are unique, irreplaceable, and play a key role in sustaining
human well-being. Unfortunately, due to technological development and the
depletion of shallow-water resources, deep sea ecosystems are being increas-
ingly exploited and, unexpectedly, greatly affected by anthropogenic stressors
and climate change. In addition, once impacted, the costs for the restoration of
deep-sea ecosystems are much higher than those estimated for shallow-water
ones.
These are only some of the “Global Challenges” presently at stake. Indeed, while
the present global socio-economic situation and its ongoing trends do not allow for
inefficiencies and fragmented approaches, and even though in recent years the
dialogue between scholars and decision-makers has significantly progressed, there
are still numerous barriers and bottlenecks that need to be progressively removed,
notably cultural differences and institutional barriers. In general, scientists construct
theories and refine conceptual models over time based on rigorous methodological
approaches to withstand the highest degrees of public scrutiny and criticism, while in
the world of decision-making, science is just one point of view, frequently not the
most influential, and the need for decisions is immediate. The time has come to
overcome these barriers. This would have several and very relevant added values:
speed up the process, streamline resources, promote socio-economic development,
assure use and advancement of knowledge, encourage more robust decisions,
provide more resources to research and innovation. Stakeholders and civil society
will benefit greatly from such cooperation. AssIDMer was established, in 2001,
exactly for this purpose. The idea is to promote research activities on issues relating
to the Law of the Sea by academics, civil servants and legal practitioners. The
objective is to set up an independent institution in order to develop a dynamic
legal community of lawyers involved in matters regarding the Law of the Sea and
to promote cooperative links among experts all around the globe. In expanding its
efforts to contribute to the development of the international Law of the Sea,
AssIDMer values research, symposia and publications such as this prolific and
highly noteworthy volume.
1 Introduction 5
Mariko Kawano
Abstract Under the United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS),
international cooperation through universal, regional, or subregional organizations is
particularly important for the purpose of the implementation of the rules concerning
the conservation and management of the fish stocks (CMFS) and the protection and
preservation of the marine environment (PPME). There were numerous international
organizations or conventional arrangements for these purposes even before the
UNCLOS. However, since the adoption of the UNCLOS, by considering the new
development of scientific and technological knowledge and recognizing the needs of
new legal rules and approaches to respond to them, new organizations and arrange-
ments have been established both for CMFS and for PPME. Moreover, the organi-
zations and arrangements prior to the UNCLOS have been reviewed or replaced by
new mechanisms. The universal organizations contribute to the development of new
legal rules and provide the mechanisms for coordination and enhancement of the
function of regional organizations and arrangements. Today, various and compli-
cated overlap and interaction can be noted between the legal rules concerning CMFS
and those concerning PPME. Marine living resources are considered to constitute a
part of the marine environment and various principles and approaches of interna-
tional environmental law are introduced to the measures for CMFS. Under these
circumstances, the cooperation between the organizations for CMFS and those for
PPME may contribute to the coordination and harmonization of the legal rules
concerning these different but closely related matters.
1 Introduction
The United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS), contains various
general and framework rules and requires the States concerned to substantiate the
appropriate rules for their implementation. As international cooperation is essential
M. Kawano (*)
Waseda University, Faculty of Law, Tokyo, Japan
e-mail: mkawano@waseda.jp
for this purpose, the Preamble emphasizes its importance and various provisions set
out the obligation to cooperate. The forms of cooperation in those provisions vary.
While some provide for direct cooperation between or among the States concerned
and some others require all States to cooperate for the specific purpose,1 there are
many provisions that set out the obligation to cooperate directly or through interna-
tional organizations, on a regional as well as universal basis.2
This chapter focuses on the activities undertaken by universal and regional
organizations to fulfil the obligations to cooperate in the matters of the conservation
and management of fish stocks, hereafter referred to as “CMFS,” and the protection
and preservation of the marine environment, hereafter referred to as “PPME”. These
two matters are specifically taken up for the following three reasons. First, relevant
chapters concerning these two matters only set out frameworks and general rules
and, thus, their substantive and actual implementation fully depends on international
cooperation through universal, regional or subregional organizations,3 which are
mechanisms to respond to the differing circumstances and needs of respective
regions. Second, in response to the significant development of scientific knowledge
and technologies since the adoption of the UNCLOS, there have been developments
in the substantive rules and measures. The activities of universal, regional or
subregional organizations in these matters may flexibly change in accordance with
those developments. Third, although the UNCLOS sets out the rules concerning
these two matters in different parts, there is various and complicated overlap and
interaction between the rules and approaches in relation to these two matters. Their
relationships significantly reflect the current circumstances of the law of the sea.
In Sect. 2, the precedents of international courts and tribunals are analyzed to
examine the phenomenon of the overlap of matters concerning CMFS and those
concerning the PPME. Then, in Sects. 3 and 4, the mechanisms of regional organi-
zations for CMFS and the PPME are respectively examined and their differences are
stated.
In this chapter the term “organization” is defined as an institution established by a
legally binding convention concluded among more than two States and constituted
by at least one internal organs endowed with certain competence and functions set
out by the convention, while the word “arrangement” is defined as an institution that
lacks a formal structure equivalent to an “organization” but is designated with certain
functions to facilitate international cooperation among States sharing common
1
For example, Art. 43 sets out the obligation to cooperate between the user States and States
bordering a strait in the establishment and maintenance in the strait of necessary navigational and
safety aids or other improvements in aid of international navigation and for the prevention,
reduction and control of pollution from ships, and Article 100 provides for the obligation of all
the Parties to cooperate in the repression of piracy on the high seas or in any other place outside the
jurisdiction of any State.
2
For example, Art. 69 and 70 provide for the obligation to cooperate on a bilateral, subregional or
regional basis to ensure the interests of land-locked States and geographically disadvantaged States.
3
While the rules concerning CMRS are principally provided in Parts V and VII, Part XII sets out
those concerning the PPME.
Another Random Scribd Document
with Unrelated Content
voorjaar en den zomer, in ontzaglijke scharen rondzwemt. Zij
behoort tot die soorten, waar de gelobde, franjeachtige
m o n d a r m e n een wijde mondopening vrijlaten en zeer lang en
bladachtig van vorm zijn. Aan den ingesneden rand van het scherm
bevinden zich 8 gelobde t a s t d r a d e n , die van netelorganen
voorzien zijn en daartusschen 8 r a n d l i c h a a m p j e s (fig. M op
bladz. 166, bij R), die als zintuigen dienen en waartusschen zich
weer 8 paren franjeachtige r a n d l a p p e n bevinden. Uit de maag
ontspringen 16 wijde kanalen (fig. M, rK), die als stralen naar den
rand loopen.
Het scherm heeft bij dit fraaie dier een halfbolvormige gedaante,
het is tweemaal zoo breed als hoog, ongeveer 6-8 centim. in
middellijn en is aan den rand voorzien van zeer talrijke en groote,
langwerpige, dicht opeengehoopte netelwratten, die, bij het
aanvatten, een sterk brandend gevoel teweegbrengen. De
randlappen zijn bijna vierhoekig, aan de buitenzijde een weinig
uitgetand. De kleur van het glasheldere scherm is rozerood, met
prachtige roode vlekken en roode tastdraden; bij het aanraken
verspreidt de oppervlakte een fraai groen licht. Op een stillen
zomeravond kan men deze kristallen zwemklokken, die dan een
fantastisch licht verspreiden, langzaam enkele centimeters zien
zinken en zich daarna eenige malen zien samentrekken, waardoor
zij weer naar de oppervlakte opstijgen.
Bij haar buurvrouw op de plaat: de z e e p a d d e s t o e l of
z e e l o n g (Rhizostoma pulmo), fig. 1, die ingelijks de
Middellandsche zee bewoont, doch waarvan ook soorten aan onze
kusten voorkomen, doen de mondarmen zich geheel anders voor. Zij
zijn hier zoodanig m e t e l k a a r v e r g r o e i d , dat, in plaats van den
mond, slechts talrijke kleine openingen tusschen die armen, als in-
en uitstroomingsopeningen, overblijven. Zij zijn 8 in getal en alleen
van onderen vrij; aan hun basis, en verder naar beneden, bevinden
zich aan die armen twee kransen van gekroesde uitwassen, waarin
zich talrijke kleine taschjes bevinden, die voor het verteren van
kleine vischjes en andere diertjes dienen en die door kanalen met de
maagholte in verband staan. Het scherm is hier tot 60 centim. breed,
hoog en klokvormig, zonder rand-tastdraden, doch aan den rand met
niet minder dan 80 randlappen en 8 randlichaampjes. De kleur van
de klok zelf is prachtig melkwit of blauwwit, doorschijnend, hier en
daar fraai blauw, soms een weinig roodachtig en de randlappen zijn
blauwviolet.
Een nog eenvoudiger schermkwal is de zoogenaamde
t e e r l i n g k w a l (Charybdea grandis) van fig. 6, die een scherm
heeft, dat zeer hoog gewelfd, buidelvormig en vierdeelig van bouw
is, met slechts 4 randlichaampjes. De maag is nog door vier andere
maagzakjes omgeven. Het scherm is tamelijk vast, vierhoekig, bijna
teerlingvormig. Aan het onderste uiteinde van elk der vier zijkanten
hangt, van den rand van het scherm, een lap naar beneden, die
„randblad” genoemd wordt en vanwaar weer een enkelvoudige,
lange en dunne holle vangdraad afhangt. De hoogte van het scherm
is 3-4, de breedte 2-3 centim. Het komt in de Middellandsche zee
voor.
Het fraaie dier van fig. 7 heeft een geheel ander uiterlijk dan de
drie vorige. Het is een voorbeeld van een derde klasse van
darmholtedieren: de ribkwallen, die weer geheel anders van
maaksel zijn dan de beide vorige klassen: de kwalpoliepen en de
schermkwallen. Het lichaam is hier meer ei- of peervormig, zelden
bandvormig, doch de voortbeweging van deze, steeds vrij
zwemmende, geleiachtige en doorschijnende dieren geschiedt veel
krachtiger dan bij de schermkwallen en wel: door middel van 8 rijen
van kamvormige z w e m p l a a t j e s , in den vorm van overlangsche
r i b b e n geplaatst (vanwaar de naam) en die uit trilharen of trillapjes
bestaan. De ribkwal van fig. 7 is de zoogenaamde m e l o e n k w a l
(Beroë Forskaliï), een prachtig gekleurd dier, langwerpig
trechtervormig of ovaal en dikwijls van vrij aanzienlijke grootte.
De ribkwallen zwemmen met de mondopening naar beneden,
steeds in volle zee, en, wat haar organisatie betreft, stellen zij het
hoogtepunt voor van de afdeeling der holzakdieren en ook uiterlijk
spannen zij verreweg de kroon, daar de rijen van roeiende
zwemplaatjes, die het doorschijnende, schitterende lichaam van het
dier tamelijk snel voorwaarts drijven, zulk een wonderbaar
kleurenspel vertoonen, dat men deze dieren wel de „b r i l j a n t e n
d e r z e e ” genoemd heeft. De mond eindigt weer in een
buisvormige maag, waarvan de achterste opening in den trechter
van de lichaamsholte uitkomt. Terwijl vele ribkwallen vangarmen of
vangdraden voor het grijpen der prooi bezitten, ontbreken deze bij
de meloenkwal; zij vangt de kleine vischjes of andere, kleinere
ribkwallen, waarmede zij zich voedt, door middel van uitstulpbare
mondlippen. De voortplanting geschiedt door eieren, die zich echter
dadelijk tot gewone dieren ontwikkelen; er is dus g e e n
t e e l t w i s s e l i n g , zooals bij de schermkwallen. Deze dieren zijn
zeer beweeglijk en draaien zich behendig in alle richtingen om, tot
het grijpen van den buit, waartoe de mond, die onbescheiden
afmetingen heeft, voortdurend geopend wordt. De jonge dieren zijn
kleurloos, later worden zij prachtig rozerood.
Een andere fraaie ribkwal is de t w e e v l e u g e l i g e c a l l i a n i r a
(Callianira bialata), een zeldzaam dier in de Middellandsche zee,
doch waarvan een andere soort ook wel op onze kusten
waargenomen is. Het lichaam heeft, in doorsnede, den vorm van
een rechthoek, met stompe hoeken en aan de mondpool eenigszins
versmald, is 2-3 centim. lang en van boven van twee prachtige, zeer
lange, vleugelvormige, veerachtige aanhangsels voorzien. Het
lichaam is glashelder, met rozeroode vlekken, die langs de ribben in
regelmatige rijen gerangschikt zijn. De vangdraden zijn rozerood.
Een zeer bijzonderen vorm heeft de Ve n u s g o r d e l (Cestum
Veneris), fig. 5, een der fraaiste en sierlijkste van de ribkwallen, die
in de Middellandsche zee leeft. Het volkomen doorschijnende en
glasheldere lichaam, dat in den zonneschijn in de schitterendste
kleuren speelt, is naar twee kanten buitengewoon verlengd tot een
langen, platten gordel van 1,5 meter lang en ongeveer 8 centim.
breed. De randen van den gordel zijn met trilharen omzoomd en
door de beweging van deze, en tevens door de „zwemplaatjes”,
houdt het dier zich in het water zwevend of beweegt het zich
kronkelend voorwaarts. Nu eens kronkelt de band zich, in sierlijke
bochten, door het water voort, dan weer rolt hij zich bijna geheel op,
om zich vervolgens weer uit te breiden. Het is een der fijnste en
fraaiste schepselen der zee, dat vooral in de Middellandsche zee en
den Atlantischen oceaan voorkomt en zich voedt met kleine
kreeftjes.
Thans vraagt ten slotte nog een lid van de v i e r d e klasse der
darmholtedieren: die der bloempoliepen, op deze plaat onze
aandacht, waarvan wij een groot aantal op de volgende platen zullen
ontmoeten, doch waarvan het uiterst sierlijke diertje van fig. 3: de
b e k e r k w a l of b e k e r p o l i e p (Lucernaria Leuckarti) een
merkwaardig voorbeeld is. Dit is echter nog geen eigenlijke
bloempoliep, doch een overgang of verbindingslid tusschen deze en
de schermkwallen, want het vertoont sommige kenmerken van
beiden tegelijk. Het lichaam is bekervormig en loopt naar onderen in
een steel uit, waarmede het op andere voorwerpen, meestal op
zeeplanten, bevestigd is. De bovenrand van den beker loopt in 8
zeer korte armen uit en daarop zijn hoopjes of bundels van voel- of
vangdraden bevestigd, die hol zijn en netelorganen dragen. In het
midden van den beker komt de vierhoekige mondbuis vrij naar voren
en is hier dus naar boven gericht en voert in een maagholte met vier
straalvormige zijdelingsche maagzakken. Deze laatsten zijn slechts
door smalle tusschenschotten van elkaar gescheiden, doch aan den
rand van den beker door een ringkanaal verbonden. De beker is
tamelijk diep, de steel heeft ongeveer ¹⁄₃ van de lengte van den
beker en heeft een breedere basis. Het dier heeft een olijfgroene
kleur en leeft in de Noordzee, ook aan onze kusten.
XVII.
PLAAT XVII.
EEN ONDERZEESCHE
BLOEMENTUIN.
Hier zien wij, behalve enkele blaaskwallen, voor het eerst de echte
bloempoliepen, de v i e r d e klasse der darmholtedieren, die door
haar uiterlijk niet slechts de heerlijkste sieraden, doch door haar
ontwikkeling ook de grootste wonderen, vormen van de zee.
Verschillende fraaie soorten daarvan kan men ook in de zee-aquaria,
bijv. te Amsterdam, zien en bewonderen.
Het zijn betrekkelijk hooger georganiseerde dieren dan de kwallen
en kwalpoliepen. Bovendien behooren deze prachtig gekleurde
bloemdieren, wier talrijke vangarmen inderdaad veel aan
meeldraden van een bloem doen denken en die niet ten onrechte
den naam dragen van z e e r o z e n , z e e - a n e m o n e n enz.,
alsmede de fraaie en sierlijk vertakte k o r a a l d i e r e n , tot het
schoonste en interessantste, wat de dierenwereld van het water
oplevert. Deze dierlijke bloemen veranderen de naakte rotsen der
zee, in den waren zin des woords, in heerlijke b l o e m e n t u i n e n .
En het zijn teere, fijne bloempjes van fabelachtige pracht, die, als
wonderen in een sprookje, den bodem van den oceaan bevolken.
Maar: hoe schoon en teer deze bloemen ook mogen zijn, zoo is
toch niet alles aan haar even poëtisch en liefelijk. Ook hier is een
keerzijde der medaille, die vrij wat prozaïscher klinkt: de
bloempoliepen behooren tot de roofgierigste en vraatzuchtigste
schepselen der zee, die met haar vangarmen verraderlijk allerlei
onschuldige kleine kreeftjes en vischjes grijpen en meedoogenloos
in haar onverzadelijk keelgat doen verdwijnen. Zelfs vleesch
versmaden zij niet en met visch, vleesch, schelpdieren enz. worden
dan ook deze roofdieren in het aquarium grootendeels gevoed. Men
verzuime vooral niet, bij een bezoek aan het aquarium te
Amsterdam, de voeding eens bij te wonen (’s middags te 4 uur).
Teneinde nu eerst eens de organisatie dezer bloempoliepen met
die van de overige darmholtedieren te vergelijken, geven wij in fig. N
weer een schets van de overlangsche doorsnede eener zee-
anemone.
Fig. N.
Schets, in overlangsche doorsnede, van een zee-
anemone.
Deze dieren zijn met een breede basis aan rotsen, steenen,
zeeplanten of schelpen vastgegroeid en daartegenover ligt de
m o n d (M), die hier dus naar boven gericht en door een groot aantal
holle v a n g a r m e n (A) omringd is, wier holten, zooals wij bij den
doorgesneden arm ter linkerzijde zien, weer met de lichaamsholte in
verband staan. Deze laatste vertoont echter een groot verschil met
die van de kwalpoliepen en de schermkwallen, daar zij door
overlangsche, straalsgewijs geplaatste tusschenschotten
(Mesenteriën), S en S1, in een aantal kamers verdeeld is, wier
holten (K) met de holle vangarmen samenhangen, zoodat deze
laatsten, door inpersen van water uit die holten, uitgebreid en door
uitpersen weer ingetrokken kunnen worden. Het is curieus, om in het
aquarium te zien, hoe handig de dieren die talrijke vangarmen
uitslaan en er de prooi of het aangeboden middagmaal mee grijpen.
Van boven naderen die tusschenschotten veel meer tot elkaar en
zijn daar verbonden met een soort van buis (Sch), waar de mond (M)
in uitkomt en die als een soort van slokdarm kan beschouwd
worden, waardoor het voedsel in de zoogenaamde m a a g komt, die
hier niets anders is dan de spijsverterende lichaamsholte. In die
holte bevinden zich ook de e i e r e n (E), welke aan den rand der
tusschenschotten bevestigd zijn en langs den minder gebruikelijken
weg van den mond het lichaam verlaten, evenals de uitwerpselen.
Elk eitje groeit uit tot een afzonderlijk dier, want de zee-anemonen
leven geheel op zich zelf, dus niet in kolonies. Toch geschiedt de
voortplanting ook wel door d e e l i n g , waarbij deelen van het lichaam
afgescheiden worden, die dan tot nieuwe dieren uitgroeien. Het
aantal vangarmen bedraagt, evenals dat der tusschenschotten enz.,
altijd 6 of een veelvoud daarvan; bij de minste aanraking of bij rust
worden zij geheel in de lichaamsholte teruggetrokken en dan biedt
het dier een geheel ander beeld aan. De zoo sierlijke, teere en
zwellende bloem krimpt dan plotseling ineen tot een onooglijken,
vormloozen klomp, zooals kan blijken, door vergelijking van de
figuren 5, 6 en 12 op de plaat, die alle hetzelfde dier voorstellen.
De bloempoliepen van deze plaat leven op zich zelf en blijven
steeds week, zij scheiden geen kalk af en vormen geen knoppen,
dus ook geen koloniën of poliepenstokken, zooals die
bloempoliepen, welke „k o r a a l d i e r e n ” genoemd worden en die wij
op Plaat XIX zullen ontmoeten.
Een zeer fraaie bloempoliep is de g e g r o e f d e z e e a n e m o n e
(Anemonia sulcata) van fig. 4, wier poliepachtig lichaam den vorm
heeft van een hollen cylinder, die met een breedere, ovale basis, een
soort zuigende schijf, de v o e t s c h i j f , op steenen, rotsen, schelpen,
zeeplanten enz. vastgehecht is, terwijl de tegenovergestelde pool,
de m o n d s c h i j f , den ovalen mond met den krans van voelers of
vangarmen draagt. Met die voetschijf kunnen deze vrij levendige
bloempoliepen eenigszins over haar onderlaag voortschuiven. De
weeke lichaamsmassa is aan de buitenoppervlakte met een groot
aantal groeven doorsneden (vandaar de naam), wier aantal
overeenkomt met dat van de voelers, waarvan er niet minder dan
omstreeks 200, doch steeds een veelvoud van 6, aanwezig zijn. Aan
den bovenrand bevindt zich een krans van duidelijke wratten. De
kleur van het lichaam is lichtbruin tot groenachtig, de vangarmen
hebben een lichtere kleur. De lengte van het lichaam bedraagt 10,
die van de vangarmen 15 centim. Uit de eitjes ontwikkelen zich
reeds in de lichaamsholte larven, die door den mond uitgespuwd
worden en dan eenigen tijd in het vrije sop rondzwemmen, om zich
daarna aan eenig vast voorwerp vast te hechten en tot een nieuw
dier uit te groeien. De dieren leven in de Middellandsche zee en aan
de kusten van West-Europa.
Uiterst sierlijk en fraai van kleur zijn ook de „z e e r o z e n ” tot het
geslacht Actinia behoorend. Daarvan zien wij in fig. 5, 6 en 12 drie
exemplaren van de gewone z e e r o o s (Actinia equina), die, zooals
uit de afbeeldingen blijkt, nog verschillende kleuren kan vertoonen:
in fig. 5 roodbruin met roode vangarmen, blauwe randwratten (de
netelorganen) en een blauwen band over den rand van de voetschijf,
terwijl fig. 6 een groen gekleurd exemplaar is en fig. 12 een
roodgekleurd, met ingetrokken vangarmen. Overigens komt de
lichaamsbouw grootendeels met die van de zee-anemone overeen.
Het lichaam is zeer vleezig, l a a g van vorm (7 centim. breed en 5
centim. hoog), heeft een zeer breede voetschijf en 192 vangarmen
van 1,5 centim. lang. Verschillende soorten van het geslacht Actinia
komen op onze kusten voor.
Ook nog andere bloemen zijn in onzen dierlijken, onderzeeschen
bloementuin vertegenwoordigd. Fig. 11 stelt de fraaie z e e -
a n j e l i e r (Actinoloba dianthus) voor, die een h o o g lichaam (15
centim. hoog, 7 centim. breed), met breede, van een golvenden rand
voorziene, voetschijf bezit. De talrijke vangarmen zijn kort en breed,
aan den rand franje-achtig, waardoor zij veel gelijken op de
kroonblaadjes van een anjelier. De kleur is zeer verschillend: geel,
olijfgroen, oranje, rozerood of wit. Zij leeft op klippen en steenen in
de Noord- en Oostzee en in de Middellandsche zee.
Ongemeen sierlijk, doch weer geheel anders van vorm is de
v l i e z i g e w a s b l o e m (Cerianthus membranaceus) van fig. 7.
Deze is meestal niet vastgegroeid, doch heeft zich van onderen in
een vleezige, van den lichaamswand afgezonderde, dunne buis
vastgezogen. De vorm is langgerekt en slank, van boven eenigszins
trompetvormig en op de mondschijf bevinden zich twee kransen van
talrijke, zeer lange (tot 35 centim.), niet voor terugtrekking vatbare
voelers, die violet zwartachtig of rozerood van kleur zijn. De
lichaamsholte eindigt van onderen in een kleine opening, „porus”
genaamd, die afgesloten kan worden en dit gedeelte boort zich in
het fijne zand van de kusten. Het dier komt voor van de
Middellandsche zee tot aan het Kanaal.
In de Noordzee, den Atlantischen oceaan en de Middellandsche
zee komt, op steenen, de z o n n e - z e e - a n e m o n e (Heliactis
bellis), fig. 13, voor, een bloempoliep, die verschillende kleuren, van
geel tot rozerood, kan vertoonen. Het lichaam is leerachtig, 9 centim.
lang en 6 centim. breed, met een ronde, breede, gegolfde of naar
onderen gebogen mondschijf, aan wier rand de vrij talrijke, 1¹⁄₂ à 2
centim. lange vangarmen staan. De lichaamswratten staan in
overlangsche rijen en nemen naar beneden in grootte af.
Een lieflijk en gezellig tooneeltje van eendracht, vrede en
vriendschap, dat men ook in het aquarium kan bijwonen, leveren ons
de figuren 8, 9 en 10, waaraan zeer verschillende diersoorten, in de
schoonste harmonie, samenwerken. Wij zien op den bodem, in den
ondersten hoek links, de ledige schelp van een groote zeeslak, een
soort van wulk of kinkhoren (zie bladz. 128), die tot woning is
uitgekozen door een levenden kreeft, wiens scharen en pooten wij
buiten de voordeur zien uitsteken, terwijl het zachte en zeer
kwetsbare achterlijf in de ledige schelp opgeborgen wordt. Het is de
e r e m i e t - of k l u i z e n a a r s k r e e f t (Pagurus bernhardus), fig. 9,
ook wel „s n i j d e r ” genoemd, die werkelijk, als een kluizenaar,
eenzaam in zijn huisje leeft en zonder die bedekking van zijn weeke
achterdeelen volkomen hulpeloos en aan de heidenen—zijn vele
vijanden—overgeleverd zou zijn. Met dat harde, geleende pantser
echter is hij genoeg „mans”, om het zich aan niets te laten ontbreken
en terwijl hij zich, met het gansche huis en toebehooren op zijn rug,
langzaam voortbeweegt, is hij, zonder gevaar voor zijn teere
achterlijf, in de gelegenheid om zooveel te rooven, als hij slechts
kan. Groeit het dier en wordt hem het huis te klein, dan trekt hij er uit
en verhuist naar een grooter slakkenhuis, waarbij hij nooit verzuimt,
om, bij de verhuizing, ook zijn „levende have” mee te nemen.
Want het merkwaardigste komt nog. Onze kluizenaar is niet zoo
eenzelvig, als het schijnt; hij leeft gezellig, wel niet met zijnsgelijken,
maar verkeert toch voortdurend in aangenaam—en vooral
hulpvaardig—gezelschap. Op het dak van zijn woning—de
buitenzijde van het slakkenhuis—zien wij, bij fig. 8, een geheele
kolonie van kleine bloempoliepjes: de g e s t e k e l d e h y d r a c t i n i a
(Hydractinia echinata), diertjes van ongeveer 1 centim. hoog, met
dichte kransen van vangarmen om den mond en bruinrood van kleur,
die zich uit een korstvormig uitgebreide wortelmassa verheffen. En
aan de overzijde van het slakkenhuis zien wij nog een andere,
grootere bloempoliep: de m a n t e l - a k t i n i e (Adamsia palliata), fig.
10, die een gedrongen, kegelvormig lichaam, met breede
grondschijf, heeft, dat 25 centim. lang en 2 centim. breed is en een
groot aantal vangarmen om den mond vertoont. De kleur is van
boven wit of blauwachtig wit, naar beneden in geel en ten slotte in
bruin overgaand. En het is hoogst merkwaardig, dat deze poliep
bijna nooit anders voorkomt, dan juist op die slakkenhuizen, welke
tot woonplaats van de eremietkreeft dienen. Een andere aktinie, die
ingelijks op de, door eremietkreeften bewoonde, slakkenhuizen leeft,
is die van fig. 14. Zij behoort ook tot het geslacht A d a m s i a
(Adamsia Roteletti), is hoog van vorm (9 centim. hoog, 4 centim.
breed), met een groot aantal witte vangarmen, tot ongeveer 700 in
getal. De kleur van het dier is wit-geel, met bruine overlangsche
strepen.
Wat voeren nu die poliepen op het dak van de woning uit? Een
zeer nuttig en liefderijk werk, maar waarvoor zij ook ruimschoots
beloond worden. De kreeft plaatst die dieren zelf op het slakkenhuis
en zijn gehechtheid aan dit volkje van bovenbewoners is zelfs zoo
groot, dat hij, bij een noodzakelijke verhuizing, de bovenbedoelde
„levende have” geregeld meeneemt; hij maakt de poliepen met zijn
scharen voorzichtig los en plakt ze weer boven op de nieuwe
woning. En de poliepen laten zich die kunstbewerking geduldig
welgevallen en zij geschiedt blijkbaar met onderling goedvinden.
De zaak is deze. De eremietkreeft wenscht van de netelorganen
der bloempoliepen, als verdedigingsmiddel tegen alle mogelijke
vijanden, partij te trekken; met den zoeten last op zijn rug is hij
inderdaad tegen elken aanval gevrijwaard. Maar de poliep doet dat
niet gratis, zij trekt insgelijks voordeel uit haar positie en wij zien hier,
hoe ook in de natuur een praktische „handelsgeest” tusschen
verschillende organismen bestaat: het over en weer aanbieden van
hulp of bescherming, een eerlijke ruilhandel volgens de wet van
vraag en aanbod, die met een wetenschappelijken term: symbiose,
dat is: samenleving, genoemd wordt (zie ook bladz. 71). Terwijl de
poliep, door haar venijnige netelslagen, de al te indringerige vijanden
van den kreeft op een afstand houdt, moet deze laatste haar den
wederdienst bewijzen, haar als „rijpaard” te dienen. Zij zit veilig en
stevig op het dak van het huis en als de bewoner ter jacht gaat, rijdt
zij gratis mee en trekt partij van de hapjes, die afvallen van den buit
van den kreeft; zoo is dus de ééne dienst den anderen waard.
Daarom zoeken de poliepen ook dikwijls zelf deze slakkenhuizen op,
doch zij vestigen zich steeds op bewoonde, nooit op ledige. Door dit
handelsverdrag zijn de reizende poliepen meer verzekerd van het
noodige voedsel, dan wanneer zij, zooals haar familieleden,
onbeweeglijk aan rotsen vastgehecht waren en dus voor haar
middagmaal meer „op zien komen” moesten spelen. Men heeft dit
merkwaardige verschijnsel—waarvan in de natuur nog vele andere
voorbeelden bekend zijn—ook wel „commensalisme” genoemd.
Inderdaad houdt de eremietkreeft, in zekeren zin, „commensalen”,
die hij kost en inwoning—zij het dan ook maar op zijn dak—
verschaft, terwijl de kostgangers hem de verschuldigde huur betalen,
in den vorm van het op een afstand houden van vijanden door
middel van haar netelorganen.
De overige bevolking van de fraaie waterpartij op onze plaat,
bestaat niet uit bloempoliepen, doch uit vertegenwoordigers van een
geheel andere klasse, dus van de v i j f d e klasse der
darmholtedieren: de buiskwallen of blaaskwallen (Siphonophoren),
waarvan in fig. 1, 2 en 3 drie soorten afgebeeld zijn.
Zij doen ons gevallen zien van één der merkwaardigste
toepassingen van het beginsel: v e r d e e l i n g v a n d e n a r b e i d ,
in het dierenrijk. Terwijl andere dieren dit beginsel in toepassing
brengen, door de verschillende o r g a n e n van één en hetzelfde dier,
elk voor zich, een bepaalde levensverrichting te doen vervullen, zien
wij hier, bijvoorbeeld bij de prachtige, sierlijke siphonophore van fig.
3: de i n ’ t w a t e r z w e v e n d e b l a a s d r a g e r (Physophora
hydrostatica), niet één enkel dier, doch een kolonie, een s t a a t of
sociale gemeenschap van een groot aantal dieren, die elk op zich
zelf echter slechts é é n bepaalde levensfunctie verrichten en
eigenlijk maar uit één enkel orgaan bestaan. Hier hebben wij dus
een sociale kwal, een „s t a a t s k w a l ”, en de leden van dien staat
vervullen gezamenlijk dezelfde levensverrichtingen als anders één
enkel dier.
De larve, die uit het ei komt, bestaat hier uit niets anders dan een
met lucht gevulde, in het water drijvende, peervormige b l a a s ,
waaraan van onderen een lange, loodrechte, draadvormige b u i s
naar beneden afhangt Deze larve vermenigvuldigt zich door
knopvorming, maar de nieuw gevormde individu’s laten niet los,
doch blijven met de buis verbonden. Aan het boveneinde der
gemeenschappelijke buis ontwikkelen zich die knoppen tot
klokvormige wezens, die geheel op kwallen gelijken, doch zij eten
niet en hebben nooit gegeten, want zij worden gratis gevoed door de
voedingssappen, die haar door andere leden der gemeenschap
toegevoerd worden door het kanaal van de lange buis, die eigenlijk
een leidingsbuis is, met voedingsbouillon voor al de dieren, die er
aan bevestigd zijn. Daarom ontwikkelen zich zelfs geen
voedingsorganen—noch andere organen—aan deze bovenste
kwallen; elk van deze dieren is niets meer dan een eenvoudige
z w e m k l o k , die, door haar uitzetting en samentrekking, de geheele
kolonie voortbeweegt, zoodat de overige leden van den staat zich
daarmede het hoofd niet hebben te breken. Die zwemklokken zijn,
zooals wij op de figuur zien, in twee rijen, ter weerszijden langs de
voedingsas gerangschikt.
Lager langs dezen gemeenschappelijken steel zitten de
v o e d i n g s d i e r e n , die den vorm van zuigbuizen hebben
aangenomen en op gewone bloempoliepen gelijken; zij zijn
uitsluitend belast met de zorg voor de voeding van de geheele
kolonie, verteren het, door haar opgenomen, voedsel en verzenden
het voedingssap door den hollen steel naar al de overige dieren.
Maar zij doen dan ook hun gansche leven niets anders dan eten en
nog eens eten, al het overige laten zij aan de andere leden van de
gemeenschap over en, behalve den mond en de maag, zijn alle
overige organen weggekwijnd. Verder vindt men daartusschen nog
prachtig rozerood gekleurde t a s t d i e r e n , die eigenlijk vervormde
voedingsdieren zijn, maar zonder mond en maag, doch met
tastorganen, die voor de geheele kolonie tasten en ook zeer lange
en fraaie, vertakte gele v a n g d r a d e n , die de dieren voorstellen,
welke, voor den geheelen staat, met het grijpen van den buit belast
zijn, doch overigens niets anders doen. Eindelijk zitten er onder de
rozekleurige tastdieren nog druiventrosvormige
g e s l a c h t s d i e r e n , die uitsluitend voor de voortplanting hebben te
zorgen. Al deze dieren nu worden door de zwemklokken op
sleeptouw genomen en door de algemeene voedingsbuis gevoed.
En zoo zijn al deze bijzondere individu’s van elke categorie, daar
zij zich met niets anders behoeven bezig te houden, specialiteiten in
hun eigen vak geworden. Evenals in de menschelijke maatschappij,
bekleedt hier elk individu van den staat, tengevolge van deze
arbeidsverdeeling, juist die betrekking, waarin hij ’t meest ervaren is
—een staat van zaken, die natuurlijk voor het welzijn van de
gansche kolonie buitengewone voordeden moet opleveren.
In fig. 2 zien wij een andere blaaskwal, den g e l e n p a a r d e v o e t
(Hippopodius luteus), aldus genoemd naar de hoefijzervormige
zwemklokken. Hier ontbreekt de luchtzak of blaas. De zwemklokken
zijn in twee rijen langs een zijas van den stam gerangschikt en
vervullen tevens de plaats van de ontbrekende dekstukken, daar de
draadvormig verlengde stam, met de daaraan hangende
diergroepen, zich daartusschen kan terugtrekken. Aan de basis van
de voedingspoliepen zitten druiventrosvormig gerangschikte
mannelijke en vrouwelijke geslachtsdieren.
Van geheel anderen aard is de blaaskwal van fig. 1, de
s c h i j f z w e m p o l i e p (Velella spirans), die, in vorm, eenigszins aan
de schijfkwallen herinnert. Hier is de lichaamsstam niet dun en
verlengd, doch schijfvormig afgeplat en er loopt een stelsel van
kanalen door, dat luchtholten insluit. Boven op de schijf bevindt zich
een, in schuine richting loopende, vertikale kam, die in een
driehoekige punt eindigt en het dier, als door een soort van zeil,
voortbeweegt, als een spel van den wind en de golven. Aan den
onderkant van de schijf zitten de geslachts- en de voedingsdieren,
welke laatste den vorm hebben van een enkelvoudige, buisvormige
poliep, die aan haar uiteinde een mondopening heeft, doch zonder
den krans van vangarmen er om heen; in de plaats daarvan heeft zij
aan hare basis een langen, zeer samentrekbaren vangdraad, met
netelorganen. De geslachtsdieren zijn ingewikkeld van bouw. Het
geheele dier is van een prachtige indigoblauwe kleur, heeft een
lengte van 2-4 centim. en leeft in de Middellandsche zee.
XVIII.
PLAAT XVIII.
SIERLIJKE ZEEBEWONERS.
Op deze plaat zijn opnieuw eenige uiterst fraaie en sierlijke
vormen uit de wereld der darmholtedieren in beeld gebracht en wel
zijn het thans, voor een deel, weer vertegenwoordigers van de
klasse der schermkwallen, deels van die der kwalpoliepen. Van
deze laatsten ontmoeten wij hier eenige soorten, die, door
knopvorming, samenhangende koloniën vormen, dus
p o l i e p e n s t o k k e n (zie bladz. 168 en 175) en wier oppervlakte,
door kalkafscheiding of door vorming eener hoornstof, koraalachtig
verhardt, zonder dat zij echter reeds tot de eigenlijke rifbouwende
koraaldieren behooren, waarvan wij op de volgende plaat
voorbeelden zullen zien.
Eerst willen wij echter onze aandacht wijden aan een paar
kwallen, die nog op de plaat afgebeeld zijn, te beginnen met No. 1,
de z a c h t e p l o o i k w a l (Aequorea forscalea), die echter niet tot de
eigenlijke schermkwallen, doch tot de kwalpoliepen behoort,
waarover op bladz. 167 gesproken is. Van deze soort is echter niet
met zekerheid bekend, of zij poliepenstokken vormt, waarvan zich
deze vrijzwemmende kwallen afscheiden, dan wel, of zij zich
onmiddellijk door een gedaanteverwisseling uit eieren ontwikkelt.
Zeker is het echter, dat de volwassen dieren vrij in den oceaan
rondzwemmen en dat zij tot de schoonste sieraden van de
Middellandsche zee behooren. Het zijn prachtig gekleurde,
doorschijnende, platte schijven, die soms meer dan 30 centim. in
middellijn zijn, met een grooten, naar onderen gekeerden mond, een
wijde, korte cylindervormige maagholte en talrijke randdraden om de
schijf. Van de maag gaan ongeveer 200 straalkanalen naar den
omtrek uit en aan het einde van elk daarvan bevindt zich een
voeldraad. Op den rand der schijf bevinden zich kleine blaasjes, die
als gehoororganen dienen. De kleur van het dier is grijsachtig wit, de
maag grijs, de geslachtsklieren bruin. Sommige soorten zijn in de
Middellandsche zee zeer algemeen.
Verder vinden wij op deze plaat ook twee eigenlijke
schermkwallen, in fig. 3 en 4 afgebeeld. Fig. 3 is de
s p i e s v o r m i g e m e d u s e (Carmarina hastata), wier scherm half
bolvormig is, ongeveer dubbel zoo breed als hoog, met een langen,
cylindervormigen, aan de basis kegelvormigen maagsteel, die iets
langer is dan de breedte van het scherm. Onder het scherm liggen
de spiesvormige geslachtsorganen en blinde, uit het ringkanaal
ontspringende, kanalen tusschen elke twee straalkanalen. De
breedte van het scherm is 5 à 6 centim., de kleur van de maag, den
mond, den rand van het scherm en de voeldraden dof rozerood. Het
is een bewoner van de Middellandsche zee. Zijn buurman van fig. 4
is nog een bijzonder fraaie schermkwal: de m u t s - m e d u s e (Tiara
pileata). Deze heeft een klokvormig scherm, dat naar boven in een
groot kegelvormig, als een muts opgericht, verlengstuk uitloopt,
zoodat het geheele scherm tweemaal zoo hoog als breed is. De
maag is bijna bol- of teerlingvormig, in het midden het breedst; de
mondlappen zijn groot en sterk gekroesd. Er zijn 12 tot 48
voeldraden, die langer zijn dan de breedte van het scherm; zij zijn
aan de basis sterk verdikt, 2 centim. breed en zijdelings
saamgedrukt. Deze kwallen komen, dikwijls in groote menigte, aan
de Europeesche kusten voor.
Al de overige afbeeldingen op de plaat hebben betrekking op
vertakte p o l i e p e n s t o k k e n , die tot de klasse der kwalpoliepen
behooren, waarvan wij reeds enkele afzonderlijk levende soorten
hebben leeren kennen (zie bladz. 23 en 183). Hoewel zij dikwijls een
hard hoornachtig of kalkachtig skelet afscheiden, verschillen zij toch
volkomen van de koraaldieren, die tot de klasse der bloempoliepen
behooren en zij verkrijgen ook zelden zulk een groote uitbreiding, dat
zij riffen vormen, terwijl de maagtusschenschotten nooit verkalken,
zooals bij de koraaldieren steeds het geval is.
Van deze klasse zien wij in fig. 2 het kleine t a n d h o r e n k o r a a l
(Sertularia pumila), dat, met vele andere soorten, zooals ook die van
fig. 5, algemeen in alle Europeesche zeeën en ook aan onze kusten,
vooral op oesterbanken, voorkomt. Al deze soorten van
tandhorenkoralen hebben een sterk vertakt, zeer op planten
gelijkend, uiterlijk, met hoofd- en zijstammen, waaraan de, meestal
dwars geringde bekertjes der afzonderlijke poliepen afwisselend
rechts en links vastzitten. De kleur is wit- of geelachtig. De stammen
ontspringen groepsgewijze uit een kruipenden worteluitlooper en zij
verspreiden zich ook kruipend over het voorwerp, waarop zij
vastgehecht zijn, bijv. zooals in fig. 2, op gewone zeewieren. De
korte leden van den stam en van de takken hebben, door de twee
tegenoverliggende poliepencellen, een V-vormige gedaante. De
voortplanting geschiedt grootendeels ongeslachtelijk, door
knopvorming, waarbij de knoppen met den stam verbonden blijven
en alzoo den stok uitbreiden. Doch dikwijls laat ook zulk een knop
los en zwemt dan, als een kwal of meduse, vrij rond (vandaar de
naam: k w a l p o l i e p e n , zie bladz. 167). Deze kwal brengt
geslachtsproducten voort, waaruit weer poliepen ontstaan, die zich
vastzetten en weer nieuwe poliepenstokken vormen. Er worden
echter ook geslachtsstoffen gevormd in de poliepencellen zelf en uit
de daardoor gevormde eitjes ontsnappen larven, die zich later weer
vastzetten en insgelijks in poliepenstokken overgaan. Verwant aan
de vorige is het z i l v e r w i t t e t a n d h o r e n k o r a a l , (Sertularia
argentea), fig. 5, dat insgelijks aan onze kusten voorkomt. Het heeft
een enkelvoudigen stam, met afwisselende takjes, die op gelijke
afstanden op elkaar volgen en zelf dikwijls ook weer vertakt zijn. De
poliepencellen zijn, in twee rijen, afwisselend op de takken geplaatst,
betrekkelijk groot en van onderen gezwollen. De geslachtscellen zijn
eivormig, hoorn- of zilverachtig van kleur, met korten buisvormigen
mond. De lengte van den stok kan 30 centim. bedragen. Men vindt
dit koraal op steenen, schelpen enz. in diep water.
Dergelijke poliepenstokken, doch met een hoorn- of chitineachtig
skelet, worden ook gevormd door de k n o t s p o l i e p e n en
b u i s p o l i e p e n . Van eerstgenoemde is de m e e r k n o t s p o l i e p
(Cordylophora lacustris) van fig. 9 een voorbeeld, aldus genoemd,
omdat deze soort niet alleen aan de kusten zelf van de Noord- en
Oostzee voorkomt, doch zich zelfs in de monden der, daarin
uitstroomende, rivieren en sommige binnenmeren verspreidt.
Interessant is het vroegere voorkomen dezer poliepen in de buizen
der Hamburger waterleiding, die er soms geheel door verstopt
Welcome to our website – the ideal destination for book lovers and
knowledge seekers. With a mission to inspire endlessly, we offer a
vast collection of books, ranging from classic literary works to
specialized publications, self-development books, and children's
literature. Each book is a new journey of discovery, expanding
knowledge and enriching the soul of the reade
Our website is not just a platform for buying books, but a bridge
connecting readers to the timeless values of culture and wisdom. With
an elegant, user-friendly interface and an intelligent search system,
we are committed to providing a quick and convenient shopping
experience. Additionally, our special promotions and home delivery
services ensure that you save time and fully enjoy the joy of reading.
textbookfull.com