ნობელიშ პრემია
ნობელიშ პრემია [1] ირწანიერი ოირქიანე პრემია რე. ჯოხო მოურსუ დუმარცხუაფალი შვედი ინჟინერიშ, ქიმიკოსიშ, გუმომგონებელიშ დო ჭარუშ ალფრედ ბ. ნობელიშ ჯოხოშე დო თიშ პატიცემაშ შინო.
ნობელიშ ანდერძიშ მეჯინათ, თიშ ღურაშ უკული დოსკილადირი კაპიტალშე ოკო დორცხუაფედუკო ნობელიშ პრემიაშ ფონდი. პრემია ერზიებუ რასაშ, ეროვნებაშ, სქესიშ დო სარწუმოებაშ უგშუგორუო კანდიდატეფს ფიზიკაშ, ქიმიაშ, მედიცინა-ფილიზოლოგიაშ, ხანტური ლიტერატურაშ დარგის უმნიშვნელუანაში დო უახალაში მეჭირნაფაშენი. ნობელიშ პრემია აკმოდირთუ ორქოშ მედალიშე, ნამუსუთ ეშახანტილი რე ნობელი, დიპლომიშე დო ჩეკიშე; თანხაშ მუდანობა მებუნაფიული რე ნობელიშ პრემიაშ ფონდიშ აორთიშა დო მუჭოთ წესინ 30-შე 70 ვითოშ დოლარშახ იძანძ.
ანდერძით ნობელიშ პრემიაშ გინოჩამაშ ნება უღუ სტოკჰოლმიშ ომაფე მენცარობაშ აკადემიას (ფიზიკა დო ქიმიაშ დარგის, მემორიალური პრემია ეკომინიკაშ დარგის - 1968), კაროლინაშ ომაფე ომედიცინე - ქირურგიაშ ინსტიტუტის სტოქჰოლმს (ფიზიოლოგიას დო მედიცინას) დო შვედეთიშ აკადემიას სტოკჰოლმს ლიტერატურაშ დარგის. ნორვეგიას ნობელიშ პრემიას მშვიდობაშ გაბერჯეკებაშ დარგის ანიჭენს ნორვეგიაშ პარლამენტიშ გეშა შანელი ნობელიშ კომიტეტი. ნობელიშ პრემიას გინმოჩანა ინდივიდუალურო კათას დო ხვალე ართიშა; მარა რე გიშარკება წესიშე ხოლო: მარი სკლოდოვსკა-კიურიქ ნობელიშ პრემია ეჭოფუ ჟირშა - 1903 დო 1911 წანეფს. ნობელიშ პრემიაშ გინოჩამაშ ცერემონიალი ინწყუაფუ სტოკჰოლმის დო ოსლოს ირ წანაშ 10 ქირსეთუთას - ნობელიშ შურიშტებაშ დღას, ნამუთ ნობელიშ დღათ რე გუმოცხადებული. ნობელიშ პრემიაშ გინოჩამაქ დიჭყუ 1901 წანას, მუჟამს პრემიაქ გინაჩუ ვ. რენტგენს ფიზიკაშ დო ქიმიაშ დარგის. ათე ჩინებული კათაშა რე პრემია გინნაჩემუ:
ფიზიკაშ დო ქიმიაშ დარგის:
მ. პლანკიშა - 1918 წ.
ა. აინშტაინშა - 1921 წ.
ნ. ბორიშა - 1922 წ.
ე. რეზენფორდიშა - 1908 წ.
ლევ ლანდაუსიშა - 1962 წ.
ფიზიოლოგიაშ დო მედიცინაშ დარგის:
ი. პავლოვიშა - 1904 წ.
რ. კოხიშა - 1905 წ.
ლიტერატურაშ დარგის:
რ. თაგორიშა - 1913 წ.
რ. როლანიშა - 1915 წ.
თ. მანიშა - 1929 წ.
მ. შოლოხოვიშა - 1965 წ.
ლიტერატურა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ↑ ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 7, გვ. 456, თბ., 1984 წელი.