| dbo:abstract
|
- Un martirologi és un llibre litúrgic en què es recullen els noms de tots els sants i les santes seguint l'ordre dels dies de l'any. És una evolució del calendari, del qual es diferencia pel seu caràcter hagiogràfic. A l'edat mitjana es van crear els martirologis històrics que contenien, a més de les notícies primitives, notes biogràfiques més àmplies. Entre aquests martirologis destaquen els de Beda el Venerable, Florus, Ató de Pistoia i Usard. L'any 1586 es va publicar el Martyrologium Romanum, obra del cardenal Cesare Baronio. Després del Concili de Trento, l'any 1584, es va publicar l'edició oficial del martirologi romà. (ca)
- Μαρτυρολογία ονομάζεται ένας κατάλογος ή μια λίστα μαρτύρων και άλλων αγίων που είναι διατεταγμένοι με την ημερολογιακή σειρά των επετείων ή των εορτών τους. Οι τοπικές μαρτυρολογίες καταγράφουν αποκλειστικά το έθιμο μιας συγκεκριμένης Εκκλησίας. Οι τοπικοί κατάλογοι εμπλουτίστηκαν με ονόματα που δανείστηκαν από γειτονικές εκκλησίες. Η ενοποίηση πραγματοποιήθηκε, με το συνδυασμό πολλών τοπικών μαρτυρολογιών, με ή χωρίς δανεισμό από λογοτεχνικές πηγές. Αυτό είναι το πλέον αποδεκτό νόημα του όρου στην Λατινική Εκκλησία. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία, το πλησιέστερο ισοδύναμο με τη «μαρτυρολογία» είναι το Συναξάριον και το μακρύτερο Μηνολόγιο. Όσον αφορά τη μορφή, πρέπει κανείς να διακρίνει ανάμεσα σε απλές μαρτυρολογίες που απαριθμούν απλά ονόματα, και ιστορικές μαρτυρολογίες οι οποίες περιλαμβάνουν επίσης ιστορίες ή βιογραφικές λεπτομέρειες. Για το τελευταίο, χρησιμοποιείται επίσης ο όρος «παθολόγιο». (el)
- Martirlibro estas listo aŭ biografiaro pri martiroj. Martirlibroj dekomence celis konservi rakontojn rilatajn al kristanaj martiroj de la unuaj jarcentoj de la nuna epoko. Plimalfrue la lokaj eklezioj konsciiĝis pri la neceso registri, sinteze, datojn kaj signifajn eventojn rilate siajn martirojn en specifa kalendaro, kiu iom post iom alrangiĝis al la funkcio de preskaŭ liturgia teksto. (eo)
- Ein Martyrologium, auch Märtyrerverzeichnis (Calendarium sanctorum, Menologium, Analogium, Synaxarium), ist ein Verzeichnis von Märtyrern und anderen Heiligen und dem Tag ihres Todes, meist mit Angabe ihrer Lebensumstände und der Art ihres Martyriums. Das Martyrologium Romanum ist das Verzeichnis aller Heiligen und Seligen der römisch-katholischen Kirche. Es wurde bis 1583 im Auftrag Papst Gregors XIII. von Kardinal Guglielmo Sirleto unter Mitarbeit insbesondere von Cesare Baronio zusammengestellt. Beim Akt der Heiligsprechung (Kanonisation) ist die Eintragung in dieses Verzeichnis der entscheidende Schritt, wichtiger noch als das Verfahren, in dem der Kanonisationsakt zustande gekommen ist, da es in den frühen Jahrhunderten noch kein geregeltes Kanonisierungsverfahren gab. Das Martyrologium Romanum enthält außerdem Angaben über die Herrenfeste zur liturgischen Verwendung, etwa am 14. September das Fest der Kreuzerhöhung oder das Hochfest der Geburt des Herrn am 25. Dezember. (de)
- Un martyrologe est un recueil dans lequel sont inscrits les noms des martyrs, et par extension des saints, dont il est fait mémoire par les croyants. Un martyrologe peut se présenter sous la forme d'une simple liste de noms de martyrs ou de saints, ou comporter pour chacun d'eux une notice biographique, un éloge et des prières. L'actuel martyrologe officiel de l'Église catholique est le martyrologe romain. (fr)
- A martyrology is a catalogue or list of martyrs and other saints and beati arranged in the calendar order of their anniversaries or feasts. Local martyrologies record exclusively the custom of a particular Church. Local lists were enriched by names borrowed from neighbouring churches. Consolidation occurred, by the combination of several local martyrologies, with or without borrowings from literary sources. This is the now accepted meaning in the Latin Church. In the Eastern Orthodox Church, the nearest equivalent to the martyrology is the Synaxarion and the longer Menologion. As regards form, one should distinguish between simple martyrologies that simply enumerate names, and historical martyrologies, which also include stories or biographical details; for the latter, the term passionary is also used. (en)
- Martirologi merupakan suatu kata yang secara harfiah mengacu pada , kumpulan pemberitahuan singkat tentang perayaan para Santo. Martirologi Kristen mungkin juga memuat doa-doa pemberkatan atau penyucian. Istilah ini tidak hanya berarti « daftar para martir », melainkan juga merujuk pada daftar liturgi tokoh-tokoh yang dikenali sebagai santo oleh Gereja, tokoh-tokoh « yang bersaksi » dari iman Kristen mereka . Saat ini, kata « martirologi » kadang-kadang disalahgunakan untuk merujuk pada nomenklatur kepribadian yang telah mengabdikan upaya mereka, atau bahkan keberadaan mereka, untuk membela tujuan, nilai, atau komunitas. (in)
- Een martyrologium (Latijn voor martelarenboek) is een catalogus van (biografische gegevens over) de martelaren in de Westerse Kerk, geordend volgens de kerkelijke kalender. Oorspronkelijk vermeldden deze werken alleen plaatselijke heiligen. Rond 450 ontstond het martyrologium van Hiëronymus of Martyrologium Hieronymianum, een lijst van martelaren die behoorde tot de meest gebruikte in de middeleeuwen. In de 9e eeuw ontstonden soortgelijke werken met uitgebreidere omschrijvingen van de heiligenlevens. Uit die tijd stamt ook het bekendste martyrologium van Usuardus, dat als basis diende van het Romeinse martyrologium dat sinds 1584 de officiële catalogus vormt voor de Katholieke Kerk. In het Oosters christendom worden de termen en synaxarion gebruikt voor dergelijke catalogi. (nl)
- Per martirologio in origine si intendeva la narrazione di notizie relative ai martiri cristiani dei primi secoli dell'era corrente. Più tardi le Chiese avvertirono la necessità di registrare, sinteticamente, date ed eventi significativi relativi ai martiri in un calendario, che avrebbero assunto il rango di vero e proprio libro liturgico. (it)
- Martyrologium – w Kościele katolickim i w prawosławiu, uporządkowana chronologicznie księga liturgiczna zawierająca informacje o męczennikach, świętych, błogosławionych i obchodzonych uroczystościach. Martyrologia powstawały lokalnie, w poszczególnych Kościołach, z czasem zrodziła się potrzeba martyrologiów ponadregionalnych, zwanych ogólnymi. W Kościele wschodnim takie ogólne martyrologium powstało przed 400 r. Napisano je w języku greckim, jednak przetrwało ono do naszych czasów jedynie w przekładzie syryjskim, stąd nosi nazwę Martyrologium syryjskiego. W połowie V w. w północnej Italii zostało ono przetłumaczone na łacinę i dodano do niego męczenników Kościoła zachodniego oraz męczenników afrykańskich. Autor-tłumacz przypisał to dzieło św. Hieronimowi, stąd znane jest ono jako Martyrologium Hieronima (Martyrologium Hieronymianum). W średniowieczu, nowego wydania martyrologium, uproszczonego, ale też wzbogaconego o nowych świętych, dokonał mnich angielski św. Beda Czcigodny (673–735). W IX wieku opracowano nowe wydania, m.in. martyrologium Usuarda. Korzystali z nich redaktorzy nowego martyrologium, opracowanego po soborze trydenckim na polecenie papieża Grzegorza XIII (ur. 1502, zm. 1585) – tak zwane Martyrologium Romanum – (Martyrologium Rzymskie), kiedy to zreformowano też Kalendarz juliański, wprowadzając Kalendarz gregoriański. Po wielu korektach tego nowego wydania martyrologium, ostatecznej rewizji dokonał papież Benedykt XIV (ur. 1675, zm. 1758). Martyrologium Romanum jest oficjalnym spisem wszystkich świętych i błogosławionych Kościoła Katolickiego. Ostatnie oficjalne wydanie Martyrologium Romanum (Martyrologium Rzymskie), uzupełnione na polecenie soboru watykańskiego II i promulgowane przez Jana Pawła II, ukazało się w 2004 r. Martyrologium Rzymskie ukazało się też po polsku po Soborze w 1967 r. W przekładzie opuszczono elementy legendarne i historycznie niepewne. Wykreślenie świętego z kalendarza liturgicznego nie oznacza pozbawienia świętego świętości, „bowiem, kto raz został uznany za świętego i wpisany do Martyrologium, pozostaje świętym na zawsze, chociażby wypisano go ze wszystkich kalendarzy liturgicznych na całym świecie”. (pl)
- Martyrologium, av grekiska μάρτυς, mártys, ”vittne”, och λόγος, lógos, ”ord”, latin Calendarium sanctorum, är en utförlig kalender med korta notiser om innevarande datums viktigare martyrer och helgon. Där finns uppgifter om vördnaden av dem och hur de dog men ibland även hur de levde och deras dödssätt. Ett av de mer kända är och det mest kända svenska verket är Lunds domkyrkas martyrologium (sv)
- Martirológios são livros litúrgicos da tradição cristã que guardam o registo diário ou memórias do dies natalis (o dia da morte / nascimento para a vida eterna) dos mártires (testemunhas da fé). Martirológio significa à letra lista de mártires. As memórias mais antigas das comunidades cristãs recordariam as vidas e ensinamentos dos Apóstolos que as evangelizaram, à maneira dos Actos dos Apóstolos. Depois foram desenvolvidas com a memória dos que continuaram a sua missão e sobretudo daqueles que se iam distinguindo pelo seu modo de vida e sobretudo pela morte, considerados modelos para todos os outros cristãos. As memórias foram inicialmente organizadas a nível local, em cada comunidade cristã, registando o nome, a época, a data, o local e o martírio sofrido. A pouco e pouco foram-se acrescentado outros que tinham dado testemunho mesmo que não tivessem morrido em martírio e aparecem títulos como confessor, papa, abade, bispo, eremita, presbítero, religioso e mais tarde também os beatos. A partir do século IV, sobretudo depois do Édito de Milão e com o apoio de Constantino começaram a ser reunidas e divulgadas em listas comuns às igrejas orientais gregas e ocidentais romanas. Historicamente, a ideia dos primeiros martirológios gerais remontam a Cromácio (século IV e V), bispo de Aquileia, e Heliodoro, bispo de Trica, que propuseram a Jerônimo que ao domingo se lessem os nomes dos mártires cujo dia natalício se celebrava. Pediram-lhe que investigasse nos arquivos de Eusébio de Cesareia, na Palestina, para se compor uma lista com as informações possíveis. Foi assim que Eusébio escreveu a História Eclesiástica ou História da Igreja e que Jerônimo elaborou listas de festas dos santos de cada mês e de cada dia com um breve texto. Ao longo da Idade Média foram compilados e copiados muitos Martirológios nas Igrejas matrizes onde residiam os bispos, e nos conventos e mosteiros, onde se faziam novas cópias. Alguns cronistas compuseram martirológios como Ado de Vienne e hagiografias ou vidas de santos, como Beda. Entre os mais famosos Martirológios europeus está o Martirológio de Usuardo de Saint-Germain, do século IX. A leitura do martirológio em cada dia do ano passou a ser constante, sobretudo nas comunidades religiosas que fazia a Liturgia das horas como nos mosteiros. A leitura do texto do dia do calendário era feita na primeira hora do dia, a hora de Prima, quando o Sol aparecia pela manhã, por volta das 6 horas, nos equinócios. Como abrangiam os 365 dias do ano, os Martirológios eram geralmente livros muito grandes, dispostos no Coro, sobre uma estante própria, o atril, por vezes de grandes dimensões. . A seguir à indicação do dia do mês, ao lado da indicação da Letra dominical respectiva, e antes dos pequenos textos que se referem aos acontecimentos da vida de Cristo ou de Nossa Senhora e dos Santos celebrados nesse dia, as festas fixas, há uma indicação da idade da Lua, ou Epacta. No século XVI, o Concílio de Trento procedeu a uma série de reformas da Igreja, incluindo dos livros litúrgicos. Não tendo concluído esta tarefa até à última Sessão, em 4 de dezembro de 1563, as reformas do Breviário, do Missal e do Martirológio foram entregues ao cuidado do Papa Paulo IV e concluídas nos pontificados seguintes de Pio V e de Gregório XIII. Estes livros litúrgicos necessitavam também de uma reforma do Calendário, finalmente concluída em 1582 por Gregório XIII, e o Calendário gregoriano implicou alterações naqueles livros litúrgicos que se passaram a distinguir dos anteriores acrescentando no título Romano como são o caso do Breviário Romano, Missal Romano e também do Martirológio Romano (pt)
- Мартироло́г (від грец. μάρτυς — свідок; грец. μαρτύριον — доказ) — список визнаних мучеників, імена яких наводяться в календарному порядку відповідно до дати їх мучеництва (тобто «днями народження» до нового життя). Мартирологи покликані полегшити запам'ятовування днів, в які здійснювалося щорічне церковне поминання того чи іншого мученика, і, як правило, поряд з датою кончини, містили короткі відомості про обставини його мученицької смерті. У католицькій і православній церквах, де мученики є об'єктами релігійного шанування і виступають у ролі посередників між Богом і людиною, мартирологи відіграють найважливішу роль. Найбільш ранні з відомих нам мартирологів — римський мартиролог (354) і календарі мучеників, карфагенський і константинопольський, — містили імена місцевошанованих мучеників. Папа Григорій XIII (1572—1585) розпорядився скласти загальноцерковний мартиролог, а наступні папи переглядали і доповнювали його. Надалі поняття «мартиролог» стало використовуватися в більш широкому, переносному значенні. В даний час в публіцистиці це слово часто використовується для позначення переліку осіб, які зазнали переслідувань або страждань, а також переліку пережитих кимось страждань, фактів переслідування тощо (uk)
- Мартироло́г (тж. мартироло́гий, мартироло́гия; от греч. μάρτυς — свидетель; греч. μαρτύριον — доказательство) — список признанных святых (вопреки названию, не обязательно только мучеников), имена которых приводятся в календарном порядке в соответствии с датой их мученичества (то есть «днями рождения» к новой жизни). Обычно термин используется применительно к католической церкви, применительно к православной церкви используют термин святцы. Мартирологи призваны облегчить запоминание дней, в которые осуществлялось ежегодное церковное поминовение того или иного мученика, и, как правило, наряду с датой кончины, содержали краткие сведения об обстоятельствах его мученической смерти. В исторических церквях, где мученики являются объектами религиозного почитания и выступают в роли посредников между Богом и человеком, мартирологи играют важнейшую роль. Самые ранние из известных нам мартирологов — римский Мартиролог Иеронима и календари мучеников, карфагенский и константинопольский, — содержали имена местночтимых мучеников. Папа Григорий XIII (1572—1585) распорядился составить общецерковный, так называемый Римский мартиролог, а последующие папы пересматривали и дополняли его. В дальнейшем понятие «мартиролог» стало использоваться в более широком, переносном значении. В настоящее время в публицистике это слово часто используется для обозначения перечня лиц, подвергшихся преследованиям или страданиям, а также перечня пережитых кем-либо страданий, фактов преследования и т. п. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Martirlibro estas listo aŭ biografiaro pri martiroj. Martirlibroj dekomence celis konservi rakontojn rilatajn al kristanaj martiroj de la unuaj jarcentoj de la nuna epoko. Plimalfrue la lokaj eklezioj konsciiĝis pri la neceso registri, sinteze, datojn kaj signifajn eventojn rilate siajn martirojn en specifa kalendaro, kiu iom post iom alrangiĝis al la funkcio de preskaŭ liturgia teksto. (eo)
- Un martyrologe est un recueil dans lequel sont inscrits les noms des martyrs, et par extension des saints, dont il est fait mémoire par les croyants. Un martyrologe peut se présenter sous la forme d'une simple liste de noms de martyrs ou de saints, ou comporter pour chacun d'eux une notice biographique, un éloge et des prières. L'actuel martyrologe officiel de l'Église catholique est le martyrologe romain. (fr)
- Per martirologio in origine si intendeva la narrazione di notizie relative ai martiri cristiani dei primi secoli dell'era corrente. Più tardi le Chiese avvertirono la necessità di registrare, sinteticamente, date ed eventi significativi relativi ai martiri in un calendario, che avrebbero assunto il rango di vero e proprio libro liturgico. (it)
- Martyrologium, av grekiska μάρτυς, mártys, ”vittne”, och λόγος, lógos, ”ord”, latin Calendarium sanctorum, är en utförlig kalender med korta notiser om innevarande datums viktigare martyrer och helgon. Där finns uppgifter om vördnaden av dem och hur de dog men ibland även hur de levde och deras dödssätt. Ett av de mer kända är och det mest kända svenska verket är Lunds domkyrkas martyrologium (sv)
- Un martirologi és un llibre litúrgic en què es recullen els noms de tots els sants i les santes seguint l'ordre dels dies de l'any. És una evolució del calendari, del qual es diferencia pel seu caràcter hagiogràfic. A l'edat mitjana es van crear els martirologis històrics que contenien, a més de les notícies primitives, notes biogràfiques més àmplies. Entre aquests martirologis destaquen els de Beda el Venerable, Florus, Ató de Pistoia i Usard. L'any 1586 es va publicar el Martyrologium Romanum, obra del cardenal Cesare Baronio. (ca)
- Μαρτυρολογία ονομάζεται ένας κατάλογος ή μια λίστα μαρτύρων και άλλων αγίων που είναι διατεταγμένοι με την ημερολογιακή σειρά των επετείων ή των εορτών τους. Οι τοπικές μαρτυρολογίες καταγράφουν αποκλειστικά το έθιμο μιας συγκεκριμένης Εκκλησίας. Οι τοπικοί κατάλογοι εμπλουτίστηκαν με ονόματα που δανείστηκαν από γειτονικές εκκλησίες. Η ενοποίηση πραγματοποιήθηκε, με το συνδυασμό πολλών τοπικών μαρτυρολογιών, με ή χωρίς δανεισμό από λογοτεχνικές πηγές. (el)
- Ein Martyrologium, auch Märtyrerverzeichnis (Calendarium sanctorum, Menologium, Analogium, Synaxarium), ist ein Verzeichnis von Märtyrern und anderen Heiligen und dem Tag ihres Todes, meist mit Angabe ihrer Lebensumstände und der Art ihres Martyriums. Das Martyrologium Romanum enthält außerdem Angaben über die Herrenfeste zur liturgischen Verwendung, etwa am 14. September das Fest der Kreuzerhöhung oder das Hochfest der Geburt des Herrn am 25. Dezember. (de)
- A martyrology is a catalogue or list of martyrs and other saints and beati arranged in the calendar order of their anniversaries or feasts. Local martyrologies record exclusively the custom of a particular Church. Local lists were enriched by names borrowed from neighbouring churches. Consolidation occurred, by the combination of several local martyrologies, with or without borrowings from literary sources. (en)
- Martirologi merupakan suatu kata yang secara harfiah mengacu pada , kumpulan pemberitahuan singkat tentang perayaan para Santo. Martirologi Kristen mungkin juga memuat doa-doa pemberkatan atau penyucian. Istilah ini tidak hanya berarti « daftar para martir », melainkan juga merujuk pada daftar liturgi tokoh-tokoh yang dikenali sebagai santo oleh Gereja, tokoh-tokoh « yang bersaksi » dari iman Kristen mereka . (in)
- Een martyrologium (Latijn voor martelarenboek) is een catalogus van (biografische gegevens over) de martelaren in de Westerse Kerk, geordend volgens de kerkelijke kalender. Oorspronkelijk vermeldden deze werken alleen plaatselijke heiligen. Rond 450 ontstond het martyrologium van Hiëronymus of Martyrologium Hieronymianum, een lijst van martelaren die behoorde tot de meest gebruikte in de middeleeuwen. In de 9e eeuw ontstonden soortgelijke werken met uitgebreidere omschrijvingen van de heiligenlevens. Uit die tijd stamt ook het bekendste martyrologium van Usuardus, dat als basis diende van het Romeinse martyrologium dat sinds 1584 de officiële catalogus vormt voor de Katholieke Kerk. (nl)
- Martyrologium – w Kościele katolickim i w prawosławiu, uporządkowana chronologicznie księga liturgiczna zawierająca informacje o męczennikach, świętych, błogosławionych i obchodzonych uroczystościach. Martyrologia powstawały lokalnie, w poszczególnych Kościołach, z czasem zrodziła się potrzeba martyrologiów ponadregionalnych, zwanych ogólnymi. W Kościele wschodnim takie ogólne martyrologium powstało przed 400 r. Napisano je w języku greckim, jednak przetrwało ono do naszych czasów jedynie w przekładzie syryjskim, stąd nosi nazwę Martyrologium syryjskiego. W połowie V w. w północnej Italii zostało ono przetłumaczone na łacinę i dodano do niego męczenników Kościoła zachodniego oraz męczenników afrykańskich. Autor-tłumacz przypisał to dzieło św. Hieronimowi, stąd znane jest ono jako Martyrolo (pl)
- Martirológios são livros litúrgicos da tradição cristã que guardam o registo diário ou memórias do dies natalis (o dia da morte / nascimento para a vida eterna) dos mártires (testemunhas da fé). Martirológio significa à letra lista de mártires. A partir do século IV, sobretudo depois do Édito de Milão e com o apoio de Constantino começaram a ser reunidas e divulgadas em listas comuns às igrejas orientais gregas e ocidentais romanas. . (pt)
- Мартироло́г (тж. мартироло́гий, мартироло́гия; от греч. μάρτυς — свидетель; греч. μαρτύριον — доказательство) — список признанных святых (вопреки названию, не обязательно только мучеников), имена которых приводятся в календарном порядке в соответствии с датой их мученичества (то есть «днями рождения» к новой жизни). Обычно термин используется применительно к католической церкви, применительно к православной церкви используют термин святцы. (ru)
- Мартироло́г (від грец. μάρτυς — свідок; грец. μαρτύριον — доказ) — список визнаних мучеників, імена яких наводяться в календарному порядку відповідно до дати їх мучеництва (тобто «днями народження» до нового життя). Найбільш ранні з відомих нам мартирологів — римський мартиролог (354) і календарі мучеників, карфагенський і константинопольський, — містили імена місцевошанованих мучеників. Папа Григорій XIII (1572—1585) розпорядився скласти загальноцерковний мартиролог, а наступні папи переглядали і доповнювали його. (uk)
|
