| dbo:abstract
|
- مُحَمَّد بن مُحَمَّد بن حُسَيْنَ بَهَاءٌ الدِّين البَلَخي الْبَكْرِيّ (بالفارسية: جلالالدین محمد بلخى) (بالتركية: Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî) (604 هـ - 672 هـ = 1207 - 1273م) عرف أيضا باسم مولانا جَلَال الدِّين الرُّومي: شاعر، عالم بفقه الحنفية والخلاف وأنواع العلوم، ثم متصوف (ترك الدنيا والتصنيف) كما يقول مؤرخو العرب، وهو عند غيرهم صاحب المثنوي المشهور بالفارسية، وصاحب الطريقة المولوية المنسوبة إلى جلال الدين. ولد في بلخ، أفغانستان وانتقل مع أبيه إلى بغداد، في الرابعة من عمره، فترعرع بها في المدرسة المستنصرية حيث نزل أبوه. ولم تطل إقامته فقد قام أبوه برحلة واسعة ومكث في بعض البلدان مدداً طويلةً، وهو معه، ثم استقر في قونية سنة 623 هـ في عهد دولة السلاجقة الأتراك، وعرف جلال الدين بالبراعة في الفقه وغيره من العلوم الإسلامية، فتولى التدريس بقونية في أربع مدارس، بعد وفاة أبيه سنة 628 هـ ثم ترك التدريس والتصنيف والدنيا وتصوّف سنة 642 هـ أو حولها، فشغل بالرياضة وسماع الموسيقى ونظم الأشعار وإنشادها. تركت أشعاره ومؤلفاته الصوفية والتي كتبت أغلبها باللغة الفارسية وبعضها بالعربية والتركية، تأثيراً واسعاً في العالم الإسلامي وخاصة على الثقافة الفارسية والعربية والأردية والبنغالية والتركية، وفي العصر الحديث ترجمت بعض أعماله إلى كثير من لغات العالم ولقيت صدًى واسعاً جداً إذ وصفته البي بي سي سنة 2007م بأكثر الشعراء شعبية في الولايات المتحدة. حين وفاته عام 1273م، دفن في مدينة قونية وأصبح مدفنه مزاراً إلى يومنا، وبعد مماته قام أتباعه وابنه سلطان ولد بتأسيس الطريقة المولوية الصوفية والتي اشتهرت بدراويشها ورقصتهم الروحية الدائرية التي عرفت بالسماح والرقصة المميزة. (ar)
- Jalal-ad-Din Muhàmmad Balkhí (persa: جلالالدین محمد بلخى, Jalāl ad-Dīn Muḥammad Balkhī) o Jalal-ad-Din Muhàmmad Rumi (persa: جلالالدین محمد رومی, Jalāl ad-Dīn Muḥammad Rūmī), o simplement Rumi, també conegut com a Mawlana (30 de setembre de 1207- Konya, 17 de desembre de 1273), fou un poeta, jurista, teòleg i místic sufí. El seu nom prové del seu origen en l'àrea coneguda com a Rūm, de la qual fou un dels intel·lectuals més destacats. Encara avui en dia la seva obra té gran importància en la literatura persa, urdú i turca, i ha estat traduïda a molts idiomes. Els seus seguidors fundaren l'orde sufí dels mawlawiyya després de la seva mort, coneguts per la seva meditació semà, en la qual giren sobre si mateixos acompanyats per flautes i tambors. El seu türbe és a Konya, Turquia, i es troba en un museu. (ca)
- Džaláleddín Balchí Rúmí (30. září 1207, Balch – 17. prosince 1273, Konya) také známý jako Mohamed Balchí (persky: محمد بلخی), Mawláná Džalál ad-Dín Muhammad Rúmí (persky: مولانا جلال الدین محمد رومی; turecky: Mevlânâ Celâleddin Mehmed Rumi, nebo jednoduše Rúmí), byl perský básník, právník, teolog a učitel súfismu žijící ve 13. století. Rúmí se narodil v Balchu (město v tehdejší Persii, v provincii Chorásánu, nyní v severním Afghánistánu) a zemřel v Konyi (v Anatolii, tehdy Rúmský sultanát, dnes Turecko), kam se roku 1228 přestěhoval na předchozí pozvání rúmského sultána Významně ho ovlivnil mystik Šams z Tabrízu, jemuž pak věnoval jednu svou sbírku básní. Svou poezii psal v perštině a jeho práce jsou široce čtené v Íránu a Afghánistánu, kde se perštinou mluví. (cs)
- Ο Τζελαλεντίν Ρουμί (30 Σεπτεμβρίου 1207 - 17 Δεκεμβρίου 1273), γνωστός κυρίως ως Ρουμί, ήταν Πέρσης σουνίτης μουσουλμάνος ποιητής, νομικός, ουλεμάς, θεολόγος και μυστικιστής των Σούφι. Η επιρροή του Ρουμί ξεπερνά τα εθνικά σύνορα και διαιρέσεις: Ιρανοί, Τατζίκοι, Τούρκοι, Καππαδόκες, Παστούν, άλλοι μουσουλμάνοι της Κεντρικής Ασίας και οι μουσουλμάνοι της Νότιας Ασίας έχουν εκτιμήσει ιδιαίτερα την πνευματική κληρονομικά του κατά τους τελευταίους επτά αιώνες. Τα σπουδαιότερα έργα του είναι το "Ντιβάν", συλλογή λυρικών ποιημάτων και το "Μεσνεβί" (δίστιχα) που περιέχει 40.000 δίστιχα σε ηθικά και ασκητικά θέματα, μέσα από μυστικισμό και αλληγορίες. Δεν είναι γνωστό πότε γράφτηκε το "Μεσνεβί". Πιστεύεται ότι άρχισε να γράφεται το 1258 και τελείωσε το 1273 λίγο πριν το θάνατο του Ρουμί. Ίδρυσε το σουφικό τάγμα των Μεβλεβήδων. (el)
- Ĝalal ad-Din Muhammad Rumi, nomata Rumi aŭ Moŭlana aŭ Moŭlavi (arabe جلال الدين محمد رومي, Ĝalāl ad-Dīn Muḥammad Rūmī; naskiĝis la 30-an de septembro 1207 en Balĥ (nuntempe provinco Balĥ, Afganio), mortis la 17-an de decembro 1273) estis sunaisma islama juristo, teologo, poeto kaj sufiisma mistikulo. Li estas unu el la plej gravaj poetoj de la persa lingvo. Per siaj kantoj plenaj de varmo, amo, sensualeco kaj mistika spirita deziro al la perfekteco de Dio, lia beleco kaj potenco, li predikis ligon inter universala kompreno de spiriteco kaj la personaj kaj intimaj aspektoj de amo. Farante tion, Rumi kunligis inter la islamaj ŝariaj elementoj kaj kio estas perceptita por li kiel la eneca kaj esenca dimensio - islama mistikismo. Rumi estis dum multaj jaroj speciale amata kaj konata inter persaj poeziolegantoj en la orienta mondo, de Turkio, tra Irano ĝis norda Hindio. En la komenco de la 21-a jarcento, post amaso da novaj tradukoj de liaj poemoj, li ankaŭ famiĝis en multaj okcidentaj landoj kaj estis kronita kiel la plej vendata poeto en Usono. Rumi verkis siajn verkojn ĉefe en la persa, kiu estis lia gepatra lingvo, sed li ankaŭ verkis kantojn en la turka, araba kaj greka. Kiel unu el la plej grandaj poetoj en la mondo, Rumi estas dotita per eksterordinara talento kiu estas esprimita en kreivo, pensoprofundo, noviga verkado, ampleksa scio de la persa lingvo kaj estas konsiderata kiel la plej granda el islama mistikismo. Lia la ses-voluma libro de poezio, la Masnavio, Masnavije ma'navi (Spirtuala masnaviaro), estas rigardata kiel unu el la plej mirindaj kaj inspiraj libroj en la persa literaturo kaj foje estas konsiderata la "Korano de la Persoj." (eo)
- Dschalāl ad-Dīn Muhammad Rūmī – kurz Rumi genannt – (Gesamtname persisch جلال الدین محمد بن شيخ بهاء الدين محمد بن حسين بلخى رومی, DMG Ǧalāl ad-Dīn Muḥammad bin Šaiḫ Bahā’ ad-Dīn Muḥammad bin Ḥusain-i Balḫī-yi Rūmī), im Persischen meist Maulawī (مولوی) genannt (geboren am 30. September 1207 in Balch, heute in Afghanistan, oder Wachsch bei Qurghonteppa, heute in Tadschikistan; gestorben am 17. Dezember 1273 in Konya), war ein persischer Sufi-Mystiker, Gelehrter und einer der bedeutendsten persischsprachigen Dichter des Mittelalters. Von seinen Anhängern, insbesondere den Derwischen, erhielt er den Beinamen Maulana (arabisch مولانا, DMG Maulānā; türkische Schreibweise: Mevlânâ, international auch Mevlana), „unser Herr/Meister“ (von arabisch Maulā). Nach ihm ist der Mevlevi-Derwisch-Orden benannt. (de)
- Yalāl ad-Dīn Muhammad Rūmī (en persa, جلال الدين محمد بلخى, en turco, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, también conocido como «Mavlānā» o «Mevlânâ» que significa «nuestro maestro», Mevlevî o Mawlawī (مولوی «mi Maestro»), con sus adaptaciones fonéticas al persa (iraní) , respectivamente), fue un célebre poeta musulmán persa,erudito islámico, alfaquí hanafí, teólogo maturidí y místico sufí que nació el 30 de septiembre de 1207 en Balj, en la actual Afganistán (entonces parte de la provincia del Gran Jorasán de Persia)y murió en Konya (entonces parte del Sultanato de Rüm, de la dinastía de los turcos selyúcidas), el 17 de diciembre de 1273, razón por la cual se conmemora cada año el fallecimiento de este ilustre pensador y místico sufí del Islam en dicha ciudad de la Anatolia turca. También es más conocido popularmente como Rumí, que significa «originario de la Anatolia romana» ya que la Anatolia era denominada por los turcos selyúcidas como la «tierra de Rum (los romanos)», en referencia al Imperio romano de oriente más conocido como Imperio bizantino. La importancia de Rumí trasciende lo puramente nacional y étnico: iranios, tayikos, turcos, griegos capadocios, pastunes, otros musulmanes de Asia central, así como musulmanes del subcontinente indio han apreciado enormemente su legado espiritual a lo largo de los últimos siete siglos.Después de su muerte, sus seguidores fundaron la orden sufí Mevleví, mejor conocidos como los «Derviches Giróvagos», ya que realizan una meditación en movimiento llamada «semá» donde hombres (y actualmente, mujeres) giran sobre sí mismos acompañados por flautas y tambores. A través de los siglos ha tenido una significativa influencia en la literatura persa, urdú y turca. Sus poemas son diariamente leídos en los países de habla persa como Irán, Afganistán y Tayikistán y han sido ampliamente traducidos a varios idiomas alrededor del mundo. Rumi ha sido descrito como «el poeta más popular del mundo»y «el poeta más vendido» en los Estados Unidos. Las obras de Rumi están escritas principalmente en persa, pero usó ocasionalmente también el turco,árabe,y el griego capadocioen sus versos. Su poema Masnavi (Maznawi), escrito en Konya, es considerado uno de los más grandes poemas de la lengua persa.Sus obras son ampliamente leídas actualmente en su lengua original a lo largo del Gran Irán y el mundo de habla persa.Traducciones de sus obras son muy populares, de manera más notable en Turquía, Azerbaiyán, los Estados Unidos y el Sur de Asia.Su poesía ha influenciado no solo la literatura persa, sino también las tradiciones literarias de las lenguas turca otomana, chagatai, urdu, bengalí y pastún. (es)
- Jalāl ad-Dīn Muhammad Rūmī (persieraz: جلالالدین محمد رومی), ezaguna baita ere Jalāl ad-Dīn Muhammad Balkhī (جلالالدین محمد بلخى), Mevlânâ/Mawlānā (مولانا, "gure maisua") eta Mevlevî/Mawlawī (مولوی, "nire maisua") izenekin, baina bereziki Rumi (1207ko irailaren 30 - 1273ko abenduaren 17) izen laburtuarekin, XIII. mendeko persiar olerkigile, alfaki, islamiar jakitun, teologo eta Sufi mistiko bat izan zen, Khorasan Handian jaioa. Rumiren jakintza eta eraginak nazio eta etnia mailako mugak igaro eta irandar, taijkar, turkiar, greko, paxtundar eta beste hainbat herritan errotu ziren. Asia Zentraleko musulmanek eta indiar azpikontinentekoek azken zazpi mendeetan asko estimatu dute haren ondare espirituala. Gainera, bere olerkiak xehe itzuli dira munduko hizkuntza askotara, formatu ugaritan argitaratuak izateaz gain. Estatu Batuetan Rumi "olerkigile ospetsuena" eta "olerkigile salduena" bezala izendatu da azken urteetan. Rumiren lanak gehien batean persierazkoak dira, baina batzuetan turkieraz, arabieraz eta grezieraz ere idatzi zuen. Konyan idatzitako Masnavi (Mathnawi) lana persiar hizkuntzan inoiz idatzitako onenetakotzat hartzen da. Gaur egun ere haren lanak irakurle ugari ditu, zer esanik ez jatorrizko hizkuntzan, Iran Handian eta pertsieraz mintzatzen diren lurraldeetan, alegia. Baina arestian esan bezala, bere lanak hizkuntza askotan daude irakurgai, eta hortaz, Turkian, Azerbaijanen, Estatu Batuetan eta Hegoaldeko Asian irakurle asko dituzte bere lanek. Olerkigilearen ekarpenek ez zuten soilik persiar literatura baldintzatu, haren eragina nabari baitaiteke otomandar turkieran, Txagatai hizkuntzan, urdueran eta paxtuneran. (eu)
- Djalāl ad-Dīn Muḥammad Balkhi (persan : جلالالدین محمد بلخی) ou Rûmî ou Ǧalāl al-Dīn Rūmī, né à Balkh (actuel Afghanistan) dans le Khorasan (grande région de culture perse), le 30 septembre 1207 et mort à Konya (dans l'actuelle Turquie) le 17 décembre 1273, est un poète, théologien et mystique persan qui a profondément influencé le soufisme. Il est considéré en Orient comme un grand maître spirituel musulman et désigné comme « Mawlânâ ». Son prénom, Djalal-el-din, signifie « majesté de la religion » (de djalâl, majesté, et dîn, religion, mémoire, culte). Quant à sa nisba (l'indication de son origine), elle renvoie soit à Balkh (le « balkhien ») ou à Byzance (RûmÎ: le « byzantin »). Il reçut très tôt le titre de Mawlānā, « notre maître », souvent écrit Mevlana, qui est devenu intimement lié à l'ordre des « derviches tourneurs » ou mevlevis, une des principales confréries soufies, qu'il fonda dans la ville de Konya. Il a écrit la majorité de ses œuvres en persan (farsi). Son œuvre est profondément marquée par sa rencontre avec celui qui deviendra son maître spirituel, Shams ed Dîn Tabrîzî, dont le prénom signifie « soleil de la religion ». Il en fera même l'auteur de l'un de ses ouvrages, le Dîvân-e Shams-e Tabrîzî (Divân de Shams de Tabriz). Son œuvre principale le Masnavi (ou « Mathnawî », « Mesnevi ») traditionnellement appelé "le Coran en Perse", représente au travers de ses poèmes l'un des plus grands commentaires ésotériques du Coran et des hadiths. Cette œuvre est considérée comme l'une des plus influentes dans le soufisme.Rûmî y aurait également repris à son compte certaines fables d'Ésope (via le célèbre Kalila et Dimna d'Ibn al-Muqaffa). Les Turcs, Iraniens, Afghans et autres populations de la région font montre de respect pour ses poèmes. Reconnu de son vivant comme un grand spirituel et comme un saint, il fréquentait les chrétiens et les juifs tout autant que les musulmans. L'UNESCO a proclamé l'année 2007 année en son honneur, pour célébrer le huitième centenaire de sa naissance. Ainsi, le 30 septembre de la même année, des festivités ont été organisées à Konya, auxquelles ont pris part des derviches tourneurs et des ensembles de musique traditionnelle d'Iran. (fr)
- Tá clú agus cáil ar fud an domhain ar Rumi, nó Jalāl ad-Dīn Muhammad Rūmī (30 Meán Fómhair 1207 - 17 Nollaig 1273) mar fhile agus mar de chuid Ioslam . Bhí Rumi (mar a thugtar air go hiondúil) i measc na bhfilí is tábhachtaí i stair litríochta de chuid na Peirse (an Iaráin inniu). Ba fhealsamh agus mhisteach Súfaíoch é chomh maith. D'fhág Rumi a rian ar dhaoine a sháraíonn na teorainneacha idir reiligiúin agus cultúir. Tugtar an t-ainm "Mevlana" ("Máistir") ar Rumi freisin. (ga)
- Jalāl ad-Dīn Mohammad Rūmī (bahasa Persia: جلالالدین محمد رومی), juga dikenal dengan nama Jalāl ad-Dīn Mohammad Balkhī (جلالالدین محمد بلخى) atau sering pula disebut Rumi (30 September 1207 – 17 December 1273), adalah seorang penyair sufi Persia, teolog Maturidi, sekaligus ulama yang lahir di Balkh (sekarang Samarkand), Persia Raya. Selama tujuh abad terakhir, orang-orang Iran, Tajik, Turki, Yunani, Pashtun, orang-orang Islam di Asia Tengah, serta orang-orang Islam di Subbenua India telah menikmati karya-karyanya. Puisi-puisinya telah diterjemahkan ke dalam berbagai bahasa dan juga diubah ke dalam beragam format. Rumi telah dikenal sebagai salah satu "penyair terpopuler" dan juga "penyair terlaris" di Amerika Serikat. Kebanyakan karya-karya Rumi ditulis dalam bahasa Persia, tetapi ia juga terkadang menggunakan bahasa Turki, Arab, dan Yunani dalam tulisan-tulisannya. Salah satu karyanya, yaitu Kitab Masnawi (Mathnawi), yang disusun di Konya, dianggap sebagai salah satu puisi terbaik dalam bahasa Persia. Karya ini merupakan salah satu karya paling berpengaruh dalam dunia Sufisme, dan kerap disebut sebagai "Quran dalam bahasa Persia". Hingga saat ini, karya-karya Rumi dalam bahasa aslinya telah dan masih banyak dibaca di wilayah Persia Raya dan juga wilayah-wilayah yang menuturkan bahasa Persia. Sementara itu, hasil terjemahan karya-karyanya juga amat populer, terutama di Turki, Azerbaijan, Amerika Serikat, dan wilayah Asia Selatan. Puisi-puisinya membawa pengaruh siginifikan, tidak hanya teradap sastra Persia, tapi juga terhadap tradisi sastra yang ditulis dalam bahasa Turki Utsmaniyah, Chagatai, Urdu, Bengali dan Pashtun. (in)
- Jalāl al-Dīn Muḥammad Rūmī (Persian: جلالالدین محمد رومی), also known as Jalāl al-Dīn Muḥammad Balkhī (جلالالدین محمد بلخى), Mevlânâ/Mawlānā (Persian: مولانا, lit. 'our master') and Mevlevî/Mawlawī (Persian: مولوی, lit. 'my master'), but more popularly known simply as Rumi (30 September 1207 – 17 December 1273), was a 13th-century Persian poet, Hanafi faqih, Islamic scholar, Maturidi theologian and Sufi mystic originally from Greater Khorasan in Greater Iran. Rumi's influence transcends national borders and ethnic divisions: Iranians, Tajiks, Turks, Greeks, Pashtuns, other Central Asian Muslims, as well as Muslims of the Indian subcontinent have greatly appreciated his spiritual legacy for the past seven centuries. His poems have been widely translated into many of the world's languages and transposed into various formats. Rumi has been described as the "most popular poet" and the "best selling poet" in the United States. Rumi's works are written mostly in Persian, but occasionally he also used Turkish, Arabic and Greek in his verse. His Masnavi (Mathnawi), composed in Konya, is considered one of the greatest poems of the Persian language. His works are widely read today in their original language across Greater Iran and the Persian-speaking world. Translations of his works are very popular, most notably in Turkey, Azerbaijan, the United States and South Asia. His poetry has influenced not only Persian literature, but also the literary traditions of the Ottoman Turkish, Chagatai, Urdu, Bengali and Pashto languages. (en)
- ( 다른 뜻에 대해서는 루미 (동음이의) 문서를 참고하십시오.) 잘랄레딘 모하마드 루미(페르시아어: جلالالدین محمد رومی, 튀르키예어: Muhammed Celâleddîn-i Rumi 무함메트 젤랄레디니 루미[*], 1207년 9월 30일 ~ 1273년 12월 17일)는 페르시아의 신비주의 시인이자 이슬람 법학자이다. '모울라나(مولانا, Mevlânâ →우리의 스승)' 또는 '모울라비(مولوی, Mevlevî →나의 스승)'라는 칭호로도 알려져 있다. 발흐에서 출생하여 소아시아(룸)에서 생애의 태반을 보냈기 때문에 발히(بلخی)와 더불어 루미(رومی)라는 로 불렸다. 유년기에 몽골족의 침략을 우려한 부친에게 이끌려 서남아시아를 편력한 후 룸 셀주크의 도읍 코니아에 정주하였다. 부친이 사망한 후에 신비주의의 수업에 진력하여 한 파(派)를 창설하였다. 37세경부터 시를 짓기 시작하여 불후의 명작 《》를 완성하였다. 이 전 6권으로 된 방대한 신비주의 시집은 '페르시아어의 코란'이라고도 평가되며 그의 사상적 성전(聖典)이라 하겠다. 몇 가지의 비유·우화·전설의 형식으로 읊은 시로 외면상은 이야기시와 같으나 그 배후에는 절대적인 신의 사랑과 그것을 구하는 인간의 모습이 그려져 있다. 그 외에 감미로운 서정시 〈샴세 타브리즈 시집〉, 산문작품 〈강화집〉(講話集) 〈서간집〉이 있다. 그는 중세의 문학과 사상에 지대한 영향을 끼친 인물이다. 이 문서에는 다음커뮤니케이션(현 카카오)에서 GFDL 또는 CC-SA 라이선스로 배포한 글로벌 세계대백과사전의 내용을 기초로 작성된 글이 포함되어 있습니다. (ko)
- ジャラール・ウッディーン・ルーミー（ペルシア語: جلالالدین محمد رومی、Mawlānā Jalāl ad-Dīn Muḥammad Balkhī-e-Rūmī; トルコ語: Mevlânâ Celaleddin-i Rumi、1207年9月30日 - 1273年12月17日）はペルシャ語文学史上最大の神秘主義詩人である。同時代のスーフィー・イブン・アル＝アラビーと並ぶ、イスラーム神学、スーフィズムの重要な人物の一人と見なされている。「沈黙」を意味する「ハムーシュ」を雅号とし、ルーミーの父バハーウッディーンをはじめとする人々は、「識者」を意味する「ホダーヴァンデガール」と彼を呼んだ。 ルーミーの思想の一つに、旋回舞踏によって「神の中への消滅」という死に似た状態に陥る神秘体験の実行が挙げられる。ルーミーの没後、コンヤのルーミー廟を拠点とする彼の弟子たちによって、コマのように回って踊るサマーウ（セマ）という儀式で有名なメヴレヴィー教団が形成された。メヴレヴィー教団では同教団の始祖と仰がれている。主な著書はペルシャ語の詩集『』(Masnavī-ye Ma'navī; مثنوی معنوی)。 (ja)
- Jalāl al-Dīn Muḥammad Rūmī (in persiano جلالالدین محمد رومی [dʒælɒːlæddiːn mohæmmæde ɾuːmiː]), anche conosciuto come Jalāl al-Dīn Moḥammad Balkhī (in persiano جلالالدین محمد بلخى [dʒælɒːlæddiːn mohæmmæde bælxiː]), e in Iran e Afghanistan più comunemente chiamato Mòlānā (in persiano مولانا) e Mòlavì (in persiano مولوی) (Balkh, 30 settembre 1207 – Konya, 17 dicembre 1273), è stato un ʿālim, teologo musulmano sunnita, e poeta mistico persiano, conosciuto come uno dei massimi autori della letteratura mistica persiana. In seguito alla sua dipartita, i suoi seguaci si organizzarono i riti nei quali tentavano di raggiungere stati meditativi per mezzo della danza rituale samà (persiano: سماع) e musica, (nella quale predominante era il suono del flauto ney, da Rumi esaltato nel proemio del suo Masnavi). (it)
- Mohamed (D)Jalal ad-Din (of al-Din) Balkhi Rumi of Roemi (Perzisch en Pasjtoe: مولانا جلال الدین محمدالبكري البلخي رومی) (Balch, 30 september 1207 – Konya, Balkh 17 december 1273) was een filosoof en dichter van Perzische afkomst en soefi-mysticus. Rumi is een van de belangrijkste personen uit de Perzische dichtkunst door zijn religieuze dichten die God prijzen. In religieuze kringen wordt hij ook wel Maulana of Mevlânâ (soms met toevoeging Balkhi naar zijn geboorteplaats) genoemd; dit betekent 'onze meester'. Een bekend werk van Rumi is de . Rumi begon rond 1258 aan dit omvangrijke geschrift, maar kon het vanwege zijn overlijden in 1273 niet voltooien. De Masnavi bevat meer dan 25.000 verzen en wordt ook wel de Perzische Koran genoemd. Rumi was een tijdgenoot van de soefi-mysticus Hadji Bektasj Veli en zijn leraar was de mysterieuze derwisj Sjems Tebrizi. (nl)
- Rumi (pers. جلالالدین محمد بلخى), Dżalaluddin Muhammed Balchi, Dżalal ad-Din Muhammed Balchi, Maulana, Mevlana; (tur. Calaleddin Rumi) (ur. 30 września 1207 w Wachszu, zm. 17 grudnia 1273 w Konyi) – najwybitniejszy poeta suficki, mistyk perski, teolog islamski; założyciel bractwa „wirujących derwiszy” (maulawijja). (pl)
- Jalal al-din Rumi (persiska: جلال الدین رومی, turkiska: Mevlana Celaleddin Rumi), även känd i den persisktalande världen som Jalal al-din Balkhi (persiska: جلالالدین بلخى, tadzjikiska: Ҷалолиддин Муҳаммади Балхӣ), född 1207 i staden Vakhsh i regionen Balkh i nuvarande Tadzjikistan och Afghanistan, död 1273 var en persisk poet och sufisk mystiker. (sv)
- Maulana Jalaladim Maomé (em árabe: مولانا جلال الدین محمد رومی; romaniz.: RumiMawlānā Jalāl-ad-Dīn Muhammad Rūmī), também conhecido como Rumi de Bactro (em francês: محمد بلخى), ou ainda apenas Rumi ou Mevlana, (30 de setembro de 1207 — 17 de dezembro de 1273), foi um poeta e teólogo sufi persa do século XIII. Seu nome significa literalmente "Majestade da Religião"; Jalal significa "majestade" e Din significa "religião". Rumi é, também, um nome descritivo cujo significado é "o romano", pois ele viveu grande parte da sua vida na Anatólia, que era parte do Império Bizantino dois séculos antes. Ele nasceu na então província persa de Bactro atualmente no Afeganistão. A região estava, nessa época, sob a esfera de influência da região de Coração e era parte do Império Corásmio. Viveu a maior parte de sua vida sob o Sultanato de Rum, no que é hoje a Turquia, onde produziu a maior parte de seus trabalhos e morreu em 1273 CE. Foi enterrado em Cônia e seu túmulo tornou-se um lugar de peregrinação. Após sua morte, seus seguidores e seu filho fundaram a Ordem Sufi Mawlawīyah, também conhecida como ordem dos dervishes girantes, famosos por sua dança sufi conhecida como cerimônia . Os trabalhos de Rumi foram escritos em novo persa. Uma renascença literária persa (século VIII/IX) começou nas regiões de Sistão, Coração e Transoxiana e por volta do século X/XI, ela substituiu o árabe como língua literária e cultural no mundo islâmico persa. Embora os trabalhos de Rumi houvessem sido escritos em persa, a importância de Rumi transcendeu fronteiras étnicas e nacionais. Seus trabalhos originais são extensamente lidos em sua língua original em toda a região de fala persa. Traduções de seus trabalhos são bastante populares no sul da Ásia, em turco, árabe e nos países ocidentais. Sua poesia também tem influenciado a literatura persa bem como a literatura em urdu, bengali, árabe e turco. Seus poemas foram extensivamente traduzidos em várias das línguas do mundo e transpostos em vários formatos; A BBC o descreveu como o "poeta mais popular na América". Ele foi um contemporâneo mais jovem de Ibn Arabi e mais conhecido do que ele, apesar de ter escrito uma quantidade menor de obras, com pensamentos similares da poética da unicidade de Deus e do sufismo, mas não há evidências de que houve influência mútua entre os dois pensadores. (pt)
- Джалаледді́н Румі́ (Румі, Джеляледдін/Джалаліддін Румі; перс. مولانا جلال الدین محمد رومی, тур. Mevlânâ Celâleddin Mehmed Rumi, також — Мевляна або Мевляна Джалаледдін Мухаммед Балх за місцем народження; 30 вересня 1207, Балх, Іран — 17 грудня 1273, Конья, Конійський султанат) — класик перської поезії, філософ-суфій, зачинатель класичної турецької літератури. Доробок Румі помітно вплинув на культуру Середньої Азії та Туреччини зокрема. (uk)
- 梅夫拉那·贾拉尔-阿德-丁·穆罕默德·鲁米（波斯语：مولانا جلال الدین محمد رومی，土耳其语：Mevlânâ Celâleddin Mehmed Rumi，1207年9月30日－1273年12月17日），常简称鲁米，伊斯兰教苏菲派神秘主义诗人、教法学家，生活于13世纪塞尔柱帝国统治下的波斯。 (zh)
- Мавлана́ Джалаладди́н Мухáммад Балхи́ Руми́ (перс. جلالالدین محمد بلخی; 30 сентября 1207, Вахш, совр. Таджикистан — 17 декабря 1273 (5 Джумада ас-сани 672 по хиджре), Конья, Конийский султанат, совр. Турция), известный обычно как Руми́ или Мавланá — персидский поэт-суфий XIII века, исламский богослов, факих. Иногда его называли также Мавлана Джалаладдин Мухаммад Балхи (перс. محمد بلخى), по названию региона Балха, (современная часть Афганистана и Таджикистана), откуда он родом. Влияние Руми выходит за пределы национальных границ и этнических различий: персы, таджики, турки, греки, пуштуны, другие мусульмане Центральной и Южной Азии высоко оценили его духовное наследие за последние семь веков. Его стихи переведены на многие языки мира и перенесены в различные форматы. Руми был описан как «самый популярный поэт» и «самый продаваемый поэт» в США. Работы Руми написаны в основном на персидском языке, но иногда при написании стихов он также использовал турецкий, арабский и греческий языки. Его маснави, составленные в Конье, считаются одними из величайших стихов на персидском языке. Его произведения широко читаются сегодня на языке оригинала в Большом Иране и в персоязычном мире. Переводы его работ очень популярны, особенно в Турции, Азербайджане, США и Южной Азии. Его поэзия повлияла не только на персидскую литературу, но и на литературные традиции османского турецкого, чагатайского, урду и пушту. В XIII в. в г. Конья его сын Султан Валад основал суфийский орден Мевлеви, в обрядах которого используются произведения Руми. Руми — духовный предок дервишей этого самого влиятельного в Османской Турции и существующего и в наше время тариката. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Tá clú agus cáil ar fud an domhain ar Rumi, nó Jalāl ad-Dīn Muhammad Rūmī (30 Meán Fómhair 1207 - 17 Nollaig 1273) mar fhile agus mar de chuid Ioslam . Bhí Rumi (mar a thugtar air go hiondúil) i measc na bhfilí is tábhachtaí i stair litríochta de chuid na Peirse (an Iaráin inniu). Ba fhealsamh agus mhisteach Súfaíoch é chomh maith. D'fhág Rumi a rian ar dhaoine a sháraíonn na teorainneacha idir reiligiúin agus cultúir. Tugtar an t-ainm "Mevlana" ("Máistir") ar Rumi freisin. (ga)
- ジャラール・ウッディーン・ルーミー（ペルシア語: جلالالدین محمد رومی、Mawlānā Jalāl ad-Dīn Muḥammad Balkhī-e-Rūmī; トルコ語: Mevlânâ Celaleddin-i Rumi、1207年9月30日 - 1273年12月17日）はペルシャ語文学史上最大の神秘主義詩人である。同時代のスーフィー・イブン・アル＝アラビーと並ぶ、イスラーム神学、スーフィズムの重要な人物の一人と見なされている。「沈黙」を意味する「ハムーシュ」を雅号とし、ルーミーの父バハーウッディーンをはじめとする人々は、「識者」を意味する「ホダーヴァンデガール」と彼を呼んだ。 ルーミーの思想の一つに、旋回舞踏によって「神の中への消滅」という死に似た状態に陥る神秘体験の実行が挙げられる。ルーミーの没後、コンヤのルーミー廟を拠点とする彼の弟子たちによって、コマのように回って踊るサマーウ（セマ）という儀式で有名なメヴレヴィー教団が形成された。メヴレヴィー教団では同教団の始祖と仰がれている。主な著書はペルシャ語の詩集『』(Masnavī-ye Ma'navī; مثنوی معنوی)。 (ja)
- Rumi (pers. جلالالدین محمد بلخى), Dżalaluddin Muhammed Balchi, Dżalal ad-Din Muhammed Balchi, Maulana, Mevlana; (tur. Calaleddin Rumi) (ur. 30 września 1207 w Wachszu, zm. 17 grudnia 1273 w Konyi) – najwybitniejszy poeta suficki, mistyk perski, teolog islamski; założyciel bractwa „wirujących derwiszy” (maulawijja). (pl)
- Jalal al-din Rumi (persiska: جلال الدین رومی, turkiska: Mevlana Celaleddin Rumi), även känd i den persisktalande världen som Jalal al-din Balkhi (persiska: جلالالدین بلخى, tadzjikiska: Ҷалолиддин Муҳаммади Балхӣ), född 1207 i staden Vakhsh i regionen Balkh i nuvarande Tadzjikistan och Afghanistan, död 1273 var en persisk poet och sufisk mystiker. (sv)
- Джалаледді́н Румі́ (Румі, Джеляледдін/Джалаліддін Румі; перс. مولانا جلال الدین محمد رومی, тур. Mevlânâ Celâleddin Mehmed Rumi, також — Мевляна або Мевляна Джалаледдін Мухаммед Балх за місцем народження; 30 вересня 1207, Балх, Іран — 17 грудня 1273, Конья, Конійський султанат) — класик перської поезії, філософ-суфій, зачинатель класичної турецької літератури. Доробок Румі помітно вплинув на культуру Середньої Азії та Туреччини зокрема. (uk)
- 梅夫拉那·贾拉尔-阿德-丁·穆罕默德·鲁米（波斯语：مولانا جلال الدین محمد رومی，土耳其语：Mevlânâ Celâleddin Mehmed Rumi，1207年9月30日－1273年12月17日），常简称鲁米，伊斯兰教苏菲派神秘主义诗人、教法学家，生活于13世纪塞尔柱帝国统治下的波斯。 (zh)
- مُحَمَّد بن مُحَمَّد بن حُسَيْنَ بَهَاءٌ الدِّين البَلَخي الْبَكْرِيّ (بالفارسية: جلالالدین محمد بلخى) (بالتركية: Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî) (604 هـ - 672 هـ = 1207 - 1273م) عرف أيضا باسم مولانا جَلَال الدِّين الرُّومي: شاعر، عالم بفقه الحنفية والخلاف وأنواع العلوم، ثم متصوف (ترك الدنيا والتصنيف) كما يقول مؤرخو العرب، وهو عند غيرهم صاحب المثنوي المشهور بالفارسية، وصاحب الطريقة المولوية المنسوبة إلى جلال الدين. (ar)
- Jalal-ad-Din Muhàmmad Balkhí (persa: جلالالدین محمد بلخى, Jalāl ad-Dīn Muḥammad Balkhī) o Jalal-ad-Din Muhàmmad Rumi (persa: جلالالدین محمد رومی, Jalāl ad-Dīn Muḥammad Rūmī), o simplement Rumi, també conegut com a Mawlana (30 de setembre de 1207- Konya, 17 de desembre de 1273), fou un poeta, jurista, teòleg i místic sufí. El seu nom prové del seu origen en l'àrea coneguda com a Rūm, de la qual fou un dels intel·lectuals més destacats. Encara avui en dia la seva obra té gran importància en la literatura persa, urdú i turca, i ha estat traduïda a molts idiomes. Els seus seguidors fundaren l'orde sufí dels mawlawiyya després de la seva mort, coneguts per la seva meditació semà, en la qual giren sobre si mateixos acompanyats per flautes i tambors. El seu türbe és a Konya, Turquia, i es troba (ca)
- Džaláleddín Balchí Rúmí (30. září 1207, Balch – 17. prosince 1273, Konya) také známý jako Mohamed Balchí (persky: محمد بلخی), Mawláná Džalál ad-Dín Muhammad Rúmí (persky: مولانا جلال الدین محمد رومی; turecky: Mevlânâ Celâleddin Mehmed Rumi, nebo jednoduše Rúmí), byl perský básník, právník, teolog a učitel súfismu žijící ve 13. století. (cs)
- Ο Τζελαλεντίν Ρουμί (30 Σεπτεμβρίου 1207 - 17 Δεκεμβρίου 1273), γνωστός κυρίως ως Ρουμί, ήταν Πέρσης σουνίτης μουσουλμάνος ποιητής, νομικός, ουλεμάς, θεολόγος και μυστικιστής των Σούφι. Η επιρροή του Ρουμί ξεπερνά τα εθνικά σύνορα και διαιρέσεις: Ιρανοί, Τατζίκοι, Τούρκοι, Καππαδόκες, Παστούν, άλλοι μουσουλμάνοι της Κεντρικής Ασίας και οι μουσουλμάνοι της Νότιας Ασίας έχουν εκτιμήσει ιδιαίτερα την πνευματική κληρονομικά του κατά τους τελευταίους επτά αιώνες. (el)
- Ĝalal ad-Din Muhammad Rumi, nomata Rumi aŭ Moŭlana aŭ Moŭlavi (arabe جلال الدين محمد رومي, Ĝalāl ad-Dīn Muḥammad Rūmī; naskiĝis la 30-an de septembro 1207 en Balĥ (nuntempe provinco Balĥ, Afganio), mortis la 17-an de decembro 1273) estis sunaisma islama juristo, teologo, poeto kaj sufiisma mistikulo. Li estas unu el la plej gravaj poetoj de la persa lingvo. (eo)
- Yalāl ad-Dīn Muhammad Rūmī (en persa, جلال الدين محمد بلخى, en turco, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, también conocido como «Mavlānā» o «Mevlânâ» que significa «nuestro maestro», Mevlevî o Mawlawī (مولوی «mi Maestro»), con sus adaptaciones fonéticas al persa (iraní) , respectivamente), fue un célebre poeta musulmán persa,erudito islámico, alfaquí hanafí, teólogo maturidí y místico sufí que nació el 30 de septiembre de 1207 en Balj, en la actual Afganistán (entonces parte de la provincia del Gran Jorasán de Persia)y murió en Konya (entonces parte del Sultanato de Rüm, de la dinastía de los turcos selyúcidas), el 17 de diciembre de 1273, razón por la cual se conmemora cada año el fallecimiento de este ilustre pensador y místico sufí del Islam en dicha ciudad de la Anatolia turca. También es (es)
- Dschalāl ad-Dīn Muhammad Rūmī – kurz Rumi genannt – (Gesamtname persisch جلال الدین محمد بن شيخ بهاء الدين محمد بن حسين بلخى رومی, DMG Ǧalāl ad-Dīn Muḥammad bin Šaiḫ Bahā’ ad-Dīn Muḥammad bin Ḥusain-i Balḫī-yi Rūmī), im Persischen meist Maulawī (مولوی) genannt (geboren am 30. September 1207 in Balch, heute in Afghanistan, oder Wachsch bei Qurghonteppa, heute in Tadschikistan; gestorben am 17. Dezember 1273 in Konya), war ein persischer Sufi-Mystiker, Gelehrter und einer der bedeutendsten persischsprachigen Dichter des Mittelalters. Von seinen Anhängern, insbesondere den Derwischen, erhielt er den Beinamen Maulana (arabisch مولانا, DMG Maulānā; türkische Schreibweise: Mevlânâ, international auch Mevlana), „unser Herr/Meister“ (von arabisch Maulā). Nach ihm ist der Mevlevi-Derwisch-Orden ben (de)
- Jalāl ad-Dīn Muhammad Rūmī (persieraz: جلالالدین محمد رومی), ezaguna baita ere Jalāl ad-Dīn Muhammad Balkhī (جلالالدین محمد بلخى), Mevlânâ/Mawlānā (مولانا, "gure maisua") eta Mevlevî/Mawlawī (مولوی, "nire maisua") izenekin, baina bereziki Rumi (1207ko irailaren 30 - 1273ko abenduaren 17) izen laburtuarekin, XIII. mendeko persiar olerkigile, alfaki, islamiar jakitun, teologo eta Sufi mistiko bat izan zen, Khorasan Handian jaioa. Rumiren jakintza eta eraginak nazio eta etnia mailako mugak igaro eta irandar, taijkar, turkiar, greko, paxtundar eta beste hainbat herritan errotu ziren. Asia Zentraleko musulmanek eta indiar azpikontinentekoek azken zazpi mendeetan asko estimatu dute haren ondare espirituala. Gainera, bere olerkiak xehe itzuli dira munduko hizkuntza askotara, formatu ugaritan (eu)
- Jalāl ad-Dīn Mohammad Rūmī (bahasa Persia: جلالالدین محمد رومی), juga dikenal dengan nama Jalāl ad-Dīn Mohammad Balkhī (جلالالدین محمد بلخى) atau sering pula disebut Rumi (30 September 1207 – 17 December 1273), adalah seorang penyair sufi Persia, teolog Maturidi, sekaligus ulama yang lahir di Balkh (sekarang Samarkand), Persia Raya. Selama tujuh abad terakhir, orang-orang Iran, Tajik, Turki, Yunani, Pashtun, orang-orang Islam di Asia Tengah, serta orang-orang Islam di Subbenua India telah menikmati karya-karyanya. Puisi-puisinya telah diterjemahkan ke dalam berbagai bahasa dan juga diubah ke dalam beragam format. Rumi telah dikenal sebagai salah satu "penyair terpopuler" dan juga "penyair terlaris" di Amerika Serikat. (in)
- Jalāl al-Dīn Muḥammad Rūmī (Persian: جلالالدین محمد رومی), also known as Jalāl al-Dīn Muḥammad Balkhī (جلالالدین محمد بلخى), Mevlânâ/Mawlānā (Persian: مولانا, lit. 'our master') and Mevlevî/Mawlawī (Persian: مولوی, lit. 'my master'), but more popularly known simply as Rumi (30 September 1207 – 17 December 1273), was a 13th-century Persian poet, Hanafi faqih, Islamic scholar, Maturidi theologian and Sufi mystic originally from Greater Khorasan in Greater Iran. Rumi's influence transcends national borders and ethnic divisions: Iranians, Tajiks, Turks, Greeks, Pashtuns, other Central Asian Muslims, as well as Muslims of the Indian subcontinent have greatly appreciated his spiritual legacy for the past seven centuries. His poems have been widely translated into many of the world's languages (en)
- Djalāl ad-Dīn Muḥammad Balkhi (persan : جلالالدین محمد بلخی) ou Rûmî ou Ǧalāl al-Dīn Rūmī, né à Balkh (actuel Afghanistan) dans le Khorasan (grande région de culture perse), le 30 septembre 1207 et mort à Konya (dans l'actuelle Turquie) le 17 décembre 1273, est un poète, théologien et mystique persan qui a profondément influencé le soufisme. Il est considéré en Orient comme un grand maître spirituel musulman et désigné comme « Mawlânâ ». (fr)
- Jalāl al-Dīn Muḥammad Rūmī (in persiano جلالالدین محمد رومی [dʒælɒːlæddiːn mohæmmæde ɾuːmiː]), anche conosciuto come Jalāl al-Dīn Moḥammad Balkhī (in persiano جلالالدین محمد بلخى [dʒælɒːlæddiːn mohæmmæde bælxiː]), e in Iran e Afghanistan più comunemente chiamato Mòlānā (in persiano مولانا) e Mòlavì (in persiano مولوی) (Balkh, 30 settembre 1207 – Konya, 17 dicembre 1273), è stato un ʿālim, teologo musulmano sunnita, e poeta mistico persiano, conosciuto come uno dei massimi autori della letteratura mistica persiana. (it)
- ( 다른 뜻에 대해서는 루미 (동음이의) 문서를 참고하십시오.) 잘랄레딘 모하마드 루미(페르시아어: جلالالدین محمد رومی, 튀르키예어: Muhammed Celâleddîn-i Rumi 무함메트 젤랄레디니 루미[*], 1207년 9월 30일 ~ 1273년 12월 17일)는 페르시아의 신비주의 시인이자 이슬람 법학자이다. '모울라나(مولانا, Mevlânâ →우리의 스승)' 또는 '모울라비(مولوی, Mevlevî →나의 스승)'라는 칭호로도 알려져 있다. 이 문서에는 다음커뮤니케이션(현 카카오)에서 GFDL 또는 CC-SA 라이선스로 배포한 글로벌 세계대백과사전의 내용을 기초로 작성된 글이 포함되어 있습니다. (ko)
- Mohamed (D)Jalal ad-Din (of al-Din) Balkhi Rumi of Roemi (Perzisch en Pasjtoe: مولانا جلال الدین محمدالبكري البلخي رومی) (Balch, 30 september 1207 – Konya, Balkh 17 december 1273) was een filosoof en dichter van Perzische afkomst en soefi-mysticus. Rumi was een tijdgenoot van de soefi-mysticus Hadji Bektasj Veli en zijn leraar was de mysterieuze derwisj Sjems Tebrizi. (nl)
- Maulana Jalaladim Maomé (em árabe: مولانا جلال الدین محمد رومی; romaniz.: RumiMawlānā Jalāl-ad-Dīn Muhammad Rūmī), também conhecido como Rumi de Bactro (em francês: محمد بلخى), ou ainda apenas Rumi ou Mevlana, (30 de setembro de 1207 — 17 de dezembro de 1273), foi um poeta e teólogo sufi persa do século XIII. Seu nome significa literalmente "Majestade da Religião"; Jalal significa "majestade" e Din significa "religião". Rumi é, também, um nome descritivo cujo significado é "o romano", pois ele viveu grande parte da sua vida na Anatólia, que era parte do Império Bizantino dois séculos antes. (pt)
- Мавлана́ Джалаладди́н Мухáммад Балхи́ Руми́ (перс. جلالالدین محمد بلخی; 30 сентября 1207, Вахш, совр. Таджикистан — 17 декабря 1273 (5 Джумада ас-сани 672 по хиджре), Конья, Конийский султанат, совр. Турция), известный обычно как Руми́ или Мавланá — персидский поэт-суфий XIII века, исламский богослов, факих. Иногда его называли также Мавлана Джалаладдин Мухаммад Балхи (перс. محمد بلخى), по названию региона Балха, (современная часть Афганистана и Таджикистана), откуда он родом. Влияние Руми выходит за пределы национальных границ и этнических различий: персы, таджики, турки, греки, пуштуны, другие мусульмане Центральной и Южной Азии высоко оценили его духовное наследие за последние семь веков. Его стихи переведены на многие языки мира и перенесены в различные форматы. Руми был описан как (ru)
|
