| dbo:abstract
|
- Veleda byla kněžka a věštkyně germánského kmene . Během Batávského povstání v letech 69-70 předpověděla počáteční úspěch této vzpoury a byla mnohými považována za božstvo. Římský historik Publius Cornelius Tacitus o ní vypráví ve svém díle Germania, přibližně z roku 98, toto: Ruský lingvista Roman Jakobson vyložil její jméno z indoevropského kořene *wel „vidění, průzračnost, prozření“, z kterého také odvodil jméno slovanského Velese, baltského Velniase, severského Ulla a védského Varuny. (cs)
- Veleda era una sacerdotessa i profetessa, de la tribu dels brúcters que va viure al segle i. El seu nom, d'origen celta (veles, veleta) significa, segons alguns autors, "vident". Tàcit, que és l'autor que dona més informació sobre Veleda, diu que tenia una gran autoritat sobre les tribus germàniques, perquè havia predit els èxits de les tribus i l'extermini de les legions romanes. Moltes tribus del centre de Germània la consideraven divina. Vivia tancada dins una alta torre a la vora del riu Lúpia (Lippe, un afluent del Rin); cap persona llevat dels seus parents més propers i amics de confiança podien accedir a la seva presència. El respecte que el seu poble i les tribus veïnes li tenien va fer que fos considerada àrbitre en les disputes territorials i quan s'havien de signar tractats. Veleda rebia de les tribus, com a prova d'aquest reconeixement, presoners romans, com per exemple el legat de la legió Mummi Luperc, o regals extraordinaris, com una trirrem capturada als romans. Va encoratjar Juli Civilis en la seva revolta contra Roma l'any 70 i li va predir l'èxit que efectivament va obtenir al començament, però finalment va ser derrotat. Potser després d'això va perdre prestigi. Capturada pel general Rutilius Gallicus (Estaci, Silvae I.4.89ss.) fou portada a Roma on va ser exhibida en el triomf celebrat per Gallicus. Vespasià va preguntar a un oracle què havia de fer amb ella, ja que la seva presència a Roma portava problemes. Seguint la resposta de l'oracle, la va convertir en serventa d'un temple d'Ardea, a prop de Roma, on va viure fins a la seva mort. D'acord amb Cassi Dió, fou substituïda com a profetessa per Ganna, de la tribu dels sèmnons. (ca)
- Veleda war eine germanische Seherin vom Stamm der Brukterer zur Zeit Vespasians. Historische Bedeutung kommt ihr durch ihre Beteiligung am Bataveraufstand des Iulius Civilis bei, in dem sie den Sieg für die aufständischen Germanen weissagte. (de)
- Veleda, bruktero tribu germaniarreko völva edo profeta andere sakratu bat izan zen. (eu)
- Velléda ou Véléda est une vierge prophétesse celte ou germanique (völva) du temps de Vespasien. Véléda veut dire « voyante » en gaulois. (fr)
- Veleda fue una völva, o profetisa sagrada, del pueblo germánico de los brúcteros. (es)
- Veleda was seeress of the Bructeri, a Germanic people who achieved some prominence during the Batavian rebellion of AD 69–70, headed by the Romanized Batavian chieftain Gaius Julius Civilis, when she correctly predicted the initial successes of the rebels against Roman legions. (en)
- ウェレダ（羅: Veleda）はゲルマン人のブルクテリ族の女祭司であり予言者。紀元69年から70年にかけてガイウス・ユリウス・キウィリスが率いるローマ化されたが起こしたで名を知られるようになった。彼女はローマ軍に対する反乱軍の最初の成功を正確に予知した。 (ja)
- Veleda is een zieneres die in de 1e eeuw na Chr. leefde. Volgens Tacitus voorspelde zij de overwinning van de Bataven geleid door Julius Civilis in hun opstand tegen de Romeinen. Ze had veel invloed en genoot een hoog aanzien bij haar eigen stam, de Bructeri, maar ook bij andere Germaanse stammen. Zo is het bekend dat zij bemiddelde tussen Agrippiniërs, inwoners van de Romeinse nederzetting Colonia Claudia Ara Agrippinensium (het huidige Keulen in Duitsland) en de Germaanse stam de Tencteri. De Agrippiniërs kregen Veleda niet te zien. Ze verbleef hoog in een toren en een familielid gaf vragen en antwoorden door. Toen de Bataven in 70 een pretoriaanse trireem, het vlaggenschip van Cerialis, op de Rijn veroverden en de Lippe opsleepten, werd haar die als geschenk aangeboden. Na de nederlaag van de Bataven kwam Veleda in handen van de Romeinen. Ook nu speelde ze weer een bemiddelende rol tussen Romeinen en Germaanse stammen. Een Grieks epigram dat in Ardea werd gevonden noemt een Veleda aan wier profetische gaven getwijfeld werd. Men heeft wel gedacht dat Veleda hier ooit verbleven heeft, omdat zij als gevangene naar Italië zou zijn afgevoerd, maar zeker is dit absoluut niet. Overigens is het niet zeker of met 'Veleda' een persoon bedoeld wordt, of dat 'veleda' verwees naar een bepaalde klasse van Germaanse heilige vrouwen of zieneressen. Het zou zelfs een Latijnse poging kunnen zijn om het Keltische woord veleta, "zieneres", weer te geven. Er is in dit verband dan ook een relatie gelegd met de Oudierse fili: een dichtersklasse die de vaardigheid zou bezitten de toekomst te voorspellen (nl)
- Velleda o Veleda (in latino Vĕlĕda, -ae; ... – ...; fl. I secolo) era una vǫlva (donna sciamana) della tribù germanica dei Bructeri, che ispirò la rivolta batava, guidata contro l'impero romano da Giulio Civile, principe batavo romanizzato (69/70 d.C.).Fu Velleda, infatti, a predire gli iniziali successi dei ribelli. (it)
- Веледа (Veleda, Velleda) (I век н. э.) — пророчица, известная у древних германцев и римлян. Согласно римскому историку Тациту происходила из племени бруктеров, жила затворницей в высокой башне у воды. Играла значительную роль в восстании батавов под командованием Юлия Цивилиса в 69-70 годах н. э., призывая германские племена к войне против Рима и обещая победу. Умерла в римском плену. Эта незамужняя женщина из племени бруктеров пользовалась у варваров огромным влиянием, ибо германцы, которые всегда считали, будто многие женщины обладают даром прорицать будущее, теперь дошли в своем суеверии до того, что стали считать некоторых из них богинями. Благоговение, которое вызывала у них Веледа, еще возросло, когда сбылись её предсказания о победе германцев и гибели римских легионов. — Публий Корнелий Тацит, История. кн. IV, 61 Ведь германцы считают, что в женщинах есть нечто священное и что им присущ пророческий дар, и они не оставляют без внимания подаваемые ими советы и не пренебрегают их прорицаниями. В правление божественного Веспасиана мы видели среди них Веледу, долгое время почитавшуюся большинством как божество; да и в древности они поклонялись Альбруне и многим другим, и отнюдь не из лести и не для того, чтобы впоследствии сделать из них богинь. — Публий Корнелий Тацит, О происхождении германцев и местоположении Германии, 8 При Веспасиане Веледа была захвачена римлянами и доставлена в Рим, где и умерла Существует точка зрения, что Веледа — это не имя, а общее название прорицательниц, образованное от старого германского слова «Вёльва», «пророчица». Вероятно также происхождение названия от западногерманского waldon — «иметь власть» или от Voltumnae — имени этрусской богини Вольтумны. В честь Веледы назван астероид (126) Веледа, открытый в 1872 году. Истории Веледы посвящены одноимённые оперы: «Веледа» Эдуарда Соболевского поставлена в 1835 г. в Кёнигсберге, «Веледа» Шарля Леневё — в 1882 году в Лондоне. (ru)
- Veleda, död efter år 70 e.Kr., var en völva i Germanien som tillhörde bruktererna, och ledde ett germanskt uppror mot Romarriket år 69. Veleda var prästinna och gjorde sig berömd med sina uttalanden om utfallet om upproret mot Rom, det Bataviska upproret, som visade sig vara korrekt. (sv)
|
| rdfs:comment
|
- Veleda byla kněžka a věštkyně germánského kmene . Během Batávského povstání v letech 69-70 předpověděla počáteční úspěch této vzpoury a byla mnohými považována za božstvo. Římský historik Publius Cornelius Tacitus o ní vypráví ve svém díle Germania, přibližně z roku 98, toto: Ruský lingvista Roman Jakobson vyložil její jméno z indoevropského kořene *wel „vidění, průzračnost, prozření“, z kterého také odvodil jméno slovanského Velese, baltského Velniase, severského Ulla a védského Varuny. (cs)
- Veleda war eine germanische Seherin vom Stamm der Brukterer zur Zeit Vespasians. Historische Bedeutung kommt ihr durch ihre Beteiligung am Bataveraufstand des Iulius Civilis bei, in dem sie den Sieg für die aufständischen Germanen weissagte. (de)
- Veleda, bruktero tribu germaniarreko völva edo profeta andere sakratu bat izan zen. (eu)
- Velléda ou Véléda est une vierge prophétesse celte ou germanique (völva) du temps de Vespasien. Véléda veut dire « voyante » en gaulois. (fr)
- Veleda fue una völva, o profetisa sagrada, del pueblo germánico de los brúcteros. (es)
- Veleda was seeress of the Bructeri, a Germanic people who achieved some prominence during the Batavian rebellion of AD 69–70, headed by the Romanized Batavian chieftain Gaius Julius Civilis, when she correctly predicted the initial successes of the rebels against Roman legions. (en)
- ウェレダ（羅: Veleda）はゲルマン人のブルクテリ族の女祭司であり予言者。紀元69年から70年にかけてガイウス・ユリウス・キウィリスが率いるローマ化されたが起こしたで名を知られるようになった。彼女はローマ軍に対する反乱軍の最初の成功を正確に予知した。 (ja)
- Velleda o Veleda (in latino Vĕlĕda, -ae; ... – ...; fl. I secolo) era una vǫlva (donna sciamana) della tribù germanica dei Bructeri, che ispirò la rivolta batava, guidata contro l'impero romano da Giulio Civile, principe batavo romanizzato (69/70 d.C.).Fu Velleda, infatti, a predire gli iniziali successi dei ribelli. (it)
- Veleda, död efter år 70 e.Kr., var en völva i Germanien som tillhörde bruktererna, och ledde ett germanskt uppror mot Romarriket år 69. Veleda var prästinna och gjorde sig berömd med sina uttalanden om utfallet om upproret mot Rom, det Bataviska upproret, som visade sig vara korrekt. (sv)
- Veleda era una sacerdotessa i profetessa, de la tribu dels brúcters que va viure al segle i. El seu nom, d'origen celta (veles, veleta) significa, segons alguns autors, "vident". Tàcit, que és l'autor que dona més informació sobre Veleda, diu que tenia una gran autoritat sobre les tribus germàniques, perquè havia predit els èxits de les tribus i l'extermini de les legions romanes. (ca)
- Veleda is een zieneres die in de 1e eeuw na Chr. leefde. Volgens Tacitus voorspelde zij de overwinning van de Bataven geleid door Julius Civilis in hun opstand tegen de Romeinen. Ze had veel invloed en genoot een hoog aanzien bij haar eigen stam, de Bructeri, maar ook bij andere Germaanse stammen. Zo is het bekend dat zij bemiddelde tussen Agrippiniërs, inwoners van de Romeinse nederzetting Colonia Claudia Ara Agrippinensium (het huidige Keulen in Duitsland) en de Germaanse stam de Tencteri. De Agrippiniërs kregen Veleda niet te zien. Ze verbleef hoog in een toren en een familielid gaf vragen en antwoorden door. Toen de Bataven in 70 een pretoriaanse trireem, het vlaggenschip van Cerialis, op de Rijn veroverden en de Lippe opsleepten, werd haar die als geschenk aangeboden. (nl)
- Веледа (Veleda, Velleda) (I век н. э.) — пророчица, известная у древних германцев и римлян. Согласно римскому историку Тациту происходила из племени бруктеров, жила затворницей в высокой башне у воды. Играла значительную роль в восстании батавов под командованием Юлия Цивилиса в 69-70 годах н. э., призывая германские племена к войне против Рима и обещая победу. Умерла в римском плену. — Публий Корнелий Тацит, История. кн. IV, 61 — Публий Корнелий Тацит, О происхождении германцев и местоположении Германии, 8 При Веспасиане Веледа была захвачена римлянами и доставлена в Рим, где и умерла (ru)
|
