Astrobiologie
Astrobiologie is die studie van die oorsprong, evolusie, verspreiding en toekoms van lewe in die heelal: aardse sowel as buiteaardse lewe. Dit omsluit die soeke na bewoonbare omgewings in die Sonnestelsel en op eksoplanete (planete buite die Sonnestelsel), en na bewyse van prebiotiese chemie; laboratorium- en veldnavorsing oor die oorsprong en vroeë evolusie van lewe op Aarde; en studies oor die moontlike aanpassing van lewe by uitdagings op Aarde en in die buitenste ruim.[2] Dit ondersoek die kwessie of lewe buite die Aarde bestaan en hoe die mens dit kan opspoor as dit wel bestaan.[3] Die term eksobiologie is soortgelyk, maar meer spesifiek – dit handel oor die soeke na lewe buite die Aarde en die uitwerking van buiteaardse omgewings op lewende organismes.[4]
Agtergrond
[wysig | wysig bron]Astrobiologie maak gebruik van fisika, chemie, sterrekunde, biologie, ekologie, planetêre wetenskap, geografie en geologie om die moontlikheid van lewe in ander wêrelde te ondersoek en biosfere te help identifiseer wat moontlik anders as die biosfeer op Aarde is.[5][6] Dit gaan ook oor die ontleding van bestaande wetenskaplike data; meer gedetailleerde en betroubare data van ander dele van die heelal kan die basis uitdaag van fisika, chemie en biologie – die hoekstene van astrobiologie self. Hoewel bespiegelings soms gebruik word om dinge in die regte verband te bring, het astrobiologie hoofsaaklik te doen met hipoteses wat stewig binne bestaande wetenskaplike teorieë pas.
Die enigste bekende lewe bestaan op Aarde.[7][8] Onlangse wetenskaplike navorsing het egter basiese aannames oor die moontlikheid van lewe in die heelal verander en die raming van die getal bewoonbare sones om ander sterre laat styg.[9][10] Saam met die ontdekking van honderde eksoplanete en nuwe insig in die ekstreme habitats hier op Aarde, dui dit daarop dat daar nog baie bewoonbare plekke in die heelal kan wees. Op 4 November 2013 het sterrekundiges op grond van data van die Kepler-ruimtesending berig daar kan tot 40 miljard aardgrootte planete in die bewoonbare sone van sonagtige sterre en rooidwerge in die Melkweg wees[11][12] – van hulle kan 11 miljard om sonagtige sterre voorkom.[13] Die naaste sodanige planeet kan volgens die wetenskaplikes minder as 12 ligjare van die Aarde af wees.[11][12]
Daar is al voorgestel dat virusse moontlik op ander planete aangetref kan word.[14] Pogings om huidige of voormalige lewe op Mars te ontdek is ’n aktiewe navorsingsterrein. Op 24 Januarie 2014 het Nasa aangekondig huidige studies op die planeet deur die verkenningstuie Curiosity en Opportunity sal nou soek na bewyse van antieke lewe.[15][16] Die soeke na bewyse van bewoonbaarheid, tafonomie (verwant aan fossiele) en organiese koolstof op Mars is nou ’n primêre mikpunt van Nasa.[15]
Sien ook
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Launching the Alien Debates (deel 1 van 7)". Astrobiology Magazine (in Engels). Nasa. 8 Desember 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2013. Besoek op 5 Mei 2014.
- ↑ Cockell, Charles S. (4 Oktober 2012). "How the search for aliens can help sustain life on Earth". CNN News (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 September 2016. Besoek op 8 Oktober 2012.
- ↑ "About Astrobiology". NASA Astrobiology Institute (in Engels). Nasa. 21 Januarie 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Oktober 2008. Besoek op 20 Oktober 2008.
- ↑ Mirriam Webster Dictionary entry "Exobiology" (URL besoek op 11 April 2013)
- ↑ iTWire – Scientists will look for alien life, but Where and How?
- ↑ Ward, P.D. (2004). The life and death of planet Earth. New York: Owl Books. ISBN 0-8050-7512-7.
- ↑ Graham, Robert W. (Februarie 1990). "NASA Technical Memorandum 102363 – Extraterrestrial Life in the Universe" (PDF). Nasa. Lewis Research Center, Ohio. Besoek op 7 Julie 2014.
- ↑ Altermann, Wladyslaw (2008). "From Fossils to Astrobiology – A Roadmap to Fata Morgana?". From Fossils to Astrobiology: Records of Life on Earth and the Search for Extraterrestrial Biosignatures. Vol. 12. p. xvii. ISBN 1-4020-8836-1.
{{cite book}}: Onbekende parameter|editors=geïgnoreer (hulp) - ↑ Horneck, Gerda; Petra Rettberg (2007). Complete Course in Astrobiology. Wiley-VCH. ISBN 3-527-40660-3.
- ↑ Davies, Paul (18 November 2013). "Are We Alone in the Universe?". New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Mei 2019. Besoek op 20 November 2013.
- ↑ 11,0 11,1 Overbye, Dennis (4 November 2013). "Far-Off Planets Like the Earth Dot the Galaxy". New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 April 2020. Besoek op 5 November 2013.
- ↑ 12,0 12,1 Petigura, Eric A.; Howard, Andrew W.; Marcy, Geoffrey W. (31 Oktober 2013). "Prevalence of Earth-size planets orbiting Sun-like stars". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. arXiv:1311.6806. Bibcode:2013PNAS..11019273P. doi:10.1073/pnas.1319909110. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 November 2013. Besoek op 5 November 2013.
- ↑ Khan, Amina (4 November 2013). "Milky Way may host billions of Earth-size planets". Los Angeles Times. Besoek op 5 November 2013.
- ↑ Griffin, Dale Warren (14 Augustus 2013). "The Quest for Extraterrestrial Life: What About the Viruses?". Astrobiology. 13 (8): 774–783. Bibcode:2013AsBio..13..774G. doi:10.1089/ast.2012.0959. Besoek op 6 September 2013.
- ↑ 15,0 15,1 Grotzinger, John P. (24 Januarie 2014). "Introduction to Special Issue – Habitability, Taphonomy, and the Search for Organic Carbon on Mars". Science. 343 (6169): 386–387. Bibcode:2014Sci...343..386G. doi:10.1126/science.1249944. Besoek op 24 Januarie 2014.
- ↑ Various (24 Januarie 2014). "Special Issue – Table of Contents – Exploring Martian Habitability". Science. 343 (6169): 345–452. Besoek op 24 Januarie 2014.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Astrobiology.nasa.gov
- UK Centre for Astrobiology
- Astrobiology Web
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Astrobiologie.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
