Ali Taş

There is a little knowledge about lifestyle of people who have ever lived in Seyitömer Mound. Paleopathological evidences, which are health and lifestyle indicators, have enabled us to make inference about the lifestyles of past people. This chapter presents the results of the analysis of the skeletal remains which are 51 identified individuals who lived in different periods. In general, it has been analysed different pathological findings, even though the skeletons were poorly preserved belonging the different period in this research. The existence of findings such as osteoarthritis, osteophyte, enthesopathy, and schmorl nodules that develop due to lifestyle, provide us with clues to understand how these people's physical activity and workload can be in their daily life. In addition, it shows that findings such as protic hyperostosis, cribra orbitalia and diploe thickening observed in the skeletal population occur due to anemia, iron deficiency or various intestinal disorders on the human body. Periostitis, which is among the infectious diseases, is observed in subadult who make up the Seyitömer people, albeit in a small number and provides us with information that the subsistence economy is effective and the health conditions can be quite low.

Doğu ve Geç Doğu Roma (Bizans)-İslami Dönem Çokköy insanlarının
diş aşınma dereceleri genel anlamda tarımsal bir beslenme şeklinin
ipuçlarını vermektedir. Diş taşlarının derecelerinin yanında periyodontal
rahatsızlıklara ait oranların ise apse olgusu üzerinde oldukça etkili
olduğu görülmüştür. Çokköy insanlarında periyodontitis’in oluşumundan
yanlış ve yetersiz beslenme birinci derecede sorumlu tutulsa da diş
çürümesi (%7.05) ikincil olarak bu hastalığın oluşumunda etkilidir.
Çokköy popülasyonlarına ait hypoplastik çizgilerin frekansı ve şiddeti
yüksektir. Muhtemelen bebeklerinin sütten kesilme döneminin bebekler
için daha riskli bir durumda bulunduğuna işaret etmektedir. Düşük
sosyo-ekonomik durumun getirdiği olumsuz yaşam koşullarının yanında
enfeksiyonel hastalıkların yaygınlığı ve yoğun tarımsal faaliyetlerin bir
sonucu olan ağırlıklı karbonhidrat tüketimi bu köy toplumunun özelliğini
yansıtan önemli bulgulardır.

During rescue excavations in Kaman Ömerhacılı village, burials of two adults, six children, three fetuses and one infant in inhumation and dorsal style were encountered within a structure assessed as a chapel due to Late Roman architectural features. As there were no archeological findings showing the lifestyle or social status of individuals in the excavation area, this study aims to bring a different viewpoint to archeology with the aim of understanding the correlations between health and environment for individuals from Ömerhacılı. Even though the individuals are too few to reflect the population in general, the paleopathologic findings are very important and notable. Cribra orbitalia caused by anemia, porotic hyperostosis, and hypoplasia accepted as a marker of environmental stress or genetic factors and root dysplasia are among the significant pathologic findings. There was no finding encountered in the Anatolian paleoanthropology literature related to root dysplasia, which made this paleopathologic lesion more important. Data about oral and dental health showed the previous Ömerhacılı population had agriculturally weighted nutrition. Among the findings, child and infant death rates are high, while the general health problems observed in adults indicate that living conditions are not healthy for Ömerhacılı individuals.

Miyosen döneme tarihlendirilen Anadolu’da 22, Yunanistan’da 30 ve İran’da 2 formasyondan ele geçen bovidlere ait taksonomik bilgiler paleobiyocoğrafik ve paleoekolojik dinamiklerle birlikte bu çalışmada analiz edilmiştir. Anadolu-İran-Yunanistan biyocoğrafik bölgesindeki lokalitelerde ortak bulunan sekiz farklı bovid türü (Gazella cf. capricornis, Gazella sp., Miotragoceros sp.,Oioceros rothi, Palaeoreas sp., Prostrepsiceros houtumschindleri, Prostrepsiceros rotundicornis ve Tragoportax amalthea) bu bölgeler arasında büyük ölçüde paleoekolojik ve paleobiyocoğrafik benzerlikler bulunduğunu göstermektedir. Aynı zamanda Anadolu’nun kıtalar arası geçişte bir köprü görevini gördüğü ve bunun sonucunda da söz konusu türlerin Anadolu’da ve Avrupa’da temsil edildikleri seviyelerden daha yukarı seviyelerde olduğu görülmüştür.Anadolu’da Vallesian döneme kadar sınırlı sayıda bovidae ailesine ait cins ve türler mevcutken, Geç Vallesian ve Erken Turolian ile birlikte bir artış söz konusudur. Birçok bovidae türünün açık otlak habitatlara daha iyi adapte olması Geç Miyosen dönemde bovidlerin hızlı bir şekilde çeşitlenmesine ve yetmiş yeni türün evrilmesine yol açmıştır. Anadolu’da bovidae cinslerinin ve türlerinin adapte olduğu paleoekolojik koşullar dikkate alınırsa, yer yer nemli ve yer yer kurak karakterdeki subtropik orman örtüsünün yanında yazın yeşil savanaların ve bazen de tamamen kuruyan step otlaklıkların yaygın olduğu anlaşılmaktadır. Geç Miyosen dönemde ise daha çok açık savana-mozaik tipi ekolojik ortamın yaygın olduğu bir coğrafya söz konusudur. Ancak bu dönem İran-Anadolu-Yunanistan arasınadaki biyocoğrafik bölgenin düşünülenin aksine daha kompleks bir yapıya sahip olduğuna işaret etmektedir