Аб’ём
Аб'ём | |
---|---|
Размернасць | L3 |
Адзінкі вымярэння | |
СІ | м3 |
СГС | см3 |
Заўвагі | |
скалярная велічыня |
Аб’ём — колькасная характарыстыка прасторы, якуе займае цела або рэчыва. Аб’ём цела або ёмістасць сасуду вызначаецца яго формай і лінейнымі памерамі. З паняццем аб’ёму цесна звязана паняцце ёмістасць, гэта значыць аб’ём унутранай прасторы сасуду, пакавальнай скрыні і г. д. Словам ёмістасць пазначаюць таксама сасуды.
Прынятыя адзінкі вымярэння — у СІ і вытворных ад яе — кубічны метр, кубічны сантыметр, літр (кубічны дэцыметр) і г. д. Пазасістэмныя — галон, барэль.
Слова «аб’ём» таксама ўжываюць у пераносным значэнні для пазначэння агульнай колькасці або бягучай велічыні. Напрыклад, «аб’ём попыту», «аб’ём памяці», «аб’ём працы».
У выяўленчым мастацтве аб’ёмам завецца ілюзорная перадача прасторавых характарыстак адлюстраванага прадмета мастацкімі метадамі.
Вылічэнне аб’ёму
[правіць | правіць зыходнік]Матэматычна
[правіць | правіць зыходнік]У агульным выпадку матэматычна аб’ём цела вылічаецца па наступнай інтэгральнай формуле:
- ,
дзе — характарыстычная функцыя геаметрычнай вобраза цела.
Для шэрагу целаў з простай формай зручнейшым з’яўляецца выкарыстанне адмысловых формул. Напрыклад, аб’ём куба з даўжынёй боку, роўнай a, роўны .
Праз шчыльнасць
[правіць | правіць зыходнік]Аб’ём знаходзіцца па формуле:
Меры аб’ёму вадкасці
[правіць | правіць зыходнік]- 1 л = 1,76 пінты = 0,22 галона.
Англійскія пазасістэмныя
[правіць | правіць зыходнік]Антычныя пазасістэмныя
[правіць | правіць зыходнік]- катыла = 0,275 л
Старажытнаяўрэйскія
[правіць | правіць зыходнік]- эйфа = 24 883 см³
- омер = 1/10 эйфы
Расійскія пазасістэмныя
[правіць | правіць зыходнік]- Мера = 4,? вядра
- Вядро = 12,3 л
- Штоф = 1,54 л
- Кварта = 1,23 л
- Бутэлька 0,77 л
- Чарка = 0,123 л
- Чарачка (касушка) = паўчарачкі = 0,0615 л
Меры сыпкіх рэчываў
[правіць | правіць зыходнік]Англійскія пазасістэмныя
[правіць | правіць зыходнік]Расійскія пазасістэмныя
[правіць | правіць зыходнік]- Паўасьміна = 26,238 л
- Гарнец = 3,2798 л