Freiburg

	Freiburg im Breisgau
	urbo
Flago	Blazono
Situo	Freiburg
- alteco	278 m s. m.
- koordinatoj	47° 59′ 41″ N 7° 50′ 59″ O / 47.99472 °N, 7.84972 °O (mapo)
Areo	154 km² (15 400 ha)
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MEST (UTC+2)
Poŝtkodo	79098–79117
	Vikimedia Komunejo: Freiburg im Breisgau
	Retpaĝo: www.freiburg.de

Reviziita versio de ĉi tiu paĝo, aprobita je 1 mar. 2017, estis bazita sur ĉi tiu versio.

- Tiu artikolo pritraktas la urbon Freiburg im Breisgau. Por aliaj urboj nomitaj Freiburg vd. Freiburg.

Koordinatoj: 47° 59′ 41″ N 7° 50′ 59″ O / 47.99472 °N, 7.84972 °O (mapo)

Freiburg im Breisgau, ofte mallongigite Freiburg i.Br. aŭ Freiburg i.B., esperantlingve Frajburgo, estas post Stutgarto, Mannheim kaj Karlsruhe la kvara plej granda urbo de Baden-Virtembergo en la sudokcidento de Germanio kaj la plej suda urbego de Germanio. Ĝi situas ĉe la koordinatoj 47° 59′ N 7° 51′ O / 47.983 °N, 7.850 °O / 47.983; 7.850 (mapo)Koordinatoj: 47° 59′ N 7° 51′ O / 47.983 °N, 7.850 °O / 47.983; 7.850 (mapo){{#coordinates:}}: cannot have more than one primary tag per page.

La plej proksimaj urbegoj estas Mulhouse (germane Mülhausen) en Alzaco (Francio) kaj Bazelo en Svisio, 60 kilometrojn sude, Zuriko en Svisio, 86 kilometrojn sudoriente, Strasburgo en Alzazo, 85 kilometrojn nordoriente, kaj Karlsruhe, 140 km norde.

En la urbo vivas 210.000 loĝantoj, inter ili pli-malpli 30.000 gestudentoj de la universitato Albert Ludwig kaj de pluraj altlernejoj.

Ĉarma unikaĵo estas la kanaletoj "Beĥle", kiuj trafluas preskaŭ ĉiun straton de la urbocentro kaj kaŭzas ĉe malatentaj turistoj malsekajn piedojn.

Geografio

Panoramo de Freiburg vidita de Schlossbergturm

Geografia situo

Freiburg situas en la sudokcidento de Baden-Württemberg ĉe la sudorienta rando de la superrejna fosaĵo.

Urbopartoj

Vauban

Historio

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Historio de la urbo Freiburg im Breisgau.

La historio de la urbo Freiburg im Breisgau estas dokumentebla ekde antaŭ preskaŭ 900 jaroj. En la jaro 1120 fondis ĝin la dinastio de la Zähringer [ceringoj], kiuj iom malpli al 100 jarojn poste estingiĝis. Kiel posedantoj de la urbo sekvis la ne amataj grafoj de Freiburg, de kiuj la burĝoj (loĝantoj) de Freiburg en 1368 aĉetis sian urbon kaj metis sin sub la protekton de la dinastio Habsburgoj. Nur komence de la 19a jarcento ĉesis la aŭstria (katolika) epoko, kiam Napoleono en 1806 decidis, ke la urbo Freiburg kaj la regiono Breisgau [Brajsgau aŭ esperantigite Brisgovio] apartenu al la Grossherzogtum Baden [granddukejo Baden]. Ĝis 1918 Freiburg apartenis al la granddukejo, ĝis 1933 al la respubliko kaj en la Tria regno [germanlingve Drittes Reich] al la Gau Baden. Post la Dua mondmilito la urbo Freiburg de 1949 ĝis 1952 estis ĉefurbo de (Sud-)Badeno. Hodiaŭ Freiburg estas la kvare plej granda urbo de la germana federacia lando Baden-Virtembergo [germanlingve Baden-Württemberg].

Vidindaĵoj

Historia Magazeno
Freiburger Münster
Augustinermuseum
Urbopordegoj Martinstor kaj Schwabentor
Haus zum Walfisch, kie loĝis Erasmo de Roterdamo
Basler Hof, ekzilejo de la episkopo de Bazelo post la reformacio
Monto Schauinsland kun telfero Schauinslandbahn
Minejo Schauinsland
Kanaletoj Beĥle
Stratpavimaj mozaikoj
Holbeinpferd

Servoj

Universitato Alberto Ludoviko de Frajburgo

Amaskomunikiloj

Badische Zeitung

Famuloj

En Freiburg naskiĝis:

Hans-Joachim Koellreutter, germana kaj brazila komponisto, flutisto, orkestrestro kaj muzikpedagogo.

En Freiburg mortis:

hungara ekonomikisto Zoltán Csukás
hungara lingvisto Oszvald Szemerényi
hungara-germana juristo András Bertalan Schwarz.
aŭstria Friedrich August von Hayek ekonomikisto nobelpremiita

Esperanto en Frajburgo

Estante universitata urbo plena je junaj intelektuloj, Frajburgo ekde 1891 havas Esperanto-grupon, do post Nurembergo kaj Munkeno la tria plej tradicia grupo en Germanio. De la jaro 1995, la urbo por pluraj jaroj estis la sidejo de Germana Esperanto-Asocio.

Inter multaj movadaj eventoj, la urbo dufoje estis la gastiganto por Germana Esperanto-Kongreso, nome la 68-a GEK en 1990, jaro de la germana reunuiĝo kaj la 94-a GEK en 2017.

Plie en Frajburgo gastiĝis inter la 27-a de decembro 1996 kaj la 3-a de januaro 1997 la 40-a Internacia Seminario de Germana Esperanto-Junularo pritraktis la temon "Regionoj - ĉu la veraj landoj?". Por la temo oni elektis tiun urbon, ĉar la translima regiona kunlaboro en Alemanio inter la komunumoj de sudokcidenta Germanio, Alzaco kaj norda Svislando funkcias aparte modele, kvankam la administre centrisma franca ŝtato nur retireme lasas kompetencojn pri lokaj aferoj al la regionoj.

En 1929 kaj 1959 tie okazis la ido-konferenco.