Maine

Maine
State of Maine
Ereserkia: State of Maine Song (en)
Goiburua: Dirigo (Gidatzen dut)
Maineko bandera
Map of USA ME.svg
Geografia
Hiriburua	Augusta 44°18′38″N 69°46′46″W
Hiririk handiena	Portland
Azalera	86.542 Ura %12,82
Punturik altuena	Katahdin (en)
Punturik sakonena	Ozeano Atlantikoa
Kontinentea	Ipar Amerika
Mugakideak	New Hampshire, Quebec eta Brunswick Berria
Administrazioa
Gobernadorea	John Baldacci
Maineko Gobernadorea	Janet T. Mills (en)
Legebiltzarra	Maineko Parlamentua
Epai autoritatea	Maineko Epaitegi Judizial Gorena
Demografia
Biztanleria	1.362.359
Dentsitatea	14,87 bizt/km²
Hizkuntza ofizialak	ikusi baliorik ez
Erabilitako hizkuntzak	ikusi Eastern Abenaki (en) eta Malecite-Passamaquoddy (en)
Ezkontzeko adina	genero guztiak: 18
Derrigorrezko eskolaratzea	-17
Ekonomia
BPG nominala	66.196.000.000 $ (2020) 67.717.100.000 $ (2019)
Historia
Sorrera data: 1820ko martxoaren 15a
Bestelako informazioa
Ordu eremua	ikusi Ekialdeko Ordu-eremu : America/New_York (en)
maine.gov

Artikulu hau AEBetako estatuari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Maine (argipena)».

Maine Ameriketako Estatu Batuetako estatu mugakide bat da. Estatu Batuetako ipar-mendebaldean dago, Kanadako mugan. Bere hiriburua Augusta da baina hiri garrantzitsuena Portland.

86.542 km2-ko azalera dauka eta 2000.urtean 1.274.923 biztanle zituen (15.95 biz./km2). %98 inguru arraza zurikoak dira. 1990ean biztanle guztien artean (milioi bat inguru) 336.000 inguru frantses jatorrizkoa zen, eta 80.000 inguruk egiten zuen frantsesez modu ohikoan.

New England izeneko eskualdea osatzen du Masachusets, Connecticut, New Hampshire, Rhode Island eta Vermont bost estatuekin batera.

Geografia

Datu orokorrak

Mount Katahdin (1.606 m) Maineko mendirik altuena da, "The Greatest Mountain" izenez ere ezagutua. Apalatxeetako bidezidorraren amaiera edo hasiera da. Baxter State Park-en barruan kokatuta dago. Acadia National Park natura-parke bakarra da izendapen honekin. Baso azalerarik handiena dauka bestela herrialde osoan, estatu osoko lurraldearen %80a delarik.

Saint John, Penobscot eta Kennebec ibai nagusien artean daude. Laku ugari daude estatu honetan zehar, Moosehead Lake izanik zabalena da. Machias Seal Island eta North Rock uharteak AEB eta Kanadaren artean daude geografikoki.

Mugakideak

Mugakideak hauexek ditu: Ozeano Atlantikoa hego-ekialdean, Kanadako Brunswick Berriko probintzia ipar-ekialdean, Quebec ipar-mendebaldean eta New Hampshire hego-mendebaldean.

Historia

• Lurraldeko jatorrizko biztanleak Wabanaki, Passamaquoddy eta Penobscot herrikoak izan dira europarrak iritsi baino lehen, algonkiar familiakoen hiztunak.
• 1604an frantziarrek lehendabiziko kokapen ezarri zuten, lurraldeari Akadia izena emanez.
• 1607an Britainia Handiko lehenengo kolonoak finkatu ziren.
• 1622an mendebaldeko lurraldeak "Maineko probintzia" osatu zuen.
• 1820ko martxoaren 15ean 23. estatu bilakatu zen (AEB izango zenekoa).
• 1865ean Maineko Unibertsitatea (University of Maine) sortu zuten.
• 1898ko otsailaren 15ean USS Maine armada itsasontzia hondoratu zuten, Espainia eta AEBen arteko gerra piztuz.

Konderriak

Maineko mapa.

Maineko konderriak

Konderria	Hiriburua	Biztanleak (2017)
Androscoggin	Auburn	107.651
Aroostook	Houlton	67.653
Cumberland	Portland	292.500
Franklin	Farmington	29.988
Hancock	Ellsworth	54.497
Kennebec	Augusta	121.821
Knox	Rockland	39.790
Lincoln	Wiscasset	34.204
Oxford	Paris	57.439
Penobscot	Bangor	151.957
Piscataquis	Dover-Foxcroft	16.773
Sagadahoc	Bath	35.392
Somerset	Skowhegan	50.626
Waldo	Belfast	39.832
Washington	Machias	31.593
York	Alfred	204.191

Hiri nagusiak

1. Portland (66.882 biztanle 2017an)
2. Lewiston (36.221)
3. Bangor (31.903)
4. South Portland (25.483)
5. Auburn (23.033)
6. Biddeford (21.488)
7. Sanford (21.028)
8. Brunswick (20.278)
9. Saco (19.485)
10. Scarborough (18.919)
11. Augusta (hiriburua, 18.594)

Pertsona ezagunak

John Ford zinemagilea.

• William Cranch Bond (1789-1859), astronomoa.
• Dorothea Dix (1802-1887), aktibista.
• Sara Plummer Lemmon (1836-1923), botanikaria.
• Margaret E. Knight (1838-1914), asmatzailea.
• Hiram Stevens Maxim (1840-1916), asmatzailea.
• Edwin Herbert Hall (1855-1938), fisikaria.
• Edna St. Vincent Millay (1892-1950), idazlea.
• John Ford (1894-1973), zinema zuzendaria.
• Walter Piston (1894-1976), musikagilea.
• Nelson Rockefeller (1908-1979), negozio-gizona eta politikaria.
• Stephen King (1947-), idazlea.
• Patrick Dempsey (1966-), aktorea.
• Samantha Smith (1972-1985), bakegilea.
• Rachel Nichols (1980-), aktorea.
• Anna Kendrick (1985-), aktorea.

Irudi galeria

• 
  Katahdin mendiaren ikuspegia.
• 
  Boothbay_Harbor.
• 
  Stratton Flagstaff lakua udazkenean.
• 
  Bangor elurtuta.
• 
  Portlandeko erdigunea.
• 
  Buxton elizaren irudia.

Kanpo estekak

• Estatuko webgune ofiziala
• University of Maine-ren webgunea
• Frantses hiztunen komunitatearen webgunea

• Datuak: Q724
• Multimedia: Maine / Q724