Niigata

Niigata; 新潟市; 新潟市 (Niigata-shi)
	izendaturiko hiria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Japonia
Uhartea; Eskualdea; Prefektura	Honshu; Chūbu; Niigata
Alkatea	Yaichi Nakahara (en)
Izen ofiziala	新潟市; 新潟区
Jatorrizko izena	新潟市
Posta kodea	951-8550
Herriburua	Chūō-ku (en)
Geografia
Koordenatuak	37°54′58″N 139°02′11″E / 37.91619°N 139.03639°E
Azalera	726,09 km²
Mugakideak	Shibata (en) , Agano (en) , Gosen (en) , Kamo (en) , Sanjo (en) , Tsubame (en) , Nagaoka, Seiro (en) , Tagami (en) , Yahiko (en) eta Sado uhartea
Demografia
Biztanleria	790.646 (2021eko martxoaren 1a); −19.511 (2015)
Dentsitatea	1.089 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	1889ko apirilaren 1a eta 1879ko apirilaren 9a
Telefono aurrizkia	25
Ordu eremua	UTC+09:00
Hiri senidetuak	Vladivostok, Galveston, Khabarovsk, Birobidzhan, Nantes, Harbin eta Kingston upon Hull
	http://www.city.niigata.lg.jp/ www.city.niigata.lg.jp

Niigata (japonieraz: 新潟市, Niigata-shi^?) , Japoniako Niigata prefekturako hiriburua da. 2014ko erroldaren arabera 809.708 biztanle ditu. Hokuriku eskualdeko hiri handiena da.

Geografia

Japoniako itsasoaren ertzeko lautada oparo batean kokaturik dago, parean Sado uhartea duela. Shinano ibaia itsasoratzen da bertan, Japoniako ibai luzeena, eta Agano ibaia ere bai. Hainbat hezegune daude hiriaren ingurua, Sakata aintzira da aipagarriena Ramsarko hitzarmenak babesturik daukana. Ingurunean sarritan izan dira uholdeak eta historian zehar kanalizazio lan handiak egitera beharturik egon da. Guzti honegatik Uraren hiria (japonieraz: 水の都, Mizu-no-miyako^?) ezizena eman izan zaio. Sahatsen hiria (japonieraz: 柳の都, Yanagi-no-miyako^?) ezizena ere jaso du ibaien ertzetan dauden sahats ugariengatik.

Banaketa administratiboa

Zortzi auzotan (ku) banatzen da hiria. Hiriaren erdigunea Chūō-ku da.

Akiha-ku (japonieraz: 秋葉区^?)

Chūō-ku (japonieraz: 中央区^?)

Higashi-ku (japonieraz: 東区^?)

Kita-ku (japonieraz: 北区^?)

Kōnan-ku (japonieraz: 江南区^?)

Minami-ku (japonieraz: 南区^?)

Nishi-ku (japonieraz: 西区^?)

Nishikan-ku (japonieraz: 西蒲区^?)

Klima

Datu klimatikoak (Niigata, Niigata (1971-2000))
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	5.3	5.4	9.1	15.7	20.5	24.1	28.1	30.2	25.7	19.9	14.0	8.5	17.2
Batez besteko tenperatura (ºC)	2.6	2.5	5.4	11.2	16.1	20.4	24.5	26.2	22.0	16.0	10.2	5.3	13.5
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	0.0	-0.3	1.9	7.0	12.3	17.3	21.4	23.0	18.7	12.3	6.6	2.3	10.2
Pilatutako prezipitazioa (mm)	180.3	128.0	104.6	93.6	103.3	128.3	178.2	142.7	163.0	148.9	200.6	204.4	1775.8
Prezipitazio egunak (≥ 0.5mm)	23.9	19.7	17.8	12.9	11.3	11.2	13.4	9.5	13.4	15.8	19.5	24.2	192.6
Elur egunak (≥ 1 mm)	22.8	20.2	11.8	1.0	0.0	0.0	0.0	0.0	0.0	0.0	2.2	12.8	70.8
Eguzki orduak	56.1	72.9	130.9	181.9	204.8	168.1	182.7	214.8	146.4	142.8	90.0	59.4	1651.0
Hezetasuna (%)	74	72	68	67	70	76	78	74	74	72	72	74	73
Iturria: ^[1]

Historia

Jōmon Arotik populatua izan da Niigata eremua, nahiz eta gaur egung ez bezala lurraldearen gehiengoa ur azpian egon garai hartan. Nihon Shoki liburuak dioenez 647 urtean gotorleku bat eraiki zen bertan.

XVI mendean Shinano ibaiaren bokalean Niigata izeneko portua sortu zen eta Agano ibaiaren bokalean Nuttari portua. XVII mendean hainbat ubide eraiki ziren, ibai bien ibilbidea aldatu egin zen eta Niigata kaia nabarmen garatu zen Japoniako itsasoan garrantzitsu bihurtuz eta ondorioz herria eratuz joan zen inguruan. 1858an Estatu Batuekin harreman komertzialak izango zituen Japoniako bost itsas-portuetako bat bihurtu zen, baina sakonera txikia zela eta portua ez zen 1869 arte ireki. 1886an Bandai zubia eraiki zen, honek Shinano ibaiaren bi ertzetan zeuden Niigata handia eta Nuttari txikia lotu zituen. 1914 urtean Nuttari Niigataren barnean sartu zen.

Niigataren kokapena estrategikoa zen Asiara kolonoak eta militarrak bidaltzeko eta ondorioz 1945ean bonba nuklearra botatzeko lau hiri posibleetako bat izan zen eta jendea ebakuatzen hasi ziren. Azkenean Hiroshimara eta Nagasakira bota zituzten.

1955 urtean sute ikaragarri batek hiriaren erdigunea erre zuen eta 1964an lurrikara handia jasan zuen 2.000 etxe suntsituz, beste 6.000 kaltetuz eta 15.000 urak hartu zituen. 1965ean Agano ibaian metilmerkurioa isuri zuen Showa konpainia elektrikoak eta 690 pertsona izan ziren kaltetuak. Gaur egun Niigata gaixotasuna izenaz ezagutzen da. 2004an, 2007an eta 2011ean lurrikara berriak jasan zituen baina kalteak oso txikiak izan ziren.

Jaialdiak

Niigata jaialdia: abuztuan
Gataket (ガタケット): Niigatako komiki merkatua da. 1983an inauguratu zen eta 1998tik aurrera Niigatako manga txapelketa ospatzen da.