سید جمال‌الدین اخوی

سید جمال‌الدین اخوی
سید جمال‌الدین اخوی
وزیر دادگستری ایران
	دوره مسئولیت; ۱۳۳۴ – ۱۳۳۶
پادشاه	محمدرضا شاه پهلوی
نخست‌وزیر	حسین علاء
پس از	سید فخرالدین شادمان
	دوره مسئولیت; شهریور ۱۳۳۲ – آذر ۱۳۳۳
نخست‌وزیر	فضل‌الله زاهدی
پس از	عبدالعلی لطفی
پیش از	سید فخرالدین شادمان
داستان کل کشور
	دوره مسئولیت; ۱۳۳۰ – ۱۳۳۱
نخست‌وزیر	محمد مصدق
پس از	میر سید علی حائری شاه‌باغ
پیش از	حشمت‌الله قضائی
وزیر مشاور
	دوره مسئولیت; آذر ۱۳۳۳ – ۱۳۳۴
نخست‌وزیر	فضل‌الله زاهدی
نماینده مجلس شورای ملی
	دوره مسئولیت; ۱۳۳۹ – ۱۳۴۰
حوزه انتخاباتی	تهران (دوره بیستم)
اطلاعات شخصی
زاده	۱۲۷۰
درگذشته	۱۳۶۲

سید جمال‌الدین اخوی (۱۲۷۰–۱۳۶۲) از مقامات قضائی و قانونگذاران دوره پهلوی، عضو پیوسته فرهنگستان و رئیس بنیاد پهلوی بود.

تحصیلات

پدرش سید نصرالله اخوی مجتهد و دادستان کل کشور در زمان رضا شاه بود. تحصیلات مدرن را در دارالفنون به انتها رسانید و بعد به تحصیل علوم اسلامی پرداخت و سپس دوباره به علوم جدید روی آورده و در مدرسه سن لوئی مشغول یادگیری دروس علمی و زبان فرانسه شد. بعد ازآن به دانشگاه تهران رفت و لیسانس قضائی گرفت؛ و برای دوره تکمیلی در سال ۱۳۰۸ به فرانسه اعزام شده و از انستیتوی جرم‌شناسی پاریس مدرک خود را اخذ کرد.^[۱]^[۲]

فعالیتها

اخوی در کابینهای مختلفی حضور داشت وی در دوره دولت ملی محمد مصدق به سمت دادستان کل کشور فعالیت داشت. وی بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در کابینه تیمسار زاهدی به سمت وزارت دادگستری منصوب شد که در این سمت قضاتی را که در زمان مصدق برکنار شده بودند، به سر کار برگرداند و قانونی برای تشدید مجازات سارقین مسلح به تصویب رساند. او در آذر ۱۳۳۳ از وزارت دادگستری کنار رفت و وزیر مشاور شد. سال بعد با روی کار آمدن کابینه حسین علاء بار دیگر وزارت دادگستری را برعهده گرفت.

اخوی در انتخابات زمستانی دوره بیستم به عنوان عضو حزب میلیون به نمایندگی مجلس انتخاب شد.^[۱] اعتراض الهیار صالح به نحوه انتخاب شدن او و عدم جلوگیری وی در زمان ریاست انجمن نظارت بر انتخابات در دوره تابستانی مجلس دوره بیستم باعث شد که دیگر در عرصه سیاسی نتواند فعالیت کند.<^[۱]^[۲] و پس از این ماجرا از سیاست گناره‌گیری کرده و در دانشگاه الهیات دانشگاه تهران و مدرسه سپهسالار به تدریس مشغول شد.<^[۱]^[۲]

اخوی ۱۳۵۷ به ریاست کمیسیون ویژهٔ رسیدگی به دارائی‌های بستگان خاندان پهلوی و بنیاد پهلوی منصوب شد.^[۳]

پانویس

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ ^۱٫۳ روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی - باقر عاقلی
↑ ^۲٫۰ ^۲٫۱ ^۲٫۲ چهره‌ها در تاریخچهٔ نظام آموزش عالی حقوق و عدلیه نوین، تهران- عباس مبارکیان
↑ عاقلی، باقر (۱۳۸۰). شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران - جلد یکم. تهران: نگاه. ص. ۶۴.

[ReferenceA-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ ^۱٫۳ روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی - باقر عاقلی

[ReferenceB-2] ۲٫۰ ^۲٫۱ ^۲٫۲ چهره‌ها در تاریخچهٔ نظام آموزش عالی حقوق و عدلیه نوین، تهران- عباس مبارکیان

[:0-3] عاقلی، باقر (۱۳۸۰). شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران - جلد یکم. تهران: نگاه. ص. ۶۴.

[۱]

[۲]

[۳]

ن ب و وزیران دادگستری ایران
پادشاهی	عباسقلی معتمدالدوله جوانشیر (–) • محمدابراهیم معتمدالملک جوانشیر (–) • علی اعتمادالسلطنه (–) • مصطفی بهاءالملک افشار (–) • محمدقلی آصف‌الدوله (–) • غلامحسین خان سپهدار (–) • حسین مشیرالدوله (–) • محمدناصر ظهیرالدوله قاجار (–) • پاشاخان امین‌الملک (–) • محمدقلی آصف‌الدوله (–) • امام‌قلی عمادالدوله (–) • کاظم نظام‌الملک نوری (۱۲۹۱–) • علیرضا عضدالملک (–) • کاظم نظام‌الملک نوری (۱۲۹۳–) • علی‌قلی میرزا اعتضادالسلطنه (–) • علیرضا عضدالملک (–) • بهرام میرزا معزالدوله (–) • عبدالصمد میرزا عزالدوله (–) • یحیی مشیرالدوله (–) • عبدالصمد میرزا عزالدوله (–) • علیرضا عضدالملک (–) • یحیی مشیرالدوله (–) • نظام‌الدین مهندس‌الممالک غفاری (–) • محسن مشیرالدوله (–) • عباس میرزا ملک‌آرا (–) • اسدالله ناظم‌الدوله (–) • روح‌الله میرزا نصرت‌السلطنه (–) • غلامحسین غفاری (–) • عبدالوهاب نظام‌الملک (–)
پادشاهی مشروطه	احمد مشیرالسلطنه (–) • عبدالحسین میرزا فرمانفرما (–) • محمود علاءالملک (–) • حسن مشیرالدوله (–) • مهدی‌قلی مخبرالسلطنه (–) • رضا مؤیدالسلطنه (–) • حسن مشیرالدوله (–) • عبدالوهاب نظام‌الملک (–) • حسن مشیرالدوله (–) • عبدالحسین میرزا فرمانفرما • (-) حسن وثوق‌الدوله (–) • حسن مشیرالدوله (–) • محمدحسین دبیرالملک شیرازی (–) • حسن محتشم‌السلطنه (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (–) • حسن مشیرالدوله (–) • احمد قوام‌السلطنه (–) • حسن مشیرالدوله (–) • حسن محتشم‌السلطنه (–) • محمدعلی ذکاءالملک (–) • اسماعیل ممتازالدوله (–) • رضا ارفع‌الدوله (–) • محمدعلی ذکاءالملک (–) • مهدی‌قلی مخبرالسلطنه (–) • محمدعلی ذکاءالملک (–) • فتح‌الله سردار منصور (–) • محمدعلی علاءالسلطنه (–) • محمود علاءالملک (–) • فیروز نصرت‌الدوله (–) • اسماعیل ممتازالدوله (–) • حسنعلی نصرالملک (–) • مهدی‌قلی مخبرالسلطنه (–) • حسنعلی نصرالملک (–) • اسماعیل ممتازالدوله (–) • فیروز نصرت‌الدوله (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (–) • حسنعلی نصرالملک (–) • محمد مصدق‌السلطنه (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (کفیل) (–) • سلیمان میکده (–) • عباس میرزا سالار لشکر (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (کفیل) (–) • اسدالله مشارالسلطنه (–) • ابراهیم عمیدالسلطنه (–) • عبدالحسین سردار معظم خراسانی (تیمورتاش) (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (–) • اسدالله مشارالسلطنه (–) • مرتضی ممتازالملک (–) • ابراهیم حکیم‌الملک (–) • ابوالحسن معاضدالسلطنه (–) • حسین ادیب‌السلطنه (–) • فیروز نصرت‌الدوله (–) • مهدی عمادالسلطنه (مشیر فاطمی) (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (–) • حسن وثوق‌الدوله (–) • علی‌اکبر داور () • محسن صدر (–) • احمد متین‌دفتری (–) • محمد سروری (–) (سرپرست) • مجید آهی (۱۳۱۹–۱۳۲۰) • عباسقلی گلشائیان (۱۳۲۰–۱۳۲۰) • مجید آهی (۱۳۲۰–۱۳۲۱) • علی‌رضا قراگوزلو (بهاءالملک) (–) • جواد عامری (–) • علی‌اصغر حکمت (–) • محسن صدر (–) • اسدالله ممقانی (۱۳۲۳–۱۳۲۳) • الله‌یار صالح (۱۳۲۳–۱۳۲۳) • مصطفی عدل (۱۳۲۳–۱۳۲۴) • الله‌یار صالح (۱۳۲۴–۱۳۲۴) • حسنعلی کمال هدایت (۱۳۲۴–۱۳۲۴) • امان‌الله اردلان (۱۳۲۴–۱۳۲۴) • انوشیروان سپهبدی (۱۳۲۴–) • الله‌یار صالح (۱۳۲۷–۱۳۲۸) • علی‌اکبر موسوی‌زاده (۱۳۲۱–۱۳۲۱) • مصطفی عدل (–) • رضا تجدد (–) • محمد سروری (۱۳۲۶–۱۳۲۷) • محمدعلی نظام مافی (–) • عباسقلی گلشائیان (–) • محسن صدر (–) • سید محمد سجادی (–) • علی هیئت (–) • محمدعلی بوذری (–) • شمس‌الدین امیرعلائی (–) • علی هیئت (–) • شمس‌الدین امیرعلائی (–) • رضا تجدد (–) • عبدالعلی لطفی (۱۳۳۱–۱۳۳۲) • سید جمال‌الدین اخوی (۱۳۳۲–۱۳۳۳) • سید فخرالدین شادمان (–) • سید جمال‌الدین اخوی (۱۳۳۳–۱۳۳۴) • حسین علاء (–) • علی امینی (–) • عباسقلی گلشائیان (–) • محمد مجلسی (سرپرست) (–) • سید محمدعلی هدایتی (–) • محمدعلی ممتاز (–) • نورالدین الموتی (–) • غلامحسین خوشبین (–) • محمد باهری (–) • باقر عاملی (–) • سید جواد صدر (–) • منوچهر پرتو (–) • صادق احمدی (۱۳۵۰–۱۳۵۵) • غلامرضا کیانپور (۱۳۵۵–۱۳۵۷) • محمد باهری (۱۳۵۷–۱۳۵۷) • حسین نجفی (۱۳۵۷–۱۳۵۷) • یحیی صادق وزیری (۱۳۵۷–۱۳۵۷) • شمس‌الدین عالمی (سرپرست) (۱۳۵۷–۱۳۵۷)
جمهوری اسلامی	اسدالله مبشری (۱۳۵۷–۱۳۵۸) • احمد صدر حاج‌سیدجوادی (۱۳۵۸) • ابراهیم احدی (۱۳۵۹) • سید محمد اصغری (۱۳۶۰–۱۳۶۳) • حسن حبیبی (۱۳۶۳–۱۳۶۸) • محمداسماعیل شوشتری (۱۳۶۸–۱۳۸۴) • جمال کریمی‌راد (۱۳۸۴–۱۳۸۵) • غلامحسین الهام (۱۳۸۵–۱۳۸۸) • سید مرتضی بختیاری (۱۳۸۸–۱۳۹۲) • مصطفی پورمحمدی (۱۳۹۲–۱۳۹۶) • سید علیرضا آوایی (۱۳۹۶–۱۴۰۰) • امین‌حسین رحیمی (۱۴۰۰ تا کنون)