Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Saltar ao contido

Britania

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:Xeografía políticaBritania
Provincia Britannia (la) Editar o valor en Wikidata
Imaxe
EpónimoPictos Editar o valor en Wikidata
Localización
Editar o valor en Wikidata Mapa
 52°13′N 0°34′O / 52.22, -0.57
Período históricoImperio Romano
Prefectura pretorianaprefectura pretoriana da Galia Editar o valor en Wikidata
CapitalLondres
Camuloduno (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Xeografía
Parte de
Datos históricos
Precedido por
Creación43 Editar o valor en Wikidata
Disolución409 (Gregoriano) Editar o valor en Wikidata
Sucedido porBritania posromana Editar o valor en Wikidata

Britania[1] (Britannia en latín) é o nome dado polos romanos á provincia que ocupaba o sur da actual illa de Gran Bretaña. Como provincia romana, existiu entre os séculos I e V.

O xentilicio é britano/a[2]

Britania romana (latín: Britannia[3] ou, posteriormente, Britanniae, "os Británicos") era a área da illa de Gran Bretaña que estivo gobernada polo Imperio romano, do 43 ao 410 d.C.[4]:129–131[5] Comprendía case a totalidade de Inglaterra e Gales e, por un curto período, o sur de Escocia.

Xulio César invadiu Gran Bretaña nos anos 55 e 54 a.C. como parte da súa Guerra das Galias.[6][7] De acordo con César, os britanos foron invadidos ou culturalmente asimilados por outras tribos celtas durante a Idade de Ferro británica e axudaron aos inimigos de César.[8] Recibiu tributos, instalou ao rei amigo Mandubracio sobre os trinovantes e volveu á Galia. As invasións planificadas por Augusto canceláronse nos anos 34, 27 e 25. No ano 40, Calígula reuniu 200.000 homes na parte da canle do continente, só para recoller cunchas ('Mexillóns segundo Suetonio, quizais como un xesto simbólico para proclamar a vitoria de Calígula sobre o mar.[9] Tres anos máis tarde, Claudio dirixiu a catro lexións para invadir Gran Bretaña e restaurar ao rei exiliado Verica sobre os Atrebates.[10] Os romanos derrotaron aos Catuvellaunos, e logo organizaron a súa conquista como a Provincia de Gran Bretaña (latín: Provincia Britannia). No ano 47, os romanos ocuparan as terras ao sueste da Fosse Way. O control de Gales demorouse polos reveses e os efectos da revolta de Boadicea, pero os romanos estendéronse de forma constante cara ao norte.

A conquista romana de Gran Bretaña continuou baixo o mando de Cneo Xulio Agrícola (77–84), que expandiu o Imperio Romano ata Caledonia. No verán do 84, Agrícola enfrontouse aos exércitos dos Caledonianos, liderados por Calgaco, na Batalla do monte Graupius. Tácito estimou que as vítimas de batalla estaban en torno aos 10.000 homes no lado caledonio e ao redor de 360 homes do lado romano. O baño de sangue de Monte Graupius concluíu a conquista durante corenta anos de Gran Bretaña, un período que causou a morte de entre 100.000 e 250.000 británicos.[11] No contexto da guerra preindustrial e dunha poboación total de cerca de 2 millóns de británicos, estas son cifras moi elevadas.[12]

Baixo os emperadores do século II, Adriano e Antonino Pío, construíronse dous muros para defender a provincia romana dos caledonianos, cuxos reinos nas Highlands escocesas nunca foron controlados. Ao redor do 197, as reformas de Septimio Severo dividiron a Gran Bretaña en dúas provincias: Britannia Superior e Britannia Inferior.[13] Durante as reformas de Diocleciano, a finais do século III, Britannia foi dividida en catro provincias baixo a dirección dun vicario, que administrou a Diocese dos Británicos.[14] Unha quinta provincia, Valentia, é testemuñada no século IV. Durante gran parte do período posterior da ocupación romana, Britania estivo suxeita a invasións bárbaras e a miúdo estivo baixo o control de usurpadores romanos imperiais e pretendentes imperiais. O fin do dominio romano en Britania ocorreu ao redor do 410. Considérase que os reinos nativos da Britania posromana se formaron entón.

Trala conquista dos británicos, xurdiu unha cultura romano-británica distintiva cando os romanos introduciron melloras na agricultura, planificación urbana, produción industrial, e arquitectura. A deusa romana Britannia converteuse na personificación feminina de Gran Bretaña. Despois das invasións iniciais, os historiadores romanos xeralmente mencionan a Gran Bretaña de pasada. Deste xeito, a maioría dos coñecementos actuais derivan de investigacións arqueolóxicas e evidencias epigrafcas ocasionaisalabando os logros en Britania dun emperador romano.[4]:46,323 Roman citizens settled in Britain from many parts of the Empire.[15]

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para Britania.
  2. ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para Britano.
  3. ↑ Inglés: /brɪˈtæniə/
  4. ↑ 4,0 4,1 Simon Hornblower and Antony Spawforth, eds. (1998). The Oxford Companion to Classical Civilization. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-860165-4. 
  5. ↑ Alan and Veronica Palmer (1992). The Chronology of British History. Century Ltd. pp. 20–22. ISBN 0-7126-5616-2. 
  6. ↑ Julius Caesar. Commentarii de Bello Gallico [Commentaries on the Gallic War] (en latín). IV 20–38. , abridged by Cassius Dio. Historia Romana (en latín). 39.51–53. ; cf. Tacitus. Agricola (en latín). 13. .
  7. ↑ Julius Caesar. Commentarii de bello Gallico (en latín). V 1–23. , abridged by Cassius Dio. Historia Romana (en latín). 40.1–4. .
  8. ↑ "C. Julius Caesar, De bello Gallico, COMMENTARIUS QUINTUS, chapter 12, section 1". The Perseus Project. Consultado o 24 de febreiro de 2018. 
  9. ↑ Bowman, Alan K.; Champlin, Edward; Lintott, Andrew (1996). Cambridge Ancient History 10. Cambridge University Press. p. 228. ISBN 9780521264303. 
  10. ↑ Suetonius. Claudius. 17. ; cf. Cassius Dio. Historia Romana (en latín). 40.19,1. .
  11. ↑ Nicholas, Crane (2016). The Making Of The British Landscape: From the Ice Age to the Present. ISBN 9780297857358. 
  12. ↑ Mattingly, David (2007). An Imperial Possession: Britain in the Roman Empire, 54 BC - AD 409. Penguin UK. ISBN 9780141903859. 
  13. ↑ Herodian. Τῆς μετὰ Μάρκον βασιλείας ἱστορία [History of the Empire from the Death of Marcus] (en grego antigo). III, 8, 2. . A datación precisa é incerta; A provincia non parece estar dividida ata o reinado de Caracalla.
  14. ↑ A reorganización atribúese normalmente a Constantino o Grande, aparece por primeira vez no Lista Verona , de c.  314.
  15. ↑ "An Overview of Roman Britain". BBC. Retrieved 26 August 2017.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Hornblower, Simon; Spawforth, Antony, eds. (1998). The Oxford Companion to Classical Civilization (en inglés). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-860165-4. 

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Britania&oldid=6868535»