Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Saltar ao contido

Kwame Nkrumah

Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter
Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Modelo:BiografíaKwame Nkrumah
Conselho Privado do Reino Unido (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata

Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento21 de setembro de 1909 Editar o valor en Wikidata
Nkroful, Ghana Editar o valor en Wikidata
Morte27 de abril de 1972 Editar o valor en Wikidata (62 anos)
Bucarest, Romanía Editar o valor en Wikidata
Causa da morteCancro de pel
cancro de próstata Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaParque Memorial Kwame Nkrumah (pt) Traducir
Accra
Nkroful Editar o valor en Wikidata
Presidente da Guinea
1966 – 27 de abril de 1972
Presidente da Organización para a Unidade Africana
21 de outubro de 1965 – 24 de febreiro de 1966
← Gamal Abdel NasserJoseph Arthur Ankrah (pt) Traducir →
Presidente de Ghana
1 de xullo de 1960 – 24 de febreiro de 1966
← sen valor – Joseph Arthur Ankrah (pt) Traducir →
Minister for Defence (en) Traducir
1959 – 1960
Prime Minister of Ghana (en) Traducir
6 de marzo de 1957 – 1 de xullo de 1960
← sen valor
Member of the 1st Parliament of the 1st Republic of Ghana (en) Traducir
1956 – 30 de agosto de 1960 (resignation to run for another office (en) Traducir)

Member of the 2nd Parliament of the Gold Coast (en) Traducir
15 de xuño de 1954 – 17 de xullo de 1956 (disolución do parlamento)

Member of the 1st Parliament of the Gold Coast (en) Traducir
20 de febreiro de 1951 – 1954 (disolución do parlamento)

Minister for Foreign Affairs (en) Traducir
Membro do Consello Privado do Reino Unido
Minister for the Interior of Ghana (en) Traducir
Membro do Parlamento do Gana (pt) Traducir
Editar o valor en Wikidata
Datos persoais
RelixiónCristianismo Editar o valor en Wikidata
EducaciónUniversidade Lincoln (pt) Traducir
Achimota School (en) Traducir
University of Pennsylvania Graduate School of Education (en) Traducir
London School of Economics
Universidade Lincoln (pt) Traducir - teoloxía Editar o valor en Wikidata
Actividade
Lugar de traballo Elmina (pt) Traducir
Axim Editar o valor en Wikidata
Ocupaciónpolítico, diplomático, escritor, profesor de educación superior Editar o valor en Wikidata
Partido políticoConvention People's Party (en) Traducir
United Gold Coast Convention (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Membro de
Carreira militar
Rango militarmariscal de campo Editar o valor en Wikidata
Compañeiro profesionalDavid Wilberforce Kwami Dawson (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Participou en
Conference on Africa (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Obra
Obras destacables
Familia
FillosGamal Nkrumah, Samia Nkrumah, Sekou Nkrumah Editar o valor en Wikidata
Premios

Descrito pola fonteGrande Enciclopedia Soviética 1969-1978, (vol:18 : Никко — Отолиты, sec:Нкрума Кваме, p.39-40)
Enciclopedia soviética armenia
Dictionary of African Biography, Editar o valor en Wikidata
BNE: XX1049054 Musicbrainz: a6164932-856a-4e07-844d-ed64eddf582b Discogs: 1635795 WikiTree: Nkrumah-1 Find a Grave: 8177590 Editar o valor en Wikidata

Kwame Nkrumah, nado o 21 de setembro de 1909[1][2] en Costa de Ouro (hoxe Ghana) e finado o 27 de abril de 1972 en Bucarest, Romanía, foi un líder ghanés anticolonial, antineocolonial e anti-imperialista de África tamén coñecido como Francis Nwia-Kofi Ngoloma.

Foi primeiro ministro de Costa de Ouro entre 1952 e 1957 cando gañou a independencia do Reino Unido.[3] Tamén foi primeiro ministro e presidente de Ghana 1957 e 1966. Firme defensor do panafricanismo, Nkrumah foi un dos membros fundadores da Organización para a Unidade Africana e gañou o Premio Lenin da Paz da Unión Soviética en 1962.[4]

O seu goberno foi principalmente socialista e nacionalista africano. Financiou proxectos industriais e enerxéticos nacionais, desenvolveu un sistema educativo nacional forte e promoveu unha cultura panafricanista.[5] Durante o tempo que Nkrumah estivo no poder, Ghana xogou un papel principal nas relacións internacionais africanas durante o período de descolonización.[6]

O goberno de Nkrumah tornouse autoritario na década de 1960, xa que reprimiu a oposición política e levou a cabo eleccións que non eran libres e xustas.[7][8][9][10][11] En 1964, unha emenda constitucional converteu a Ghana nun estado de partido único, con Nkrumah como presidente vitalicio tanto da nación como do seu partido.[12] Fomentou un culto á personalidade, formando institutos ideolóxicos e adoptando o título de 'Osagyefo Dr.', mentres adornaba a moeda coas súas imaxes.[13] Nkrumah foi deposto en 1966 polo Consello de Liberación Nacional nun golpe de Estado, baixo cuxa supervisión se liberalizou a economía do país.[14] Nkrumah viviu o resto da súa vida en Guinea, onde foi nomeado copresidente honorario.[15][6][16]

Primeiros anos

[editar | editar a fonte]

Nkrumah naceu en Nkroful,[17][18] no territorio africano entón coñecido como Costa de Ouro, hoxe Ghana, nunha familia de relixión cristiá relativamente humilde. Acudiu á escola elemental na localidade de Half Assini, diplomándose logo en Accra no Government Training College (que cambiou o nome naquel mesmo ano para Achimota School). No 1935 deixou Ghana para ir aos Estados Unidos de América. Aí traballou e seguiu estudos nunha variedade de materias (Ensinanza, Economía, Socioloxía e Teoloxía) na Universidade Lincoln e na Universidade de Pensilvania[19]. En 1945 marchou ao Reino Unido,[20][21] e estudou ciencias políticas na London School of Economics.

Nkrumah viviu a experiencia da discriminación racial, quedando ao tempo impresionado polo pensamento dalgúns activistas afroamericanos, como Marcus Garvey e Web Du Bois. Dos Estados Unidos trasladouse a Gran Bretaña con intención de continuar os seus estudos. Nkrumah xogaría un papel de primeiro plano na WASU (West African Students’ Union: Unión de Estudantes da África Occidental), colaborando como secretario na organización do V Congreso Panafricano, en Manchester, organismo instituído por W.E.B. Du Bois.

Regreso a Ghana

[editar | editar a fonte]

Toda esa actividade chamou a atención de Arko Adjei, dirixente do United Gold Coast Convention (Convención Unida da Costa de Ouro) (UGCC), o primeiro partido político de Ghana. En 1947 Nkrumah tornou a Ghana para participar na loita polo dereito do seu pobo á autodeterminación, mais entre el e outros membros da UGCC as relación volvéronse de súpeto tensas.

No 1948 Nkrumah e outros dirixentes da da UGCC foron detidos polo goberno colonial coa escusa dunha serie de tumultos e desordes que convulsionaran o país; porén o arresto non fixo senón aumentar a súa popularidade, e foi ceibado pouco despois.[22]

Nkrumah comezou a súa axitación polo país adiante. De comunidade en comunidade proclamou que a Costa de Ouro precisaba o "autogoberno", ao tempo que edificaba unha ampla base de poder. Os agricultores do cocos uníronselle porque estaban en desacordo coa política británica. Solicitou que as mulleres tomasen parte no proceso político nunha época na que o sufraxio feminino era aínda recente nas democracias occidentais. Os sindicatos tamén se xuntaron ao seu movemento. Cara 1949, organizara todos eses grupos nun novo partido denominado The Convention People’s Party (Partido da Convención Popular) (CCP). Nkrumah, ademais de poder contar co seu propio carisma persoal, buscou rodearse de persoas con habilidade propagandística que soubesen aproveitar todos os medios ao seu alcance, especialmente xornalísticos. Fundáronse novos xornais como Accra Evening News e Cape Coast Daily Mail que, a diferenza das anteriores publicacións políticas do país, eran redactadas de xeito simple e comprensíbel. O goberno colonial británico probou a censurar e reprimir os xornais, mais desta vez só conseguiu inflamar o ánimo da poboación.

O 9 de xaneiro de 1950 Nkrumah proclamou unha grande folga con demostracións polo país enteiro, que se denominou “Positive Action” (Acción concreta): a idea era imitar o exemplo de Gandhi na India. Algúns tumultos conseguintes deron ao goberno colonial a escusa para arrestar de novo a Nkrumah o 22 de xaneiro.[23]

A independencia de Ghana

[editar | editar a fonte]

O 1 de xaneiro de 1951 foi promulgada a nova constitución de Ghana, que o CPP criticou ora porque negaba o pleno autogoberno, ora porque máis unha vez favorecía a representación a través das elites tradicionais. En febreiro de 1951, como o partido decidira participar nas eleccións, o novo gobernador británico Sir Charles Alden permitiu que Nkrumah, aínda no cárcere, competise por un escano na Asemblea. O éxito nas votacións foi un triunfo para Nkrumah. Ante esta esmagadora vitoria Alden decidiu liberar a Nkrumah xunto outros membros do CPP que estaban tamén detidos, e nomealo xefe do goberno e, un ano despois, primeiro ministro. Unha das primeiras medidas de Nkrumah foi modificar a constitución, que transformou a Asemblea Lexislativa nunha cámara integramente elixíbel por sufraxio universal. No ano 1954 as novas eleccións outorgáronlle de novo unha nidia vitoria ao CPP.[24]

Así Nkrumah accedeu a guiar o seu país -que rebautizou Ghana, en lugar do nome de Costa de Ouro, que tiña na época colonial- cara a independencia, obtida o 6 de marzo de 1957.[25]

Ata o 1960 un representante da Coroa británica ostentaba aínda o título de xefe de estado honorífico. No mesmo 1960 Ghana foi proclamada república e Nkrumah foi elixido presidente fronte de J.B. Danqua, candidato da oposición.

Presidente de Ghana

[editar | editar a fonte]
Nkrumah visita a construción do encoro de Akosombo en febreiro de 1962.

Un dos primeiros obxectivos do goberno Nkrumah foi promover o desenvolvemento do país, de modo que os seus recursos poidesen ser usados para mellorar o benestar da poboación, e non só para producir bens exportábeis cara aos países desenvolvidos. Desde un punto de vista ideolóxico Nkrumah era un defensor do socialismo africano. Foi así creado un sistema económico que combinaba a libre iniciativa privada cun forte papel do Estado na economía. Na primeira época a política de Nkrumah obtivo discretos éxitos, especialmente nos campos do ensino e da construción de infraestruturas (o grande encoro de Akosombo),[26] mais os programas de desenvolvemento impuxeron tamén un forte peso nas finanzas do país que, unido as esperanzas que as excesivas ambicións do presidente xeraran, e máis o difusión da corrupción, revelouse un punto insostíbel. Amargado polas dificultades que Ghana atopaba no seu intento de se emancipar tanto social como economicamente, Nkrumah virou moi apaixonado na denuncia do neocolonialismo . Para vencer estas forzas Nkrumah tiña en mente unha solución, xa pensada nos tempos da súa militancia no movemento panafricano: a unión de África enteira nunha federación.

As ambicións revolucionarias de Nkrumah levábano a considerarse investido dunha misión que transcendía os confíns de Ghana para se estender por toda África. Nkrumah vía na federación de África o único xeito de que o continente se emancipase realmente e obtivese un espazo na época da guerra fría. Coherentemente, estaba a prol dunha política de “neutralismo activo”.

Neses anos da descolonización a idea dunha organización, calquera que fose, dos países africanos gozaba de consenso xeral. Mais Nkrumah insistía en botar as bases dunha unión política, sendo claro que esa postura non se aceptaba pola maioría dos dirixentes africanos. De maneira que a Organización da Unidade Africana (OUA) non correspondía aos desexos de Nkrumah, senón apenas un organismo intergobernamental. Con todo, en 1965, Kwame Nkrumah non dubidou en gastar 10 millóns de libras en erguer un Pazo da Unidade Africana en Accra, con ocasión da Conferencia de Xefes de Estado e Goberno da OUA, nun momento no que a economía do seu país estaba en dificultades, custo que a súa ambición política impuña e que lle subtraía o apoio da poboación. Por outra banda a súa liña intransixente sobre o neocolonialismo, xunto co apoio aos "combatentes pola liberdade" no resto do continente, e mailo seu achegamento, nos anos últimos, á URSS e a China, contribuíron a lle crear fama de revolucionario incómodo e a lle retirar o sostén dos "moderados".[27] Todos ese factores illárono no plano internacional e foron unha das causas da súa caída. Outra causa sería o cariz cada vez máis autoritario que o seu réxime fora tomando desde a independencia de Ghana.

Se ben Nkrumah se declarara partidario dun réxime democrático, na práctica demostrouse pouco tolerante cando a oposición puña en perigo as súas concepcións de progreso e unidade das nacións e da interpretación que daba da vontade popular. A represión do disenso era xustificada pola identificación do “goberno do pobo” coa vontade do líder electo, isto é co mesmo Nkrumah. As primeiras medidas que restrinxían as liberdades políticas no país foran unha resposta as axitacións rexionalistas e secesionistas que acompañaran á independencia: a Deportation Act (Lei de deportación), que permitía expulsar de Ghana os cidadáns estranxeiros que apoiasen e financiasen a oposición e maila Avoidance of Discrimination Act (Lei antidiscriminación).[28] Ambas de 1957. A última das leis vedaba os partidos de base rexional ou tribal. Pero foi máis alá, coa Preventive Detention Act (Lei de detención preventiva), de xullo de 1958, que autorizaba encarcerar por un período non superior a cinco anos, en base a simples sospeitas, a quen fose acusado de accións contra a seguranza do país.

Os actos terroristas contra o goberno aumentaran antes de diminuír. Tense suxerido que o cancro que causou a morte de Nkrumah en 1972 foi unha secuela dun atentado no 1962. Pero tivera tamén como resultado o endurecemento da política represiva.

Últimos anos

[editar | editar a fonte]

No 1964 Nkrumah convocou un referendo con idea de proclamar o CPP, do cal tiña o control absoluto, partido único de Ghana, e a el mesmo presidente vitalicio. Nkrumah perdera o que fora a súa gran calidade: a capacidade de interpretar os sentimentos e as necesidades das masas populares.

O 24 de febreiro de 1966, mentres o presidente estaba ocupado nunha misión de paz en Hanoi, entón capital de Vietnam do Norte, o exército e a policía anunciaron a súa expulsión do poder, a suspensión da Constitución e a formación dun goberno militar provisorio.[29] Nkrumah refuxiouse en Conakry (Guinea) como convidado do presidente Ahmed Sékou Touré, quen o nomeou copresidente honorario do seu país.[30]

O 27 de abril de 1972 Kwame Nkrumah morreu de cancro en Romanía,[31] onde se retirara para curarse.

Nkrumah foi e é aínda un referente para toda África, como unha das figuras máis importantes na loita contra o colonialismo e pola emancipación dos pobos do Terceiro Mundo. Os ouvintes africanos da BBC escollérono como "Home do Milenio" no 2000.[32][33]

  1. "Kwame Nkrumah: Non-Violence of Mahatma Gandhi in Ghana | Articles : On and By Gandhi". www.mkgandhi.org. Arquivado dende o orixinal o 3 de agosto de 2020. Consultado o 26 de maio de 2020. 
  2. "Dr Kwame Nkrumah's History & LSE Application Form.". London School of Economics. 10 de outubro de 2018. Arquivado dende o orixinal o 22 de novembro de 2019. Consultado o 22 de novembro de 2019. 
  3. President Kennedy, Prime Minister Macmillan and the Gold Market, 196063. Governing Post-War Britain (Palgrave Macmillan). ISBN 978-0-230-36127-0. doi:10.1057/9780230361270.0010. 
  4. Rathbone, Richard (23 de setembro de 2004). Nkrumah, Kwame (1909?–1972), president of Ghana. Oxford Dictionary of National Biography. doi:10.1093/ref:odnb/31504. 
  5. Stanek, Łukasz (2020). Architecture in global socialism: Eastern Europe, West Africa, and the Middle East in the Cold War. Princeton: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-19455-4. OCLC 1134854794. 
  6. 6,0 6,1 Nkrumah, Kwame (1953). [Letter: Kwamé Nkrumah to Richard Wright]. Arquivado dende o orixinal o 3 de agosto de 2020. Consultado o 26 de maio de 2020. 
  7. Mazrui, Ali (1966). "Nkrumah: The Leninist Czar". Transition (26). pp. 9–17. ISSN 0041-1191. JSTOR 2934320. doi:10.2307/2934320. 
  8. Kilson, Martin L. (1963). "Authoritarian and Single-Party Tendencies in African Politics". World Politics 15 (2). pp. 262–294. ISSN 1086-3338. JSTOR 2009376. doi:10.2307/2009376. Arquivado dende o orixinal o 1 de febreiro de 2023. Consultado o 19 de febreiro de 2022. 
  9. Bretton, Henry L. (1958). "Current Political Thought and Practice in Ghana*". American Political Science Review 52 (1). pp. 46–63. ISSN 1537-5943. JSTOR 1953012. doi:10.2307/1953012. Arquivado dende o orixinal o 1 de febreiro de 2023. Consultado o 19 de febreiro de 2022. 
  10. "Ghana's Kwame Nkrumah: visionary, authoritarian ruler and national hero". Deutsche Welle. 2016. Arquivado dende o orixinal o 19 de febreiro de 2022. Consultado o 1 de febreiro de 2023. 
  11. "Portrait of Nkrumah as Dictator". The New York Times. 3 de maio de 1964. ISSN 0362-4331. Arquivado dende o orixinal o 1 de febreiro de 2023. Consultado o 19 de febreiro de 2022. 
  12. VII. The Reluctant Nation. One-Party Government in the Ivory Coast (Princeton: Princeton University Press). 31 de decembro de 1964. pp. 219–249. ISBN 978-1-4008-7656-3. doi:10.1515/9781400876563-012. 
  13. Commanding Heights, 1998
  14. "Country capabilities and the strategic state: How national political institutions affect multinational corporations' strategies". Long Range Planning 28 (1). 1995. p. 142. ISSN 0024-6301. doi:10.1016/0024-6301(95)92200-8. 
  15. "Birthday Quote 21st September". AudlemOnline. 21 de setembro de 2017. Arquivado dende o orixinal o 3 de agosto de 2020. Consultado o 26 de maio de 2020. 
  16. "Kwame Nkrumah: Ghana's first president and a revered panafrican". The New Times | Rwanda. 31 de outubro de 2017. Arquivado dende o orixinal o 3 de agosto de 2020. Consultado o 26 de maio de 2020. 
  17. "Man in the News; An African Enigma; Kwame Nkrumah". The New York Times. 3 de xaneiro de 1964. Arquivado dende o orixinal o 1 de novembro de 2018. Consultado o 19 de febreiro de 2020. 
  18. Botwe-Asamoah, Kwame (2005). Kwame Nkrumah's Politico-cultural Thought and Policies: An African-centered Paradigm for the Second Phase of the African Revolution. Psychology Press. p. 1. ISBN 978-0-415-94833-3. Arquivado dende o orixinal o 18 de abril de 2023. Consultado o 12 de febreiro de 2020. 
  19. Kwame Botwe-Asamoah Kwame Nkrumah's Politico-Cultural Thought and Policies. Routledge, 2005, páxina 3
  20. Yakubu, Mutala (21 de setembro de 2019). "Kwame Nkrumah Memorial Day: Dr Kwame Nkrumah 'A son of the soil'". Prime New Ghana. Arquivado dende o orixinal o 24 de setembro de 2019. Consultado o 26 de maio de 2020. 
  21. "Biography of Ghana's first President, Dr Kwame Nkrumah". Graphic Online. 8 de marzo de 2016. Arquivado dende o orixinal o 19 de xuño de 2018. Consultado o 21 de agosto de 2017. 
  22. Addo, p. 85.
  23. Birth of the CPP. Kwame Nkrumah. Vision and Tragedy (Sub-Saharan Publishers). 15 de novembro de 2007. pp. 74–90. ISBN 978-9988-647-81-0. doi:10.2307/j.ctvk3gm60.10. 
  24. Bourret, pp. 183–186.
  25. Accra, Ghana. The Statesman's Yearbook Companion (Londres: Palgrave Macmillan UK). 2019. p. 444. ISBN 978-1-349-95838-2. doi:10.1057/978-1-349-95839-9_890. 
  26. Ly, Cheng K (1980). "The role of the Akosombo Dam on the Volta river in causing coastal erosion in central and eastern Ghana (West Africa)". Marine Geology 37 (3–4). pp. 323–332. Bibcode:1980MGeol..37..323L. ISSN 0025-3227. doi:10.1016/0025-3227(80)90108-5. 
  27. Gebe, Boni Yao (marzo de 2008). "Ghana's Foreign Policy at Independence and Implications for the 1966 Coup D'état" (PDF). Journal of Pan African Studies 2 (3). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 11 de xuño de 2014. 
  28. Biney, Ama (2011). Nkrumah and the Opposition, 1954–1957. The Political and Social Thought of Kwame Nkrumah (Nova York: Palgrave Macmillan US). pp. 65–79. ISBN 978-1-349-29513-5. doi:10.1057/9780230118645_5. 
  29. Fogarty, Francesca (2014). "Backing the Bundeswehr". Armed Forces & Society 41 (4). pp. 742–755. ISSN 0095-327X. doi:10.1177/0095327x14554278. 
  30. Schmidt, Elizabeth (8 de decembro de 2011). Touré, Ahmed Sékou. African American Studies Center (Oxford University Press). ISBN 978-0-19-530173-1. doi:10.1093/acref/9780195301731.013.50129. 
  31. "Kwame Nkrumah". casafrica.es. Consultado o 10 de xaneiro de 2024. 
  32. "BBC World Service Network". African Studies Companion Online Africa. doi:10.1163/1872-9037_afco_asc_853. 
  33. "Kwame Nkrumah's Vision of Africa" Arquivado 2013-07-25 en Wayback Machine., BBC World Service, 14 de setembro de 2000.
Presidente de Ghana

Segue a:
(monarquía)
Kwame Nkrumah
Precede a:
Joseph Arthur Ankrah
Convention People's Party

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]