Portugalana linguo

Portugalana linguo
Português
Parolata en:	Andora, Angola, Brazilia, Kabo Verda, Estal Timor, Guinea Bisau, Luxemburgia, Makau, Mozambik, Namibia, Portugal, San-Tome e Principe, India (Stato di Goa), Sudafrika, Suisia, Usa, Kanada, Unionita Rejio, Japonia ed altra stati (1ma e 2ma linguo)
Regiono:	Europa Ocidentala, Amerika, Afrika, Azia
Quanto di parolanti:	176 milioni (1ma linguo), 218 milioni (1ma e 2ma linguo)
Rango:	5
Klasifikuro:	Indo-Europana  Romana lingui   Westala grupo    Gala-Ibera-Romana lingui     Portugalana
Oficala stando
Oficala linguo en:	Portugal, Brazilia, Angola, Kabo Verda, Guinea Bisau, Mozambik, San-Tome e Principe ed Estal Timor
Regulata da:	Instituto Internacional de Língua Portuguesa, CPLP
Kodexi
ISO 639-1:	pt
ISO 639-2:	por
ISO 639-3:	{{{Iso3}}}
Loki ube la portugalana parolesas.
Videz anke: Indo-Europana linguaro – Linguaro

Portugalana linguo esas latinida linguo parolata en multa landi, exemple Portugal, Angola, Mozambik e Brazilia.

Ol esas unu ek la oficala lingui di l'Europana Uniono, di Mercosul, di l'Unioni di Sud-Amerikana Nacioni, di l'Organizuro di Amerikana Stai, di l'Afrikana Uniono e dil Lusofona landi. Kun 272,8 milioni di parolanti, ol esas la kinesma maxim parolata linguo en la mondo, la triesma en l'ocidentala misfero e la maxim parolata en la suda misfero dil Tero.

Historio

Portugalana originesis ube hodie jacas Galisia e nordo di Portugal, de la Vulgara Latino, qua introduktesis en la westo di Iberia 2.000 yari ante nun.

La sudala parto dil Rejio di Galisia divenis nedependanta en 1095, kun la nomo Komtio di Portugal (Condado Portucalense) e divenis rejio pos 1139. Samatempe kam Galisia diminutis, Portugal gradope expansis sude (Konquesto di Lisboa en 1147) e difuzis la linguo adsude dum la Reconquista, e pose, tra la Portugala deskovraji, a Brazilia, Afrika ed altra parti dil mondo. La Portugalana uzesis, ne sole en urbi konquestita dal Portugalani, ma da lokala guvernisti en lua kontakti kun stranjera povi. En ica epoko, la Portugalana influis super plura lingui.

Dum l'Ero di la deskovri, Portugalana maristi portis lua linguo a distinta loki. Explorado sequesis da koloniigo di nova landi da la Portugalan Imperio, e, kom rezulto, la Portugalana expansis tra la mondo. Brazilia e Portugal esas l'unika landi ube la matrala linguo esas la Portugalana. La linguo esas anke uzata en l'antiqua Portugalana kolonii di Mozambik, Angola, Guinea Bisau, Sao Tome e Principe en Afrika e Estal Timor, Makau e Goa en Azia.

Surnomizita "la linguo di Camões" (a língua de Camões memoriganta un ek la maxim konocata skriptisti di Portugal, Luís Vaz de Camões, autoro dil epikala poemo Os Lusíadas) ed "la lasta floro dil Lazio" (a última flor do Lácio, uzata en la soneto dal Braziliano Olavo Bilac). Miguel de Cervantes, la konocata Hispana skriptisto, konsideris la linguo kam "dolca ed agreabla".

Gramatiko

Gramatiko, morfologio e sintaxo di Portugalana esas sama al gramtiko di l'altra Latinida lingui, specale la Galisiana ed anka le Hispaniana. La Portugalana esas linguo relative sintetika e flexiva.

Sustnativi, adjektivi, pronomini ed artikli esas modere flexionata: ol existas du generi (maskulino e fiminino ) e du numeri (singularo e pluralo). Gramatikala kazo di lua pralinguo, la Latina, perdis, ma personala pronomi ankore dividesas en tri precipua tipi di formo: subjekto, objekto dil verbo ed objekto dil preposiciono. MAjoritato dil substantivi ed adjektivi povas havar multa diminutiva od augmentantiva sufixi e la majoritato dil adjektivi povas havar "superlativa" derivacionala sufixo. Normale l'adjektivi sequas la substantivi.

La verbi esas tre flexionata: ol existas tri tempi (pasato, prezento e futuro), tri modi (indikativo, subjuntivo ed imperativo), tri apekti (perfektivo, imperfektivo e progresivo), du voci (aktiva e pasiva) e flexionata infinitivo.

Fonologio

Konsonanti dil Portugalana

	Bilabiali		Labio- dentali		Dental/ Alveolari		Palato- Alveolari		Palatali		Velari		Uvulari/ Glotali
Nazali	m				n				ɲ
Klusilo	p	b			t	d					k	ɡ
Frikativi			f	v	s	z	ʃ	ʒ			ʁ
Laterali					l				ʎ
Vibranti					ɾ

Extera ligili

• Gramatiko di Ido Portugalane