Margaret Thatcher
Margaret Thatcher | |
Pennmenyster an Ruwvaneth Unys | |
Sodhans
4 Me 1979 - 28 Du 1990 | |
Myghtern(es) | Elizabeth II |
Parti | Tori |
Bleynys gans | James Callaghan |
Sewys gans | John Major |
Margaret Hilda Thatcher, Baroness Thatcher, LG, OM, PC, FRS (genys Roberts; 13 mis Hedra 1925 – 8 mis Ebryl 2013) o pennmenyster Ruwvaneth Unys a 1979 dhe 1990, ha hembrenkyades Parti Tori a 1975 dhe 1990. Hy sodhans o an hirra yn kansvledhen ugensves ha bys dhe'n eur ma nyns yw hi marnas benowek. Journalyas Sovyetek a's henwis an 'Arlodhes Horn', leshanow dynerghys gensi hag a dheuth ha bos kelmys orth hy policiow ha'y gis ledyans heb kessassolyans. Avel 'Thatchereth'. Y teuth ha bos hi policiow.
Pennmenyster
[golegi | pennfenten]1979-1983
[golegi | pennfenten]Hi a dheuth ha bos pennmenyster wosa bos sewen yn etholans 3 mis Me, 1979; yn unn waynya braster a 44 esedh. An etholans a veu gwrys wosa Thatcher a gelwis hag a waynyas (gans unn raglev) raglev kyfyans-vyth governans minoryta Lavur a James Callaghan.
Yn hy hynsa termyn, yn 2 a vis Ebryl 1982, Arghantina a woryskynnas Enesow Falkland. Yn despit a'n pellder ha'n kalettrow lojistek, Thatcher erviras bos hy polici daskemeres an ynysyow. Lu-task a veu danvenys dhe'n Enesow, a veu daskemeres wosa kas dew vis y hirder, ha 258 mernans Predennek.
1983-1987
[golegi | pennfenten]Sewena gaskyrgh Falkland, diberthans yn Parti Lavur ha gwelheans erbisek, faktorow oll yn hy sewena yn etholans kemmyn 1983, may kressyas Thatcher hy braster yn Chi Gemmynoryon bys dhe 144 esedh.
Thatcher a vynna lehe gallos kesunyansow lavur, dell breder aga vos re gallosek. Astel Tus Bal o an gwella gorthenebans yntra Thatcher ha’n kesunyansow. Yn unn brotestya orth degeans 20 a’n 174 bal a vynna degea Kesva Low Kenedhlek, Arthur Scargill a erghis askel yn mis Meurth 1984. Y nagha Thatcher aga gorholethow, ha’n askel a hedhis heb unverheans yn mis Meurth 1985. Sewyans degeans wortiwedh 150 bal glow o koll moy ages 10,000 sodh, ha kemenethow a veu shyndys yn kales.
1987-1990
[golegi | pennfenten]Thatcher a waynya hy thressa etholyans yn 1987, kyn feu hy braster lehes. Hi a dhasfurvyas tollow governans leel, yn unn gommendya Kost an Gemeneth (aswonnys avel Toll Penn, po Poll Tax yn Sowsnek). Y feu kommendys yn Alban yn kynsa le, hag yn RU gesys wosa bledhen. Ny pleg an toll ma dhe dus, hag yth esa protestyans bras yn Loundres, may 70,000-200,000 a dus a guntella yn Pedrek Trafalgar.
Mernans
[golegi | pennfenten]Hi a verwis 8 vis Ebryl, 2013, 87 hy bloodh. Gorthebys a veu hy mernans yn unn kemyski. Hy skodhyoryon a lawdya hy dhe vos an gwella pennmenyster a-der termyn bresel; re erel a gevewi hy mernans a-barth sewyansow hy policiow.
An erthygel ma yw skrifys yn FSS.