Quantum redactiones paginae "Botsuana" differant
e Africa--->ex Africa + e adamantis--->ex adamantis &c. &c. &c. |
|||
(34 intermediate revisions by 19 users not shown) | |||
Linea 1: | Linea 1: | ||
{{Capsa civitatis Vicidata}} |
|||
{{Data nationis |
|||
{{Res|Botsuana}}<ref>{{LLHL24 geo|Botswana|47}}. Vb. adiect. "Botsuanensis"</ref><ref>"Botsuana": ''[https://archive.org/stream/NewsInLatinByReijoPitkaerantaAndTuomoPekkanen2005To2012/LatinitasModernaNuntiiLatiniLatinNews_djvu.txt Nuntii Latini]''; |
|||
|genitivus = Botswanae |
|||
[https://web.archive.org/web/20160305084742/http://gero-p-weishaupt.com/?nuntii_latini:2009:januar ''Latein Kirchenrecht'' - Januar]. Cf. etiam ''botsuanense'' lingua Portugallensi scriptum</ref> seu {{Res|Botswana}}<ref>"Botswana", cf.[http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/classification/Laephotis_botswanae.html ''Laephotis botswanae'']. Vb. adiect. "Botswanensis", cf. [http://zipcodezoo.com/Animals/Z/Zidalus_botswanensis/ ''Zidalus botswanensis''] ; "Botswanicus", cf.[http://www.springerlink.com/content/g341881l56rh1h53/ ''Asparagus botswanicus'']{{Nexus deficitur|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} et [[binomen|binomina]] alia.</ref> est [[civitas sui iuris]] in [[Africa Austrina]] sita, quam circa 2,155,784 incolarum [[habitatio|habitant]]. Densitas incolarum parvula est. [[Gaberones]] ([[Anglice]] et [[Lingua Tswana|Tswanice]]: ''Gaborone'') est [[caput (urbs)|caput]] civitatis. Occidenti septentrioneque [[Namibia]]e, oriente [[Zimbabua]]e, et meridie [[Africa Australis|Africae Australi]] finitima est. Septentrione, angusta lacinia circa 750 [[metrum|metra]] lata, iuxta [[flumen]] [[Zambezi]], cuius transitus per [[navis|navem]] [[traiectus|traiectoriam]] fit, limitem cum [[Zambia]]. |
|||
|nomen_locale = Republic of Botswana <br /> Lefatse la Botswana |
|||
|imago_vexilli = Flag of Botswana.svg |
|||
|imago_insignis =Coat_of_Arms_of_Botswana.svg |
|||
|sententia = ''Pula''<br /><small>Pluvia</small> |
|||
|imago_tabulae = LocationBotswana.svg |
|||
|linguae_sollemnes = [[Lingua Anglica|Anglica]] et [[lingua Tswana|Tswana]] |
|||
|nomen_gent = Botswanensis-e |
|||
|adiectivum = Botswanensis-e, Botswanicus-a-um |
|||
|carmen_nationale = ''[[Fatshe leno la rona]]''<br/><small>''Haec Terra Nostrorum est''</small> |
|||
|titulus_ducis = Praeses |
|||
|nomen_ducis = [[Ioannes Khama]] |
|||
|caput = [[Gaborone]] |
|||
|situs_capitis = 51°30' S., 0°7' Occ. |
|||
|urbs_maxima = caput |
|||
|status_magnitudinis = |
|||
|ordo_magnitudinis = 46 |
|||
|magnitudo = 600 370 km |
|||
|aquapercentum = 2,5% |
|||
|numerus_incolarum_anno = 2006 aestimatio |
|||
|status_numeri_incolarum = 147 |
|||
|numerus_incolarum = 1 639 833 |
|||
|densitas_incolarum = 246 |
|||
|PDB_anno = 2008 |
|||
|PDB_status = |
|||
|PDB = $13.461 billiones |
|||
|PDBpercapita = $14 882 |
|||
|PDBpercapitastatus = |
|||
|nummus = [[Pula (Botswana)|Pula]] |
|||
|numminota = BWP |
|||
|potestatisgenus = [[Libertas]] |
|||
|eventacondita = |
|||
|diescondita = |
|||
|circulustemporalis = |
|||
|tuc_differentia = |
|||
|circulustemporalis_HAE = |
|||
|tuc_differentia_HAE = +2 |
|||
|praefixum = 267 |
|||
|cctld = bw |
|||
|postscripta = |
|||
}} |
|||
'''Botswana'''<ref>[http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/classification/Laephotis_botswanae.html ''Laephotis botswanae,''] [http://zipcodezoo.com/Animals/Z/Zidalus_botswanensis/ ''Zidalus botswanensis,''] [http://www.springerlink.com/content/g341881l56rh1h53/ ''Asparagus botswanicus''] et [[binomen|binomina]] alia.</ref> sive '''Botsuana'''<ref>[http://www.gero-p-weishaupt.com/?Nuntii_Latini:2009:Januar LATEIN KIRCHENRECHT - Januar].</ref> est [[civitas sui iuris]] in [[Africa Austrina]] sita, quam circa 1 400 000 incolarum [[habitatio|habitant]]. Densitas incolarum parvula est. [[Gaberones]] ([[Anglice]] et [[Lingua Tswana|Tswanice]]: ''Gaborone'') est [[caput (urbs)|caput]] civitatis. Occidenti septentrioneque [[Namibia]]e, oriente [[Zimbabua]]e, et meridie [[Africa Australis|Africae Australi]] finitima est. Septentrione, angusta lacinia circa 750 [[metrum|metra]] lata, iuxta [[flumen]] [[Sambesis|Sambesem]] ([[Anglice]] ''Zambezi'' sive ''Zambesi''), cuius transitus per [[navis|navem]] traiectoriam fit, limitem cum [[Zambia]]. |
|||
==Etymologia== |
== Etymologia == |
||
Primi [[Civilizatio Occidentalis|Occidentales]] [[explorator]]es, ex exeunte [[saeculum 18|saeculo duodevicensimo]], [[regio]]nem nominaverunt secundum [[nomen proprium|nomen]] populi loci, scilicet, ''Betzuanalandia,'' ex [[lingua Anglica|Anglica]] voce ''Bechuanaland,'' quae [[praefixum|praefixo]] ''bo'' sive ''ba'' ('hominem, populum'), radice ''Tswana'' (quae populi [[ |
Primi [[Civilizatio Occidentalis|Occidentales]] [[explorator]]es, ex exeunte [[saeculum 18|saeculo duodevicensimo]], [[regio]]nem nominaverunt secundum [[nomen proprium|nomen]] populi loci, scilicet, ''Betzuanalandia,'' ex [[lingua Anglica|Anglica]] voce ''Bechuanaland,'' quae [[praefixum|praefixo]] ''bo'' sive ''ba'' ('hominem, populum'), radice ''Tswana'' (quae populi [[Bantuenses|Bantuensium]] australium nomen est) et [[Anglice|Anglico]] [[suffixum|suffixo]] ''land'' ('terram') formatur. [[Colonialismus|Colonialis]] designatio pro officiali forma ''Botsuanae'' ([[Anglice]] et [[lingua Tswana|Tswane]] ''Botswana'') substituta est, post [[libertas|libertatem]] civitatis. |
||
Civitatis gentilicia ''Botswanus-a-um''<ref>De nomine Latino vide speciem ''[[Agramma botswanum]]'' [https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=1003228#null hic].</ref>, et ''Botswanaensis-e''<ref>De nomine Latino vide speciem ''[[Miscophus botswanaensis]]'' [https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=1004571#null hic].</ref> sunt. |
|||
Civitatis gentilicia ''Botsuanus-a-um, Botsuanensis-e,'' praeter [[vox|vocem]] ''Betzuanus-a-um'' sunt. |
|||
==Historia== |
== Historia == |
||
[[Fasciculus:Botswana map.png|200px|left|Tabula Botsuanae.]] |
[[Fasciculus:Botswana map.png|200px|left|Tabula Botsuanae.]] |
||
[[Historia]] Botsuanae [[Africa Australis|Africa Australi]] pondere adficitur. [[Britanniarum Regnum|Britannicus]] protectoratus ex anno [[1885]] cum Betzuanalandiae nomine. Die [[30 Septembris]] anni [[1966]], civitas suam libertatem enuntiat, et Botsuana nominari coepit. Praeses [[Seretseus Khama]] civitatem ex libertate usque ad suam [[mors|mortem]] anno [[1980]] gubernavit, cui vicarius praeses [[Cetumileus Marise]] successit. Regularia comitia ex illo tempore habentur et politicae stabilitatis exemplum in [[Africa|Continente]] putatur. Velut civitatum [[Africa Australis|Africae Austris]] [[phyle]]ticae segregationis regimini adversatarum una, Exercitus Africae Australis incursionum propositum fuit, sub criminatione Congressus Nationalis Africi partisanorum protegendorum. Ex anno [[1990]], bilaterales rationes meliores fiunt, terminato [[apartheid]] sive segregatione phyletica. [[Decennium 199|Decennio 199]], [[productus domesticus grossus]] annuam mediam 10.3% crescit. [[ |
[[Historia]] Botsuanae [[Africa Australis|Africa Australi]] pondere adficitur. [[Britanniarum Regnum|Britannicus]] protectoratus ex anno [[1885]] cum Betzuanalandiae nomine. Die [[30 Septembris]] anni [[1966]], civitas suam libertatem enuntiat, et Botsuana nominari coepit. Praeses [[Seretseus Khama]] civitatem ex libertate usque ad suam [[mors|mortem]] anno [[1980]] gubernavit, cui vicarius praeses [[Cetumileus Marise]] successit. Regularia comitia ex illo tempore habentur et politicae stabilitatis exemplum in [[Africa|Continente]] putatur. Velut civitatum [[Africa Australis|Africae Austris]] [[phyle]]ticae segregationis regimini adversatarum una, Exercitus Africae Australis incursionum propositum fuit, sub criminatione Congressus Nationalis Africi partisanorum protegendorum. Ex anno [[1990]], bilaterales rationes meliores fiunt, terminato [[apartheid]] sive segregatione phyletica. [[Decennium 199|Decennio 199]], [[productus domesticus grossus]] annuam mediam 10.3% crescit. [[Ariditas]] et mundana recessio ineuntis [[decennium 200|decennii 200]] civitatem ad [[oeconomia|oeconomicam]] [[recessio oeconomica|depressionem]] ducunt et suam fiduciam e [[fodina]]li re, 70 centesimae exportationum responsali, patefaciunt. Anno [[1998]], post [[quattuor]] mandata, praeses [[Cetumileus Masire]], [[Factio Democraticae Botsuanae|Factionis Democraticae Botsuanensis]] ([[Anglice]] ''Botswana Democratic Party''), a [[civilitas|civilitate]] recessit et ab vicario praeside, [[Festus Mogae|Festo Mogae]], substituitur. Factio Democraticae Botsuanae (ex libertate gubernans) in parlamentariis comitiis anni [[1999]] vicit, et Concilium Nationale Festum Mogae praesidem sanxit. Martio anni [[2008]], [[decem]] annis fungendo munere completis, Festi Mogae renuntiatio praevidetur, cui vicarius praeses [[Ioannes Khama]], primi praesidis filius, successurus est. |
||
==[[Civilitas]]== |
== [[Civilitas]] == |
||
[[Fasciculus:Festus Mogae 2005.jpg|thumb|left|150px|[[Festus Mogae|Festus Gontebanye Mogae]], Botsuanae praeses.]] |
[[Fasciculus:Festus Mogae 2005.jpg|thumb|left|150px|[[Festus Mogae|Festus Gontebanye Mogae]], Botsuanae praeses.]] |
||
Botsuana constitutione vigente e die [[30 Septembris]] anni [[1966]] gubernatur. Gubernationis systema adoptatum [[res publica]] [[systema praesidiale|praesidialistica]] est. [[Dux civitatis]] et [[dux gubernationis|gubernationis]] praesens praeses, [[Festus Mogae|Festus Gontebanye Mogae]] et vicarius praeses [[Seretseus Khama|Seretseus Ian Khama]] est. |
Botsuana constitutione vigente e die [[30 Septembris]] anni [[1966]] gubernatur. Gubernationis systema adoptatum [[res publica]] [[systema praesidiale|praesidialistica]] est. [[Dux civitatis]] et [[dux gubernationis|gubernationis]] praesens praeses, [[Festus Mogae|Festus Gontebanye Mogae]] et vicarius praeses [[Seretseus Khama|Seretseus Ian Khama]] est. |
||
Linea 71: | Linea 31: | ||
* [[Frons Neo-Democratica]] (''New Democratic Front'') |
* [[Frons Neo-Democratica]] (''New Democratic Front'') |
||
===Divisiones administrationis=== |
=== Divisiones administrationis === |
||
[[Fasciculus:Botswana districts numbered.png|thumb|180px|Districtus Botsuanae.]] |
[[Fasciculus:Botswana districts numbered.png|thumb|180px|Districtus Botsuanae.]] |
||
Botsuana in [[districtus]] novem dividitur quae sunt inferiora: |
Botsuana in [[districtus]] novem dividitur quae sunt inferiora: |
||
Linea 136: | Linea 96: | ||
|} |
|} |
||
==Geographia== |
== Geographia == |
||
Botsuana aridae intestinae [[Africa Austrina|Africae Austrinae]] zonae sita est. Civitas multum plana est, fere tota [[oropedium|oropedio]] inter 700 et 1200 [[metrum|metra]] alto occupata, quod orientali extremitati soli aspritudinem{{dubsig}} parum auget. [[Deserta]] [[Kalahari]] austroccidentem civitatis [[regio]]nem occupat, et depressio Mababensis ([[Anglice]] ''Mababe'') [[Sinus Cubangensis|palude Cubangensi]] partim occupatur, ubi flumen [[Cubangum]] ([[Anglice]] ''Okavango''), e [[Namibia]] profectum, finem habet. Praecipuum flumen, nihilominus, [[Limpopum]] est, Meridionalem limitem cum [[Africa Australis|Africa Australi]] constituens. Ubi hoc flumen fines civitatis relinquit, orientali extremo, infimus Botsuanae locus, 513 metra altus, est. Locus supremus est [[Tsodilum|Colles Tsodilenses]] ([[Anglice]] ''Tsodilo Hills''), 1489 metra alti. |
|||
[[Fasciculus:Gaboronecitycentre.JPG|thumb|Mediae [[Gaberones]], caput civitatis.]] |
|||
Botsuana aridae intestinae [[Africa Austrina|Africae Austrinae]] zonae sita est. Civitas multum plana est, fere tota [[oropedium|oropedio]] inter 700 et 1200 [[metrum|metra]] alto occupata quod orientali extremitati soli aspritudinem{{dubsig}} parum auget. [[Deserta]] [[Calahara]]e ([[Anglice]] ''Kalahari'') civitatis Austroccidentem occupat et depressio Mababensis ([[Anglice]] ''Mababe'') [[Sinus Cubangensis|palude Cubangensi]] partim occupatur ubi flumen [[Cubangum]] ([[Anglice]] ''Okavango''), e [[Namibia]] profectum, finem habet. Praecipuum flumen, nihilominus, [[Limpopum]] ([[Anglice]] ''Limpopo'') est, Meridionalem limitem cum [[Africa Australis|Africa Australi]] constituens. Ubi hoc flumen nationem relinquit, orientali extremo, infimus Botsuanae locus, 513 metra altus, est. Locus supremus est [[Tsodilum|Colles Tsodilenses]] ([[Anglice]] ''Tsodilo Hills''), 1489 metra alti. |
|||
[[Clima]] e desertico ad semiaridum cum suavibus [[hiems|hiemibus]] et [[aestas|aestatibus]] calidis variat. |
[[Clima]] e desertico ad semiaridum cum suavibus [[hiems|hiemibus]] et [[aestas|aestatibus]] calidis variat. |
||
==Oeconomia== |
== Oeconomia == |
||
[[Fasciculus:Tourist Resort at Kasane.jpg|thumb|Hospitium [[Casaneum|Casanei]] ([[Anglice]] ''Kasane'').]] |
[[Fasciculus:Tourist Resort at Kasane.jpg|thumb|Hospitium [[Casaneum|Casanei]] ([[Anglice]] ''Kasane'').]] |
||
E sua libertate, Botsuanae [[oeconomia]] in mundo maximarum incrementi taxationum unam mansit: Inter annos [[1966]] et [[1999]], verbi gratia, civitas 9 centesimas mediam [[annus|quotannem]] crevit. Quamquam ultimis annis leviter decrevit, tamen suum incrementum inter annos [[2006]] et [[2007]] 4.7 centesimae fuit. Per salubrem fiscalem civilitatem et oeconomicam gestionem efficacem, civitas ex [[Africa]]e pauperrimarum una oeconomia intermediarii gradus facta est, cuius [[reditus per capita]] multarum civitatum evolventium eum superat. Eius [[debitum externum]] parvum est, 513 [[millio]]num [[dollarium (CFA)|Statunitensium dollariorum]] anno [[2007]]. |
E sua libertate, Botsuanae [[oeconomia]] in mundo maximarum incrementi taxationum unam mansit: Inter annos [[1966]] et [[1999]], verbi gratia, civitas 9 centesimas mediam [[annus|quotannem]] crevit. Quamquam ultimis annis leviter decrevit, tamen suum incrementum inter annos [[2006]] et [[2007]] 4.7 centesimae fuit. Per salubrem fiscalem civilitatem et oeconomicam gestionem efficacem, civitas ex [[Africa]]e pauperrimarum una oeconomia intermediarii gradus facta est, cuius [[reditus per capita]] multarum civitatum evolventium eum superat. Eius [[debitum externum]] parvum est, 513 [[millio]]num [[dollarium (CFA)|Statunitensium dollariorum]] anno [[2007]]. |
||
Linea 149: | Linea 108: | ||
Societas [[Debswana]] una societas fodinalis adamantum in Botsuana operans et 50 centesimae eius actias gubernationis manibus sunt et totius gubernationis reditus dimidio correspondet. |
Societas [[Debswana]] una societas fodinalis adamantum in Botsuana operans et 50 centesimae eius actias gubernationis manibus sunt et totius gubernationis reditus dimidio correspondet. |
||
[[Summum dominium interretiale|Summo dominio interretiali]] [[summum dominium interretiale codice nationis|codice nationis]] [[Botsuana]]e nomen est [[.bw]]. |
|||
Quamquam Botsuana [[rhythmus|rhythmo]]{{dubsig}} magno per decennia crevit et etiam crescit, cum magis aut minus intentione, eius populus dure [[SCDI|Syndroma Comparatis Defectu Immunitatis]] punitur, circa unus e quibusque tribus incolis Botsuanae [[VIDH]] habet, quod [[exspectatio vitae|exspectatioenm vitae]] nationis in pessimo ordine mundanae clasificationis conlocat. |
Quamquam Botsuana [[rhythmus|rhythmo]]{{dubsig}} magno per decennia crevit et etiam crescit, cum magis aut minus intentione, eius populus dure [[SCDI|Syndroma Comparatis Defectu Immunitatis]] punitur, circa unus e quibusque tribus incolis Botsuanae [[VIDH]] habet, quod [[exspectatio vitae|exspectatioenm vitae]] nationis in pessimo ordine mundanae clasificationis conlocat. |
||
Linea 156: | Linea 117: | ||
Botsuana magna militaria impendia (fere 4% [[PDG]] anno [[2004]]) habet. Aliqui internationales critici hos sumptus vanos putant, quia internationalis conflictus aut adhuc probabilitas civitatis minima est, dum Botsuanae gubernatio suis copiis in multilateralibus auxilii operationibus utitur. |
Botsuana magna militaria impendia (fere 4% [[PDG]] anno [[2004]]) habet. Aliqui internationales critici hos sumptus vanos putant, quia internationalis conflictus aut adhuc probabilitas civitatis minima est, dum Botsuanae gubernatio suis copiis in multilateralibus auxilii operationibus utitur. |
||
==Demographia== |
== Demographia == |
||
[[Fasciculus:BushmenSan.jpg|thumb|left|[[Ignis|Ignem]] manu subiicientes. Boschimani in Botsuana.]] |
[[Fasciculus:BushmenSan.jpg|thumb|left|[[Ignis|Ignem]] manu subiicientes. Boschimani in Botsuana.]] |
||
Botsuanae praecipui ethnici circuli (in ordine<!--QUO in ordine?-->) sunt; [[Populus Tswana|Tswanae]], [[Populus Calanga|Calangae]], [[ |
Botsuanae praecipui ethnici circuli (in ordine<!--QUO in ordine?-->) sunt; [[Populus Tswana|Tswanae]], [[Populus Calanga|Calangae]], [[Boschimani]] et [[Boschimani|Basarvae]] ([[Anglice]] ''Tswana, Kalanga, Bushmen'' et ''Aba Thwa,'' respective{{dubsig}}). Aliae tribus sunt; [[Bayei]], [[Bambucusi]], [[Basubia]]e, [[Bahereri]] et [[Bacgalagadi]] ([[Anglice]] ''Bayei, Bambukushu, Basubia, Baherero'' et ''Bakgalagadi,'' respective{{dubsig}}). Alius [[phyle|ethniarum]] circulus in Botsuana [[Phyle Caucasia|Caucasios]] et [[India|Indos]], ambos aequaliter cum parvo numero, comprehendunt. Botsuanae Indi incolae a multis Indo-Afris aliquot generationum e [[Mozambicum|Mozambico]], [[Kenia]], [[Tanzania]], [[Mauritia]], [[Africa Australis|Africa Australi]] quoque et a primae generationis Indis immigrantibus constituuntur. Caucasii in Botsuana nati aut ex aliis Africae partibus, inclusis [[Zimbabua]] et [[Africa Australis|Africa Australi]], sunt. Caucasii seu [[Anglice]] seu [[Lingua Batava Capitensis|Batava Capitensi]] loquuntur et propomodum 3% incolarum constituunt. |
||
Minus quam 10 000 Boschimanorum modo antiquo vivunt, velut [[venatio et collectio|venatores conlectoresque]]. Ex medio [[decennium 200|decennio 200]], media gubernatio [[ |
Minus quam 10 000 Boschimanorum modo antiquo vivunt, velut [[venatio et collectio|venatores conlectoresque]]. Ex medio [[decennium 200|decennio 200]], media gubernatio [[Boschimani|Boschimanos]] ex eorum terris eicere conata est. |
||
[[VIDH]]/[[SIDA]] praevalentia in Botsuana est 24 centesimae [[adultus|adultorum]] anno [[2006]]. Anno [[2003]], gubernatio programma late patens<!--comprehensive--> gratuita aut vilia antiretroviralia [[medicamentum|medicamina]] involvens quoque et nuntiatoriam ambitionem designata ad sistendam viri propagationem coepit. |
[[VIDH]]/[[SIDA]] praevalentia in Botsuana est 24 centesimae [[adultus|adultorum]] anno [[2006]]. Anno [[2003]], gubernatio programma late patens<!--comprehensive--> gratuita aut vilia antiretroviralia [[medicamentum|medicamina]] involvens quoque et nuntiatoriam ambitionem designata ad sistendam viri propagationem coepit. |
||
===[[Religio]]=== |
=== [[Religio]] === |
||
Fere 70 centesimae Botsuanensium se [[Religio Christiana|Christianos]] agnoscunt. [[Ecclesia Anglica|Anglicani]], [[Methodismus|Methodistae]], et [[Ecclesia Congregationalis Unita Africae Australis]] plerosque Christianos constituunt. Etiam [[Lutheranismus|Lutheranorum]], [[Ecclesia Catholica|Catholicorum Romanorum]], [[Ecclesia Adventistica Septimi diei|Septimi Diei Adventistarum]], [[Ecclesiae Baptisticae|Baptistarum]], [[Ecclesia Reformata Batava|Ecclesiae Reformatae Batavae]], [[Mennonita]]rum et aliarum Christianarum denominationum congregationes sunt. Etiam [[Ecclesia Iesu Christi Sanctorum in Novissimis Diebus|Mormones]] et [[Testes Iehovah]] adsunt. Secundum anni [[2001]] censum, nationis [[Musulmanus|Musulmana]] communitas, praesertim [[Africa Australis|Austrafricae]] originis, leviter plus quam 5000 sunt. Anni [[2001]] census etiam circiter 3000 [[Hinduismus|Hinduistarum]] et 700 [[Bahaismus|Bahaistarum]] enumerat. Cuiusquam communitatis sectatores haec data suos respectivos numeros parvi aestimare putant. Circiter 20 centesimas civium nullius [[religio]]nis assentitur. Tum rustici tum urbani religiosis diaconiis bene intersunt. |
Fere 70 centesimae Botsuanensium se [[Religio Christiana|Christianos]] agnoscunt. [[Ecclesia Anglica|Anglicani]], [[Methodismus|Methodistae]], et [[Ecclesia Congregationalis Unita Africae Australis]] plerosque Christianos constituunt. Etiam [[Lutheranismus|Lutheranorum]], [[Ecclesia Catholica|Catholicorum Romanorum]], [[Ecclesia Adventistica Septimi diei|Septimi Diei Adventistarum]], [[Ecclesiae Baptisticae|Baptistarum]], [[Ecclesia Reformata Batava|Ecclesiae Reformatae Batavae]], [[Mennonita]]rum et aliarum Christianarum denominationum congregationes sunt. Etiam [[Ecclesia Iesu Christi Sanctorum in Novissimis Diebus|Mormones]] et [[Testes Iehovah]] adsunt. Secundum anni [[2001]] censum, nationis [[Musulmanus|Musulmana]] communitas, praesertim [[Africa Australis|Austrafricae]] originis, leviter plus quam 5000 sunt. Anni [[2001]] census etiam circiter 3000 [[Hinduismus|Hinduistarum]] et 700 [[Bahaismus|Bahaistarum]] enumerat. Cuiusquam communitatis sectatores haec data suos respectivos numeros parvi aestimare putant. Circiter 20 centesimas civium nullius [[religio]]nis assentitur. Tum rustici tum urbani religiosis diaconiis bene intersunt. |
||
==Cultura== |
== Cultura == |
||
[[Fasciculus:Gathering food in the Okavango.jpg|thumb|Puella in [[Delta Cubangi]] ([[Anglice]] ''Okavango Delta'') [[cibus|cibum]] conligit.]] |
[[Fasciculus:Gathering food in the Okavango.jpg|thumb|Puella in [[Delta Cubangi]] ([[Anglice]] ''Okavango Delta'') [[cibus|cibum]] conligit.]] |
||
===Lingua=== |
=== Lingua === |
||
Linguae publicae in Botsuana sunt [[Lingua Anglica]] et [[Lingua Tsvana|Tsvana]]. Tsvanice [[praefixum|praefixa]] maioris ponderis quam in aliis linguis sunt. Inter quae ''bo-'', ad nationes<!--tribes--> referens, ''ba-'', ad homines, ''mo-'', ad unum hominem, et ''se-'', ad [[lingua]]m, sunt. Verbi gratia, Botsuanenses ''Batswana'', unus Botsuanensis ''Motswana'' et lingua Tvana ''Setswana'' dicitur. |
Linguae publicae in Botsuana sunt [[Lingua Anglica]] et [[Lingua Tsvana|Tsvana]]. Tsvanice [[praefixum|praefixa]] maioris ponderis quam in aliis linguis sunt. Inter quae ''bo-'', ad nationes<!--tribes--> referens, ''ba-'', ad homines, ''mo-'', ad unum hominem, et ''se-'', ad [[lingua]]m, sunt. Verbi gratia, Botsuanenses ''Batswana'', unus Botsuanensis ''Motswana'' et lingua Tvana ''Setswana'' dicitur. |
||
[[Lesothum]], [[inclavatura]] in [[Africa Australis|Africa Australi]], civitata [[soror]]ia putatur. Quod a consobrina tribu [[Sothi|Sothorum]] ([[Anglice]] ''Sotho'') incolitur qui simili lingua loquuntur. Ista lingua [[lingua Sothica|Sothica]] nominatur et a [[lingua Tsvana|Tsvanophonis]] intellegi potest. |
[[Lesothum]], [[inclavatura]] in [[Africa Australis|Africa Australi]], civitata [[soror]]ia putatur. Quod a consobrina tribu [[Sothi|Sothorum]] ([[Anglice]] ''Sotho'') incolitur qui simili lingua loquuntur. Ista lingua [[lingua Sothica|Sothica]] nominatur et a [[lingua Tsvana|Tsvanophonis]] intellegi potest. |
||
===Musica=== |
=== Musica === |
||
Tsvanica [[musica]] praecipue vocalis est, absque [[tympanum|tympanis]] agitur; quod ponderis quoque facit [[chordophonum|nervorum]] [[instrumenta musica|instrumentis]] utere. Tsvanica [[musica vulgaris]] instrumenta velut [[setincanum]] et [[segancurum]] sive segabam ([[Anglice]] ''setinkare'' et ''segankure'' sive ''segaba'') habet, quamquam, per ultima decennia, [[cithara Hispanica]] velut versatile instrumenum Tsvanicae [[musica]]e celebrata est. |
Tsvanica [[musica]] praecipue vocalis est, absque [[tympanum|tympanis]] agitur; quod ponderis quoque facit [[chordophonum|nervorum]] [[instrumenta musica|instrumentis]] utere. Tsvanica [[musica vulgaris]] instrumenta velut [[setincanum]] et [[segancurum]] sive segabam ([[Anglice]] ''setinkare'' et ''segankure'' sive ''segaba'') habet, quamquam, per ultima decennia, [[cithara Hispanica]] velut versatile instrumenum Tsvanicae [[musica]]e celebrata est. |
||
===Artes visuales=== |
=== Artes visuales === |
||
[[Fasciculus:Tsodilo Hills rock paintings4.jpg|thumb|[[Colles Tsodilenses|Collium Tsodilensium]] ([[Anglice]] ''Tsodilo Hills'') picturae rupestres.]] |
[[Fasciculus:Tsodilo Hills rock paintings4.jpg|thumb|[[Colles Tsodilenses|Collium Tsodilensium]] ([[Anglice]] ''Tsodilo Hills'') picturae rupestres.]] |
||
In septentrionali Botsuanae parte, [[Etsa]]e et [[Gumareum|Gumerei]] ([[Anglice]] ''Etsha'' et ''Gumare'') pagorum feminae notae sunt ob suam sollertiam conficendarum corbium e [[palma Mocolana]] et [[pigmentum|pigmentis]] loci. Texuntur plerumque corbes tribus modis: magnae corbes cum operculo ad condendum, magnae apertaeque corbes ad portandas res super capite aut ad spargendum detritum granum, et minores patellae ad spargendum cusum granum. Harum corbium ars semper per [[color]]is usum amplificatur et meliores imagines faciunt maxime si magis magisque usui in [[commercium|commercio]] producuntur. |
In septentrionali Botsuanae parte, [[Etsa]]e et [[Gumareum|Gumerei]] ([[Anglice]] ''Etsha'' et ''Gumare'') pagorum feminae notae sunt ob suam sollertiam conficendarum corbium e [[palma Mocolana]] et [[pigmentum|pigmentis]] loci. Texuntur plerumque corbes tribus modis: magnae corbes cum operculo ad condendum, magnae apertaeque corbes ad portandas res super capite aut ad spargendum detritum granum, et minores patellae ad spargendum cusum granum. Harum corbium ars semper per [[color]]is usum amplificatur et meliores imagines faciunt maxime si magis magisque usui in [[commercium|commercio]] producuntur. |
||
Linea 184: | Linea 145: | ||
Praeterea, inter communitates [[ars|artisticas]] [[opus fictile]] [[Thamaga|Thamagense]] et [[textrinum]] [[Oodium|Oodiense]], ambo nationis austroriente, sunt. |
Praeterea, inter communitates [[ars|artisticas]] [[opus fictile]] [[Thamaga|Thamagense]] et [[textrinum]] [[Oodium|Oodiense]], ambo nationis austroriente, sunt. |
||
Antiquissimae picturae seu in Botsuana seu in [[Africa Australis|Africa Australi]] [[venatio]]nem, [[animalia|animalium]] et [[homo|hominum]] figuras depingunt, quae a [[linguae Khoisan|Choesanis]] ([[ |
Antiquissimae picturae seu in Botsuana seu in [[Africa Australis|Africa Australi]] [[venatio]]nem, [[animalia|animalium]] et [[homo|hominum]] figuras depingunt, quae a [[linguae Khoisan|Choesanis]] ([[Boschimani]]s) abhinc annorum circiter 20 000 in [[deserta|solitudine]] [[Calahara]]e factae sunt. |
||
Praeter has traditionaliores artes valde talentosorum artificum numerus est qui recentibus mediis ad se exprimendos utuntur. Paucae pinacothecae circum Botsuanam |
Praeter has traditionaliores artes valde talentosorum artificum numerus est qui recentibus mediis ad se exprimendos utuntur. Paucae pinacothecae circum Botsuanam [[pictura]]s [[sculptura]]sque exhibentes sunt. Nonnulla opera pulcherrimis Botsuanensibus topiis et alia a populo ipso afflantur. |
||
===Dies festi=== |
=== Dies festi === |
||
{|style="margin:1em 1em 1em 0; background:#f9f9f9; border:1px #aaa solid; border-collapse:collapse; font-size:95%;" border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" |
{|style="margin:1em 1em 1em 0; background:#f9f9f9; border:1px #aaa solid; border-collapse:collapse; font-size:95%;" border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" |
||
|- style="background:#efefef;" |
|- style="background:#efefef;" |
||
Linea 197: | Linea 158: | ||
| [[2 Ianuarii]]||Festus dies publicus|| || |
| [[2 Ianuarii]]||Festus dies publicus|| || |
||
|- |
|- |
||
|rowspan="2"|''variat''<ref>Plerumque exeunte Martio aut ineunte |
|rowspan="2"|''variat''<ref>Plerumque exeunte Martio aut ineunte Aprili.</ref> |
||
| [[Dies Passionis Domini]]||''Good Friday''||''Labotlhano yo o molemo'' |
| [[Dies Passionis Domini]]||''Good Friday''||''Labotlhano yo o molemo'' |
||
|- |
|- |
||
Linea 222: | Linea 183: | ||
|} |
|} |
||
==Notae== |
== Notae == |
||
< |
<references/> |
||
==Nexus externi== |
== Nexus externi == |
||
{{ |
{{CommuniaCat|Botswana|Botswanam}} |
||
* [http://www.gov.bw/home.html Pagina administrationis Botsuanae] (Anglice) |
* [http://www.gov.bw/home.html Pagina administrationis Botsuanae] (Anglice) |
||
{{natio-stipula}} |
|||
{{Africa}} |
{{Africa}} |
||
{{Consortio Populorum}} |
{{Consortio Populorum}} |
||
{{Capsae collectae|Botsuana|politica|{{Praesides Botswanae}}}} |
|||
[[Categoria:Botsuana]] |
[[Categoria:Botsuana|!]] |
||
[[Categoria:Condita 1966]] |
[[Categoria:Condita 1966]] |
||
[[Categoria:Civitates sui iuris]] |
|||
[[Categoria:Respublicae]] |
|||
{{Link GA|ru}} |
|||
{{Myrias|Geographia}} |
|||
[[ace:Botswana]] |
|||
[[af:Botswana]] |
|||
[[als:Botsuana]] |
|||
[[am:ቦትስዋና]] |
|||
[[an:Botswana]] |
|||
[[ang:Botsƿana]] |
|||
[[ar:بوتسوانا]] |
|||
[[arz:بوتسوانا]] |
|||
[[ast:Botsuana]] |
|||
[[az:Botsvana]] |
|||
[[bat-smg:Botsvana]] |
|||
[[bcl:Botswana]] |
|||
[[be:Батсвана]] |
|||
[[be-x-old:Батсвана]] |
|||
[[bg:Ботсвана]] |
|||
[[bjn:Botswana]] |
|||
[[bm:Botswana]] |
|||
[[bn:বতসোয়ানা]] |
|||
[[bo:བྷོ་ཙི་ཝ་ན།]] |
|||
[[bpy:বোৎসোয়ানা]] |
|||
[[br:Botswana]] |
|||
[[bs:Bocvana]] |
|||
[[ca:Botswana]] |
|||
[[ce:Ботсвана]] |
|||
[[ceb:Botswana]] |
|||
[[ckb:بۆتسوانا]] |
|||
[[crh:Botsvana]] |
|||
[[cs:Botswana]] |
|||
[[cv:Ботсвана]] |
|||
[[cy:Botswana]] |
|||
[[da:Botswana]] |
|||
[[de:Botswana]] |
|||
[[diq:Botswana]] |
|||
[[dv:ބޮޓުސްވާނާ]] |
|||
[[ee:Botswana]] |
|||
[[el:Μποτσουάνα]] |
|||
[[en:Botswana]] |
|||
[[eo:Bocvano]] |
|||
[[es:Botsuana]] |
|||
[[et:Botswana]] |
|||
[[eu:Botswana]] |
|||
[[ext:Botsuana]] |
|||
[[fa:بوتسوانا]] |
|||
[[ff:Botswana]] |
|||
[[fi:Botswana]] |
|||
[[fiu-vro:Botswana]] |
|||
[[fo:Botsvana]] |
|||
[[fr:Botswana]] |
|||
[[frp:Botsouana]] |
|||
[[fy:Botswana]] |
|||
[[ga:An Bhotsuáin]] |
|||
[[gag:Botsvana]] |
|||
[[gd:Botsuana]] |
|||
[[gl:República de Botsuana - Republic of Botswana]] |
|||
[[gv:Yn Votswaan]] |
|||
[[ha:Botswana]] |
|||
[[hak:Pok-tshṳ-ngá-na̍p]] |
|||
[[he:בוטסואנה]] |
|||
[[hi:बोत्सवाना]] |
|||
[[hif:Botswana]] |
|||
[[hr:Bocvana]] |
|||
[[hsb:Botswana]] |
|||
[[ht:Botswana]] |
|||
[[hu:Botswana]] |
|||
[[hy:Բոտսվանա]] |
|||
[[ia:Botswana]] |
|||
[[id:Botswana]] |
|||
[[ie:Botswana]] |
|||
[[ig:Botswana]] |
|||
[[ilo:Botswana]] |
|||
[[io:Botswana]] |
|||
[[is:Botsvana]] |
|||
[[it:Botswana]] |
|||
[[ja:ボツワナ]] |
|||
[[jbo:botsuanas]] |
|||
[[jv:Botswana]] |
|||
[[ka:ბოტსვანა]] |
|||
[[kaa:Botsvana]] |
|||
[[kg:Botswana]] |
|||
[[ki:Botswana]] |
|||
[[kk:Ботсвана]] |
|||
[[kn:ಬೋಟ್ಸ್ವಾನ]] |
|||
[[ko:보츠와나]] |
|||
[[ksh:Botswana]] |
|||
[[ku:Botswana]] |
|||
[[kw:Botswana]] |
|||
[[ky:Ботсвана]] |
|||
[[lb:Botswana]] |
|||
[[li:Botswana]] |
|||
[[lij:Bòtswana]] |
|||
[[lmo:Botswana]] |
|||
[[ln:Botswana]] |
|||
[[lt:Botsvana]] |
|||
[[ltg:Botsvana]] |
|||
[[lv:Botsvana]] |
|||
[[mk:Боцвана]] |
|||
[[ml:ബോട്സ്വാന]] |
|||
[[mn:Ботсвана]] |
|||
[[mr:बोत्स्वाना]] |
|||
[[ms:Botswana]] |
|||
[[mt:Botswana]] |
|||
[[mzn:بوتسوانا]] |
|||
[[na:Botwana]] |
|||
[[nah:Botzhuana]] |
|||
[[nds:Botswana]] |
|||
[[nl:Botswana]] |
|||
[[nn:Botswana]] |
|||
[[no:Botswana]] |
|||
[[nov:Botswana]] |
|||
[[nso:Botswana]] |
|||
[[nv:Tswana Dineʼé Bikéyah]] |
|||
[[oc:Botswana]] |
|||
[[or:ବୋସଚୱାନା]] |
|||
[[os:Ботсванæ]] |
|||
[[pam:Botswana]] |
|||
[[pap:Botswana]] |
|||
[[pdc:Botswana]] |
|||
[[pih:Botswana]] |
|||
[[pl:Botswana]] |
|||
[[pms:Botswana]] |
|||
[[pnb:بوٹسوانا]] |
|||
[[ps:بوتسوانا]] |
|||
[[pt:Botswana]] |
|||
[[qu:Butswana]] |
|||
[[rm:Botswana]] |
|||
[[ro:Botswana]] |
|||
[[roa-rup:Botswana]] |
|||
[[ru:Ботсвана]] |
|||
[[rw:Botswana]] |
|||
[[sa:बोत्सवाना]] |
|||
[[sah:Ботсуана]] |
|||
[[sc:Botzuana]] |
|||
[[scn:Botsuana]] |
|||
[[sco:Botswana]] |
|||
[[se:Botswana]] |
|||
[[sg:Botswana]] |
|||
[[sh:Bocvana]] |
|||
[[simple:Botswana]] |
|||
[[sk:Botswana]] |
|||
[[sl:Bocvana]] |
|||
[[sn:Botswana]] |
|||
[[so:Botswana]] |
|||
[[sq:Bocvana]] |
|||
[[sr:Боцвана]] |
|||
[[ss:ÉButjwána]] |
|||
[[stq:Botsuana]] |
|||
[[su:Botswana]] |
|||
[[sv:Botswana]] |
|||
[[sw:Botswana]] |
|||
[[szl:Botswana]] |
|||
[[ta:போட்சுவானா]] |
|||
[[te:బోత్సువానా]] |
|||
[[tg:Ботсвана]] |
|||
[[th:ประเทศบอตสวานา]] |
|||
[[ti:ቦትስዋና]] |
|||
[[tk:Botswana]] |
|||
[[tl:Botswana]] |
|||
[[tn:Botswana]] |
|||
[[tr:Botsvana]] |
|||
[[ts:Botswana]] |
|||
[[tt:Ботсвана]] |
|||
[[udm:Ботсвана]] |
|||
[[ug:بوتسۋانا]] |
|||
[[uk:Ботсвана]] |
|||
[[ur:بوٹسوانا]] |
|||
[[uz:Botsvana]] |
|||
[[ve:Vhu-Tswana]] |
|||
[[vec:Botswana]] |
|||
[[vi:Botswana]] |
|||
[[vo:Zvanän]] |
|||
[[wa:Boswana]] |
|||
[[war:Botswana]] |
|||
[[wo:Botswana]] |
|||
[[wuu:博茨瓦纳]] |
|||
[[xal:Ботсвамудин Орн]] |
|||
[[yo:Bòtswánà]] |
|||
[[zea:Botswana]] |
|||
[[zh:波札那]] |
|||
[[zh-classical:波札那]] |
|||
[[zh-min-nan:Botswana]] |
|||
[[zh-yue:波茨華拿]] |
|||
[[zu:IButswana]] |
Redactio novissime (die 1 Iulii 2024, hora 16:33) facta
Territoria finitima: Namibia, Africa Australis, Zambia, Zimbabua
Locus: 22°12′0″S 23°42′0″E
Caput: Gaborone
Gestio
Princeps: Duma Boko
Praefectus: Mokgweetsi Masisi
Consilium: National Assembly of Botswana
Situs interretialis
Populus
Commemoratio
Botsuana[1][2] seu Botswana[3] est civitas sui iuris in Africa Austrina sita, quam circa 2,155,784 incolarum habitant. Densitas incolarum parvula est. Gaberones (Anglice et Tswanice: Gaborone) est caput civitatis. Occidenti septentrioneque Namibiae, oriente Zimbabuae, et meridie Africae Australi finitima est. Septentrione, angusta lacinia circa 750 metra lata, iuxta flumen Zambezi, cuius transitus per navem traiectoriam fit, limitem cum Zambia.
Etymologia
[recensere | fontem recensere]Primi Occidentales exploratores, ex exeunte saeculo duodevicensimo, regionem nominaverunt secundum nomen populi loci, scilicet, Betzuanalandia, ex Anglica voce Bechuanaland, quae praefixo bo sive ba ('hominem, populum'), radice Tswana (quae populi Bantuensium australium nomen est) et Anglico suffixo land ('terram') formatur. Colonialis designatio pro officiali forma Botsuanae (Anglice et Tswane Botswana) substituta est, post libertatem civitatis.
Civitatis gentilicia Botswanus-a-um[4], et Botswanaensis-e[5] sunt.
Historia
[recensere | fontem recensere]Historia Botsuanae Africa Australi pondere adficitur. Britannicus protectoratus ex anno 1885 cum Betzuanalandiae nomine. Die 30 Septembris anni 1966, civitas suam libertatem enuntiat, et Botsuana nominari coepit. Praeses Seretseus Khama civitatem ex libertate usque ad suam mortem anno 1980 gubernavit, cui vicarius praeses Cetumileus Marise successit. Regularia comitia ex illo tempore habentur et politicae stabilitatis exemplum in Continente putatur. Velut civitatum Africae Austris phyleticae segregationis regimini adversatarum una, Exercitus Africae Australis incursionum propositum fuit, sub criminatione Congressus Nationalis Africi partisanorum protegendorum. Ex anno 1990, bilaterales rationes meliores fiunt, terminato apartheid sive segregatione phyletica. Decennio 199, productus domesticus grossus annuam mediam 10.3% crescit. Ariditas et mundana recessio ineuntis decennii 200 civitatem ad oeconomicam depressionem ducunt et suam fiduciam e fodinali re, 70 centesimae exportationum responsali, patefaciunt. Anno 1998, post quattuor mandata, praeses Cetumileus Masire, Factionis Democraticae Botsuanensis (Anglice Botswana Democratic Party), a civilitate recessit et ab vicario praeside, Festo Mogae, substituitur. Factio Democraticae Botsuanae (ex libertate gubernans) in parlamentariis comitiis anni 1999 vicit, et Concilium Nationale Festum Mogae praesidem sanxit. Martio anni 2008, decem annis fungendo munere completis, Festi Mogae renuntiatio praevidetur, cui vicarius praeses Ioannes Khama, primi praesidis filius, successurus est.
Botsuana constitutione vigente e die 30 Septembris anni 1966 gubernatur. Gubernationis systema adoptatum res publica praesidialistica est. Dux civitatis et gubernationis praesens praeses, Festus Gontebanye Mogae et vicarius praeses Seretseus Ian Khama est.
Potestas exsecutiva a praeside et a praeside vicario, ambobus per suffragium indirectum quinquenni mandato electis, obitur. Consilium ministrorum a praeside nominatum a septendecim ministeriis componitur in quibus ministri praesidem et vicarium praesidem ad administrandam civitatem iuvant.
Potestas legisfera est bicameralis, a Domo Ducum (Anglice House of Chiefs of Botswana), a quindecim sociis (a ducibus tribualibus,? subducibus et sociatis) composita et gubernationi concilium dante, et a Concilio Nationali, a sexaginta tres sociis, per suffragium populare directum quinquenni mandato electis, composito, obita.
Potestas iudicialis obitur ab his iurisdictionibus: Tribunal Supremum, Tribunal Appellationis, et singula Tribunalia Magistratuum in singulis districtis habita.
Factiones politicae sunt inferiora:
- Motus Foederis Botsuanae (Botswana Alliance Movement, BAM)
- Factio Congressus Botsuanae (Botswana Congress Party, BCP)
- Factio Democratica Botsuanae (Botswana Democratic Party, BDP)
- Frons Nationalis Botsuanae (Botswana National Front, BNF)
- Factio Popularis Botsuanae (Botswana People's Party)
- Motus Caroli Marx, Friderici Engels, Vladimiri Lenin et Iosephi Stalin (Marx, Engels, Lenin, Stalin Movement, MELS Movement of Botswana)
- Frons Neo-Democratica (New Democratic Front)
Divisiones administrationis
[recensere | fontem recensere]Botsuana in districtus novem dividitur quae sunt inferiora:
Numero in tabula | Districtus Latine | Districtus Anglice | Caput Latine | Caput Anglice |
---|---|---|---|---|
1 | Districtus Centralis | Central District | Seroveum | Serowe |
2 | Districtus Ghansiensis | Ghanzi District | Ghansium | Ghanzi |
3 | Districtus Galagadiensis | Kgalagadi District | Tsabongum | Tshabong |
4 | Districtus Gatlengensis | Kgatleng District | Motzudium | Mochudi |
5 | Districtus Quenengensis | Kweneng District | Molepololeum | Molepolole |
6 | Districtus Boreorientalis | North-East District | Masunga | Masunga |
7 | Districtus Boreoccidentalis | North-West District | Maunum | Maun |
8 | Districtus Austrorientalis | South-East District | Gaberones | Gaborone |
9 | Districtus Meridionalis | Southern District | Canyeum | Kanye |
Geographia
[recensere | fontem recensere]Botsuana aridae intestinae Africae Austrinae zonae sita est. Civitas multum plana est, fere tota oropedio inter 700 et 1200 metra alto occupata, quod orientali extremitati soli aspritudinem? parum auget. Deserta Kalahari austroccidentem civitatis regionem occupat, et depressio Mababensis (Anglice Mababe) palude Cubangensi partim occupatur, ubi flumen Cubangum (Anglice Okavango), e Namibia profectum, finem habet. Praecipuum flumen, nihilominus, Limpopum est, Meridionalem limitem cum Africa Australi constituens. Ubi hoc flumen fines civitatis relinquit, orientali extremo, infimus Botsuanae locus, 513 metra altus, est. Locus supremus est Colles Tsodilenses (Anglice Tsodilo Hills), 1489 metra alti.
Clima e desertico ad semiaridum cum suavibus hiemibus et aestatibus calidis variat.
Oeconomia
[recensere | fontem recensere]E sua libertate, Botsuanae oeconomia in mundo maximarum incrementi taxationum unam mansit: Inter annos 1966 et 1999, verbi gratia, civitas 9 centesimas mediam quotannem crevit. Quamquam ultimis annis leviter decrevit, tamen suum incrementum inter annos 2006 et 2007 4.7 centesimae fuit. Per salubrem fiscalem civilitatem et oeconomicam gestionem efficacem, civitas ex Africae pauperrimarum una oeconomia intermediarii gradus facta est, cuius reditus per capita multarum civitatum evolventium eum superat. Eius debitum externum parvum est, 513 millionum Statunitensium dollariorum anno 2007.
Botsuanae oeconomici incrementi historia ad suas vicinas Africas spectans coepit cum gubernatio reditu generato ex adamantis usurpatione utere decresceret ut oeconomica evolutio cum prudentibus fiscalibus civilitatibus et externa cauta civilitate praeberetur.
Societas Debswana una societas fodinalis adamantum in Botsuana operans et 50 centesimae eius actias gubernationis manibus sunt et totius gubernationis reditus dimidio correspondet.
Summo dominio interretiali codice nationis Botsuanae nomen est .bw.
Quamquam Botsuana rhythmo? magno per decennia crevit et etiam crescit, cum magis aut minus intentione, eius populus dure Syndroma Comparatis Defectu Immunitatis punitur, circa unus e quibusque tribus incolis Botsuanae VIDH habet, quod exspectatioenm vitae nationis in pessimo ordine mundanae clasificationis conlocat.
Gubernatio Syndromen Comparatis Defectu Immunitatis oeconomiam negative? afficere agnoscit et contra epidemiam pugnare omnibus modis possibilibus conatur.
Botsuana magna militaria impendia (fere 4% PDG anno 2004) habet. Aliqui internationales critici hos sumptus vanos putant, quia internationalis conflictus aut adhuc probabilitas civitatis minima est, dum Botsuanae gubernatio suis copiis in multilateralibus auxilii operationibus utitur.
Demographia
[recensere | fontem recensere]Botsuanae praecipui ethnici circuli (in ordine) sunt; Tswanae, Calangae, Boschimani et Basarvae (Anglice Tswana, Kalanga, Bushmen et Aba Thwa, respective?). Aliae tribus sunt; Bayei, Bambucusi, Basubiae, Bahereri et Bacgalagadi (Anglice Bayei, Bambukushu, Basubia, Baherero et Bakgalagadi, respective?). Alius ethniarum circulus in Botsuana Caucasios et Indos, ambos aequaliter cum parvo numero, comprehendunt. Botsuanae Indi incolae a multis Indo-Afris aliquot generationum e Mozambico, Kenia, Tanzania, Mauritia, Africa Australi quoque et a primae generationis Indis immigrantibus constituuntur. Caucasii in Botsuana nati aut ex aliis Africae partibus, inclusis Zimbabua et Africa Australi, sunt. Caucasii seu Anglice seu Batava Capitensi loquuntur et propomodum 3% incolarum constituunt.
Minus quam 10 000 Boschimanorum modo antiquo vivunt, velut venatores conlectoresque. Ex medio decennio 200, media gubernatio Boschimanos ex eorum terris eicere conata est.
VIDH/SIDA praevalentia in Botsuana est 24 centesimae adultorum anno 2006. Anno 2003, gubernatio programma late patens gratuita aut vilia antiretroviralia medicamina involvens quoque et nuntiatoriam ambitionem designata ad sistendam viri propagationem coepit.
Fere 70 centesimae Botsuanensium se Christianos agnoscunt. Anglicani, Methodistae, et Ecclesia Congregationalis Unita Africae Australis plerosque Christianos constituunt. Etiam Lutheranorum, Catholicorum Romanorum, Septimi Diei Adventistarum, Baptistarum, Ecclesiae Reformatae Batavae, Mennonitarum et aliarum Christianarum denominationum congregationes sunt. Etiam Mormones et Testes Iehovah adsunt. Secundum anni 2001 censum, nationis Musulmana communitas, praesertim Austrafricae originis, leviter plus quam 5000 sunt. Anni 2001 census etiam circiter 3000 Hinduistarum et 700 Bahaistarum enumerat. Cuiusquam communitatis sectatores haec data suos respectivos numeros parvi aestimare putant. Circiter 20 centesimas civium nullius religionis assentitur. Tum rustici tum urbani religiosis diaconiis bene intersunt.
Cultura
[recensere | fontem recensere]Lingua
[recensere | fontem recensere]Linguae publicae in Botsuana sunt Lingua Anglica et Tsvana. Tsvanice praefixa maioris ponderis quam in aliis linguis sunt. Inter quae bo-, ad nationes referens, ba-, ad homines, mo-, ad unum hominem, et se-, ad linguam, sunt. Verbi gratia, Botsuanenses Batswana, unus Botsuanensis Motswana et lingua Tvana Setswana dicitur.
Lesothum, inclavatura in Africa Australi, civitata sororia putatur. Quod a consobrina tribu Sothorum (Anglice Sotho) incolitur qui simili lingua loquuntur. Ista lingua Sothica nominatur et a Tsvanophonis intellegi potest.
Musica
[recensere | fontem recensere]Tsvanica musica praecipue vocalis est, absque tympanis agitur; quod ponderis quoque facit nervorum instrumentis utere. Tsvanica musica vulgaris instrumenta velut setincanum et segancurum sive segabam (Anglice setinkare et segankure sive segaba) habet, quamquam, per ultima decennia, cithara Hispanica velut versatile instrumenum Tsvanicae musicae celebrata est.
Artes visuales
[recensere | fontem recensere]In septentrionali Botsuanae parte, Etsae et Gumerei (Anglice Etsha et Gumare) pagorum feminae notae sunt ob suam sollertiam conficendarum corbium e palma Mocolana et pigmentis loci. Texuntur plerumque corbes tribus modis: magnae corbes cum operculo ad condendum, magnae apertaeque corbes ad portandas res super capite aut ad spargendum detritum granum, et minores patellae ad spargendum cusum granum. Harum corbium ars semper per coloris usum amplificatur et meliores imagines faciunt maxime si magis magisque usui in commercio producuntur.
Praeterea, inter communitates artisticas opus fictile Thamagense et textrinum Oodiense, ambo nationis austroriente, sunt.
Antiquissimae picturae seu in Botsuana seu in Africa Australi venationem, animalium et hominum figuras depingunt, quae a Choesanis (Boschimanis) abhinc annorum circiter 20 000 in solitudine Calaharae factae sunt.
Praeter has traditionaliores artes valde talentosorum artificum numerus est qui recentibus mediis ad se exprimendos utuntur. Paucae pinacothecae circum Botsuanam picturas sculpturasque exhibentes sunt. Nonnulla opera pulcherrimis Botsuanensibus topiis et alia a populo ipso afflantur.
Dies festi
[recensere | fontem recensere]Dies | Latinum nomen | Anglicum nomen | Tsvanicum nomen |
---|---|---|---|
Kalendae Ianuariae | Annus Novus | New Year's Day | Ngwaga o mosha |
2 Ianuarii | Festus dies publicus | ||
variat[6] | Dies Passionis Domini | Good Friday | Labotlhano yo o molemo |
Lunae dies Paschae | Easter Monday | ||
variat[7] | Ascensionis Domini | Ascension Day | Tlhatlogo |
1 Iulii | Equitis Seretsei Khama Dies | Sir Seretse Khama Day | |
19 Iulii | Dies Praesidis | President's Day | |
20 Iulii | Dies festus publicus | ||
30 Septembris | Dies Libertatis | Independence Day | Boipuso |
25 Decembris | Christi Natalis | Christmas | Keresemose |
26 Decembris/27 Decembris | Dies Capsarum | Boxing Day | |
Primus Lunae dies post Christi Natalem quoque publicus dies festus est. |
Notae
[recensere | fontem recensere]- ↑ Cf. versionem Latinam vocabuli Botswana apud Lucusaltianum, Petrum (2024). Lexicon Latinum Hodiernum Lucusaltianum: Pars Geographca (ed. XXIV) [PDF]. Lentiae: Petrus Lucusaltianus. p. 47. Vb. adiect. "Botsuanensis"
- ↑ "Botsuana": Nuntii Latini; Latein Kirchenrecht - Januar. Cf. etiam botsuanense lingua Portugallensi scriptum
- ↑ "Botswana", cf.Laephotis botswanae. Vb. adiect. "Botswanensis", cf. Zidalus botswanensis ; "Botswanicus", cf.Asparagus botswanicus[nexus deficit] et binomina alia.
- ↑ De nomine Latino vide speciem Agramma botswanum hic.
- ↑ De nomine Latino vide speciem Miscophus botswanaensis hic.
- ↑ Plerumque exeunte Martio aut ineunte Aprili.
- ↑ Plerumque Maio.
Nexus externi
[recensere | fontem recensere]Vicimedia Communia plura habent quae ad Botswanam spectant. |
- Pagina administrationis Botsuanae (Anglice)
Civitates |
Aegyptus · Aethiopia · Africa Australis · Algerium · Angolia · Beninum · Botswana · Burkina · Burundia · Cameronia · Dzibutum · Erythraea · Gabonia · Gambia · Gana · Guinea · Guinea Aequatorensis · Guinea Bissaviensis · Insulae Comorianae · Insulae Sancti Thomae et Principis · Insulae Seisellenses · Kenia · Lesothum · Liberia · Libya · Litus Eburneum · Madagascaria · Malavium · Malium · Marocum · Mauritania · Mauritia · Mons Leoninus · Mozambicum · Namibia · Nigeria · Promontorium Viride · Respublica Africae Mediae · Respublica Congensis (Brazzapolis) · Respublica Democratica Congensis (Kinshasa) · Res publica Nigritana · Ruanda · Senegalia · Somalia · Swazia · Sudania · Sudania Australis · Tanzania · Togum · Tunesia · Tzadia · Uganda · Zambia · Zimbabua |
---|---|
Territoria |
Insula Sanctae Helenae · Sahara Occidentalis · Reunio · Maiotta · Insulae Madeirae · Rusadir · Septa · Insulae Canariae |
Africa Australis · Antiqua et Barbuda · Australia · insulae Bahamenses · Bangladesa · Barbata · Beliza · Botswana · Britanniarum Regnum · Bruneium · Caimanae insulae · Cammarunia · Canada · Cyprus · Dominica · Gana · Granata · Guiana · Iamaica · India · Kenia · Kiribati · Lesothum · Malaesia · Malavia · Mauritia · Melita · Mons Leoninus · Mozambicum · Namibia · Nauru · Nigeria · Nova Zelandia · Pakistania · Papua Nova Guinea · Ruanda · insulae Salomonis · insulae Seisellenses · Samoa · Sanctus Christophorus et Nives · Sancta Lucia · Sanctus Vincentius et Granatinae · Singapura · Swazia · Tanzania · Taprobane · Tonga · Trinitas et Tabacum · Tuvalu · Uganda · Vanuatu · Viti · Zambia Capsae cognatae: Reges Britanniarum • Secretarii generales Consortionis Populorum | |
Seretse Khama 1966 • Quett Masire1980 • Festus Mogae 1998 • Ioannes Khama 2008 • Mokgweetsi Masisi 2018 Capsae cognatae: Ministri rerum externarum Botsuanenses | |