Tornado
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Remunjs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Tornado's zeen, óndanks häör geweunlik klein middeliene, verinnewerende wèrvelwinje die in häör krachtigste vorm veurnamelik gedoerende 't raengesezoen op 't vastelandj en de eilenj van Noord- en Centraal-Amerika veurkómme. Geweunlik traeje tornado's es duuster, trechtervörmige cyclone op. Ze waere döks door 'n dónderbui en duuster wölk veuraafgegange.
Tornado's kómme aevel ouch veur in de Benelux, mer hie bereike ze zelje 'n verwoestende krach. Meistal sjprèk me hie van 'n windjhoos.
Besjrieving
[bewirk | brón bewèrke]'nen Tornado is 'n róndjdrejjendje lóchkolom die hèngk aan 'ne cumulonimbuswouk. Dees lóchkolom drejtj hieël snel róndj en raak de oppervlakdje vanne aerd.
Tornado's óntstaon gewuuenlik oet 'nen ónwaersstorm. Häör kraf is hieël sterk en kan in uterste vel oploupe toet 'n drejjing van 480 km de oer mit 'n verinnewerendje wirking euver e gebied det 1,6 km breid is en 80 km lank.
De windj in d'n tornado is hieël kreftig en kan zelfs zwaor veurwirpe wie wages, buim en daakplate opzugen inne lóch. Lichte veurwirpe wie pepier kónne toet 160 km waeren eweggeblaoze.
Klasse
[bewirk | brón bewèrke]| klasse | sjnelheje km/u |
|---|---|
| F-0 | 64 - 117 |
| F-1 | 118 - 180 |
| F-2 | 181 - 251 |
| F-3 | 252 - 330 |
| F-4 | 331 - 417 |
| F-5 | 418 - 512 |