Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Naar inhoud springen

1915

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
1915
Eeuwen: 19e eeuw · 20e eeuw · 21e eeuw
Decennia: 1900-1909 · 1910-1919 · 1920-1929
Jaren: << · < · 1914 · 1915 · 1916 · > · >>
Maanden: jan · feb · mrt · apr · mei · jun
jul · aug · sep · okt · nov · dec
Jaartelling in verschillende culturen
Ab urbe condita: 2668 MMDCLXVIII
Armeense jaartelling: 1364 – 1365
ԹՎ ՌՅԿԴ – ՌՅԿԵ
Chinese jaartelling: 4611 – 4612
辛寅 – 壬卯
Christelijke jaartelling: 1915 MCMXV
Ethiopische jaartelling: 1907 – 1908
Hebreeuwse jaartelling: 5675 – 5676
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat 1970 – 1971
- Shaka Samvat 1837 – 1838
- Kali yuga 5016 – 5017
Iraanse jaartelling: 1293 – 1294
۱۲۹۳ – ۱۲۹۴
Islamitische jaartelling: 1333 – 1334
١٣٣٤ – ١٣٣٣
Maçonnieke jaartelling: 5914 – 5915
1915 naar onderwerp
Lijst van landen
Auto's
Film
Sport (categorie)
Juliaanse kalender van 1915
Overgangskalenders:
Litouwen
Gregoriaanse kalender van 1915
Oostenrijkse krijgsgevangenen in Rusland op een vroege kleurenfoto van Sergej Prokoedin-Gorski
Misdaaddrama uit 1915 The Good in the Worst of Us (vertaald als Haar verleden vergeten) geregisseerd door William J. Humphrey voor de Vitagraph Studios.

Het jaar 1915 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen

[bewerken | brontekst bewerken]
januari
februari
  • 1 - William Fox sticht de Fox Film Corporation, die ook actief wordt in de filmverhuur.
  • 3 - Turkse troepen, geleid door de Duitse luitenant-generaal Friedrich Kress von Kressenstein vallen het Suezkanaal aan, maar worden teruggeslagen.
  • 6 - De Australische Fanny Durack zwemt de 100 m vrije slag in 1'16,2". Ze is houdster van het wereldrecord vrije slag 100 en 200 meter en over 400, 800 en 1500 yard.
  • 7 - De Duitsers vallen aan in Oost-Pruisen, en drijven de Russen terug in de Tweede Slag bij de Mazurische Meren.
  • 8 - de film Birth of a Nation, het epos over de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865), van David Wark Griffith gaat in New York in première.
  • 9 - De Britten sluiten het Suezkanaal voor neutrale landen.
  • 14 - De Duitsers bezetten Lyck. Oost-Pruisen is nu geheel vrij van Russische troepen.
  • 14 - De eerste Canadese soldaten arriveren in Frankrijk en begeven zich naar het front in Vlaanderen.
  • 15 - Een muiterij van Brits-Indische soldaten in het garnizoen van Singapore wordt de kop ingedrukt met behulp van Japanse mariniers. Van de muiters, die 39 Britten en Singaporezen hebben vermoord, worden 37 man door de Britten geëxecuteerd.
  • 18 - Duitsland beschouwt de territoriale wateren rondom de Britse Eilanden als oorlogszone. Het begin van de onbeperkte duikbotenoorlog. In deze wateren kunnen ook neutrale schepen worden aangevallen, en koopvaardijschepen worden aangevallen zonder de bemanning de gelegenheid te geven eerst te ontkomen.
  • 19 - De Britten en Fransen beginnen bombardementen op de forten aan de Dardanellen, in voorbereiding van de slag om Gallipoli.
  • 20 - Onder het motto Panama-Pacific wordt in San Francisco de 25e wereldtentoonstelling geopend.
  • 21 - Het Turkse leger gijzelt in Urmia 61 belangrijke christelijke Assyriërs van wie ze grote losgelden eisen. De Franse missie brengt genoeg geld op om de Ottomanen te overtuigen 20 van de mensen te laten gaan. Op 22 februari worden de overige 41 geëxecuteerd en worden hun hoofden bij de trappen van de Charbachshpoort afgesneden. Onder hen is de bisschop Mar Denkha.
  • 21 - Het Russische 20e legerkorps onder Pavel Boelgakow geeft zich over na 2 weken van verzet, volledig omringd door het Duitse leger. Hun weerstand heeft de rest van het uiteengeslagen en vluchtende Russische leger de kans gegeven zich te hergroeperen, en de volgende dag wordt de Duitse opmars tot staan gebracht.
  • 26 - De Duitsers gebruiken nabij Verdun voor de eerste keer vlammenwerpers.
  • februari - Dokter Charles S. Myers, kapitein-arts van het Royal Army Medical Corps gebruikt voor het eerst de benaming shellshock in zijn artikel in het medische tijdschrift The Lancet, voor de psychische gesteldheid van soldaten die een granaatexplosie hebben overleefd. En vanaf maart worden in de veldhospitalen speciale afdelingen ingericht voor getraumatiseerden.
  • februari - Opening van Vluchtoord Uden, een van de voor de Belgische vluchtelingen gebouwde woonvoorzieningen in Nederland.
  • februari - Opening van het Concertgebouw De Vereeniging in Nijmegen.
maart
  • 3 - In de Verenigde Staten wordt het National Advisory Committee for Aeronautics opgericht, het eerste nationale instituut voor luchtvaarttechniek.
  • 10 - Na een relatieve kalme winter, barst de strijd aan het westfront weer in alle hevigheid los. In de Slag bij Neuve-Chapelle veroveren de Britten het dorp Neuve-Chapelle, maar ondanks een aanvankelijk succes wordt er door vertraging in de opmars maar weinig winst geboekt.
  • 11 - De Duitse chemische industrie begint met de grootschalige productie kunstmatig salpeter, dat gebruikt wordt bij de vervaardiging van kogels en granaten, en bij de conservering van levensmiddelen.
  • 18 - In de Dardanellen gaat een aantal Britse oorlogsbodems in een mijnenveld verloren.
  • 21 - In Utrecht komt het tot ongeregeldheden van gemobiliseerde dienstplichtigen, die zich verzetten tegen hun behandeling door de officieren.
  • 23 - Het Oostenrijkse fort Przemyśl geeft zich over aan de Russen na een belegering van 4,5 maand, de langste belegering uit de Eerste Wereldoorlog.
  • 28 - De Duitsers hervatten hun offensief in het noordoosten, en nemen (29 maart) Tauroggen in.
april
mei
juni
  • 1 - Een miljoen Franse dienstplichtigen, bestemd voor het front, moeten in plaats daarvan werken in munitiefabrieken.
  • 3 - De Duitsers en Oostenrijkers trekken het fort Przemyśl binnen, dat de voorgaande nacht door de Russische verdedigers is verlaten.
  • 3 - De Britten bezetten Amarah in Irak.
  • 3 - San Marino verklaart Oostenrijk-Hongarije de oorlog.
  • 10 - (Osmaanse rijk) - Regeringstroepen vermoorden in de Kemachkloof 25.000 Armeniërs. Bij de vernietigingsveldtocht tegen de Armeniërs vallen in de jaren 1915-1916 ongeveer een miljoen doden.
  • 15 - Via door de Fransen onderschepte radioberichten worden 15 Duitse spionnen in Engeland geïdentificeerd en gearresteerd.
  • 20 - Tsaar Nicolaas II belooft dat op 1 augustus een nieuwe regering geïnstalleerd zal worden, die de steun van de liberalen heeft.
  • 20 - De Russische minister van defensie, Vladimir Soechomlinov, wordt afgezet.
  • 22 - De Oostenrijkers heroveren Lemberg.
  • 24 - De fabrikant van Pyrex hittebestendige glazen ovenschalen krijgt patent in de Verenigde Staten.
  • 30 - (Italië) - De eerste van vier slagen aan de Isonzo tussen Oostenrijks-Hongaarse en Italiaanse troepen begint.
juli
De Nederlander Albert Hahn tekende de gruwel van de Dodendraad; voor het eerst gepubliceerd in tijdschrift De Notenkraker van 24 juli 1915.
augustus
  • 4 - De Oostenrijkers nemen het Russische fort Ivangorod in.
  • 5 - (Duitsland) - Een Kondor-vliegtuig vestigt met 3.280 meter een nieuwe hoogterecord.
  • 5 - De Duitsers bezetten Warschau.
  • 15 - De Aramese en Armeense bewoners van de Anatolische stad Mardin worden het slachtoffer van massale executies en deportaties, waarbij vrouwen worden verhandeld. De stad, die een inwonertal heeft van ±35.000, onder wie 14.000 Arameeërs en 9.000 Armeniërs, wordt bijna volledig van christenen gezuiverd.
  • 16 - De Zwitsers-Belgische firma Neuhaus krijgt patent op de Ballotin of pralinedoos.
  • 17 - De Duitsers nemen Kaunas in.
  • 20 - Italië verklaart het Ottomaanse Rijk de oorlog.
  • 20 - Einde van de belegering van Novogeorgievsk. De Duitsers nemen het fort in, en de 90.000 verdedigers worden gevangengenomen. Het totale aantal Russen in Duitse of Oostenrijkse krijgsgevangenschap stijgt hiermee tot boven 1.5 miljoen.
  • 24 - (Polen) - De legers van kolonel-generaal Paul von Hindenburg - de latere president van Duitsland (1925-1934) - hebben Polen veroverd. De Centrale mogendheden verdelen het land in twee bezettingszones: het Duitse generaal-gouvernement Warschau en het Oostenrijkse generaal-gouvernement Kielce.
  • 25 - De Oostenrijkers en Duitsers veroveren Brest-Litowsk.
september
oktober
november
december
zonder datum
Zie Film in 1915 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Beeldende kunst

[bewerken | brontekst bewerken]
Alicia Rhett
1 februari
Piet de Jong
3 april
Jan de Cler
18 mei
Mario del Monaco
27 mei
Prins Takahito
2 december

datum onbekend

[bewerken | brontekst bewerken]
Karol Olszewski
24 maart
Frank Bramley
10 augustus
Alois Alzheimer
19 december
januari
februari
maart
april
mei
juni
juli
augustus
september
oktober
november
december

Weerextremen in België

[bewerken | brontekst bewerken]
  • 7 mei: 98 mm neerslag in 1h30 in Forges (Chimay).
  • 8 juni: Maximumtemperatuur tot 30,9 °C in Oostende en 36,9 °C in Hoogstraten. Bliksem treft school in Durnal (Yvoir) waarbij kind wordt gedood.
  • 10 juni: Tornado in Chastre, nabij Gembloers.
  • 25 december: Tot op deze dag 380 mm neerslag in Chiny, met in het Maasbekken overstromingen.

Bron: KMI Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen

Zie de categorie 1915 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.