Autostrady w Niemczech
Autostrady federalne w Niemczech (niem. Bundesautobahn, l.mn. – Bundesautobahnen, BAB) – główna sieć dróg (obok dróg federalnych) w Niemczech, są oznaczane literą A wraz z liczbą. Autostrady w Niemczech o numerach nieparzystych biegną zwykle w kierunku południe-północ, zaś te o numerach parzystych mają przebieg wschód-zachód (tak jak w Polsce drogi krajowe). Główne trasy (także o znaczeniu międzynarodowym) mają numery od 1 do 9 (np. A 1). Autostrady o numerach dwucyfrowych mają głównie znaczenie regionalne, a trzycyfrowe – regionalne lub lokalne (np. obwodnice miast). Arterie o oznaczeniach dwucyfrowych lub trzycyfrowych są pogrupowane w ten sposób, że pierwsza cyfra oznaczenia wskazuje przybliżone położenie drogi, np. A 10 – A 19 – okolice Berlina, A 20 – Meklemburgia-Pomorze Przednie, północ kraju, A 241 – okolice Schwerina (również Meklemburgia-Pomorze Przednie).
Państwo | |
---|---|
Zarządca dróg |
Bundesministerium für Verkehr und digitale Infrastruktur |
Mapa | |
Mapa autostrad w Niemczech, stan na wrzesień 2014 roku |
W 2020 roku łączna długość autostrad w Niemczech wynosiła 13 191 km[1].
Na większości autostrad w Niemczech nie ma ograniczeń prędkości, jednak zalecana prędkość wynosi 130 kilometrów na godzinę[2][3]. Wszystkie autostrady są dla samochodów osobowych bezpłatne[3] i mają takie pozostać dla obywateli wspólnoty, co najmniej tak długo jak będą bezpłatne dla obywateli RFN[4].
W wyniku reformy, od 1 stycznia 2021 r., odpowiedzialność za planowanie, budowę, utrzymanie i finansowanie autostrad w Niemczech przejęło Federalne Ministerstwo Infrastruktury (niem. BMVI). W 2018 roku stworzyło w tym celu spółkę „Die Autobahn GmbH des Bundes”[5]
Historia
edytujPierwszą autostradą w Niemczech była AVUS, zbudowana w latach 1913–1921, oddana do ruchu 24 września 1921 roku. W 1926 roku rozpoczęto prace nad autostradą znaną jako HaFraBa, mającą połączyć Hamburg z Frankfurtem i Bazyleą. Ze względu na poważne trudności finansowe państwa, projekt nie dokonał znaczących postępów. Inne źródła podają, że pierwszą autostradą[6] niemiecką[potrzebny przypis] była otwarta 6 sierpnia 1932 roku przez Konrada Adenauera, burmistrza Kolonii w latach 1917–1933 oraz przyszłego kanclerza Niemiec, autostrada między Kolonią a Bonn[3][potrzebny przypis][7]. Trasa miała 20 kilometrów długości[3], a dziś jest to autostrada A555. W Republice Weimarskiej powstało zaledwie kilka odcinków autostrad. Większość zaplanowanych tras nie powstała z powodu trudności gospodarczych i braku politycznego wsparcia. W latach 1933–1945 autostrady powstawały jako Reichsautobahn.
Długość niemieckich autostrad w poszczególnych latach[8][9]:
- Przed wprowadzeniem oraz w czasach narodowego socjalizmu
- Dawne kraje związkowe
- Dawne i nowe kraje związkowe
dane z lat 2011–2023 na podstawie źródła[10]
Historia numeracji
edytujW czasach podziału Niemiec na Niemcy Zachodnie i Niemiecką Republikę Demokratyczną istniały dwa niezależne od siebie systemy autostradowe.
Po raz pierwszy w Niemczech Zachodnich numerację autostrad wprowadzono w I połowie lat 70.[11][12][13][14] Niektóre arterie do dziś posiadają wprowadzone wtedy numery (np. autostrada A2), inne na przestrzeni lat podlegały zmianom.
W NRD autostrady miały numerację od A1 do A18[15][a], jednakże tylko dla potrzeb administracyjnych przez co nie były umieszczane na oznakowaniu.
Lista autostrad
edytujPoniżej została zamieszczona pełna lista autostrad wraz z nazwami lub ich znaczeniem. W nawiasach – odcinki w budowie. Kursywą oznaczono miejscowości docelowe poza granicami Niemiec. Niektóre autostrady składają się z rozdzielnych odcinków. W takim przypadku odcinki są podane w kolejnych liniach.
Nazewnictwo:
- Dreieck, Autobahndreieck, AD – dosłownie: trójkąt; węzeł drogowy na którym jedna autostrada kończy bieg; połączenie autostrad w formie litery T lub Y
- Kreuz, Autobahnkreuz, AK – dosłownie: krzyż; skrzyżowanie autostrad (jak litera X)
Autostrady A 1 – A 9
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Feste Fehmarnbeltquerung, Hansalinie, Südliche Umgehung Hamburg, Dortmunder Ring, Ruhrtangente, Kölner Ring, Linksrheinische Autobahn, Eifelautobahn |
Heiligenhafen – Oldenburg/Holstein – Lübeck – Hamburg – Bremen – Osnabrück – Münster – Hamm – Dortmund – Wuppertal – Leverkusen – Köln – Euskirchen – Blankenheim
Kelberg – Trier – Saarbrücken |
748 km | istnieje
planowane: granica niemiecko-duńska – Heiligenhafen planowane: Blankenheim – Kelberg |
||
„Warschauer Allee”, „Schalkeschleichweg”, Dortmunder Ring |
AK Oberhausen – Bottrop – Gladbeck – Gelsenkirchen – Dortmund – Hamm – Bielefeld – Herford – Hannover – Braunschweig – Magdeburg – AD Werder (Werder) | 473 km | istnieje | ||
Hollandlinie, Rechtsrheinische Autobahn, Kölner Ring, Spessartautobahn, Würzburger Autobahn, Donautalautobahn |
(Den Haag – Utrecht – Arnhem –) Elten – Wesel – Oberhausen – Duisburg – Düsseldorf – Solingen – Leverkusen – Köln – Dreieck Dernbach – Wiesbaden – Frankfurt am Main – Aschaffenburg – Würzburg – Autobahnkreuz Fürth/Erlangen – Nürnberg – Regensburg – Deggendorf – Passau – Pocking (– – Linz – Wien) | 769 km | istnieje | ||
Hollandlinie, Kölner Ring, Oberbergische Straße, Rothaarautobahn, Burgwaldautobahn Erfurter Ring |
(Antwerpen – Heerlen –) Aachen – Köln – Gummersbach – Olpe – Krombach
Kirchheimer Dreieck – Eisenach – Erfurt – Weimar – Jena – Gera – Chemnitz – AD Nossen – Dresden – Bautzen – Görlitz (– – Wrocław – Katowice – Kraków) |
583 km | istnieje
dawniej planowano: Krombach – Kirchheimer Dreieck |
||
HaFraBa, Bergstraßenautobahn, Rheintalautobahn, Rechtsrheinische Autobahn |
Hattenbacher Dreieck – Alsfeld – Frankfurt am Main – Darmstadt – Heidelberg – Karlsruhe – Offenburg/Strasburg – Freiburg (Breisgau) – Weil am Rhein (– Basel ) | 440 km | istnieje | ||
Neckarlinie, Kraichgau-Autobahn, Via Carolina / Straße der Könige |
(Paris – Metz –) Saarbrücken – Kaiserslautern – Mannheim – Heilbronn – AK Feuchtwangen/Crailsheim – Nürnberg – Amberg – Waidhaus (– – Plzeň – Praha) | 484 km | istnieje | ||
Skandinavienautobahn, HaFraBa, Nord-Süd-Achse, Rhönautobahn/-linie |
(Frederikshavn – Aalborg – Kolding –) Handewitt – Flensburg – Neumünster – Hamburg – Hannover – Göttingen – Kassel – Hattenbacher Dreieck – Fulda – Würzburg – AK Feuchtwangen/Crailsheim – Ulm – AK Memmingen – Kempten – Füssen (– Reutte – Imst ) | 962 km | istnieje | ||
Saar-Autobahn
Südautobahn, |
(Luxemburg –) Perl – Saarlouis – Neunkirchen – Pirmasens
Karlsruhe – Stuttgart – Ulm – Augsburg – München – Rosenheim – Bad Reichenhall/Piding (– – Salzburg – Linz / Villach – Włochy) |
505 km | istnieje
dawniej planowano: Pirmasens – Karlsruhe Autostrada przerwana na obszarze Monachium, możliwy objazd przez lub |
||
MüLeiBerl, Berliner Autobahn, Nürnberger Autobahn |
AD Potsdam (Potsdam) – Dessau – Leipzig – Hof – Bayreuth – Nürnberg – Ingolstadt – München | 530 km | istnieje | ||
Łączna długość | 5494 km |
Autostrady o numerach dwucyfrowych
edytujA 10 – A 19
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Berliner Ring (Pierścień wokół Berlina) |
AD Kreuz Barnim – AD Spreeau – AK Schönefeld – AD Nuthetal – AD Potsdam – AD Werder – AD Havelland – AD Kreuz Oranienburg – AD Pankow – AD Kreuz Barnim | 196 km | istnieje | ||
Berlinka | AD Kreuz Barnim (Berlin) – Finowfurt – AD Kreuz Uckermark – Penkun (– – Szczecin) | 110 km | istnieje | ||
Autobahn der Freiheit (Autostrada Wolności) |
AD Spreeau (Berlin) – Frankfurt (Oder) (– – Poznań – Łódź – Warszawa) | 58 km | istnieje | ||
AK Schönefeld (Berlin) – AD Spreewald – Großräschen – Dresden | 151 km | istnieje | |||
Autobahnzubringer Schwerin, Altmarkautobahn / „Kanzlerautobahn” Mitteldeutsche Schleife |
Wismar – AK Wismar – Schwerin – AD Schwerin
|
310 km | istnieje
w budowie: AD Schwerin – Grabow, Groß Warnow – Karstädt w budowie: Colbitz – Wolmirstedt planowane: Grabow – Stendal – Magdeburg |
||
Spreewaldautobahn (Autostrada Sprewy) |
AD Spreewald – Cottbus – Forst (– – Wrocław) | 64 km | istnieje | ||
Leipzig-Lausitz-Achse (Oś Lipsk – Łużyce) |
Leipzig – Torgau – Elsterwerda – Hoyerswerda – Weißwasser (– – Wrocław) | dawniej planowano, nigdy nie została zbudowana | |||
Via Porta Bohemica / Prager Autobahn | Dresden – Heidenau – Pirna – Bad Gottleuba (– – Děčín – Ústí n. L. – Praha) | 45 km | istnieje | ||
Bautzen – Löbau – Zittau | dawniej planowano (pierwotny przebieg), zrealizowano częściowo jako | ||||
Lausitzautobahn (Autostrada Łużyc) |
Cottbus – Görlitz – Zittau | dawniej planowano, zrealizowano częściowo jako | |||
AD Wittstock/Dosse – AK Rostock – Rostock | 123 km | istnieje | |||
Łączna długość | 1057 km |
A 20 – A 29
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Küstenroute, Küstenautobahn, Westliche Elbquerung /Nordwestumfahrung Hamburg, Ostseeautobahn (Autostrada Bałtycka) |
Bad Segeberg – Lübeck – AK Wismar – AK Rostock – Grimmen – Greifswald – Neubrandenburg – AD Kreuz Uckermark | 345 km | istnieje
planowane: Westerstede – Jaderberg – Wesertunnel – Bremervörde – Drochtersen Horst (Holstein) – Bad Bramstedt – Bad Segeberg |
||
Östliche Elbquerung, Ostumfahrung Hamburg |
(Kiel) – Wankendorf – Bargteheide – (Geesthacht – Handorf) | 52 km | istnieje
planowane: Kiel – Nettelsee w budowie: Nettelsee – Wankendorf planowane: Bargteheide – Geesthacht – AD Handorf dawniej planowano: AD Handorf – AD Egestorf |
||
Küstenautobahn | Westerstede – Jaderberg – Wesertunnel – Bremervörde – Stade | dawniej planowano; docelowo jako część autostrady |
|||
Westküstenautobahn | Heide (Holsztyn) – Itzehoe – Pinneberg – Hamburg | 91 km | istnieje
w budowie: Itzehoe |
||
Hamburg – AD Schwerin – AD Wittstock – AD Havelland (Berlin) | 237 km | istnieje | |||
Osttangente, Sengelmannstraße, Marschenlinie, Wendlandautobahn |
Hamburg – Geesthacht | 18 km | istnieje
|
||
Altes-Land-Autobahn, Hafenquerspange |
Stade – Horneburg | 11 km | istnieje
planowane: Drochtersen – Stade w budowie: Horneburg – Neu Wulmstorf planowane: Neu Wulmstorf – Hamburg |
||
Schellfischlinie, Blocklandlinie / -autobahn |
Cuxhaven – Bremerhaven – Bremen – Walsrode | 162 km | istnieje | ||
Küstenautobahn, Nordautobahn / „Ostfriesenhighway” |
Leer (Ostfriesland) – Westerstede – Oldenburg – Stuhr (– Bremen) | 96 km | istnieje | ||
Jadelinie | Wilhelmshaven – Oldenburg – AD Ahlhorner Heide | 94 km | istnieje | ||
Łączna długość | 1106 km |
A 30 – A 39
edytujNumer | Nazwa | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Nordumgehung Bad Oeynhausen | ( Hengelo –) Rheine – Ibbenbüren – Osnabrück – Bad Oeynhausen – | 139 km | istnieje | ||
Emslandautobahn / -linie / „(Ost-)Friesenspieß”, Küstenautobahn |
Emden – Leer – Lingen – Schüttorf – Gronau – Gladbeck – Bottrop | 240 km | istnieje | ||
Nienburg – Schwarmstedt – Celle – Gifhorn – Wolfsburg – Magdeburg | dawniej planowano, nigdy nie została zbudowana | ||||
Ostwestfalenmagistrale, Teutoburger-Wald-Autobahn / Teutolinie Senne-Autobahn |
Osnabrück – Borgholzhausen
|
94 km | istnieje
planowane: AD Wallenhorst – Osnabrück-Schinkel w budowie: Borgholzhausen – Bielefeld |
||
Schöninghsdorf – Meppen – Haselünne – Löningen – Cloppenburg – Emstek – | dawniej planowano; obecnie stanowi część dróg |
||||
Nienburg – Hanower – Hameln – Lemgo – Lage – Bielefeld – | dawniej planowano; obecnie stanowi część dróg |
||||
Nordharzautobahn | Braunschweig – Goslar – Wernigerode – Bernburg (Saale) | 120 km | istnieje | ||
Hameln – Alfeld – Goslar | dawniej planowano; obecnie w okolicy Goslar stanowi część drogi |
||||
Moorautobahn, Messeschnellweg Messestutzen |
Burgdorf – Hannover-Misburg
Hannover Messe – AD Hannover-Süd |
14 km | istnieje | ||
Südharzautobahn[17], Südumgehung Leipzig[17], Mitteldeutsche Schleife[17] |
AD Drammetal – Nordhausen – Sangerhausen – Halle – Leipzig – AD Parthenaue | 219 km | istnieje | ||
Masch(e)ner Autobahn[18], Nordlandautobahn[18] Südtangente Braunschweig[18] |
Hamburg/Maschener Kreuz – Lüneburg
|
99 km | istnieje
planowane: Lüneburg – Wolfsburg istnieje |
||
Łączna długość | 925 km |
A 40 – A 49
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
• Ruhrschnellweg / „Ruhrschleichweg” • Rheinlanddamm • Westfalendamm[19] |
(Antwerpen – Venlo –) Moers – Duisburg – Mülheim an der Ruhr – Essen – Bochum – Dortmund – | 95 km | istnieje
planowane: Dortmund – AK Dortmund/Unna |
||
Lipperandstraße / Lippeschnellweg[20] | Kamp-Lintfort – Dinslaken – Marl – Lünnen – Hamm – Beckum | dawniej planowano | |||
Nord-Süd-Autobahn Gelsenkirchen[21] | Dorsten – Gelsenkirchen – Essen – Sprockhövel | dawniej planowano | |||
• Südumgehung Kamp-Lintfort • Emscherschnellweg[22] |
Kamp-Lintfort – Duisburg – Oberhausen – Bottrop – Gelsenkirchen – Herne – Castrop-Rauxel – Dortmund | 58 km | istnieje | ||
Münster – Marl – Recklinghausen – Herne – Bochum – Witten – Wuppertal | 93 km | istnieje | |||
• Belgienlinie • DüBoDo • Nordumgehung Velbert[23] • Ruhrschnellweg / „Ruhrschleichweg” |
Belgia (Liège – Eupen) – Aachen – Jackerath
AD Holz – Mönchengladbach-Odenkirchen Mönchengladbach-Ost – Willich – Düsseldorf – Ratingen Heiligenhaus – Velbert – Essen-Heisingen Dortmund – Unna – Werl – Soest – Kassel |
275 km | istnieje
w budowie: Ratingen – Heiligenhaus w budowie i planowane: Kassel – Eisenach |
||
• Dortmunder Ring • Sauerlandautobahn / -linie • Siegerlandautobahn • Wetteraulinie • Odenwaldautobahn • Neckar-Alb-Autobahn (NAAB) / Odenwald-Neckar-Alb-Autobahn (ONAA) • Großer Nordostring Stuttgart (GrNORSt) / Nordosttangente Stuttgart[24] |
Dortmund – Siegen – Gießen – Hanau – Aschaffenburg | 257 km | istnieje | ||
• Südlicher Zubringer • Wupperschnellweg[25] • Saarlandstraße |
Heinsberg – Grevenbroich – Neuss – Düsseldorf – Hilden – Wuppertal
|
143 km | istnieje
planowane: Hemer – Menden – Neheim |
||
• Werretalautobahn • Ostwestfalendamm (OWD)[26] |
Kirchlengern – Bielefeld – Rheda-Wiedenbrück – Lippstadt – Erwitte | dawniej planowano; obecnie stanowi część dróg |
|||
• Eifelautobahn • Westerwaldautobahn[27] |
AD Vulkaneifel – Koblenz – AD Dernbach | 78 km | istnieje | ||
HaFraBa (Hamburg-Frankfurt-Basel)[28] | Koblenz – Westerburg – Wetzlar – Gießen – Bad Hersfeld | dawniej planowano | |||
• Lohfeldener Rüssel / Rüsselschwenk • Südtangente Kassel[29] |
Kassel – Neuental | 45 km | istnieje
w budowie: Neuental – Schwalmstadt planowane: Schwalmstadt – Homberg (Ohm) |
||
Łączna długość | 1044 km |
A 50 – A 59
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Kölner Ring, Oberbergische Straße | Aachen – Olpe | dawniej planowano, obecnie istnieje jako część | |||
Südtangente Rheinhausen, Europaring | Duisburg – Krefeld – Viersen – Hückelhoven – Aachen | dawniej planowano, częściowo zbudowano jako |
|||
Nördlicher Zubringer | (Roermond –) Mönchengladbach – Düsseldorf – Essen
|
97 km | istnieje
planowane: Essen – Gelsenkirchen |
||
Belgienlinie | Belgia – Aachen – Düsseldorf | dawniej planowano; częściowo zbudowano jako |
|||
Viehbachtalstraße, Stadtautobahn Solingen | (Heerlen –) Jülich – Solingen – Lüdenscheid – Werdohl | dawniej planowano; częściowo zbudowano jako , oraz L 141 |
|||
Goch – Geldern – Kempen – Krefeld – Tönisvorst – Grevenbroich – Frechen – Hürth | dawniej planowano | ||||
Ennertaufstieg | Selfkant – Jülich – Düren – Euskirchen – Bonn – Waldbröl – | dawniej planowano; częściowo zbudowano jako oraz |
|||
Niederrheinautobahn / Trans-Niederrhein-Magistrale, Linksrheinische Autobahn, Neusser Ring, Kölner Stadtautobahn | (Nijmegen –) Goch – Moers – Krefeld – Kaarst – Neuss – Köln | 119 km | istnieje | ||
Nord-Süd-Straße, Osttangente Düsseldorf, Flughafenautobahn | Dinslaken – Duisburg
Düsseldorf – Langenfeld – Leverkusen Köln – Troisdorf – Bonn |
69 km | istnieje | ||
Łączna długość | 285 km |
A 60 – A 69
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Schneifelautobahn, Eifelautobahn, Hunsrückautobahn (?)
Mainzer Ring |
(Sankt Vith –) Winterspelt – Bitburg – Wittlich
Bingen – Mainz – Rüsselsheim |
113 km | istnieje | ||
Linksrheinische Autobahn | (Venlo –) Viersen – Mönchengladbach – Bergheim – Swisttal – Meckenheim – Bad Neuenahr-Ahrweiler – Koblenz – Bingen – Worms – Ludwigshafen – Hockenheim | 320 km | istnieje | ||
Nonnweiler – Landstuhl – Pirmasens | 79 km | istnieje | |||
Mainz – Kaiserslautern | 70 km | istnieje | |||
Meulenwaldautobahn | Trier – Grenzübergang Mesenich (– ) | 14 km | istnieje
planowane: Trier – Dreieck Trier |
||
Pfälzer Autobahn, Bienwaldautobahn | Ludwigshafen – Neustadt – Landau – Kandel – Wörth am Rhein – Karlsruhe (– Lauterburg – Strasburg) | 59 km | istnieje
planowane: Wörther Kreuz – Lauterburg |
||
Rheingau-Höhenstraße, Rhein-Main-Schnellweg
Kinzigtalautobahn, Rhönquerung |
Eltville – Wiesbaden – Frankfurt-Höchst – Nordwestkreuz Frankfurt – Frankfurt-Miquelallee
|
121 km | istnieje
planowane: Frankfurt-Miquelallee – Frankfurt-Enkheim |
||
Rechtsrheinische Autobahn | Rüsselsheim – Darmstadt – Viernheim | 58 km | istnieje | ||
Bienwaldautobahn | Schifferstadt – Germersheim – Wörth am Rhein – Lauterburg (F) | dawniej planowano; obecnie jako część drogi |
|||
Łączna długość | 834 km |
A 70 – A 79
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Maintalautobahn Fichtelgebirgsautobahn |
Schweinfurt – Bamberg – Bayreuth | 120 km | istnieje | ||
Erfurter Ring, Nordtangente Erfurt, Westumfahrung Erfurt, Thüringer-Wald-Autobahn |
Sangerhausen – Sömmerda – Erfurt – Arnstadt – Ilmenau – Suhl – Meiningen – Schweinfurt – AD Werntal | 208 km | istnieje
w budowie: Etzleben – Sömmerda |
||
Vogtlandautobahn | AD Bayerisches Vogtland – Hof – Plauen – Zwickau – Chemnitz – Borna | 153 km | istnieje
w budowie: Borna – Rötha w budowie: Rötha – Leipzig |
||
Thüringer-Wald-Autobahn, Frankenschnellweg |
AD Suhl – Schleusingen – Eisfeld – Coburg – Lichtenfels – Bad Staffelstein – Bamberg – Erlangen – Fürth – Nürnberg – Feucht – AD Nürnberg/Feucht | 170 km | istnieje | ||
Erzgebirgsautobahn, Neefestraße, Südring |
Chemnitz – Zschopau – granica z Czechami (– Chomutov) | dawniej planowano; obecnie stanowi część dróg |
|||
Westumgehung Nürnberg | Baiersdorf – Nürnberg – Weinsfeld | dawniej planowano | |||
Frankenschnellweg | Nürnberg – Roth – Weißenburg i. Bay. – Treuchtlingen – Donauwörth | dawniej planowano; obecnie stanowi część drogi |
|||
Łączna długość | 651 km |
A 80 – A 89
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Nordumgehung Bruchsal, Filstalautobahn, Uferstraße |
Germersheim – Bruchsal – Stuttgart – Esslingen – Ulm – Senden | dawniej planowano; obecnie stanowi część dróg ; droga B28 na odcinku Ulm – Hittistetten oznakowana jest jak autostrada (Autobahnähnliche Straße) |
|||
Westumgehung Würzburg, Neckarlinie, Bodenseeautobahn / Spätzle-Highway, Gipsstrecke |
Würzburg (AD Würzburg-West) – Heilbronn (AK Weinsberg) – Ludwigsburg – Leonberg – Stuttgart – Böblingen – Villingen-Schwenningen – AK Hegau – Singen – B34 (4 Szafuza – Zurych) | 276 km | istnieje | ||
Südautobahn, Wildparkstraße |
Karlsruhe – Pforzheim – Ditzingen – Stuttgart | obecnie stanowi część | |||
Lauffen am Neckar – Stuttgart – Tübingen – Villingen-Schwenningen – Hüfingen | dawniej planowano; obecnie stanowi część drogi |
||||
Haguenau – Freudenstadt – Tübingen – Reutlingen – Kirchheim unter Teck | dawniej planowano; obecnie stanowi część drogi |
||||
Filderauffahrt, Filderspange Ost |
Schwäbisch Hall – Backnang – Stuttgart – Metzingen – Riedlingen – Ravensburg | dawniej planowano; obecnie stanowi część drogi |
|||
Schwarzwaldautobahn | Breisach – Freiburg im Breisgau – Titisee – Donaueschingen – Tuttlingen – Riedlingen – Ulm – Langenau | dawniej planowano; obecnie stanowi część dróg |
|||
Kleiner Nordostring Stuttgart (KlNORSt), Remstalautobahn |
Stuttgart/Zuffenhausen Nord – Kornwestheim – Fellbach – Waiblingen – Schorndorf – Lorch – Schwäbisch Gmünd – Aalen (– ) | dawniej planowano; obecnie stanowi odcinek drogi |
|||
Memmingen – Biberach – Ertingen | dawniej planowano; obecnie stanowi część drogi |
||||
Ulm – Laupheim – Biberach an der Riß – Bad Waldsee – Weingarten (Württemberg) – Ravensburg – Friedrichshafen | w budowie i planowana jako ; dawniej planowano podniesienie kategorii drogi do autostrady |
||||
Łączna długość | 276 km |
A 90 – A 99
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Paartalautobahn, Regensburger Autobahn, Ostbayernautobahn | Saalhaupt – Mainburg – Holledau – Pfaffenhofen – Aichach – Dasing – Augsburg | dawniej planowano; obecnie stanowi część dróg |
|||
Reichsstädtelinie/ -autobahn, Donau-Ries-Autobahn, Westtangente Augsburg, Lechfeldautobahn |
Feuchtwangen – Donauwörth – Augsburg – Landsberg am Lech – Füssen | dawniej planowano; obecnie stanowi część dróg |
|||
Isarlinie, Deggendorfer Autobahn, Bayerischer-Wald-Autobahn, Flughafenzubringer München, Landshuter Autobahn | AD München-Feldmoching – AK Neufahrn – Landshut – Deggendorf | 134 km | istnieje | ||
Ostbayernautobahn
Inntalautobahn |
AD Hochfranken – Hof – Weiden – AK Oberpfälzer Wald – Ratyzbona – AD Holledau
|
268 km | istnieje
dawniej planowano: Ratyzbona – Rosenheim (zastąpiona przez ) |
||
Passauer Autobahn, Töginger Straße |
München – Burghausen
|
109 km | istnieje
w budowie: Kirchham – AK Pocking planowane: Burghausen – Malching |
||
Garmischer Autobahn, Olympiastraße |
München – Garmisch-Partenkirchen | 69 km | istnieje | ||
Lindauer Autobahn / Bodenseeautobahn / Allgäuautobahn, Ammerseestraße |
Lindau – Wangen – AK Memmingen – Buchloe – Landsberg – München | 173 km | istnieje | ||
Hochrheinautobahn, Bodenseeautobahn, Voralpenautobahn |
Weil am Rhein – Lörrach – AD Hochrhein
Waldshut-Tiengen – Lauchringen |
45 km | istnieje
w budowie i planowane: AD Hochrhein – Rheinfelden – Bad Säckingen – Waldshut-Tiengen dawniej planowano: Lauchringen – Jestetten – Schaffhausen – Singen (Hohentwiel) |
||
Umfahrung München | AD München-Süd-West – AK München-West – AD München-Allach – AD München-Feldmoching – AK München-Nord – AK München-Ost – AK München-Süd | 54 km | istnieje | ||
Eschenrieder Spange | AD München-Allach – AD München-Eschenried | 4 km | istnieje | ||
Łączna długość | 817 km |
Autostrady o numerach trzycyfrowych
edytujA 100 – A 199
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | |
---|---|---|---|---|---|
Stadtring Berlin | Seestraße – AD Charlottenburg – AD Funkturm – AK Schöneberg – AD Neukölln (– Landsberger Allee) | 21 km | istnieje
w budowie: AD Neukölln – Am Treptower Park planowane: Am Treptower Park – Landsberger Allee | ||
Osttangente, Abzweig Neukölln |
AK Tempelhof – Gradestraße | 1 km | od 2006 r. jako łącznica autostrady na węźle Gradestraße | ||
Westtangente Süd, Abzweig Schöneberg |
Sachsendamm – AK Schöneberg – Wolfensteindamm/Schloßstraße | 4 km | istnieje | ||
Abzweig Steglitz / Autobahnzubringer Schmargendorf | Konstanzer Straße – AK Wilmersdorf – Schildhornstraße | 3 km | od 2006 r. jako odgałęzienie autostrady | ||
Westtangente Nord | AK Reinickendorf – Kurt-Schumacher-Platz | 1 km | od 2006 r. jako odgałęzienie autostrady | ||
Südtangente | Berlin-Schöneberg – Berlin-Kreuzberg – Treptow-Köpenick | dawniej planowano, nigdy nie została zbudowana | |||
Nordtangente | Berlin-Tiergarten – Berlin-Mitte – Berlin-Friedrichshain | dawniej planowano, nigdy nie została zbudowana | |||
Autobahnzubringer Hamburg | AD Kreuz Oranienburg – AD Charlottenburg | 23 km | istnieje | ||
Teltowkanal-Autobahn / Zubringer Dresden | AD Neukölln – AK Schönefeld | 19 km | istnieje | ||
Autobahnzubringer Prenzlau / Abzweig Berlin-Pankow | AD Pankow – Prenzlauer Promenade | 8 km | czynna dla ruchu | ||
Autobahnzubringer Magdeburg / Leipzig, AVUS |
AD Funkturm – Potsdam – AD Nuthetal | 28 km | istnieje | ||
Zubringer Dresden | AD Treptow – AD Waltersdorf | 5 km | istnieje, dawniej oznakowana jako | ||
Südtangente Leipzig | AD Halle-Süd – Halle (Südumfahrung) – Leipzig (Südumfahrung) – AD Parthenaue | planowano jako część | |||
Westumfahrung Halle, Mitteldeutsche Schleife |
Halle-Neustadt – AD Halle-Süd | 9 km | istnieje
planowane: (AD Halle-Nord) – Halle-Neustadt | ||
Łączna długość | 122 km |
A 200 – A 299
edytujNumer | Nazwa | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Grimmen – Stralsund – Rügen | dawniej planowano; obecnie stanowi część drogi | ||||
Westumfahrung Flensburg (Zachodnia Obwodnica Flensburga) | dawniej planowano; obecnie stanowi północny odcinek drogi | ||||
Kieler Westküstenstraße | Rendsburg – Kiel | 27 km | czynna dla ruchu | ||
Część magistrali Hamburg-Kiel | Kiel – AD Bordesholm | 21 km | czynna dla ruchu | ||
Abzweig Lübeck | AD Bad Schwartau – Lübeck-Siems | 5 km | czynna dla ruchu | ||
Lübeck-Zentrum – Lübeck-Travemünde | dawniej planowano; obecnie stanowi część drogi | ||||
(Wismar –) Schwerin | 32 km | dawniej A241, od 2006 r. część | |||
Masch(e)ner Autobahn | Maschener Kreuz – Lüneburg | 28 km | dawniej A250, od 3 listopada 2010 część | ||
Hafenquerspange | Hamburg-Georgswerder (– Waltershof) | 2 km | 6 października 2019 roku przeklasfyfikowana na [30] | ||
Umgehung Harburg (Obwodnica Harburga) | Hamburg-Harburg | 4 km | 6 października 2019 roku przeklasyfikowana na [30] | ||
Abzweig Veddel | Hamburg – Veddel | 2 km | czynna dla ruchu | ||
Eckverbindung Hamburg-Harburg | Hamburg – Buchholz in der Nordheide | 10 km | czynna dla ruchu | ||
Schwarzenbek – Lüneburg | planowano jako część | ||||
Anbindung Bremen-Nord | Bremen | 12 km | czynna dla ruchu | ||
Bunde | 4 km | czynna dla ruchu | |||
Eckverbindung Bremen | Bremen | 7 km | czynna dla ruchu | ||
Delmenhorst – Bremen | dawniej planowano; obecnie część drogi | ||||
Wilhelmshaven – Wittmund | dawniej planowano; obecnie stanowi część drogi | ||||
Stadtautobahn Oldenburg (Oldenburska Autostrada Miejska) | AK Oldenburg-Nord – AD Oldenburg-West | 9 km | czynna dla ruchu | ||
Łączna długość | 103 km |
A 300 – A 399
edytujNumer | Nazwa | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
(Enschede –) Gronau – Münster | dawniej planowano; obecnie istnieje jako część | ||||
Nordumgehung Bad Oeynhausen | Dehme – AK Bad Oeynhausen | dawniej planowano; obecnie istnieje jako część | |||
Eckverbindung Hannover / Westtangente Hannover[31] | AD Hannover-Nord – AD Hannover-West | 17 km | istnieje | ||
• Zubringer Bad Harzburg • Harz-Highway |
AD Vienenburg – AD Bad Harzburg | 4 km | istnieje | ||
• Messeschnellweg • Messestutzen |
Hannover-Messegelände – AD Hannover-Süd | obecnie stanowi część | |||
Zubringer Göttingen / Nordumgehung Göttingen[32] | Göttingen-Nord – Göttingen-Weende | w 2003 roku zdegradowana do [32] | |||
Westtangente Braunschweig[33] | Braunschweig-Wenden – AD Braunschweig-Südwest | 12 km | istnieje | ||
Nordtangente Braunschweig[34] | Watenbüttel – Siegfriedviertel | 4 km | istnieje | ||
Harz-Highway[35] | Braunschweig – Wolfenbüttel – Goslar | obecnie stanowi część [35] | |||
Łączna długość | 37 km |
A 400 – A 499
edytujNumer | Nazwa | Przebieg | Długość | Status | |
---|---|---|---|---|---|
Ruhrschnellweg | Duisburg – Mülheim an der Ruhr – Essen – Bochum – Dortmund – | od stycznia 1977 do kwietnia 1992 jako A430, następnie jako wschodni odcinek | |||
(Herne –) – | dawniej planowano; nigdy nie została zbudowana | ||||
Querspange Unna | (Iserlohn) – Unna-Süd – AK Unna-Ost – Unna | była autostrada, obecnie fragment oraz L 679 | |||
(Hamm –) – Werl – Arnsberg-Neheim (– AD AR-Neheim) | 14 km | czynna dla ruchu | |||
Autobahndreieck Bochum-West – Bochum-Laer | 10 km | w budowie | |||
(Remscheid –) – Gummersbach – Bergneustadt – Waldbröl – | dawniej planowano, częściowo zbudowana jako | ||||
Wetzlar-Północ – Aßlar – Wetzlar-Blasbach
Wettenberg – Gießener Nordkreuz (Gießener Ring) – Reiskirchener Dreieck |
19 km | czynna dla ruchu
w planach: Wetzlar-Blasbach – Wettenberg | |||
Osttangente Gießen (Wschodnia Obwodnica Gießen) | Gießener Nordkreuz – Linden – Gießener Südkreuz – Langgöns | 20 km | czynna dla ruchu | ||
Łączna długość | 53 km |
A 500 – A 599
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Abzweig Oberhausen / Zubringer Oberhausen | AK Oberhausen – Oberhausen-Eisenheim | 5 km | istnieje | ||
AD Breitscheid – AK Duisburg-Süd | 7 km | istnieje
w budowie: AK Duisburg-Süd – Duisburg-Huckingen planowane: Duisburg-Huckingen – AK Krefeld-Zentrum |
|||
Brühler Autobahn, „Phantasialand-Autobahn” / -highway” |
AK Bliesheim – Brühl | zaplanowano jako | |||
Sonnborner Kreuz – Wuppertal-Dornap – Velbert | 13 km | istnieje | |||
Grevenbroicher Abzweig / Zubringer Grevenbroich | Jüchen – Grevenbroich | 7 km | istnieje | ||
Monheim – Langenfeld | 6 km | istnieje | |||
Aachener Zubringer / Abzweig Aachen | Aachen-Europaplatz – AK Aachen | 5 km | istnieje | ||
Aachen – Bad Münstereifel | dawniej planowano | ||||
Köln-Roggendorf/Thenhoven – Köln-Niehl | dawniej planowano; częściowo istnieje jako miejska droga | ||||
Brühler Autobahn, „Phantasialand-Autobahn” / -highway” |
AK Bliesheim – Brühl | 13 km | istnieje | ||
Kölner Stadtautobahn, Köln-Bonner Autobahn, „Diplomatenrennbahn” |
Köln – Bonn | 20 km | istnieje | ||
Frechen – Rodenkirchen | dawniej planowano | ||||
Abzweig Köln-Deutz / Eckverbindung Köln, Östliche Zubringerstraße |
Köln-Deutz – AK Köln-Gremberg – AD Köln-Porz | 7 km | istnieje | ||
Südliche Umgehung Siegburg | Sankt Augustin – Siegburg – Hennef | 13 km | istnieje | ||
Südumfahrung Bonn / Abzweig Bonn-Süd, Ennertaufstieg |
Bonn-Friesdorf – AK Bonn-Ost | 4 km | istnieje | ||
Bonner Stadtautobahn | Dreieck Bonn-Nordost – Meckenheim | 27 km | istnieje | ||
Abzweig Sinzig | Ehlingen – AD Sinzig | 3 km | istnieje | ||
Abzweig Bad Neuenahr–Ahrweiler | Grafschaft – Bad Neuenahr | 3 km | istnieje | ||
Aachener Zubringer / Abzweig Aachen | Aachen-Europaplatz – AK Aachen | zaplanowano jako | |||
Łączna długość | 133 km |
A 600 – A 699
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Trierer Zubringer / Abzweig Trier / Moseltalautobahn[36] | Trier – AD Moseltal | 10 km | istnieje | ||
Idar-Oberstein – Bad Kreuznach | dawniej planowano; częściowo istnieje jako | ||||
• Saarautobahn • Stadtautobahn Saarbrücken[37] |
Saarlouis – Saarbrücken | 32 km | istnieje | ||
Saarlouis – Überherrn | dawniej planowano; istnieje jako | ||||
Grühlingsstraße[38] | Friedrichsthal – Saarbrücken | 10 km | istnieje | ||
Mainzer Ring[39] | Wiesbaden-Dotzheim – AD Mainz | 8 km | istnieje | ||
Taunusautobahn[40] | Frankfurt-Höchst – Königstein im Taunus | dawniej planowano; częściowo istnieje jako | |||
Wiesbadener Straße | Eschborner Dreieck – Messe Frankfurt | 5 km | istnieje | ||
Bad Dürkheim – Ludwigshafen am Rhein | 14 km | istnieje | |||
• Abzweig Wörth • Nordtangente Karlsruhe[41] |
Kandel – Wörth am Rhein | dawniej planowano; częściowo istnieje jako i | |||
Ludwigshafen am Rhein – Spira | dawniej planowano; istnieje jako i | ||||
Wörth am Rhein – Malsch | dawniej planowano | ||||
Ost-West-Spange[42] | Ludwigshafen am Rhein – Spira | dawniej planowano; częściowo istnieje jako , i | |||
Mannheim – Heidelberg | 12 km | istnieje | |||
Weinheim – Viernheim | 7 km | istnieje | |||
• Osttangente Frankfurt[43] • Taunusschnellweg |
Oberursel – Frankfurt am Main – Offenbach am Main – Egelsbach | 37 km | istnieje | ||
• Ostring Mainz / Südmainschnellweg[44] • Mainzer Ring |
Wiesbaden – Mainspitz-Dreieck | 12 km | istnieje | ||
Querspange / Zubringer Darmstadt[45] • Mainzer Ring |
Griesheim – Darmstadt | 2 km | istnieje | ||
Darmstadt – Dieburg | zdegradowana do | ||||
Rodgauautobahn[46] | Dieburg – Hanau | zdegradowana do | |||
Langes Handtuch[47] | Stockstadt am Main – Obernburg am Main | dawniej planowano; istnieje jako | |||
Łączna długość | 149 km |
A 700 – A 799
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Stadtring Süd[48] | Estenfeld – Würzburg-Heidingsfeld | dawniej planowano; obecnie istnieje jako | |||
AD Bayerisches Vogtland – AD Hochfranken | istnieje jako część | ||||
Estenfeld – Würzburg-Heidingsfeld | dawniej planowano; częściowo istnieje jako | ||||
Nürnberg – Schwabach | dawniej planowano; częściowo istnieje jako droga powiatowa N4 | ||||
Südwesttangente Nürnberg[49] | Nürnberg – Diespeck | dawniej planowano; częściowo istnieje jako | |||
Erlangen – Nürnberg | dawniej planowano; częściowo istnieje jako |
A 800 – A 899
edytuj- A 831
- Stuttgart-Vaihingen – Kreuz Stuttgart
- A 833
- Obwodnica Böblingen/Sindelfingen, obecnie jako droga krajowa B 464
- A 861
- Karsau – Rheinfelden (Baden)
- A 862
- Neuenburg am Rhein – Belfort (łącznik z autostradą A36 we Francji, obecnie jako część A 5)
A 900 – A 999
edytujNumer | Nazwy | Przebieg | Długość | Status | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Effnerstraße | AD Flughafen Franz-Josef-Strauß – Ismaning – München | dawniej planowano | |||
Flughafenzubringer | AD Flughafen Franz-Josef-Strauß – AD München-Feldmoching | dawniej planowano; częściowo zbudowano jako |
|||
Mühldorf – Simbach | częściowo zbudowano jako / na etapie planowania | ||||
München – Ebersberg – Wasserburg am Inn | dawniej planowano | ||||
Abzweig Starnberg | AD Starnberg – Percha | 5 km | istnieje | ||
Abzweig Waltenhofen / Südumfahrung Kempten | Waltenhofen – AD Allgäu | 5 km | istnieje; pierwotnie jako część | ||
Kempten – Oberstdorf | dawniej planowano; częściowo zbudowano jako |
||||
Fröttmaning – Schwabing | istnieje jako część | ||||
AD München-Feldmoching – Olympiapark | dawniej planowano; częściowo zbudowano jako |
||||
Töginger Straße | München-Steinhausen – AK München-Ost | istnieje jako część | |||
Ständlerstraße | Perlach – Putzbrunn | dawniej planowano; częściowo zbudowano jako droga lokalna | |||
Ramersdorfer Autobahn | München-Ramersdorf – AK München-Süd | istnieje jako część | |||
Südzubringer München / Giesinger Autobahn | München-Giesing – Sauerlach – AK München-Süd | 11 km | istnieje | ||
Olympiastraße | München-Sendling – Forstenrieder Park | istnieje jako część | |||
Ammerseestraße | AD München-Südwest – München-Sendling | istnieje jako część | |||
AK München-West – München-Obermenzing | istnieje jako część | ||||
München (Mittlerer Ring) | dawniej planowano; istnieje jako |
||||
Łączna długość | 21 km |
Zobacz też
edytujUwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ BMVI – Infrastruktur [online], bmvi.de [dostęp 2021-01-10] .
- ↑ Verordnung über eine allgemeine Richtgeschwindigkeit auf Autobahnen und ähnlichen Straßen (Autobahn-Richtgeschwindigkeits-V).
- ↑ a b c d Marta Wa̜sowska, Malte Koppe , Ingrid Müller , Niemieckie abc, 3. Wyd., poprawione, Poczdam: PNWM, 2012, ISBN 978-3-941285-11-8 [dostęp 2024-02-29] .
- ↑ Niemcy: Opłat za autostrady nie będzie. UE powiedziała „stop”.
- ↑ BMVI – Reform der Bundesfernstraßenverwaltung [online], bmvi.de [dostęp 2021-01-10] .
- ↑ Historia transportu – odc. 43. O tym, jak budowa autostrad przyczyniła się do zwalczenia bezrobocia w Niemczech [online], Trans.INFO [dostęp 2024-02-29] (pol.).
- ↑ Historia transportu – odc. 43. O tym, jak budowa autostrad przyczyniła się do zwalczenia bezrobocia w Niemczech [online], Trans.INFO [dostęp 2024-02-29] (pol.).
- ↑ Aktuelle Daten: Bundesamt für Statistik: Verkehr – Straßen des überörtlichen Verkehrs. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-03)]. (niem.).
- ↑ Deutscher Bundestag (Hrsg.), Verkehrsinvestitionsbericht für das Berichtsjahr 2012, Bundesanzeiger Verlagsgesellschaft mbH, 18 lutego 2014, s. 180–181, ISSN 0722-8333 (niem.).
- ↑ Bestandsaufnahme der Straßen des überörtlichen Verkehrs [online], Bundesministerium für Digitales und Verkehr, 26 czerwca 2023 [dostęp 2023-08-24] (niem.).
- ↑ Bauleistungen auf Bundesfernstraßen im Jahre 1972 – Stand 31. Dezember 1972 [online] (niem.).
- ↑ Der Bundesminister für Verkehr Abteilung Straßenbau , Struktur und Numerierung der Bundesautobahnen – Vorgesehenes Gesamtnetz (Stand: 15.6.1974) [online] (niem.). – cz. I.
- ↑ Der Bundesminister für Verkehr Abteilung Straßenbau , Struktur und Numerierung der Bundesautobahnen – Vorgesehenes Gesamtnetz (Stand: 15.6.1974) [online] (niem.). – cz. II.
- ↑ Der Bundesminister für Verkehr Abteilung Strassenbau , Netz der Bundesautobahnen und Bundesstrassen – Stand: 1. Januar 1976, 1976 (niem.).
- ↑ Autobahnnummern der DDR. eautobahn.de. [dostęp 2019-04-05]. (niem.).
- ↑ DDR-Autobahnnumern. autobahnen-europa.eu. [dostęp 2017-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-09)]. (niem.).
- ↑ a b c Patrick Scholl: A38. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ a b c Patrick Scholl: A39. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A40. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A40alt. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A41. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A42. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ a b Patrick Scholl: A44. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A45. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ a b Patrick Scholl: A46. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A47. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A48. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A48 (Koblenz-BadHersfeld). Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A49. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
- ↑ a b ras: Wilhelmsburger Reichsstraße: Früher eröffnet als geplant. [w:] Hamburger Abendblatt [on-line]. abendblatt.de, 2019-10-06. [dostęp 2019-10-29]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A352. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ a b Patrick Scholl: A388. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A391. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A392. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ a b Patrick Scholl: A395. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A602. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A620. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A623. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A643. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A647. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A652. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A655. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A661. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A671. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A672. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A683. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A687. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A713. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
- ↑ Patrick Scholl: A752. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Lista autostrad niemieckich (niem.)