Hadrian I
| Papież Biskup Rzymu | |
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data urodzenia |
700 |
| Data śmierci |
25 grudnia 795 |
| Miejsce pochówku | |
| Papież | |
| Okres sprawowania |
1 lutego 772–25 grudnia 795 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Pontyfikat |
1 lutego 772 |
Hadrian I (lub Adrian I ur. w Rzymie, zm. 25 grudnia 795[1]) – 95. papież w okresie od 1 lutego 772 do 25 grudnia 795[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził ze szlacheckiego rodu rzymskiego osiadłego w rejonie Via Lata[3][4], zaliczanego do arystokracji wojskowej Rzymu[5]. Późniejsza tradycja przypisała mu przynależność do szlacheckiego rodu Colonnów[2], ale podanie to należy odrzucić, gdyż ród Colonna dopiero na przełomie XI i XII wieku wyodrębnił się z latyńskiego rodu hrabiów Tuskulum, który przed X stuleciem nie należał do grona rzymskiej arystokracji miejskiej[6][7]. W lutym 772 został wybrany biskupem Rzymu.
Hadrian kontynuował pontyfikaty papieży Pawła I oraz Stefana III i podtrzymywał przyjazną politykę wobec frankijskiego państwa Karolingów. Już w 773 najazd Dezyderiusza, króla Longobardów zagroził Państwu Kościelnemu[2]. Hadrian zagroził Dezyderiuszowi ekskomuniką, a potajemnie zwrócił się o pomoc do króla Franków Karola Wielkiego, który, po nieudanych negocjacjach, rozbił Longobardów w otwartym polu, a Dezyderiusza, po prawie rocznym oblężeniu Pawii, pozbawił tronu longobardzkiego (w czerwcu 774 roku)[1]. Po uzgodnieniach Karola z Hadrianem (w 774, 781 i 787 roku), król Franków zwrócił większość terenów Italii (obiecanych jeszcze przez Pepina Krótkiego) Państwu Kościelnemu, z wyjątkiem Toskanii, księstw Spoleto i Terraciny[1]. Karol Wielki czasem wykorzystywał fakt przymierza z Kościołem Rzymskim i ingerował w jego sprawy, co jednak nie przeszkadzało papieżowi na tyle, by nie pomóc mu w sprawach świeckich jak np. próba obalenia księcia bawarskiego Tassilona III[1].
Hadrian jako pierwszy papież zaczął bić monety z własną podobizną, a także datować pontyfikaty według ich długości, a nie według lat rządów cesarza Bizancjum[2].
Zaaprobował postanowienia Soboru Nicejskiego II dotyczące oddawania czci świętym obrazom (potępił ikonoklazm)[2]. Na soborze legaci papiescy przedstawili traktat dogmatyczny dotyczący kultu obrazów, a także żądanie Hadriana zwrócenia Ilirii Rzymowi (pod groźbą rzucenia klątwy na cesarzową Irenę i jej syna Konstantyna VI) co zostało przemilczane[1].
Hadrian odbudował część starożytnych akweduktów rzymskich, odrestaurował kościoły, mury miejskie, umocnił brzegi Tybru, a także rozwinął sieć gospodarstw kościelnych, które zajmowały się działalnością charytatywną[1]. Po śmierci papieża w 795 roku, Karol Wielki, pomimo drobnych napięć, stwierdził, że "czuje się jakby stracił brata", nakazał odprawienie mszy w jego intencji w całym kraju, a także sformułował epitafium na marmurowej płycie (znajduje się ono w portyku bazyliki św. Piotra)[1].
Pontyfikat Hadriana I był najdłuższym od czasu św. Piotra aż do Piusa VI pod koniec XVIII wieku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 136-138. ISBN 83-06-02633-0.
- ↑ a b c d e Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 49-50. ISBN 83-7006-437-X.
- ↑ Horace Mann: The Lives of the Popes. Volume 1. London: KEGAN PAUL, TRENCH, TRUBNER, & CO., LTD., 1903, s. 397-398.
- ↑ James Loughlin: Pope Hadran I. The Catholic Encyclopedia. [dostęp 2013-02-18]. (ang.).
- ↑ Ottorino Bertolini: Papa Adriano I. Dizionario Biografico degli Italiani – Volume 1, 1960. [dostęp 2013-02-18]. (wł.).
- ↑ James Loughlin: Colonna. The Catholic Encyclopedia. [dostęp 2013-02-18]. (ang.).
- ↑ Colónna. Enciclopedia Treccani. [dostęp 2013-02-18]. (wł.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Pope Adrian I. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-10-14]. (ang.).
