Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Przejdź do zawartości

Jan Albert Waza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Albert Waza
Kardynał diakon
Ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

I Rzeczpospolita

Data i miejsce urodzenia

25 czerwca 1612 r.
Warszawa

Data i miejsce śmierci

29 grudnia 1634 r.
Padwa

Miejsce pochówku

bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie

Biskup warmiński
Okres sprawowania

1621-1632

Biskup krakowski
Okres sprawowania

1632–1634

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

brak

Nominacja biskupia

1631
biskup warmiński
20 listopada 1632
biskup krakowski

Sakra biskupia

brak

Kreacja kardynalska

19 listopada 1629 (in pectore)
Urban VIII

Kościół tytularny

S. Maria in Aquiro Rzym

Jan Albert Waza, SJ, także Jan Olbracht Waza (ur. 25 czerwca 1612 w Warszawie, zm. 29 grudnia 1634 w Padwie) – syn króla Polski Zygmunta III Wazy i arcyksiężniczki austriackiej Konstancji Habsburżanki, królewicz polski, od 1621–1632 biskup warmiński a od roku 1632–1634 biskup krakowski, kardynał diakon świecki bez święceń kapłańskich.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Kardynał Jan Albert Waza, rycina z ok. 1632 w Bibliotece Watykańskiej[1]

Pod opieką królowej Konstancji Habsburżanki królewicz Jan Albert wychowywał się, wraz z trzema innymi królewiczami, w Warszawie. Jego wychowawcą został podkomorzy Andrzej Bobola herbu Leliwa. Jako 9-latek królewicz został wysłany przez Zygmunta III Wazę do księstwa warmińskiego, w którym to miał sprawować władzę nad biskupstwem. 21 października 1621, po śmierci biskupa warmińskiego Szymona Rudnickiego, otrzymał zgodę papieską na objęcie urzędu. Wybór Jana Alberta na to stanowisko potwierdziła także warmińska kapituła katedralna, ale liczne sprzeciwy szlachty opóźniły zatwierdzenie tej nominacji przez sejm aż do 1631 roku. Królewicz przebywał w diecezji Fromborka, a gdy z królem udawał się do Szwecji, rządy biskupie w jego imieniu sprawował biskup pomocniczy Michał Erazm Działyński razem z archidiakonem warszawskim Jakub Wierzbięta Doruchowski z Doruchowa herbu Niesobia i kanonikiem warmińskim Pawłem Piaseckim. Katedra we Fromborku została obdarowana przez młodego biskupa szatami liturgicznymi oraz złotą figurą św. Andrzeja.

W dniu 20 listopada 1632 roku Jan Albert Waza został mianowany biskupem krakowskim (po śmierci Andrzeja Lipskiego), a stanowisko biskupa Warmii przejął Mikołaj Szyszkowski. Królewicz rządy w biskupstwie krakowskim objął 27 lutego 1633 roku.

Jan Albert Waza sprawował urząd biskupa krakowskiego do 20 grudnia 1632 roku kiedy został ogłoszony kardynałem przez papieża Urbana VIII (in pectore w 1629 r.). Urząd biskupa Krakowa objął po Janie Albercie Jakub Zadzik. Po ujawnieniu nominacji kardynalskiej papież przydzielił Janowi Albertowi diakonię Santa Maria in Aquiro w Rzymie. W roku 1634 otrzymał z rąk Papieża Urbana VIII kapelusz kardynalski jako oznakę godności kardynalskiej.

Zmarł w wieku 22 lat w Padwie we Włoszech.

Genealogia

[edytuj | edytuj kod]
4. Jan III Waza      
    2. Zygmunt III Waza
5. Katarzyna Jagiellonka
córka Zygmunta I Starego
       
      1. Jan Albert
6. Arcyksiążę Karol Styryjski
syn cesarza Ferdynanda I
   
    3. Konstancja Habsburżanka    
7. Maria Anna Bawarska      
 

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Marcin Latka, Cardinal John Albert Vasa, artinpl [dostęp 2019-07-28].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]