Jarosław Gowin

Jarosław Gowin

Jarosław Gowin (2017)
Pełne imię i nazwisko	Jarosław Adam Gowin
Data i miejsce urodzenia	4 grudnia 1961 Kraków
Wiceprezes Rady Ministrów
Okres	od 16 listopada 2015 do 8 kwietnia 2020 i ponownie od 6 października 2020 do 11 sierpnia 2021
Przynależność polityczna	Polska Razem / Porozumienie
Minister rozwoju, pracy i technologii
Okres	od 6 października 2020 do 11 sierpnia 2021
Przynależność polityczna	Porozumienie
Poprzednik	Jadwiga Emilewicz, Marlena Maląg
Następca	Mateusz Morawiecki (p.o.)
Minister nauki i szkolnictwa wyższego
Okres	od 16 listopada 2015 do 8 kwietnia 2020
Przynależność polityczna	Polska Razem / Porozumienie
Poprzednik	Lena Kolarska-Bobińska
Następca	Wojciech Murdzek
Minister sprawiedliwości
Okres	od 18 listopada 2011 do 6 maja 2013
Przynależność polityczna	Platforma Obywatelska
Poprzednik	Krzysztof Kwiatkowski
Następca	Marek Biernacki
Prezes Porozumienia
Okres	od 4 listopada 2017 do 10 grudnia 2022
Przynależność polityczna	Porozumienie
Następca	Magdalena Sroka
Prezes Polski Razem
Okres	od 7 grudnia 2013 do 4 listopada 2017
Przynależność polityczna	Polska Razem
Przewodniczący Klubu Parlamentarnego Zjednoczona Prawica
Okres	od 11 lipca 2014 do 11 listopada 2015
Przynależność polityczna	Polska Razem

Jarosław Adam Gowin (ur. 4 grudnia 1961 w Krakowie) – polski polityk, filozof i publicysta, doktor nauk humanistycznych.

Senator VI kadencji (2005–2007), poseł na Sejm VI, VII, VIII i IX kadencji (2007–2023). Minister sprawiedliwości (2011–2013), przewodniczący klubu parlamentarnego Zjednoczona Prawica (2014–2015), minister nauki i szkolnictwa wyższego (2015–2020), wiceprezes Rady Ministrów (2015–2020 oraz 2020–2021), minister rozwoju, pracy i technologii (2020–2021). Założyciel i prezes Polski Razem (2013–2017) oraz Porozumienie (2017–2022).

Życiorys

Wykształcenie i działalność zawodowa

Jest synem Ludwika i Aliny. Jego rodzice po wojnie działali w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”.

Uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle. Przez dziewięć lat był bramkarzem drużyny juniorów piłkarskiego klubu Czarni 1910 Jasło. Studiował historię filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na uczelni był członkiem „Solidarności” i Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Podczas studiów brał udział w wykładach w Dominikańskim Duszpasterstwie Akademickim „Beczka”. Tam poznał Jana A. Kłoczowskiego i Macieja Ziębę, jak również osoby z kręgu Jerzego Turowicza. W 1985 uzyskał tytuł zawodowy magistra.

W latach 80. przebywał w ramach stypendium na Uniwersytecie Cambridge. Pracę zawodową rozpoczął w Instytucie Nauk Społecznych Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Następnie był zatrudniony w Społecznym Instytucie Wydawniczym „Znak”. W latach 1994–2005 pełnił funkcję redaktora naczelnego wydawanego przez Instytut miesięcznika „Znak”. Zasiadał też w zarządzie wydawnictwa. 21 lipca 2017 został usunięty z redakcji miesięcznika „Znak”, co uzasadniono wspieraniem „działań obozu rządzącego (...) zmierzających do pozbawienia niezależności władzy sądowniczej”.

W 2001 w Instytucie Studiów Politycznych PAN uzyskał stopień naukowy doktora rozprawą zatytułowaną Kościół w czasach wolności 1989–1999. Promotorem pracy był Wojciech Roszkowski.

Jest autorem książek, m.in. analizy sporów ks. Józefa Tischnera o Kościół katolicki pt. Religia i ludzkie biedy. Razem z Manfredem Spiekerem jest autorem publikacji pt. Zaangażowanie czy defensywa – katolicy w życiu Polski i Niemiec. Razem z Dorotą Zańko współtworzył wywiady rzeki z arcybiskupem Józefem Życińskim (Niewidzialne światło) oraz z ks. Józefem Tischnerem (Przekonać Pana Boga). Napisał kilkaset artykułów filozoficznych, politologicznych, recenzji i wspomnień. W latach 90. zajmował się problemami Kościoła katolickiego w Polsce oraz pontyfikatem Jana Pawła II. Należy do pomysłodawców „Dni Tischnerowskich” i Uniwersytetu Latającego Znak-u. Zorganizował mający służyć studentom fundusz stypendialny „Józek Szkolny”. Był współtwórcą i od 2003 do 2011 rektorem Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera. Został członkiem rady patronackiej Krakowskiego Hospicjum dla Dzieci imienia księdza Józefa Tischnera. Był wśród założycieli Stowarzyszenia Siemacha.

Działalność polityczna

Do 2015

W 1990 podjął współpracę z Forum Prawicy Demokratycznej założonym przez Aleksandra Halla, później był przez kilka lat związany ze środowiskiem Unii Demokratycznej i Unii Wolności.

W 2005 z ramienia Platformy Obywatelskiej w okręgu krakowskim został wybrany do Senatu. Po rezygnacji Jana Rokity ze startu w wyborach parlamentarnych w 2007 został umieszczony na pierwszym miejscu listy PO do Sejmu, po czym wstąpił do partii. Uzyskał mandat poselski, otrzymując 160 465 głosów. Wkrótce po wyborach wszedł w skład zarządu krajowego Platformy Obywatelskiej (zasiadał w nim do października 2010). W wyborach w 2011 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, dostał 62 570 głosów.

18 listopada 2011 prezydent Bronisław Komorowski powołał go na urząd ministra sprawiedliwości w drugim rządzie Donalda Tuska. 29 kwietnia 2013 prezes Rady Ministrów zapowiedział odwołanie Jarosława Gowina ze stanowiska ministra sprawiedliwości. Do odwołania przez prezydenta doszło tydzień później.

W tym samym roku Jarosław Gowin wystartował jako jedyny kontrkandydat Donalda Tuska w bezpośrednich wyborach na stanowisko przewodniczącego PO. W głosowaniu przegrał z dotychczasowym liderem, otrzymując 4114 głosów ważnych (20,42%). 9 września 2013 poinformował o opuszczeniu Platformy Obywatelskiej, zostając posłem niezrzeszonym. Rozpoczął następnie organizowanie konwencji regionalnych, uruchamiając akcję społeczną „Godzina dla Polski”, z której wyłonił się ruch społeczny. W projekt zaangażowali się m.in. dwaj inni posłowie niezrzeszeni, którzy opuścili PO. Jarosław Gowin podjął także współpracę programową z gronem ekspertów oraz z partią Polska Jest Najważniejsza i ze Stowarzyszeniem „Republikanie” (założonym przez posła Przemysława Wiplera).

7 grudnia 2013 ogłosił powstanie na bazie ruchu społecznego „Godzina dla Polski” nowej partii Polska Razem (pełna nazwa przyjęta przez ugrupowanie do 6 marca 2015 brzmiała „Polska Razem Jarosława Gowina”, następnie „Polska Razem – Zjednoczona Prawica”). Objął funkcję jej prezesa.

W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 otwierał listę swojej partii w okręgu małopolsko-świętokrzyskim, jego ugrupowanie nie osiągnęło progu wyborczego. W lipcu tego samego roku został przewodniczącym nowo powołanego klubu parlamentarnego Sprawiedliwa Polska, skupiającego posłów oraz senatora z Polski Razem i Solidarnej Polski (w marcu 2015 klub przyjął nazwę „Zjednoczona Prawica”). W tym samym miesiącu obie te partie nawiązały ponadto współpracę z Prawem i Sprawiedliwością. 9 września 2014 prezydent Bronisław Komorowski powołał go w skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego.

Od 2015

W wyborach parlamentarnych w 2015 kandydował do Sejmu z ostatniej pozycji listy Prawa i Sprawiedliwości w okręgu krakowskim. Uzyskał mandat posła VIII kadencji, otrzymując 43 539 głosów (zgodnie z wcześniejszą umową, wraz z innymi parlamentarzystami Polski Razem zasiadł w klubie PiS). 16 listopada 2015 objął urzędy wicepremiera oraz ministra nauki i szkolnictwa wyższego w rządzie Beaty Szydło.

4 listopada 2017 ogłosił utworzenie na bazie głównie Polski Razem nowego ugrupowania pod nazwą Porozumienie. 11 grudnia 2017 został ponownie powołany na urzędy wicepremiera oraz ministra nauki i szkolnictwa wyższego w nowo utworzonym rządzie Mateusza Morawieckiego. W 2018 z jego inicjatywy przeprowadzono reformę szkolnictwa wyższego i nauki poprzez uchwalenie nowej ustawy – prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, określanego też jako „Ustawa 2.0” i „Konstytucja dla Nauki”. Reforma zebrała zróżnicowane opinie. Podnoszono w znacznej mierze trafną diagnozę problemów, z drugiej strony wskazując na nieprzemyślane i tworzone w pośpiechu sposoby ich rozwiązania. Zwracano też uwagę, że – dysponując pozycją polityczną wicepremiera – Jarosław Gowin mógł w znacząco większym stopniu przyczynić się do rozwoju nauki w Polsce.

W wyborach w 2019 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję, otrzymując 15 802 głosy. 15 listopada 2019 objął ponownie dotychczasowe stanowiska rządowe, wchodząc w skład drugiego gabinetu dotychczasowego premiera.

Na początku kwietnia 2020, w okresie sporów co do możliwości i sposobu przeprowadzenia wyborów prezydenckich w obliczu pandemii COVID-19, podał się do dymisji z zajmowanych stanowisk w rządzie. Postanowieniem z 8 kwietnia prezydent Andrzej Duda na wniosek premiera odwołał Jarosława Gowina z dniem 9 kwietnia z urzędów wicepremiera oraz ministra.

6 października 2020 Jarosław Gowin powrócił do rządu – prezydent Andrzej Duda na wniosek premiera Mateusza Morawieckiego powołał go wówczas na urzędy wiceprezesa Rady Ministrów oraz ministra rozwoju, pracy i technologii. Latem 2021 jego ugrupowanie krytykowało propozycje zmian dotyczące rynku mediów oraz propozycje podatkowe w ramach ogłoszonego rządowego programu „Polski Ład”.

10 sierpnia 2021 premier Mateusz Morawiecki złożył do prezydenta wniosek o odwołanie Jarosława Gowina z zajmowanych stanowisk rządowych. Następnego dnia Andrzej Duda odwołał go z tych funkcji, a kierowana przez Jarosława Gowina partia ogłosiła opuszczenie koalicji rządowej. W tym samym miesiącu, w związku z decyzją o wystąpieniu parlamentarzystów Porozumienia z KP PiS, współtworzył nowo powstałe koło parlamentarne swojej partii.

Pod koniec listopada 2021 w wyniku depresji trafił do szpitala, który opuścił w drugiej połowie grudnia tego samego roku; w związku z tym zawiesił czasowo aktywność publiczną. 10 grudnia 2022 na kongresie nadzwyczajnym Porozumienia złożył rezygnację z funkcji prezesa partii; jego następczynią została dotychczasowa wiceprezes ugrupowania Magdalena Sroka. W lipcu 2023 został posłem niezrzeszonym, gdy koło Porozumienia rozwiązało się po przystąpieniu jego pozostałych posłów do klubu Koalicji Polskiej. Nie startował w wyborach w tym samym roku; decyzję o niekandydowaniu do parlamentu ogłosił kilka miesięcy przed głosowaniem. Został później członkiem zespołu doradczego w Głównym Urzędzie Miar.

W styczniu 2024 zeznawał przed sejmową komisją śledczą ds. wyborów korespondencyjnych.

Życie prywatne

Jest żonaty z Anną. Ma troje dzieci: Zbigniewa, Weronikę i Ziemowita.

Wyróżnienia

W 2010 otrzymał medal z okazji 100-lecia istnienia klubu Czarni 1910 Jasło. W 2013 otrzymał honorowe obywatelstwo Stowarzyszenia Ludzi Aktywnych „Horyzonty”.

Wyniki wyborcze

Wybory	Komitet wyborczy		Organ	Okręg	Wynik
2005		Platforma Obywatelska	Senat VI kadencji	nr 12	157 083 (25,47%)
2007			Sejm VI kadencji	nr 13	160 465 (28,58%)
2011			Sejm VII kadencji		62 570 (12,35%)
2014		Polska Razem	Parlament Europejski VIII kadencji	nr 10	40 699 (4,45%)
2015		Prawo i Sprawiedliwość	Sejm VIII kadencji	nr 13	43 539 (8,02%)
2019			Sejm IX kadencji		15 802 (2,43%)

Bibliografia

• Jarosław Gowin [online], sejm.gov.pl [dostęp 2023-07-21] .
• Jarosław Gowin, senat.pl [zarchiwizowane 2021-05-11] .