ziemski
ziemski (język polski)
[edytuj]- znaczenia:
przymiotnik
- (1.1) dotyczący planety Ziemi
- (1.2) dotyczący ziemi ornej, majątku ziemskiego
- (1.3) książk. zwykły, codzienny
- (1.4) książk. doczesny (zwłaszcza w opozycji do życia pozagrobowego)
- (1.5) daw. dotyczący ziemi, jako jednostki administracyjnej początkowo obejmującej kilka powiatów sądowych.
- odmiana:
- (1.1-5)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik ziemski ziemska ziemskie ziemscy ziemskie dopełniacz ziemskiego ziemskiej ziemskiego ziemskich celownik ziemskiemu ziemskiej ziemskiemu ziemskim biernik ziemskiego ziemski ziemską ziemskie ziemskich ziemskie narzędnik ziemskim ziemską ziemskim ziemskimi miejscownik ziemskim ziemskiej ziemskim ziemskich wołacz ziemski ziemska ziemskie ziemscy ziemskie
- przykłady:
- (1.1) Linie ziemskiego pola magnetycznego są deformowane przez wiatr słoneczny.
- (1.2) W niektórych wsiach było kilku właścicieli ziemskich, którzy dzielili się chłopem pańszczyźnianym po połowie. (źródło: Nowe Skalmierzyce, rys historyczny)
- (1.2) Jestem Walenty… obywatel ziemski (źródło: Bolesław Prus, Konkurs żniwiarek)
- (1.3) Ziemskie troski, codzienne znoje, interesy i małostki ustąpiły na chwilę. (źródło: Stefan Żeromski: Syzyfowe prace, rozdział VI)
- (1.4) Zaledwiem bowiem żywot ziemski przeżył // Diabeł pochwycił mnie w szpony. (źródło: Adam Asnyk, Opowieść ducha)
- (1.5) W podobny sposób wybierano podkomorzych i sąd ziemski, złożony z trzech urzędników: sędziego, podsędka i pisarza. (źródło: Encyklopedia staropolska)
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) ziemski glob • magnetyzm ziemski • elipsoida / kula / skorupa / atmosfera / oś ziemska • przyśpieszenie ziemskie
- (1.2) majątek / właściciel / posiadacz ziemski • akta ziemskie
- (1.3) ziemskie troski
- (1.4) ziemski raj • ziemskie namiętności
- (1.5) urząd / urzędnik / sędzia / pisarz / podkomorzy ziemski • sąd ziemski • sejmik ziemski • powiat ziemski
- synonimy:
- (1.2) gruntowy, ziemiański
- (1.3) przyziemny, zwykły, codzienny, trywialny, prozaiczny
- (1.4) doczesny
- antonimy:
- (1.1) kosmiczny, pozaziemski
- (1.4) pozagrobowy, nieziemski, niebiański
- (1.5) grodzki
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. ziemia ż, Ziemia ż, ziemstwo n, ziemianin m, ziemianka ż, ziemiaństwo n, ziemskość ż, Ziemianin m, Ziemianka ż, ziemiańskość ż
- przym. ziemny, ziemiański, ziemisty, przyziemny
- przysł. ziemsko, ziemiańsko
- związki frazeologiczne:
- ziemska wędrówka • ziemski padół • ziemska powłoka
- etymologia:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) terrestial; (1.2) landed; (1.3) mundane, ordinary, earthy; (1.4) worldly, earthly, sublunary, temporal
- baskijski: (1.1) lurtar
- białoruski: (1.1) зямны; (1.4) зямны
- czeski: (1.1) zemský
- esperanto: (1.1) tera
- francuski: (1.1) terrestre, de terre
- niemiecki: (1.1) Erd-, Erden-; (1.2) Land-; (1.3) irdisch; (1.4) irdisch; (1.5) Land-
- rosyjski: (1.1) земной; (1.2) земельный; (1.3) земной; (1.4) земной; (1.5) земский
- sanskryt: (1.1) और्वर
- źródła: