Patrijarh srpski Vikentije
| Vikentije | |
|---|---|
| Pravo ime | Vitomir Prodanov |
| Datum rođenja | 23. avgust 1890. |
| Mesto rođenja | Bačko Petrovo Selo (Austrougarska) |
| Datum smrti | 5. jul 1958. |
| Mesto smrti | Beograd (FNRJ) |
| Grob | Saborna crkva u Beogradu |
| Zvanje | Patrijarh srpski |
| Redosled | 42. |
| Godine | 1950—1958. |
| Prethodnik | Gavrilo |
| Naslednik | German |
Patrijarh srpski Vikentije II (svetovno Vitomir Prodanov; Bačko Petrovo Selo, 10/23. avgust 1890. — Beograd, 5. jul 1958.) je bio 42. vrhovni poglavar Srpske pravoslavne crkve.
Mirsko ime patrijarha Vikentija je bilo Vitomir Prodanov, rođen je 10/23. avgusta 1890. u Bačkom Petrovom Selu od oca Đorđa i majke Jelene. U rodnom mestu završio je osnovnu školu posle koje odlazi za Novi Sad, gde se upisuje u gimnaziju. Posle završene gimnazije, odlazi u Sremske Karlovce da uči Bogosloviju. Zamonašio se 1917. godine u Bezdinu. Od 1921. godine je bio na dužnosti sekretara Upravnog odbora manastira Karlovačke mitropolije, i tu dužnost je obavljao do 1923. godine.
Pošto se interesovao za nauku, upisao se na Filozofski fakultet u Beogradu i 1929. godine i diplomirao na grupi za istoriju.
Glavni sekretar Svetog arhijerejskog sinoda postao je 1932. godine, vikarni episkop marčanski 1936. godine, episkop zletovsko-strumički 1939. godine i administrator ohridsko-bitoljski 1940. godine.
Godine 1941. bugarski fašisti su ga proterali iz Štipa. Posle Drugog svetskog rata nije mogao da primi svoje eparhije jer je tadašnja komunistička vlast stvorila nekanonsku Makedonsku pravoslavnu crkvu, koja ni do danas nije zvanično priznata u hrišćansko-pravoslavnom svetu, tj. ta crkva nema svoju autokefalnost. U periodu 1947—1951. administrirao je Sremskom eparhijom.
Vikentije je izabran za patrijarha 1950. godine. Kao patrijarh, uspostavio je veze sa ostalim srpskim crkvama, koje su usled ratnih prilika bile dosta oslabile. Njegovim nastojanjem, uređena su i penziona pitanja pravoslavnog sveštenstva. Naime, crkveni penzioni fond je bio ukinut posle rata, a pravo na državne penzije su imali samo laici.
Patrijarh Vikentije je bio aktivan član istorijskog društva Vojvodine i neko vreme urednik „Glasnika istorijskog društva“ Vojvodine od 1930. do 1934., a takođe je sarađivao u istorijskim časopisima iz crkvene istorije.
Patrijarh Vikentije se upokojio 5. jula 1958. pod zagonetnim okolnostima, neposredno posle sabora na kojem nije priznata Makedonska pravoslavna crkva. Grobnica patrijarha Vikentija se nalazi u Sabornoj crkvi u Beogradu, na severnom zidu priprate levo od grobnice mitropolita Mihaila.
- Fotografija Vikentija u porodičnoj kolekciji od potomka patrijarha - praunuka: Dušana B. Hadnađeva
- Zapis sa predavanja Protojereja - stavrofora dr Predraga Puzovića profesora bogoslovskih fakulteta u Beogradu i Foči, koje je u četvrtak 17. aprila 2008. godine, održao na Tribini posvećenoj 50-oj godišnjici smrti Patrijarha Srpskog Vikentija.- Radio "Svetigora" Arhivirano 2012-01-19 na Wayback Machine-u
- Biografija Patrijarha Vikentija (Srpska pravoslavna crkva) Arhivirano 2012-01-18 na Wayback Machine-u
| Prethodnik: - |
vikarni episkop marčanski 1936—1939. |
Nasljednik: Emilijan (Marinović) |
| Prethodnik: Gavrilo |
patrijarh srpski | Nasljednik: German |
Žičko-pećki arhiepiskopi (1219-1337):
Sveti Sava • Arsenije I Sremac • Sveti Sava II • Danilo I • Joanikije I • Jevstatije I • Jakov • Jevstatije II • Sveti Sava III • Nikodim • Danilo II • Joanikije II
Pećki patrijarsi (1346-1463):
Joanikije II • Sava IV • Jefrem • Spiridon • Danilo III • Sava V • Danilo IV • Kirilo • Nikon • Teofan • Nikodim II • Arsenije II
Pećki patrijarsi (1557-1766):
Makarije Sokolović • Antonije Sokolović • Gerasim Sokolović • Savatije Sokolović • Jerotej Sokolović • Filip Sokolović • Jovan • Pajsije Janjevac • Gavrilo I Rajić • Maksim Skopljanac • Arsenije III Crnojević • Kalinik I • Atanasije I • Mojsije Rajović • Arsenije IV Jovanović • Joanikije III Karadža • Atanasije II Gavrilović • Gavrilo II Sarajevac • Gavrilo III • Vikentije Stefanović • Pajsije II Grk • Gavrilo IV Grk • Kirilo II • Vasilije Jovanović-Brkić • Kalinik II Grk
Karlovački mitropoliti i patrijarsi (1690-1920):
Arsenije III Crnojević • Isaija Đaković • Sofronije Podgoričanin • Vikentije Popović • Mojsije Petrović • Vićentije Jovanović • Arsenije IV Jovanović • Isaija Antonović • Pavle Nenadović • Jovan Đorđević • Vićentije Jovanović Vidak • Mojsije Putnik • Stefan Stratimirović • Stefan Stanković • Josif Rajačić • Samuilo Maširević • Prokopije Ivačković • German Anđelić • Georgije Branković • Lukijan Bogdanović
Beogradski mitropoliti (1831-1920):
Melentije Pavlović • Petar Jovanović • Mihailo Jovanović • Teodosije Mraović • Inokentije Pavlović • Dimitrije Pavlović
Patrijarsi Srpske pravoslavne crkve (1920- ):
Dimitrije • Varnava • Gavrilo (V) • Vikentije (II) • German • Pavle • Irinej