Marul
| Marul | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | ||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Lactuca sativa
L. |
Marul (Lactuca sativa), papatyagiller (Asteraceae) familyasına ait, yaprakları sebze olarak tüketilen, bir yıllık bir bitkidir. Başlıca taze salatalarda kullanılır ve birçok farklı türü bulunur.[1]
Botanik özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Marul, rozet şeklinde yapraklara sahip olup, bazen gevşek bazen de sıkı bir baş oluşturur. Yaprakları genellikle yeşil renkte olmasına rağmen, kırmızı ve mor renkli çeşitleri de mevcuttur. Bitki, serin iklimlerde daha iyi gelişir ve toprak açısından seçici değildir, ancak organik madde bakımından zengin ve iyi drene edilmiş topraklarda daha iyi verim verir.
Türleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Buz Dağı (Iceberg) Marul: Sıkı yapraklı, gevrek ve suludur.
Kıvırcık Marul: Kıvrımlı yapraklı ve hafif tadı vardır.
Göbek Marul: Yoğun yapraklı ve yuvarlak formdadır.
Roka Marul: Keskin ve baharatlı tadıyla bilinir.[2]
Yetiştirme ve bakım
[değiştir | kaynağı değiştir]Marul, genellikle tohumdan yetiştirilir ve ilkbahar ile sonbahar aylarında ekimi yapılır. 15-20 °C arasındaki sıcaklıklar ideal büyüme koşulları sağlar. Düzenli sulama önemlidir ancak aşırı sulamadan kaçınılmalıdır.
Besin değeri ve sağlık faydaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Marul, düşük kalorili bir sebze olup, A, C ve K vitaminleri, potasyum ve demir gibi mineraller açısından zengindir. Yüksek lif içeriği sayesinde sindirimi destekler, antioksidan özelliği ile serbest radikalleri nötralize eder, beta-karoten içeriği ile göz sağlığını korur ve K vitamini içeriği ile kemik sağlığını destekler.[3]
Kullanım alanları
[değiştir | kaynağı değiştir]Salatalar: En yaygın kullanım alanıdır.
Sandviçler: Taze yaprakları sandviçlerde sıkça kullanılır.
Süsleme: Tabak dekorasyonu ve garnitür olarak kullanılır.[4][5]
Hastalıklar ve zararlılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Marul, külleme (mantar hastalığı), aphid (bit), salyangozlar ve sümüklü böcekler gibi hastalık ve zararlılardan etkilenebilir. Bu nedenle düzenli bakım ve kontrol gereklidir.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024.
- ^ "Marul Hastalıklarının Tamamı". www.bitkisagligi.net. 30 Kasım 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2024.
