The Institute of Security Studies

Podczas zimnej wojny skonstruowanie broni nuklearnej było bardzo kosztowne, co ograniczało możliwość jej posiadania tylko do potęg gospodarczych. Pierwszymi dysponentami destrukcyjnej technologii jądrowej były Stany Zjednoczone i ZSRR.
Pomimo tego, w międzyczasie amerykańsko-radzieckiego wyścigu technologii jądrowej, rola innych krajów wciąż rosła. W tym wyścigu drugiej kategorii, początkowo, na czele stała Wielka Brytania. Sytuacja ta zmieniła się, gdy do wyścigu włączył się Pekin oraz Francja. W kolejnych latach do klub atomowego dołączyły: Izrael, Indie, Pakistan i RPA, a zasoby nuklearne wciąż rosły, by w 1986 roku przekroczyć poziom 65 tys. głowic.
Mówi się, że to potencjał jądrowy uchronił jednak przed wzajemnym atakiem USA i Związek Radziecki, wywołując jednak wojny zastępcze, w państwach trzecich.
Deklaratywne wyrażanie wsparcia dla różnych inicjatyw nieproliferacyjnych, podobnie jak to miało miejsce w latach 1945-1991, niejednokrotnie nie mają zupełnie wpływu na redukcję realnego zagrożenia dotyczącego proliferacji i użycia broni masowego rażenia. Bez wątpienia w zagrożenia te wpisuje się potencjał nuklearny rozwijany przez Iran, czy też aspiracje Kim Dzong Una, zagrażające międzynarodowemu bezpieczeństwu.

Atak na wirtualną przestrzeń oraz nowoczesne systemy informatyczne może doprowadzić do wybuchu konfliktu nie tylko w cyberprzestrzeni, ale i wojny w typowym rozumieniu prawa międzynarodowego. Obecnie skuteczna ochrona krytycznej europejskiej infrastruktury teleinformatycznej przed cyberprzestępczością jest jednym ze strategicznych celów Unii Europejskiej, w ramach której funkcjonuje również Polska. Wytworzenie efektywnych mechanizmów wymiany informacji pomiędzy państwami członkowskim posłuży do skuteczniejszego zabezpieczenia cyberprzestrzeni. By system ten usprawnić, państwa członkowskie, w tym Polska muszą stopniowo zharmonizować krajowe ustawodawstwo, co w przyszłości pozwoli na efektywniejsze monitorowanie zagrożeń w cyberprzestrzeni i rozwinie bardziej kompleksową współpracę, co może doprowadzić do utworzenia jednolitego rynku cyfrowego.

Ab s tr a ct International non-proliferation regimes will only be effective when the efforts of the signatories of international agreements, regional or bilateral will be increased, because declarative expression of support for the various forms of initiatives of the international community often end up at this level, as shown by the cases of chemical weapons use in the Syrian Civil War. The main aim of this article is to show the management problems of global non-proliferation regimes of biological and chemical weapons. The authors made a comparative analysis of two non-proliferation regimes. This combination helped to achieve the second objective of the article, which is to identify the major challenges and threats generated by these regimes, which allowed the formulation of the conclusion that in order to strengthen them, the international community must take comprehensive action, including reducing the threat of terrorist organizations. Wprowadzenie Historia pokazuje, że intrygi mające za zadanie rozprzestrzenianie chorób wśród wojska i ludności cywilnej sięgają wielu wieków wstecz. Już w VI w. p.n.e. Asyryjczycy używali grzybów, a dokładniej buławin

Dla Zachodu pokój i radykalizm to dwa, różne medale. Jednakże w świecie islamu pokój i kompromis znajdują się z jednej strony, a radykalizm z drugiej strony tego samego medalu. Tu pojawia się potrzeba balansu pomiędzy nimi. Bo jeśli ideologia lub polityczne przekonania nie są poświęcone pokojowi, kompromisowi i współpracy mogą prowadzić do ucisku niektórych grup, co w połączeniu z radykalizmem może doprowadzić do izolacji.
Irańska polityka zagraniczna jest bardzo złożona. Jednakże, to religia jest determinantą, która odgrywa rolę dominującą w sprawach zagranicznych tego państwa, także w przypadku programu jądrowego. Natomiast na forum międzynarodowych Iran bardzo często wyznaje pokojowe zamiary. Obecnie chce współpracować w ramach koalicji, aby powstrzymać Państwo Islamskie. Jednak nie ma wątpliwości, że potencjał nuklearny rozwijany jest dla potrzeb militarnych, co dobrze pasuje do irańskiej strategii bezpieczeństwa. Co więcej, program nuklearny Iranu musi być także postrzegany jako część strategii tworzenia silnego państwa, jako że Iran dąży do bycia mocarstwem regionalnym w obszarze MENA.

The aim of the article is the comparison of Islamic State and al-Qaeda,
demonstrating similarities and differences between the two organisations. The main hypothesis of the research is the assumption that the Islamic State is different from al-Qaida primarily due to the fact that the main purpose of the organisation activity is to establish an Islamic state based on Sharia principles. This assumption is part of the strategy established by the deceased spiritual leader of the group – Abu Mus’ab az-Zarqawi. Despite the fact that the final strategic goal of al-Qaeda is now convergent with that of the Islamic State, al-Qaeda’s methods of operation developed under the leadership of Osama bin Laden focused on the destabilisation of the West and the Muslim support of liberation movements. In turn, the Islamic State focuses on the elimination of apostate regimes in the Arab world and establishment of the Caliphate. Currently the diversity of perspectives of leaders of both terrorist organisations, despite many similarities in the ideological issues, has led to a rivalry between the two factions for hegemony over the global jihadist movement.

Niniejszy artykuł ukazuje, jak istotne miejsc zajmują surowce energetyczne w polityce Federacji Rosyjskiej. Wiele państw, w tym Ukraina, Białoruś czy Gruzja, silnie odczuwają rosyjską „petro-siłę”, opartą na wykorzystywaniu zasobów ropy naftowej i gazu jako narzędzia polityki zagranicznej. Potęga ta bazuje na przewadze rosyjskiej gospodarki i jej dominującej pozycji w regionie. W ostatnich latach Rosja wykorzystuje swój potencjał energetyczny. Otwarcie wynagradza sprzymierzeńców i karze wrogów, starannie wykorzystując różnorodne taktyki, od gróźb czy podniesienia cen do bezwarunkowych embarg, które wywołują straty u przeciwników Moskwy, zarówno pod względem ekonomicznym jak i zwiększonej niestabilności politycznej. Polityka energetyczna Kremla jest zagrożeniem dla wszystkich państw, które importują rosyjską ropę naftową i gaz, szczególnie w przypadku państw małych, biednych, zależnych, które Rosja uznaje za bliską zagranicę (ближнее зарубежье), tj. byłe republiki radzieckie. Jednakże rosyjskie władze wykorzystują swoje wpływy nie tylko, by nagradzać przyjaciół i karać wrogów, starając się odzyskać swoje wpływy nad regionem. Wyrażają również ambicje odzyskania potęgi, ponieważ wpływ działań Kremla wykracza daleko poza bezpośrednich sąsiadów.

Cały współczesny system prawny i instytucjonalny z zakresu broni nuklearne jest zbudowany na zarządzaniu, kontroli i umowach ukształtowanych w okresie zimnej wojny. Od momentu podpisania pierwszej umowy w 1963 r. wśród działań nieproliferacyjnych wymienić można: umowy zakazujące produkcji broni atomowej państwom, które jej nie posiadały oraz nakazujące jej nieproliferację potęgom jądrowym, porozumienia zmniejszające liczbę istniejących głowic oraz te tworzące strefy bezatomowe. Jako że niemożliwe jest całkowite pozbycie się arsenałów jądrowych, a deklaratywny wyraz poparcia dla różnego typu inicjatyw często kończy się na tym poziomie, międzynarodowa kontrola zbrojeń będzie na tyle skuteczna, na ile silna będzie wola państw sygnatariuszy porozumień międzynarodowych. Tylko spełniając ten warunek, międzynarodowe wysiłki będą miały wpływ na zmniejszenie realnego zagrożenia rozprzestrzeniania i groźby użycia broni jądrowej – jak w przypadku programu Islamskiej Republiki Iranu. Słowa kluczowe: broń jądrowa, nieproliferacja, kontrola zbrojeń, prawo międzynarodowe, układy rozbrojeniowe, strefy bezatomowe. Wstęp W chwili skonstruowania broni nuklearnej świat zarówno nie był przygotowany do obrony przed konsekwencjami jej użycia, jak i nieuzbrojony w prawne środki obrony przed jej proliferacją. Dopiero upływ czasu pokazał, że rozprzestrzenianie broni jądro-wej, w połączeniu z rozpowszechnianiem technologii, a także wiedzy o podwójnym za-stosowaniu materiałów nuklearnych, stanowi rosnące zagrożenie dla wszystkich krajów na świecie. Od początku istnienia broni masowej zagłady pytanie o to, czy sam fakt jej posiadania, a więc i możliwości jej użycia, jest prawnie dopuszczalny w świetle obowiązującego prawa międzynarodowego, budziło wielkie kontrowersje. Istotnym elementem ograniczenia wyścigu zbrojeń okresu zimnej wojny, począwszy od tzw. planu Barucha z 1946 roku 1 , zmierzającego do oddania projektów jądrowych pod kontrolę międzynarodowej agencji, były układy o redukcji zbrojeń. 1 Bernard M. Baruch opracował i przedstawił ONZ swój plan stanowiący propozycję przymusowej międzynarodowej kontroli nad energią atomową oraz powołania w tym celu Międzynarodowego Organu ds. Rozwoju Energii Atomowej (ang. International Atomic Development Authority). Nowym elementem tej propozycji były sankcje, które miały być wymierzane w państwa nieprzestrzegające porozumienia o kontroli

Since the ‘January 25 Revolution’ the Egyptian territory has become a subject of increased interest of various jihadist structures. The Sinai Peninsula plays a special role in their development as it is an area of strategic importance because of its proximity to Israel and Cairo, one of the centers of the Arab world. Among such structures there is Sinai Province, which is a relatively new player on the scene of the Egyptian political violence, although now this entity has the greatest influence on this territory. The group derives from Ansar Bayt al-Maqdis, a group that appeared in the northern part of the Sinai Peninsula in 2011. In 2013 it transformed into a branch of the Islamic State. Despite significant operational capabilities, Sinai Province is not the only jihadi structure functioning in Egypt. New armed groups opposed to state structures are formed, which include Ajnad Misr or the Allied Popular Resistance Movement. The article aims to present the process of jihadism expansion in Egypt after 2011, tying it with destabilisation of the state’s internal structures, reflected by frequent changes of authorities.

Pomimo, że Państwo Islamskie jest obecnie jednym z największym zagrożeń dla bezpieczeństwa międzynarodowego, to próby utworzenia quasi-państw przez dżihadystów, które można określić mianem „państw dżihadystycznych”, nie są nowym zjawiskiem. Na przestrzeni lat powstało wiele islamskich emiratów, państw islamskich i kalifatów, w tym m.in. Islamski Emirat Afganistanu czy Islamski Emirat Somalii. Celem artykułu jest określenie w jaki sposób struktury „państw dżihadystycznych” są w stanie dokonywać ekspansji, a także jakie są prognozy ich funkcjonowania w środowisku międzynarodowym. Artykuł opiera się zarówno na istniejących strukturach, jak i tych, które uległy dezintegracji, stworzonych przez Asz-Szabab, Boko Haram, Talibów oraz Państwo Islamskie. Współczesne środowisko międzynarodowe tworzy odpowiednie warunki nie tylko dla proliferacji ideologii dżihadyzmu, o czym świadczą liczne ataki terrorystyczne, ale także to do budowy quasi-państw. Wydaje się, że struktury formowane przez dżihadystów są coraz
bardziej skoncentrowane na rozwoju administracji na okupowanych terytoriach. Jednakże istnieje szereg ograniczeń, uniemożliwiających długofalowe funkcjonowanie „państw dżihadystycznych”, dlatego żadne z dotychczas utworzonych nie przetrwało próby czasu.

Abstrakt: Bliskowschodni kompleks niestabilności okazał się być regionem wysoce nieodpornym na wielowymiarowy ekspansjonizm Państwa Islamskiego, co doprowadziło do pogłębienia destabilizacji regionu. W obliczu tego zagrożenia wywiad Islamskiej Republiki Iranu musi być nie tylko spójną strukturą, ale i efektywnym procesem, koncentrującym się na środowisku zewnętrznym, dążącym do wypracowania spójnych decyzji w niespójnym środowisku. Musi on aktywnie zapobiegać rosnącemu zagrożeniu zarówno ze strony syryjskich i irackich rebeliantów, jak i terrorystów organizacji Państwa Islamskiego. Jest to o tyle trudne, że musi rywalizować nie tylko ze służbami wywiadowczymi państw zachodnich i Izraela, ale także ze służbami państwa arabskich, przede wszystkim Arabii Saudyjskiej. Artykuł, wychodzący od prezentacji ewolucji i struktury organizacyjnej irańskich służb specjalnych, ma na celu opisanie ich działalności w Syrii i Iraku w obliczu inwazji Państwa Islamskiego. Problematykę komplikuje jednak spór Teheranu z Arabią Saudyjską, który zdaje się przybierać charakter zimnej wojny, w której te dwa państwa toczą walkę przy pomocy służb specjalnych, tym samym wspierając proliferację bliskowschodnich wojen zastępczych.
Abstract: Middle East instability complex turned out to be a region highly not resistant to multidimensional Islamic State expansionism, which led to the deepening instability in the region. In the face of this threat the Islamic Republic of Iran intelligence must not only be coherent and effective structure but also a process, focusing on the external environment, aiming to develop a consistent decisions in an inconsistent environment. It must actively prevent the growing threat from both the Syrian and Iraqi insurgents and terrorists organizations like the Islamic State. Viewing from that perspective it is very difficult to compete not only with the intelligence services of Western countries and Israel, but also with the services of Arab countries, especially Saudi Arabia. The article, coming out from the description of the Iranian special services' evolution and structural organization, aims to describes their activities in Syria and Iraq against the invasion of the Islamic State. However, the issue complicates Tehran's dispute with Saudi Arabia, which seems to take the nature of the Cold War, in which the two countries compete using special forces, at the same time supporting the proliferation of Middle East wars substitutes.

Abstrakt: Aby określić miejsce Iranu w regionie, należy poddać analizie irańską politykę bezpieczeństwa, która opiera się na zdolnościach asymetrycznych, rekompensujących konwencjonalne niedostatki. Iran niezmiennie stara się osiągnąć status głównego mocarstwa w regionie, przez co władze zmuszone są kreować niezwykle skomplikowaną, wielowymiarową strategię bezpieczeństwa, co odzwierciedla się w irańskiej doktrynie militarnej. Głównym sposobem na osiągnięcie końcowego celu – zbalansowania regionalnej nierównowagi sił oraz stania się bliskowschodnią potęgą, mogącą w realny sposób oddziaływać na sprawy globalne – jest wykorzystywanie działań asymetrycznych. Artykuł ma na celu przybliżenie asymetrycznych założeń irańskiej strategii militarnej, jej ewolucji i adaptacji do zmieniającej się sytuacji międzynarodowej, a także możliwości jej modyfikacji w obliczu konfliktów i kryzysów, na przykładzie zagrożenia generowanego przez Państwo Islamskie.
Abstract: To define the place of Iran in the region, we need to understand the Iranian security policy, which relies on asymmetric capabilities, to compensate the conventional deficiency. Iran invariably seeks to achieve the status of the main powers in the region, so the authorities are forced to create extremely complex, multi-dimensional security strategy, which is reflected in the Iranian military doctrine. The main way to achieve the final goal – the stabilization of the regional imbalance of power and become a Middle East power, capable of affecting global issues – is the use of asymmetrical activities. Article aims to explain the asymmetrical principles of the Iranian military strategy, its evolution and adaptation to changing international situation over the years and the possibility of its modification in the face of conflicts and crises, for example, the threat generated by the Islamic State. Wstęp Różnice w potencjale pomiędzy oponentami istniały zawsze, choć nie koniecznie zawsze odzwierciedlały się w samym wyniku konfliktu. Obecnie asymetria na poziomie strategicznym, jest równie istotna, bowiem odzwierciedla się w takim wykorzystywaniu różnic, które zwiększa przewagę nad przeciwnikiem. Odnosząc asymetrię do działań militarnych, należy stwierdzić, że wiąże się ona z przyjętą strategią.

W czerwcu 2014 r. Państwo Islamskie w Iraku i Syrii (ISIS) zadeklarowało utworzenie kalifatu. Od tego czasu dżihadyści z IS popełnili liczne zbrodnie przeciwko ludzkości. Ich motywacją stała się potrzeba oczyszczenia społeczności muzułmańskiej (ummy) z tyranów (tawaghit), apostatów (murtadin), heretyków i politeistów (mubdi'een i mushrikeen). Według dżihadystów prawdziwie wierzący muzułmanie, to tacy, którzy wspierają tworzenie kalifatu Państwa Islamskiego, lub przynajmniej nie popierają tyranów i nie angażują się w rozwój herezji i politeizmu. Wszyscy inni są uważani za wrogów społeczności muzułmańskiej. Celem artykułu jest ukazanie zbrodni popełnionych przez Państwo Islamskie. Jednak aby zrozumieć działania dżihadystów z IS artykuł rozpoczyna się opisu sylwetki Abu Musaba az-Zarkawiego, twórcy organizacji-prekursorów IS. Poglądy Az-Zarkawiego, będącego pierwszym liderem ugrupowań, z których wyrosło Państwo Islamskie, ukształtowały koncepcje głoszone przez Abu Muhammada Al-Makdisiego, jednego z pierwszych islamskich uczonych, który uznał saudyjską dynastię za niewiernych, zaś przyjęcie zasad demokracji za równoznaczne z apostazją. Poglądy te ukształtowały Az-Zarkawiego, który głosił konieczność obalenia wszelkich demokratycznie wybranych władz. Następnie autorka prezentuje publikacje, na których opierają się działania Państwa Islamskiego – dzieła Abu Bakra al-Nadżiego i Abu Musaba al-Suriego. Kolejna część artykułu przedstawia zbrodnie, w tym egzekucji obywateli państw zachodnich, dokonane przez Państwo Islamskie, który stał się częścią codziennego życia mieszkańców samozwańczego kalifatu, a jednocześnie elementem kampanii propagandowej w mediach. In June 2014, the Islamic State in Iraq and Syria (ISIS) declared the creation of a Caliphate. Since then, the jihadists from IS made numerous crimes against humanity. They motivated them by the need to purify the Muslim community (ummah) of tyrants (tawaghit), apostates (murtadin), heretics and polytheists (mubdi'een and mushrikeen). According to the jihadists true believers, Muslims, are those who support the creation of an Islamic State, or at least do not support tyrants and do not engage in development of heresy and polytheism. All others are considered to be enemies of the Muslim community. The aim of the article is to show the crimes committed by the Islamic State. However, in order to understand the actions of jihadists article begins with a description of the silhouettes of Abu Musaba az-Zarqawi, the creator of the organizations-precursors of IS. The views of Az-Zarqawi, the first leader of the group from which the Islamic State grew, were shaped by the ideas proclaimed by Abu Muhammad Al-Maqdisi, one of the first Islamic scholars who recognized the Saudi dynasty as infidels, and the acceptance of the principles of democracy as synonymous with apostasy. These views shaped Az-Zarqawi, who proclaimed the necessity of overthrowing all democratically elected authorities. Then the author presents the publications on which IS bases its activities – the works of Abu Bakr al-Naji and Abu Musab al-Suri. The next part of this article presents crimes, including executions of Western citizens, which became part of the everyday life of the inhabitants of the self-proclaimed Caliphate, at the same time turning into a part of propaganda campaign in the media.

Państwo Islamskie (Islamic State – IS) nie narodziło się nagle. Grupa ta ma swoje korzenie w strukturach Al-Kaidy, a w zasadzie w jej filii – Al-Kaidzie w Iraku (Al-Qaeda in Iraq – AQI), a działalność zbrojna jej twórców sięga nawet końca lat 90. XX w. Niestety ambicje członków tej dżihadystycznej struktury były przez długi czas niedostrzegane przez społeczność międzynarodową. Wydaje się, że wyrwała się ona z letargu dopiero gdy Państwo Islamskie pozyskało już znaczne obszary w Iraku i Syrii, a więc po ogłoszeniu powstania kalifatu, w czerwcu 2014 r. Niniejsza publikacja ma na celu ukazanie fenomenu Państwa Islamskiego. Artykuł rozpoczyna się od krótkiej genezy tej struktury, prezentującej wszystkie etapy jej ewolucji. Uwzględnia również sytuację wewnętrzną w Iraku, w tym przede wszystkim inwazję amerykańską, jako czynnik destabilizacji, który umożliwił proliferację ideologii IS. W kolejnych częściach autorka prezentuje przyczyny pozyskania tak wielu zwolenników w państwach europejskich, różnice w stosunku do innych grup dżihadystycznych, a także specyfikę ideologii IS, jako cechy charakterystyczne omawianej struktury. Artykuł kończy się analizą przyczyn upadku Państwa Islamskiego.

Obszar Bliskiego Wschodu jest jednym z najbardziej złożonych i niestabilnych regionów współczesnego świata, o najbardziej dynamicznej strukturze konfliktów oraz sporów. Z tego względu jest on niezwykle istotny z punktu widzenia bezpieczeństwa międzynarodowego. Analizowanie i prognozowanie sporów oraz konfliktów w tym regionie nigdy nie było tak trudne. Wydarzenia takie jak Arabska Wiosna, liczne konflikty zbrojne, ustanowienie kalifatu Państwa Islamskiego i rozwój innych struktur dżihadystycznych, a także dynamiczne procesy społeczno-polityczne zachodzące w poszczególnych państwach regionu kształtują jego system bezpieczeństwa zarówno w wymiarze regionalnym, jak i międzynarodowym. Zasięg i zakres tych procesów, jak również ich złożoność powodują, że przenikają się one wzajemnie, wpływając na współczesny wymiar bezpieczeństwa międzynarodowego.
Celem badań prezentowanych w monografii jest zdiagnozowanie oraz opisanie głównych wyzwań i zagrożeń oraz ich charakteru i konsekwencji dla bezpieczeństwa  regionu. Wśród komplementarnych zamierzeń znalazły się: próba identyfikacji głównych uwarunkowań bezpieczeństwa regionu, rekonstrukcja najważniejszych wydarzeń tzw. Arabskiej Wiosny, charakterystyka konfliktów zbrojnych w regionie, ukazanie problematyki proliferacji ideologii dżihadyzmu oraz wskazanie najważniejszych przejawów funkcjonowania Państwa Islamskiego.

Naszidy wyprzedzają erę Internetu i Youtube'a. Poezję dżihadystyczną można postrzegać jako przedłużenie XIX-wiecznego antykolonialnego stylu poezji zwanego qaseeda. Jednak ich historycznych korzeni można również upatrywać w późnych lat 70. i wczesnych latach 80. XX w. Prezentowany artykuł dowodzi, że naszidy nie zawsze były znaczącym elementem w kulturze dżihadyzmu. Wzrost ich roli zaobserwowaliśmy dosyć niedawno, po wybuchu "Arabskiej Wiosny", wraz ze zwiększeniem się liczby ugrupowań dżihadystycznych. Obecnie producenci naszidów używają programów komputerowych do kreowania wielościeżkowego dźwięku i automatycznego dostrajania, co sprawia, że głosy wydają się bardziej majestatyczne. Często takie nagrania są równie dobrze wyprodukowane co komercyjnie płyty, a dzięki darmowym serwisom internetowym każdy użytkownik Internetu może je odtwarzać i pobierać dowolną ilość razy. To stanowi swego rodzaju ironię i sprzeczność tego ruchu 2. Jego przedstawiciele próbują stworzyć "państwo", którego mieszkańcy mają przestrzegać średniowiecznych zasad, ale korzystają z Internetu i innych nowoczesnych technologii do pozyskiwania nowych zwolenników. ABSTRACT: Nasheeds outpace the era of Internet and Youtube. Jihadist poetry in the Islamist hymns can be seen as an extension of the 19th-century anticolonial style of poetry called qaseeda. Presented article shows that nasheeds were not always a significant element in the jihadi culture. The increase of their role was observed quite recently, after the outbreak of the "Arab Spring". This article is a case study. It attempts to fill a gap in research on the IS's propaganda materials. The major objective of this article is to investigate the phenomenon of 1 Siedlce University of Natural Sciences and Humanities. 2 Odniesienie do pojęcia salafickiego ruchu globalnego dżihadu, "ruchu społecznego, tworzonego przez islamistów odwołujących się do tradycji salafickiej i opowiadających się za stosowaniem dżihadu o globalnym zasięgu w odniesieniu do trzech płaszczyzn: ideologicznej, instytutcjonano-organizacyjnej i operacyjnej". Vide A. Wejkszner, Ewolucja terroryzmu motywowanego ideologią religijną na przykładzie salafickiego ruchu globalnego dżihadu, Poznań 2010.

Libia jest państwem pogrążonym w chaosie. W wielu regionach na północy toczą się walki. W północno-zachodniej części państwa silną pozycję ma koalicja islamistów. Sytuacja polityczna w Libii jest niezwykle skomplikowana. 18 grudnia 2015 r. członkowie Izby Reprezentantów i Powszechnego Kongresu Narodowego podpisali Libijskie Porozumienie Polityczne (Libyan Political Agreement). W wyniku tej umowy doszło do utworzenia Rady Prezydenckiej i Rządu Porozumienia Narodowego (Government of National Accord – GNA) . Izba Reprezentantów nadal istnieje jako organ ustawodawczy i doradczy, znany jako Wysoka Rada Stanu (High Council of State). W rzeczywistości libijski rząd nadal pozostaje podzielony pomiędzy Izbę Reprezentantów a Powszechny Kongres Narodowy, a więc dwa niezależne rządy. Jeden z nich – Izba Reprezentantów, ma swoją siedzibę w Trypolisie, stolicy kontrolowanej przez islamistów, zaś drugi – Powszechny Kongres Narodowy, w Tobruku.