Podolia (tỉnh của Đế quốc Nga)
Tỉnh Podolia Подольская губернія | |
---|---|
— Tỉnh — | |
Vị trí tỉnh Podolia (đỏ) trong Đế quốc Nga | |
Quốc gia | Đế quốc Nga |
Krai | Tây Nan |
Thành lập | 1793 |
Bãi bỏ | 1925 |
Thủ phủ |
|
Diện tích | |
• Tổng | 42.017 km2 (16,223 mi2) |
Dân số (1897) | |
• Tổng | 3.018.299 |
• Mật độ | 72/km2 (190/mi2) |
• Đô thị | 7,35% |
• Thôn quê | 92,65% |
Tỉnh Podolia,[a] còn gọi là tỉnh Podillia,[1] là một tỉnh (guberniya) thuộc krai Tây Nam của Đế quốc Nga. Tỉnh Podolia giáp với tỉnh Volhynia ở phía bắc, tỉnh Kiev ở phía đông, tỉnh Kherson ở phía đông nam, tỉnh Bessarabia ở phía nam và Áo ở phía tây. Trung tâm hành chính của tỉnh là Kamenets-Podolsky (Kamianets-Podilskyi), sau đó chuyển đến Vinnitsa (Vinnytsia). Tỉnh này bao phủ một phần tỉnh Khmelnytskyi và hầu hết các tỉnh Vinnytsia của Ukraina hiện nay, cùng với một phần của Transnistria.
Lịch sử
[sửa | sửa mã nguồn]Tỉnh được thành lập sau phân chia Ba Lan lần thứ ba, được hình thành từ các tỉnh Bracław và Podole trước đây của Ba Lan, là một phần của krai Tây Nam cùng với tỉnh Volhynia và tỉnh Kiev. Thủ phủ của tỉnh được đặt tại Kamianets-Podilskyi, sau đó chuyển đến Vinnytsia. Tỉnh vẫn tồn tại cho đến cuộc cải cách hành chính của Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Ukraina, giải thể tỉnh thành năm okruha.
Tỉnh Podolia chiếm giữ vùng biên giới phía tây nam của Đế quốc Nga, giáp với Áo-Hung và có diện tích khoảng 42.000 km². Trung tâm hành chính là Kamenets-Podolskiy cho đến năm 1914, sau đó chuyển đến Vinnytsia.
Tỉnh Podolia là một trong ba tỉnh của chính quyền krai Tây Nam. Năm 1917, nó được Chính phủ lâm thời Nga công nhận được quản lý bởi Tổng ban bí thư Ukraina với tư cách là đại diện của Chính phủ lâm thời Nga trong khu vực.
Hành chính
[sửa | sửa mã nguồn]Cho đến năm 1918 tỉnh gồm có 12 uyezd (huyện):
Huyện | Phố huyện | Huy hiệu phố huyện | Diện tích | Dân số (1897) | |
---|---|---|---|---|---|
Tên chuyển tự | Tiếng Nga | ||||
Baltsky | Балтский | Balta | 7.766,25 km2 (2.998,57 dặm vuông Anh) |
391.018 | |
Bratslavsky | Брацлавский | Bratslav | 3.079,93 km2 (1.189,17 dặm vuông Anh) |
241.868 | |
Vinnitsky | Винницкий | Vinnitsa | 2.980,92 km2 (1.150,94 dặm vuông Anh) |
248.314 | |
Gaysinsky | Гайсинский | Gaysin | 3.383,11 km2 (1.306,23 dặm vuông Anh) |
248.142 | |
Kamenets-Podolsky | Каменец-Подольский | Kamenets-Podolsky | 2.884,19 km2 (1.113,59 dặm vuông Anh) |
266.350 | |
Letichevsky | Летичевский | Letichev | 2.699,14 km2 (1.042,14 dặm vuông Anh) |
184.477 | |
Litinsky | Литинский | Litin | 3.322 km2 (1.283 dặm vuông Anh) |
210.502 | |
Mogilyovsky | Могилёвский | Mogilyov | 2.746,14 km2 (1.060,29 dặm vuông Anh) |
227.672 | |
Novoushitsky | Новоушицкий | Novaya Ushitsa | 2.840,26 km2 (1.096,63 dặm vuông Anh) |
223.312 | |
Olgopolsky | Ольгопольский | Olgopol | 4.008,14 km2 (1.547,55 dặm vuông Anh) |
284.253 | |
Proskurovsky | Проскуровский | Proskurov | 2.691,06 km2 (1.039,02 dặm vuông Anh) |
226.091 | |
Yampolsky | Ямпольский | Yampol | 3.618,01 km2 (1.396,92 dặm vuông Anh) |
266.300 |
Vào ngày 12 tháng 4 năm 1923, tất cả các uyezd (huyện) được chuyển thành okruha (huyện), trong khi volost (khu) chuyển thành raion (khu). Okruha từng là một bộ phận của chính phủ cho đến khi nó bị bãi bỏ vào ngày 1 tháng 8 năm 1925. Cùng với chính phủ Podilia, okruha Haisyn cũng bị giải thể. Một số lãnh thổ của okruha Tulchyn được đưa vào Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Moldavia.
- Vinnytsia
- Haisyn
- Kamianets
- Mohyliv
- Proskuriv
- Tulchyn
Thành phố chính
[sửa | sửa mã nguồn]Điều tra nhân khẩu Đế quốc Nga 1897:
- Kamenets/Podolsky – 35 934 (người Do Thái – 16 112, người Ukraina – 9 755, người Nga – 7 420)
- Vinnitsa – 30 563 (người Do Thái – 11 456, người Ukraina – 10 862, người Nga – 5 206)
- Balta – 23 363 (người Do Thái – 13 164, người Nga – 5 385, người Ukraina – 4 124)
- Proskurov – 22 855 (người Do Thái – 11 369, người Ukraina – 4 425, người Nga – 3 483)
- Mogilev/Dnestr – 22 315 (người Do Thái – 12 188, người Ukraina – 6 512, người Nga – 2 668)
- Zhmerinka – 12 908
- Khmelnik – 11 657 (người Do Thái – 5 979, người Ukraina – 5 375, người Ba Lan – 150)
- Bar – 9 982 (người Do Thái – 5 764, người Ukraina – 3 332, người Nga – 485)
- Lityn – 9 420 (người Do Thái – 3 828, người Ukraina – 3 047, người Nga – 2 126)
- Gaysin – 9 374 (người Do Thái – 4 322, người Ukraina – 3 946, người Nga – 884)
- Olgopol – 8 134 (người Ukraina – 4 837, người Do Thái – 2 465, người Nga – 625)
- Bratslav – 7 863 (người Do Thái – 3 275, người Ukraina – 2 608, người Nga – 1 782)
- Letichev – 7 248 (người Do Thái – 4 105, người Ukraina – 1 719, người Ba Lan – 741)
- Yampol – 6 605 (người Ukraina – 3 282, người Do Thái – 2 819, người Nga – 275)
- Novaya Ushytsa – 6 371 (người Do Thái – 2 214, người Nga – 2 120, người Ukraina – 1 836)
- Staraya Ushytsa – 4 176 (người Ukraina – 2 488, người Do Thái – 1 584, người Ba Lan – 57)
- Salnitsa – 3 699 (người Ukraina – 2 758, người Do Thái – 899, người Ba Lan – 19)
- Verbovets – 2 311 (người Ukraina – 1 282, người Do Thái – 661, người Ba Lan – 326)
Ngôn ngữ
[sửa | sửa mã nguồn]Theo Điều tra nhân khẩu của Đế quốc Nga vào ngày 28 tháng 1 [lịch cũ 15 tháng 1] 1897, tỉnh Podolia có dân số 3.018.299, bao gồm 1.505.940 nam và 1.512.359 nữ. Phần lớn dân số coi tiếng Tiểu Nga[b] là tiếng mẹ đẻ của họ, với một thiểu số đáng kể nói tiếng Do Thái.[2]
Ngôn ngữ | Số lượng bản ngữ | Tỷ lệ |
---|---|---|
Ukraina[b] | 2.442.819 | 80,93 |
Do Thái | 369.306 | 12,24 |
Nga[b] | 98.984 | 3,28 |
Ba Lan | 69.156 | 2,29 |
Romania | 26.764 | 0,89 |
Đức | 4.069 | 0,13 |
Tatar | 2.296 | 0,08 |
Bashkir | 1.113 | 0,04 |
Czech | 886 | 0,03 |
Belarus[b] | 834 | 0.03 |
Digan | 510 | 0,02 |
Votyak | 254 | 0.01 |
Pháp | 245 | 0,01 |
Chuvash | 137 | 0,00 |
Mordovia | 136 | 0,00 |
Latviaa | 112 | 0,00 |
Cheremi | 101 | 0,00 |
Ngôn ngữ khác | 577 | 0,02 |
Tổng | 3,018,299 | 100.00 |
Giáo phái | Nam giới | Nữ giới | Tổng | |
---|---|---|---|---|
Số lượng | Tỷ lệ | |||
Chính thống giáo Đông phương | 1.180.148 | 1.178.349 | 2.358.497 | 78,14 |
Do Thái giáo | 179.612 | 191.000 | 370.612 | 12,28 |
Công giáo La Mã | 131.145 | 131.593 | 262.738 | 8,70 |
Cựu tín đồ | 9.357 | 9.492 | 18.849 | 0,62 |
Luther | 2.020 | 1.795 | 3.815 | 0,13 |
Hồi giáo | 3.427 | 33 | 3.460 | 0,11 |
Tông truyền Armenia | 65 | 29 | 94 | 0,00 |
Cải cách | 30 | 26 | 56 | 0,00 |
Công giáo Armenia | 23 | 14 | 37 | 0,00 |
Karaite | 11 | 13 | 24 | 0,00 |
Anh giáo | 3 | 4 | 7 | 0,00 |
Mennonite | 2 | 1 | 3 | 0,00 |
Baptist | 1 | 1 | 2 | 0,00 |
Giáo phái Cơ Đốc khác | 12 | 9 | 21 | 0,00 |
Giáo phái phi Cơ Đốc khác | 84 | 0 | 84 | 0,00 |
Tổng | 1.505.940 | 1.512.359 | 3.018.299 | 100,00 |
- Công trình tôn giáo
- Nhà thờ
- Chính thống giáo Đông phương 1645
- Công giáo La Mã (kosciol) 202
- Giáo hội Luther 4
- Tu viện
- Chính thống giáo Đông phương 7 (nam), 4 (nữ)
- Giáo đường Do Thái 89
- Shul khác 438
- Thánh đường Hồi giáo 1
Xem thêm
[sửa | sửa mã nguồn]Ghi chú
[sửa | sửa mã nguồn]- ^
- tiếng Nga: Подо́льская губе́рнія, chuyển tự Podólʼskaya gubérniya
- tiếng Ukraina: Поді́льська губе́рнія, chuyển tự Podílʼsʼka hubérniia
- ^ a b c d Trước năm 1918, chính phủ Đế quốc Nga phân loại người Nga là người Đại Nga, người Ukraina là người Tiểu Nga và người Belarus là người Bạch Nga. Sau khi Cộng hòa Nhân dân Ukraina được thành lập vào năm 1918, những người Tiểu Nga tự nhận mình là "người Ukraina".[3] Ngoài ra, trong Cộng hòa Dân chủ Belarus người Bạch Nga tự nhận mình là "người Belarus".[4]
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Mikhail Levchenko. Hanshchyna (Ганьщина Україна). Opyt russko-ukrainskago slovari︠a︡. Tip. Gubernskago upravlenii︠a︡, 1874.
- ^ a b “Demoscope Weekly – Annex. Statistical indicators reference”. www.demoscape.ru. Truy cập ngày 19 tháng 3 năm 2023.
- ^ Hamm, Michael F. (2014). Kiev: A Portrait, 1800–1917. Princeton University Press. tr. 83. ISBN 978-1-4008-5151-5.
- ^ Fortson IV, Benjamin W. (2011). Indo-European Language and Culture: An Introduction. John Wiley & Sons. tr. 429. ISBN 978-1-4443-5968-8.
- ^ Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей.. www.demoscope.ru (bằng tiếng Nga). Truy cập ngày 3 tháng 5 năm 2023.