Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                

Singapur

SiNGAPUR ゥ@ ll. Abdülhamid devri ウエ。ョ「オャG@ arka ウッォ。ャイョ、@ ケ。ョ@ fakir ィ。ャォョ@ sosyal problemleriyle birlikte devrin siyasi meselelerini ヲ。イォャ@ bir 「。ォ@ 。￧ウケャ@ ele 。ャュᆳ エイ N@ Tema ve ケ。ー@ 「。ォュョ、@ Karagöz kiゥャ・イョ@ temel karakter özelliklerini エ。ᆳ yan ォ。ャ「@ kadrosuyla bir toplumda geçici ve sabit 、・イャゥョ@ 「。イケャ@ ゥャ・ョ、@ Sinekli Bakkal ihtiliHcisinden ー。ャイョ L@ ・ィコ。、@ ve cariyelerden kambur ve Çingene ッケオョ」ャ。イL@ jurnalcilerden tulum「。」ャイ@ kadar toplumun hemen her kesiyer 。ャ、@ 。ィウャイ@ kadminden ゥョウ。ャイ@ meselelerin rosuna ve birbirinden ヲ。イォャ@ エ。イャ、@ oldukça zengin bir muhtevaya ュッ、・イョャᆳ sahiptir. Roman, ウエ。ョ「オャG@ me sürecinin henüz 「。ャュ、 @ t ipik bir ウ。 ォ 。ョ@ b。エャイG@ エ。ョュ@ 。ュ」ケ ャ 。@ ケ。コャᆳ ュ@ olsa da Tür k roman ァ・ャョゥ、@ bir merhale エ・ォゥャ@ etmektedir. Yazar, Türkoウュ。ョャ@ ile b。エ@ kültür ve medeniyeti araウョ、。@ mukayeseler ケ。ーュ@ ve 。ウ イ ャ。イ、@ mücadele eden オョウイャ。@ bir araya gele「ゥャ・」ョ@ göstermek ゥウエ・ュイ N@ dッオ@ ve b。エ G ケ。@ mensup iki ゥョウ。@ evlenmesiyle 「ゥイャ・」ョ@ orroman bu iki 、ョケ。@ 「。ォュョ、@ önemli buluntaya ォッケュ。ウ@ 1935 ケャョ、。@ The Clown and His Daughter 。、ケャ@ Londra'da 「。ウャョ@ roman, ayョ@ ケャ@ Haber gazetesinde tefrika edildiktensonra (nr. l 352-1485, 11 Ekim 1935 24 オ「 。 エ@ 1936) Sinekli Bakkal 。、ケャ@ kitap halinde ケ。ュャョエイ@ H ウ エ 。 ョ 「 オャ@ 1936) . Cumhuriyet Halk Partisi roman 1942 ケャ@ ödülünde birinci olan eser 1967'de sinemaya オケ。イャョュL@ sイー￧。 L@ Portekizce, Fince ve fイ。ョウコ」Gケ@ da ￧・カイゥャュエ イN@ b l yo Halide Edip'in olgunluk döneminin örneゥ@ kabul edilen rom anda onun f erdiyet ten toplum ィ。ケエョ@ ァ・￧エゥ L@ ケ。ォョ@ maziォ。イ@ sayye ve onun kültürel 、・イャ@ ァケャ。@ 「。ォエ@ görülür. Sinekli Bakkal, bir 「。ォュ@ mazinin bugün için ォ。ケ「ッャュオ@ baZI 、・イャゥョ@ ォ。イ@ hasreti de ihtiva etmektedir. Bu hasret. ケ。コイョ@ eserini kaleme 。ャ、@ ウイ。、@ memleketinden uzakta 「オャョケ。@ da izah ・、ゥャュエイN@ rッュ。ョ ᆳ da maziye ait 、・イャゥ@ b。エ@ kültür 、・イᆳ ler iyle mukayese ・エュゥ@ ve tイォャョ@ de・イャゥョ@ b。エャイGョ@ 、・イャゥョ@ üstün 「オャュエイ N@ Ahmet Harndi t。ョー イ@ da roュ。ョ@ "kaybedilmemesi ャ。コュ@ gelen 、・イᆳ lerin ve yeni ォオイエ。」@ 、ョ」・ャイゥ@ sentezi" olarak 、・イ ャ ・ョ、ゥ イ ュゥエイN@ : l!'l'ltl n」 ゥ@ E NGiNüN sngapur@ ュオエイN@ Ekseninde din ve mOsiki bulunan romanda yazar ウャ。ュゥケ・エGョ@ taassup ve tasavvuf ケッイオュャ。@ ヲ。イォャ@ iki yönünü vermeye çaャュ L@ dinin ケ。ウォ￧@ ve korkutucu yönüEfendi'ye, sevgi ve ィッァ￶イ@ tanü ャィ。ュゥ@ イ。ヲョ @ Vehbi Dede'ye temsil ・エゥイュN@ Kaゥョ。エ@ bir gölgeler alemi olarak gören Vehbi Dede'nin bilerek, Tevfik'in ise ケ。イォ@ Rabia'ya ￶イ・エゥ@ sevgi belki de 、ョケ。@ kurtaracak tek 、・イゥN@ Romanda ウャ。ュゥᆳ yet'i ve dini mOsikiyi temsil eden asli karakter r。「ゥG、イN@ Esasen ferdin hürriyetine inanan Halide Edip, Türk kültürünün 「ゥイャ・エ イ ゥ」@ オョウイャ。@ din, mOsiki ve seyirlik ッケオョャ。イ、@ bulur. g rafy@ Ahmet Harndi t。ョーイ L@ y。 。 、 ュ@ Gibi (haz. Birol Emil ). ウエ。ョ「オャ@ 1970, s. 304-308; inci Enginün, Halide Edib a、カ 。 イGョ@ Eserlerinde d ッ オ@ ve b 。 エ@ Meselesi, istanbul 1978, s. 244-295; Berna Moran, Türk rッュ。ョ 。@ eャ ・ エゥイ ・ ャ@ Bir b 。 ォ L@ istanbul 1983 , 1, 129-150; Sarnet a。ッャオ N@ "Sinekli Bakkal", Yücel, sy. 85-87, istanbul 1942, s. 5-9; Tülay Er. "Sinekli Bakkal rッ ュ 。 ョ、 。@ Kültürel Ögeler ve Kültürel Süreçler" , Gazi Üniversitesi Gazi eゥエュ@ Fakültesi Dergisi, lll/1, Ankara 1987, s. 49 -65; ウュ。ゥャ@ p。イャエN@ "Türk rッ ュ。 ョ、。@ Tipler: Rabia", TDl. , sy. 500 ( 1993). s. 299-307; Zeynep Uysal, "Bir Toplum Projesinin p ・ ゥョ、 ・@ Halide Edip a 、@ var", d ッ オ@ b 。 エ L@ s. 35, Ankara 2006, r:;i;l s. 87-107. aウ ケ。G ョ@ ァ ョ・ケ、ッオウ。@ b ir ada devleti. I. fゥz k@ ve beri@ COGRAFYA II. tar h@ III . ÜLKEDE slam L I. f ゥ zk@ a、 ve berゥ@ ゥ yet@ _j COGRAFYA Malayca "aslanlar ・ィイ ゥB@ 。ョャュ@ gelen Singapur, Malay ケ。イュ、ウョ@ güile çevney ucunda bulunan Singapur 。、ウ@ resindeki ￧ッオ@ ウコ@ elli dört 。、」ォエョ@ ッャオ ᆳ ュオ@ küçük bir ülke ve 「。・ィゥイ@ Singapur'un metropoliten 。ャョ@ Singapur 。、ウョ@ エ。ュョ@ ォ。ーウュ@ sebebiyle de bir ・ᆳ hir devletidir. Resmi 。、 @ resmi dillerine göHepublic of Singapore, Çince re ョ ァゥャコ」・@ (Mandarin) Hsin-chia-p'o Kung-ho-kuo, Tamilce Singapare Kudiyarasu ve Malayca Republik Singapura olan ülkenin yüzölçümü 648 km2 , nüfusu 4.5S3.000'dir (2007 tah) . ile Malay ケ。イュ、ウョ@ Johor b。コ@ (Malezya) . Malaka b。コ@ ile de Sumatra 。、ウョ@ (Endonezya) 。ケイャョ@ Singapur 。、ウ@ günümüzde 14 km. オコョャ、。ォゥ L@ üzerinden kara ve demir ケッャ。イ@ geçen geョゥ@ bir köprü ile fiziki ve 「・イゥ@ 」ッイ。ヲケ@ 「。ォュョ、@ オコ。ョエウ@ ッャ、オ@ Malay ケ。イュᆳ 、。ウョ@ L@ 「。ャョュ@ a、。ョ@ 、オイュ。N@ merkezi ォウュョ、。ゥ@ granit türü kayaçiardan meydana gelen ケ。ウ@ tepelerin yükseltisi Bukit Timah zinresinde 170 metreye オャ。イ N@ Toprak setlerle korunan ba- . コ@ ォケ@ kesimleri ise deniz seviyesinin 1S m. kadar 。ャエョ、イ N@ Ülkede ekvatoral iklim hüküm sürer. yャ@ boyunca yüksek ウ」。ォャ L@ nemlilik ve bol ケ。@ etkilidir; mevsim farォ@ yoktur. yャォ@ ortalama ウ」。ォャ@ 26 ケャᆳ ャォ@ ortalama ケ。@ 2200 milimetredir. AraャォMュ。イエ@ 。イウ@ dönemde ォオコ・ケ、ッ@ musanャ。イョ@ etkisiyle ケ。ャイョ@ 。イエ@ görülür. oc. XIX. ケコャョ@ 「。ャイョ@ kadar genelde bave tenha bir ada olan Singapur'un ォケ@ ・イゥ、@ ve 「。エォャ@ kesimleri mangrov ッイュ。ョャ L@ merkezi エッーイ。ォャ@ ise ケッオョ@ ケ。ュオイ@ ッイュ。ョャケ@ ォ。ーャケ、N@ Fakat nüfus 。イエケャ@ birlikte ケ・イャュ@ ウ。ィャイョ@ geョゥャ・ュウ@ ve kauçuk, hindistan cevizi, saォコL@ karanfil, kara biber ve kakao gibi ürünorlerin elde edilebilmesi için ッ イ ュ。ョャイ@ tadan ォ。ャ、イュウョ@ 「。ャョ、N@ Buna karャォ@ 、ッ。ャ@ bitki örtüsünü korumak ama」ケャ。@ milli parklar kuruldu . エ。ォャ@ Malay kökenli yeriiierin Önceleri ケ。ャョコ@ Singapur'a 1820'li ケャ。イ、ョ@ itibaren Çin, Hindistan, Malezya ve Endonezya'etmeye 「。ャ、@ ve on dan göçmenler 。ォョ@ ケャ@ içerisinde Çinliler en büyük etnik grup düzeyine yükseldi. 1860'ta ケ。ーャョ@ ilk ウ。ケュᆳ da 81.000 olan nüfus ィコャ。@ artarak 19SO'de 1.022.000'e, 1970'te 2.07S.OOO'e, 1990'da 3.016.000'e, 2000'de 3.567.000'e ￧ォᆳ エ@ ve ・ィ ゥ イ@ 、ョケ。@ en kozmopolit ・ィゥイ ᆳ lerinden biri haline geldi. Bugün Singapur km 2 「。ョ@ 、・ョ@ 7200 ォゥケャ・@ 、ョケ。@ en ケッオョ@ nüfuslu ülkelerinden biridir. Etョゥォケ。ー@ Çinliler (% 76,8 ), Malaylar (o/o 13,9). Hintliler ile(% 7,9) buraya ケ・イャョ@ ￧ッオ@ b。エャ@ 、ゥ・イ@ milletlerden (% @ ,4) ッャオイ N@ Dini 「。ォュ、ョ@ nüfusun o/o 51 'i Budist ve Taoist (Çinliler). o/o QV G ウ@ müslüman (Maャ。ケ 。 イN@ o/o 1S'i ィイゥウエケ。ョ@ (genellikle Çini i ve Hintliler), o/o 1S'i ateist ve o/o 3'ü Sih ve Hindu'dur; ülkedeki resmi diller Çince, ョᆳ gilizce, Tamil dili ve m。ャケ」 G 、イ N@ ケ。、@ Singapur, XIX. ケコャョ@ 「。ャイョ、@ bölge ülkelerinden エッーャ。、@ kauçuk, kereste, palョゥ ケ・@ ケ。@ gibi m addeleri dünya ー 。コ イ ャ。 イ ᆳ na sunan bir antrepo ゥャ・カ@ görürken baュウコャォ@ döneminde önceleri hükümet taイ。ヲョ、@ ケ。ァョ@ olan ゥウコャョ@ 。コャエュウL@ hayat ウエ。ョ、イ@ yükseltilmesi ve konut ケ。ーュ@ için ￧・ゥエャ@ programlar uygulanarak ekonomik alt ケ。ーウ@ ァ・ャゥエイ、@ ve bunun sonucunda ülke bir antrepodan ziyade ihracata 、。ケャ@ imalat sanayiinin bölgedeki merkezi haline geldi. Çok bQyük bir ekonomik ァ・ャゥュ@ göst ererek ォゥ@ 「。ョ@ 、・ョ@ 26.833 Amerikan 、ッャ。イ@ milli geliryer le (2005) dünyada on sekizinci ウイ。、@ 。ャ、@ ve Japonya'dan sonra aウケ。Gョ@ en zengin ülkesi oldu . Günümüzde Singapur'a Tayvan, Güney Kore ve Hong Kong'la bir- 249 SiNGAPUR likte aウケ。Gョ@ dört ォ。ーャョ、@ biri denilmektedir. Ülke ekonomisinin ァ・ャゥュウョ、@ stratejik konumunun ケ。ョ@ ウイ。@ ァゥイュ」@ ve nüfusu büyük rol oynar; deviyi ・ゥエュャ@ letin de ekonomi üzerinde ウォ@ bir kontrol ve yönlendirmesi カ。イ、N@ Singapur, halen ォッュオャ。イ@ Malezya ve Endonezya ile birlikte yeni bir ォ。ャョュ@ modeli ァ・ャゥエイュォᆳ dir. kッュオ@ ülkelerden gelen ゥ￧ャ・イョ@ ッャオᆳ エオイ、@ ucuz ゥ@ gücüne, 、。イョ@ 。ャ、@ ham madde ve ケ。イ@ mamul maddeleri kengeçirtip ihraç etdi teknolojisiyle ゥャ・ュ、ョ@ ülkelemekte, liman tesisleriyle de 「。ォ@ rin ihraç ürünlerine transit ticaret hizmeti vermektedir. Petrolü ッャュ。ウョ@ イ。ᆳ men Jurang 。、ウョォゥ@ rafinerileri ve petrokimya tesisleriyle önemli bir kazanç ウ。ᆳ layan ve özellikle finansal hizmetler, ulaュL@ enformasyon teknolojisi, otomasyon ve bioteknik sektörlerinde ィコャ。@ ァ・ャゥョ@ ülke halen çok uluslu ゥイォ・エャョ@ bölge merkezi 、オイュョ。@ ve Londra, New York, en büyük ヲョ。ウ@ Tokyo'dan sonra 、ョケ。@ merkezi olarak エ。ョュォ、イN@ b。エ@ ülkeleriyle çok iyi ゥャォ・イ@ kuran Singapur, parlamenter demokrasiyle yönetilen bir ülke olup gョ・ケ、ッオ@ Asya Uluslar bゥイャ@ (ASEAN) üyesidir. Ülkede dört üniteknik üniversite (politeknik) versite ve 「・@ 「オャョュ。ォエ、イN@ h。カケッャイョ@ ォ。カ@ nokエ。ウョ、@ yer 。ャュウ@ sebebiyle aktarma yapmak için gelen turistleri uzun süre tutmaya çaba harcayan Singapur エ。ーョォャイ@ yaョ、。@ Jurong kオ@ p。イォL@ Japon ve Çin bah。ャカ・イゥ@ yerleri, metrosu ve çeleri, ーャ。ェイL@ uygun konaklama tesisleriyle 、ョケ。@ en önde gelen turizm merkezlerinden biridir. blyograf@ : Nazmiye Özgüç, Turizm cッイ。サケウL@ ウエ。ョ「オャ@ 1994, s. 254-255; a.mlf. - Erol Tümertekin, b・ᆳ ri cッイ。ヲケZ@ ョウ。L@ Kültür, Mekan, ウエ。ョ「オャ@ 2002, s . 323-324; Geography and Development: A World RegionalApproach (ed.). S Fisher), New Jersey 1995, s. 665; aケ・@ Nur Timor, gョ・ケ、ッオ@ Asya: Özellikler, Ülkeler, ウエ。ョ「オャ@ 2002, s. 251254; H. J. de BIU- P. O. Muller, Geography: Realrns, Regions and Concepts, New York 2006, s. 523524; C. O. Blagden - [Sesim Darkot], "Singapur", iA, X, 680-681; Sharon Sidd.ique, "Singapore", The ョァゥャコ・イ@ 18Z6'da Singapur, Malaka ve Penang 。、ウ@ ile Malay ケ。イュ、ウ@ üzerindeki Wellesley bölgesini Straits Settlements H「ッ。コャイ@ idaresi) 。、ケャ@ bilinen bir ョᆳ giliz kolonisi haline getirdiler. l。カ・、ゥャュᆳ sine kadar ( 1858) ョァゥャコ@ dッオ@ Hindistan ゥイォ・エ@ ve daha sonra Hindistan sömürge hükümeti エ。イヲョ、@ bir ョァゥャコ@ valisiyle yönetilen Singapur, 1867'de bölgedeki 、ゥ・イ@ ョァゥャコ@ kolonileriyle birlikte 、ッイオ。ョ@ Londra hükümetinin Sömürge b。ォョャG@ 「。ᆳ ャ。ョ、N@ ll. Dünya s。カ@ ウイ。ョ、@ Japon ゥァ。ャョ、・@ ォ。ャ、@ (1942-1945) ve Filipinler'in ウ。カオョュ、@ üs olarak ォオャ。ョ、[@ Eylül yönetimine geç1945'te tekrar ョァゥャコ・イG@ ti. 1946 ケャョ、。@ ingilizler エ。イヲョ、@ Malay bゥイャ@ kurulurken 。ケイ@ bir özerk birim yaーャ。ョ@ Singapur, 1959'da yine ョァゥャコ・イ@ taイ。ヲョ、@ kurulan Malaya Federasyonu'na 「。ャ@ özerk bir devlet haline getirildi. 1963'te Malezya Federasyonu bünyesinde baュウコャョ@ ォ。コョ、Z@ 9 aオウエッ@ 1965'te federasyondan 。ケイャォ@ tamamen 「。ュウコ@ bir devlet oldu. Oxford Encyclopedia of the Modem lslamic World (ed ). L. Esposito). Oxford 1995, IV, 73-75; S. C. Smith, "Singapore", Ef2 Hョァ NIL@ IX, 646-647; Singapur Cumhuriyeti'nin internet web sitesi: http:/1 www.gov.sg. Z[ゥャ@ lM HALiL KURT II. tarh@ Eski 。、@ Tumasik 1 Temasek olan Singapur 。、ウョ@ tarihi ィ。ォョ、@ çok az bilgi 「オャョュ。ォエ、イN@ önceleri Sumatra'daki Srivicaya, XIV. ケコャ、。ョ@ itibaren Cava'daki Macapahit devletlerinin hakimiyeti 。ャエョ、@ kalan 。、ョL@ o dönemlerde uzun yol ticaret gemilerinin su ve 、ゥ・イ@ ihtiyaç maddelerini ウ。ャュォ@ için オイ。、ォャ@ küçük bir liman ッャ、オ@ bilinmektedir. XIV. yüzケャョ@ ッイエ。ャョ、@ Malaka kイ。ャGョ@ eline geçmesinden sonra bugünkü 。、ョ@ alan jゥュ。ョ@ 1377'de Macapahitler エ。イヲョ、@ tahrip edilmesi öneminin giderek azalmaウョ。@ yol 。￧ュウ@ da Portekiz ve Hollanda sömürgecilik dönemlerinde yine ticaret gemileri オイ。ュケ@ devam ・エュゥイN@ gョ・ケ、ッオ@ ォ。カ@ Asya'da オャウ。イ@ deniz yer alan Singapur'un gerçek tarihi, 1818 ケャョ、。@ Sir Thomas Stamford Raffles エ。イヲョ、@ ョァゥャコ@ dッオ@ Hindistan ゥイォ・エGョ@ Çin ile olan ticaretini ァ・ャゥエイュォ@ için burada bir üs kurュ。ウケャ@ 「。ャイN@ Ertesi ケャ@ Johor (Cohor) Hüォュ、。イ@ Sultan Hüseyin ile ケ。ーエォャイ@ bir 。ョエャュケ@ da adada ォ。ャ」@ ケ・イャゥュ@ kurma izni alan ョァゥャコ・イ@ ォウ。@ süre sonra Singapur'u ゥァ。ャ@ ettiler ve 1824 tarihli ョァゥャコᆳ Hollanda aョエゥ。ュウGケャ@ bu fiil'i durumu イ・ウュャエゥー@ m。ャケ@ yetkililere de onayャ。エイN@ Bu tarihten sonra önemi gittikçe artan Singapur, XIX. ケコャョ@ ッイエ。ャョ、@ bölgede üretilen ticaret ュ。ャイョ@ dünyaönemli bir ticaret merkeya ー。コイャョ、@ zi haline geldi. Böylece her türlü vergi ve harçlardan muaf tutulan Singapur Limaョ@ mal ve hizmetlerin özgürce 、ッャ。エ@ bir yer ve dッオ M b。エ@ ticaretinin üssü oldu; Hintücdistan ve ingiltere'den gelen aカイオー。ャ@ açarak Asya malcarlar burada birer オ「・@ ャ。イョ@ dünyaya pazarlamaya 「。ャ、イN@ ケッャ。イョ@ III. ÜLKEDE sャamゥyet@ ョッォエ。ウ、@ Singapur'un müslüman nüfusu, genelde yerli Malaylar'la sömürge döneminde buraya ケ・イャョ@ Hintli (Tamil) ve Araplar'dan meydana gelmektedir. bオョャ。イ@ o/o 90'Malay kökenlidir ve ülkede Madan ヲ。コャウ@ Yaylay olmak müslüman olmakla ￶コ、・エゥイN@ ァョ@ mezhep 。ヲゥャォGエイ[@ çok az da Hanefi bulunur. Sömürge döneminden itibaren ülke genelinde ￧ッオョャ@ kaybeden müs[@ Araplar ve Hintliler gilümanlar 。イウョ、 bi sonradan buraya ケ・イャョ@ göçmenlerle ッョャ。イ@ soyundan gelen Jawi Peranakan 。、@ verilen melezler yerli Malaylar'a oranla N@ Sosyodaha aktif rol oynamaya 「。ャ、イ ekonomik hayat ve 。ャ、ォイ@ ・ゥエュ@ 「。ォ ᆳ ュョ、。@ daha ileri seviyede olan Arap, Hint ve melez 。ウャ@ müslümanlar ョァゥャコ@ yönetimine ォ。イ@ bir yandan müslüman toplumun エ・ュウゥャ」ョ@ yapar ve 。イ」@ rolü oynarken bir yandan da Singapur'u Ortadoオ@ ュ・ョャゥ@ yenilikçi dini 、ョ」・ャイゥ@ bölgeye ケ。ャ、@ bir ・ゥエュ@ ve ケ。ョ」ャォ@ merSingapur, XIX. kezi haline getirdiler. aケイ」。@ ケコャョ@ ikinci ケ。イウョ、@ h ッ ャ。ョ、イG@ Enォウエャ。ュイ@ donezya'da hacca ォッケ、オャ。イ@ sebebiyle hacca gidecekler için bir üs ッャオᆳ turdu. Bu arada, özellikle XX. ケコャョ@ 「。ᆳ ャ。イョ、@ yerli Malaylar'da görülen mill1 bilinçlenmeye paralel olarak onlarla göçmen 。ウャ@ müslümanlar 。イウョ、@ rekabet 「。ᆳ ャ。、@ ve Malaylar 、ゥ・イャョ@ ォ。ーャ@ tuttukャ。イ@ 「。コ@ cemiyetler kurdular. Modern XIX. Singapur ・ィイ ゥ ョ、・@ bir ァ￶イョ@ 250 イ。ヲョ、@ ィ。ャォョ@ ケコャョ@ ウッョャ。イ@ kadar müslüman dini ゥャ・イ@ kendi toplum liderleri tayürütülmekteydi. Daha sonra sö-