Αντικείμενο της παρούσας μελέτης αποτελούν τα νεκροταφεία που έχουν αποκαλυφθεί και ερευνηθεί συστηματικά ή αποσπασματικά στον γεωγραφικό χώρο της σημερινής Μακεδονίας, καθώς και τα ταφικά έθιμα, από την Εποχή Σιδήρου έως τη Μέση Ελληνιστική Περίοδο. Αν και βρίσκονται εκτός οικισμών, τα νεκροταφεία αποτελούν κομμάτι του οικισμού και ο εντοπισμός τους δηλώνει και την ύπαρξη παρακείμενης πόλης ή εγκατάστασης. Ο αριθμός των αποκαλυφθέντων νεκροταφείων ασφαλώς δηλώνει ανάλογο αριθμό οικισμών και μαρτυρεί τη διάρκεια της ανθρώπινης δραστηριότητας στο σύνολο της έκτασης της σημερινής Μακεδονίας, κατά την περίοδο που εξετάζεται εδώ. Συνολικά παρουσιάζονται 350 νεκροταφεία από 210 θέσεις. Στα επιμέρους κεφάλαια παρουσιάζονται τα χαρακτηριστικά των νεκροπόλεων κάθε περιοχής και κάθε χρονικής περιόδου. Μέσα από τη συνολική παρουσίαση των επιμέρους νεκροταφείων γίνεται δυνατό να διαπιστωθούν φαινόμενα, τα οποία δεν διακρίνονται στη μεμονωμένη εξέταση του καθενός από αυτά. Έτσι, επισημαίνεται μία σειρά σημαντικών χαρακτηριστικών ή και προβλημάτων ανά εποχή.

Struggling with “Dhrakonera” (=Dragonwaters): environmental change at an EH site within the Marathon “great marsh” by the end of the 3rd millennium BC The Kato Souli-Schinias archaeological record is empirically linked to long-lasting questions addressing social change and en- vironmental adaptation in human societies. Excavation undertaken due to works in preparation for the Athens 2004 Olympic Rowing Center (hereafter ORC), unearthed EH contexts. This paper attempts to place data deriving from the small scale of a salvage dig, within successive contextual scales: comparison departs from the Marathon plain, to the EHII-III transition on the Hellenic mainland and in the Aegean and to the large scale of globally significant circumstances at the end of the BA. To this aim, site-specific archaeological stratigraphy, involving a loose cluster of EH houses and related ditches and pits in a wetland environment, is examined in cross-reference to the geological stratigraphy of the Marathon plain. It is argued that there is an observable human response to a rather abrupt environmental change. Questions are formulated within a methodological frame- work proposed to investigate the validity of possible links between this observation and the abrupt changes in BA cultures at the end of the 3rd millennium with an environmental event.

<jats:p>Στην παρούσα διατριβή εξετάζεται η ποικιλόμορφη και πολυδιάστατη παρουσία του αρχαίου θεάτρου στο καβαφικό έργο· πιο συγκεκριμένα επιχειρείται η συγκεντρωτική καταγραφή και φιλολογική ανάλυση όλων των έργων του ποιητή που συνδέονται, άμεσα ή έμμεσα, με το αρχαίο θέατρο. Όπως διαπιστώνεται, η προσέγγιση του αρχαίου θεάτρου από τον Καβάφη εξελίσσεται σταδιακά κατά την ποιητική διαδρομή του από το Ρομαντισμό στον Παρνασσισμό και το Συμβολισμό (περίοδος κατά την οποία εντοπίζονται και τα περισσότερα από τα ποιήματα της συγκεκριμένης θεματικής), και στη συνέχεια στο Ρεαλισμό, καθώς ο ποιητής ακολουθεί την ιστορική εξέλιξη του θεάτρου από την κλασική περίοδο (5ος αι. π.Χ.) έως την ελληνιστική / ελληνορωμαϊκή περίοδο (4ος αι. π.Χ. - 1ος αι. μ.Χ.) και την ύστερη αρχαιότητα (4ος - 5ος αι. μ.Χ.), μια φθίνουσα πορεία προς την παρακμή. Παρά το γεγονός ότι η εξέταση των έργων της πρώιμης ποιητικής περιόδου (1882;-1903), όπως και των έργων της ώριμης ποίησής του (1913-1929), αποκαλύπτει την απουσία μιας ενιαίας μεθόδου προβολής και «χρήσης» του αρχαίου θεάτρου από τον Καβάφη -σχεδόν κάθε αναφορά εστιάζει σε κάποιο διαφορετικό σημείο από ένα σύνολο ετερόκλιτων στοιχείων (κείμενα, θεματικές, χώρος, τεχνικές κ.λπ.)-, ωστόσο βασικό συνδετικό στοιχείο των έργων της ωριμότητας αποτελεί η σταθερή ένταξη του αρχαίου θεάτρου σ' ένα ευρύτερο πλαίσιο παρακμής -με έμφαση στο ερωτικό στοιχείο-, σε τέτοιο, μάλιστα, βαθμό, ώστε να μετατρέπεται πλέον σε βασικό σύμβολο παρακμής. Κατά τη διεξαγωγή της έρευνας εξετάστηκαν, επιπλέον, και άλλα επιμέρους θέματα, όπως η επαφή του Καβάφη με το αρχαίο θέατρο ως αναγνώστη και θεατή (γνώση και χρήση εκδόσεων αρχαίων κειμένων και σχετικών μελετών, παρακολούθηση παραστάσεων αρχαίου δράματος, ενδιαφέρον για τις Δελφικές Εορτές, γνωριμία με ηθοποιούς της εποχής του κ.λπ.), η ιδιάζουσα στάση του απέναντι στην αρχαία τραγωδία, που καταδεικνύεται από την προφανή απροθυμία του να συμπεριλάβει ποιήματα που σχετίζονται με αυτή στην επίσημη ποίησή του, και η ποιητική «αναμέτρησή» του με τον Αισχύλο, τον σημαντικότερο εκπρόσωπο του αρχαίου δράματος στο έργο του. Παράλληλα, μελετήθηκαν ειδικότερα ζητήματα της ιστορίας του αρχαίου θεάτρου, που απαντούν στην ποίησή του: η σχέση αρχαίου θεάτρου και σοφιστικής· η θέση του θεάτρου στη σύγκρουση Χριστιανισμού - ειδωλολατρίας (και ο ρόλος του Ιουλιανού του Παραβάτη)· η θέση των ηθοποιών στην κοινωνία των πρώτων χριστιανικών αιώνων έως και την ύστερη αρχαιότητα. Επιπλέον, στη διατριβή ερευνάται η ευρύτερη αφομοίωση στοιχείων του αρχαίου θεάτρου στην ποίηση του Καβάφη, κυρίως στα ιστορικά ποιήματά του: απόηχος τραγικών μοτίβων και θεμάτων, όπως και επιμέρους στοιχεία τεχνικής (τραγική ειρωνεία, περιπέτεια, από μηχανής θεοί, χορός, αγγελιαφόροι, βωβά πρόσωπα κ.ά.). Τέλος, εξετάζεται η ειδικότερη σύνδεση στην καβαφική ποίηση του αρχαίου θεάτρου με το τελετουργικό στοιχείο.</jats:p>

Η ανά χείρας διδακτορική διατριβή, συνιστά μια απόπειρα διερεύνησης της σχέσης μεταξύ δύο θεμελιακών εννοιών, της εκκοσμίκευσης και της εβραϊκής ταυτότητας στην Ελλάδα. Πιο αναλυτικά, η δ.δ. μέσα από την εκπόνηση μιας επιτόπιας εμπειρικής έρευνας επιδιώκει να μελετήσει, αφενός τον τρόπο με τον οποίο τα υποκείμενα της έρευνας αυτο-προσδιορίζονται όσον αφορά τη θρησκευτική τους ταυτότητα, τόσο ατομικά όσο και συλλογικά, και αφετέρου, επιχειρεί να διαφωτίσει τις ταυτοτικές διακλαδώσεις της μοντέρνας εβραϊκής ταυτότητας, σε σχέση με την ευρύτερη ελληνική κοινωνία.Στην παρούσα διατριβή, οι σύγχρονες κοσμικές όψεις της ελληνο-εβραϊκής ταυτότητας διερευνώνται στο συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο και πιο ειδικά, στο πλαίσιο της εκκοσμικευμένης, τοπικής ελληνικής κοινωνίας. Η έρευνα εστιάζει συγκριτικά στις πόλεις: Των Αθηνών, της Θεσσαλονίκης, της Λάρισας και του Βόλου, εφόσον, η αντίληψη μιας ενιαίας εθνο-ιουδαϊκής ταυτότητας και εν προκειμένω της σεφαραδίτικης, δηλαδή της ισπανο-εβραϊκής είναι...