Evlilik Göçü

Balkanlar, coğrafi, tarihi, siyasi ve kültürel yapısı gereği göç olgusuna aşinadır. Balkanlaşma göçü, Balkanlar’dan Türkiye’ye doğru yaşanmış, tarihi ve siyasi içerikli göçlere örnektir. Göçler, birey ve kitle düzeyinde yaşanmış, zamanla değişen bir niteliğe bürünmüştür. Değişim, başta ekonomik gereksinimler olmak üzere, artık özellikle Makedonya topraklarında evlilik üzerinden gerçekleşmektedir. Böylece siyasi ve tarihi sebeplerle yaşanmış göçler giderek evlilik göçlerine yerini bırakmaktadır. Bu bağlamda bu çalışma, Makedonya, Alikoç Yörük Köyünde evlilik aracılığıyla gerçekleşen kadın göçüne eğilecektir.
Evlilik aracılığıyla yaşanan kadın göçü, Alikoç Köyünde görünmez bir niteliktedir. Oysa kadının göç olgusu içerisindeki niteliği ve önemi, yapılan ulusal ve uluslararası araştırmalarla gün geçtikçe açığa çıkmaktadır. Çalışma, Alikoç Köyünde görünmez olan ve gün geçtikçe artan kadın göçünü görünür hale getirmeyi amaç edinmektedir. Bu amaçla 2010-2011 yılları arasında gerçekleşen altı aylık alan araştırmasıyla elde edilen bilgiler, literatür çalışmalarıyla desteklenmiş, köy muhtarının verdiği bilgiler ile güncellenmiştir.

Evlilik, Rusya’dan Türkiye’ye ve özellikle turizm kenti Antalya’ya göçlerde önemli bir nedendir. Rusya’dan Antalya’ya evlilik göçüyle, Antalya’da Rus kadın göçmen sayıları ve görünürlükleri artmakta, bu durum toplumsal yaşamda belirgin değişimler yaratmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, Rus kadınlarla Türk erkeklerin arasındaki evlilik göçünün mekanizmasını anlamaktır. Çalışmada uluslararası evlilik göçüyle bir turizm kenti olan Antalya’ya yerleşmiş Rus kadınların Antalya’ya göç ve yerleşim süreçleri ile Antalya’da meydana getirdikleri değişimler araştırılmaktadır. Çalışma, kartopu yöntemiyle ulaşılan 25 katılımcıyla gerçekleştirilen anket ve derinlemesine görüşmelerden sağlanan bilgilere dayanmaktadır. Bu bilgilere göre Rus kadınlar, eşleriyle genellikle Antalya’da tatil için veya kısa süreli çalışma amaçlı geldiğinde tanışmaktadır. Rus kadınları evlilik göçüne motive eden temel unsur, daha iyi bir yaşama ulaşma isteğidir. Yüksek eğitim seviyesine ve mesleki becerilere sahip ve kısa sürede Türkçe öğrenen Rus kadınların evlilik göçü; karma yeni nesillerin ortaya çıkmasına ve Türk aile yapısından farklı, yeni bir modelin gelişmesine yol açmakta, yerel toplumdaki kadın imajını/imgesini yeniden şekillendirmektedir.

ÖZ Türkiye'den evlilik yoluyla Avrupa ülkelerine gelen damatların yaşantısındaki değişimde, " evli-liğin tersine dönmesi " nin önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu konuyu kavramlaştırmak için Sakarya yöresinde tespit ettiğimiz, evlilik geleneğinin tersine işlediği, özellikle " Manav " olarak adlandırılan toplumlarda devam eden " damat alma geleneği " ni, halkbilimi ve psikoloji bilimdalları açısından in-celedik. Bu çalışma bize, sosyal ve kültürel çevrede karşılıklı etkileşimle oluşan kişilik ve kimlik geli-şiminin bu evlilik geleneğiyle nasıl değişime uğradığını anlama imkânı vermiştir. Bir nevi " içgüvey " evlilik olarak görülebilecek bu evlilik çeşidini " içgüvey " evlilikten ayıran nokta; bu evliliğin bir törenle, düğünle yapılması, ritüellerin tersine işlemesi, tüm faaliyetlerin " kız evi " nde gerçekleşmesi ve aynı zamanda düğün masraflarının da " kız evi " tarafından karşılanmasıdır. Temel olarak " ocağın devamı " ve " soyun sürmesini " hedefleyen bu evlilik türünde damat, tamamen bir " obje " ye dönüşüyor ve kişilik olarak silikleşiyor. Bu evlilikten doğan çocuklar da kızın ailesine ait sayılıyor. Damat, kız evine taze kan ve işgücü sağlıyor. Mirasın asla damada geçmemesi, damadın kuşaklar arasında mal aktarımını sağlayan bir işlev üstlendiğini gösteriyor. Evlilikte gelinin yaşaması gereken kopuş duygusunu damat yaşıyor. Bazen geri dönülmesi zor olan bu süreç, kişilerde bazı psikolojik sorunlar yaratıyor. Anahtar Kelimeler Evliliğin Tersine Dönmesi, Damat Alma Geleneği, Düğün Adetleri, İşlevsel Kimlik Damat, Psi-kolojik Etkiler. ABSTRACT We consider that " reverse of marriage " which experience in the life of the groom, whom come to European countries in which the bride live from Turkey by marriage, is important. In order to conceptualizing these phenomena, we have scrutized " groom-taking tradition " which we have discovered in " Manav " societies located in Sakarya region by using the means of psychology and folklore. This field study facilitates us to grasp the change of personality and identity progression which are constructed in a reciprocally determined by society and culture by this marriage.What differentiate this kind of marriage from a well-known from of marriage in which son-in-law lives in bride's house is this kind of marriage requires a ceremony. In this ceremony, the rite is reversed, everything takes places in bride's house and all expenses are offered by bride's family.This special sort of marriage aims " continuation of line " and " continuity of family " and objectifies the groom. In this marriage genre, the children are considered to belong to the bride's family. The groom functions new labor to the bride's family. The fact that the groom never get anything from the heritage stretchers that the groom functions as a mediator between the generations in bride's family. The groom feel the unbearable psychological pain in the marriage which is usually experienced by the bride.

Güneydoğu ve Doğu Asya'da sınır ötesi evlilikler son yıllarda sosyal bir fenomen haline gelmiştir. Çoğunlukla gelişmemiş ülkelerden gelişmiş ülkelere doğru yaşanan sınır ötesi evlilikler, küreselleşme, internet teknolojilerindeki gelişmeler, evlilik endüstrisinin yayılımı neticesinde hız kazanmıştır. Kadınların işgücü piyasasında daha fazla yer edinmesi, geleneksel aile ve evlilik fikirlerinden uzaklaşması, doğurganlık oranlarının azalması, artan yaşlı nüfus, erkekler üzerindeki sosyal baskı gibi sebepler gelişmiş ülkelerde yabancı gelin ihtiyacını doğurmuştur. Öte yandan, daha iyi yaşam koşullarına sahip olma ve yoksulluktan kurtuluş umudu kadınları sınır ötesi evliliklere yönlendirmektedir.