Perception of Form
1 Follower
Recent papers in Perception of Form
ÖZET Tez Danışmanı: Doç. Dr. İbrahim Başak DAĞGÜLÜ Eş Danışman: Yrd. Doç. Dr. Emine KÖSEOĞLU ÇAMAŞ Mimari bir üst örtü biçimi olarak kubbe tarih öncesi dönemden itibaren kullanılmaktadır. Günümüze kadar, farklı coğrafyalarda farklı... more
ÖZET
Tez Danışmanı: Doç. Dr. İbrahim Başak DAĞGÜLÜ
Eş Danışman: Yrd. Doç. Dr. Emine KÖSEOĞLU ÇAMAŞ
Mimari bir üst örtü biçimi olarak kubbe tarih öncesi dönemden itibaren kullanılmaktadır. Günümüze kadar, farklı coğrafyalarda farklı kültürlerin etkisi ile gelişerek gelmiştir. Kubbenin izlediği gelişim süreci içerisinde İslamiyet’in doğuşu ile birlikte ortaya çıkan cami mimarlığı önemli bir etkiye sahiptir. Aynı şekilde cami mimarisinin günümüze kadar geçirdiği gelişmelerde kubbeli yapı tipinin etkisi büyüktür. Gerek yapısal özellikleri, gerekse simgesel özellikleri ile kubbe elemanı diğer mimari kültürlerde olduğu gibi İslam mimarisinde de güçlü bir etkiye sahip olmuştur. Günümüzdeki teknolojik gelişmeler ile kubbe, yapısal gereklilikler anlamında eski önemini korumuyor olsa da, bu güne kadar sahip olduğu simgesel özellikleri açısından günümüzdeki önemini sürdürmektedir. Türkiye’de cami mimarisine yönelik toplumsal kabuller bu durumun en somut göstergesidir. Bu sebeple, çağımızda yapılan cami örneklerinin büyük çoğunluğunda, klasik Osmanlı dönemi camilerine öykünme çabası gözlemlenmektedir. Diğer yandan, günümüzde cami inşa süreçleri kapsamlı bir denetimden geçmemekte, yapılan camiler, caminin potansiyel kullanıcılarının beğenileri ve inşaatı yapan usta ve kalfaların bilgi ve becerileri doğrultusunda şekillenmektedir. Bu sebeple, günümüzde yapılan camilerin çoğu, öykünme çabası içinde oldukları klasik camilerin bağlam ile ilişki, kütlesel denge, oran ve iç mekan kalitesi gibi mimari niteliklerini yakalayamamaktadır. Bununla birlikte, cami mimarisine yönelik toplumsal kabuller, bu konuda çağdaş arayışlara gidilmesini ve yeni denemelerin yapılmasını kısıtlamaktadır. Bu anlamda cami mimarisi konusunda mimarlara verilen yetki ve sorumluluklar uygulama pratiğinde devre dışı kalmaktadır. Türkiye’deki mimarlık eğitiminin içeriğine göz atıldığı zaman, mimarlık öğrencilerinin belli bir oranda İslam mimarisi, ibadet mekânları, algı ve biçimsel kavrayış konularında eğitim aldıkları gözlemlenmektedir. Bu durum, mimarlık eğitimi alanların, konuyu toplum genelinde yer alan cami mimarisine yönelik kalıplaşmış fikirlerden sıyrılarak algılayacağı düşüncesini doğurmaktadır. Bu yaklaşım ile, bu tezde çağdaş cami mimarisinde kubbe ögesinin algısal etkisinin mimari eğitim seviyesine göre farklılaşmasının incelenmesi amaçlanmıştır.
Çalışma kapsamında çağdaş cami mimarisine yönelik algı araştırması yapılmış ve alan çalışmasındaki algısal inceleme kubbe ögesi ile sınırlı tutulmuştur. Yöntem olarak anket tekniği kullanılmıştır. Farklı işlevlere sahip yapılardan üst örtü elemanları seçilmiş ve bu elemanlar fonksiyon, biçim ve üslup ilişkilerinin çeşitli varyasyonları ile altı gruba ayrılmıştır. Seçilen örneklerden faydalanılarak, katılımcıların algılama biçimlerini ölçmeye yönelik soruların olduğu anket formu oluşturulmuştur. Mimarlık eğitimine yeni başlamış ve eğitimlerini tamamlamak üzere olan iki farklı öğrenci grubu ile anket uygulaması yapılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda mimari eğitim seviyesine göre kubbenin algısal etkisinin farklılaşma biçimi incelenmiştir.
Çalışma sonucunda, katılımcıların cami mimarisi konusundaki üslup tercihlerinin ve bir caminin sahip olması gereken özellikleri konusundaki fikirlerinin, mimari eğitim seviyesine göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Katılımcılar farklı işlevlere sahip yapılardaki kubbelerin biçimsel olarak ayrışmaları konusunda belli oranlarda farkındalık göstermişlerdir. Söz konusu farkındalığın mimari eğitim seviyesine paralel olarak arttığı gözlemlenmiştir. Bahsi geçen orijinal bulgular doğrultusunda, mimari eğitim seviyesi arttıkça çağdaş cami mimarisinde kolektif imgenin baskın rolünün azaldığı tezi ileri sürülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Çağdaş cami, kubbe, biçim algısı, mimarlık eğitimi
ABSTRACT
Adviser: Assoc. Prof. Dr. İbrahim Başak DAĞGÜLÜ
Co-Adviser: Assist. Prof. Dr. Emine KÖSEOĞLU ÇAMAŞ
The dome, as an architectural roofing system, has been used since the prehistoric time. It has reached today after a process of development under the influence of different cultures in different geographies. During the development process of the dome, the mosque architecture, which has come up with the birth of Islam, had a significant effect and vice versa. The domed structure types had a crucial influence on mosque architecture development stages. Consequently, the dome with its structural and symbolic features became a crucial element in the Islamic architecture as well as the other architectural cultures. Even if the dome has lost its structural importance by the development of building technology, it still maintains its importance today due to, its symbolic features. The current public acceptance of the mosque architecture in Turkey is the most concrete indication of this situation. It is noticeable that, the majority of the mosques, built in this era, have a tendency to emulate the classical Ottoman mosques. Moreover, the mosque construction process does not go through a comprehensive inspection, rather the mosques are shaped according to the appreciation perceptions of the user group and the knowledge and the skills of the foremen. Therefore, the majority of the mosques today cannot reach a successful architectural quality comparing to the imitated classical mosques in terms of the relationship with the context, the balances of the masses, the proportions and quality of the interior space. In addition, the public acceptances of the mosque architecture, restricts the contemporary quests of trying new experiments. In this sense, the authority and responsibility that should be given to the architects in mosque architecture, became out of order in practice . When the content of architectural education in Turkey has been analyzed, it was observed that the students of architecture are adequately educated in the fields of the Islamic architecture, places of worship, perception and formal understanding. This situation makes think that, the people with an architecture education, will be freed of the stereotyped ideas of the mosque architecture. With this approach, this thesis aims to examine the differentiation of perceptual effect of the dome in contemporary architecture according to architectural education level.
In the content of the study, perception research towards contemporary mosque architecture has done, perceptual analysis of field study is limited to the dome item. Survey technique were used as the method of the study. Roofing systems were selected from different functions and divided into six groups representing the variations of function, form and stylistic relations. Using the selected samples, questionnaires were prepared to measure the forms of perceptions of participants. A survey was conducted with two different groups; the first was the students who have just started their architectural education and the second was those who are about to complete their education. Through analyzing their responses, the differentiation of the perceptual effect of dome has been examined.
As a results of the study, it has been found that, the comprehension and the style preferences of the mosque architecture are effected by the architectural education level. It has been also observed that the architectural education level affects the awareness of the participants in terms of the formal decompositions of domes used in several buildings of different functions. In other words, it has been clarified that as the level of the architectural education increases, the dominant role of collective imagination of the dome decreases in contemporary mosque architecture.
Key words: Contemporary mosque, dome, perception of form, architecture education
Tez Danışmanı: Doç. Dr. İbrahim Başak DAĞGÜLÜ
Eş Danışman: Yrd. Doç. Dr. Emine KÖSEOĞLU ÇAMAŞ
Mimari bir üst örtü biçimi olarak kubbe tarih öncesi dönemden itibaren kullanılmaktadır. Günümüze kadar, farklı coğrafyalarda farklı kültürlerin etkisi ile gelişerek gelmiştir. Kubbenin izlediği gelişim süreci içerisinde İslamiyet’in doğuşu ile birlikte ortaya çıkan cami mimarlığı önemli bir etkiye sahiptir. Aynı şekilde cami mimarisinin günümüze kadar geçirdiği gelişmelerde kubbeli yapı tipinin etkisi büyüktür. Gerek yapısal özellikleri, gerekse simgesel özellikleri ile kubbe elemanı diğer mimari kültürlerde olduğu gibi İslam mimarisinde de güçlü bir etkiye sahip olmuştur. Günümüzdeki teknolojik gelişmeler ile kubbe, yapısal gereklilikler anlamında eski önemini korumuyor olsa da, bu güne kadar sahip olduğu simgesel özellikleri açısından günümüzdeki önemini sürdürmektedir. Türkiye’de cami mimarisine yönelik toplumsal kabuller bu durumun en somut göstergesidir. Bu sebeple, çağımızda yapılan cami örneklerinin büyük çoğunluğunda, klasik Osmanlı dönemi camilerine öykünme çabası gözlemlenmektedir. Diğer yandan, günümüzde cami inşa süreçleri kapsamlı bir denetimden geçmemekte, yapılan camiler, caminin potansiyel kullanıcılarının beğenileri ve inşaatı yapan usta ve kalfaların bilgi ve becerileri doğrultusunda şekillenmektedir. Bu sebeple, günümüzde yapılan camilerin çoğu, öykünme çabası içinde oldukları klasik camilerin bağlam ile ilişki, kütlesel denge, oran ve iç mekan kalitesi gibi mimari niteliklerini yakalayamamaktadır. Bununla birlikte, cami mimarisine yönelik toplumsal kabuller, bu konuda çağdaş arayışlara gidilmesini ve yeni denemelerin yapılmasını kısıtlamaktadır. Bu anlamda cami mimarisi konusunda mimarlara verilen yetki ve sorumluluklar uygulama pratiğinde devre dışı kalmaktadır. Türkiye’deki mimarlık eğitiminin içeriğine göz atıldığı zaman, mimarlık öğrencilerinin belli bir oranda İslam mimarisi, ibadet mekânları, algı ve biçimsel kavrayış konularında eğitim aldıkları gözlemlenmektedir. Bu durum, mimarlık eğitimi alanların, konuyu toplum genelinde yer alan cami mimarisine yönelik kalıplaşmış fikirlerden sıyrılarak algılayacağı düşüncesini doğurmaktadır. Bu yaklaşım ile, bu tezde çağdaş cami mimarisinde kubbe ögesinin algısal etkisinin mimari eğitim seviyesine göre farklılaşmasının incelenmesi amaçlanmıştır.
Çalışma kapsamında çağdaş cami mimarisine yönelik algı araştırması yapılmış ve alan çalışmasındaki algısal inceleme kubbe ögesi ile sınırlı tutulmuştur. Yöntem olarak anket tekniği kullanılmıştır. Farklı işlevlere sahip yapılardan üst örtü elemanları seçilmiş ve bu elemanlar fonksiyon, biçim ve üslup ilişkilerinin çeşitli varyasyonları ile altı gruba ayrılmıştır. Seçilen örneklerden faydalanılarak, katılımcıların algılama biçimlerini ölçmeye yönelik soruların olduğu anket formu oluşturulmuştur. Mimarlık eğitimine yeni başlamış ve eğitimlerini tamamlamak üzere olan iki farklı öğrenci grubu ile anket uygulaması yapılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda mimari eğitim seviyesine göre kubbenin algısal etkisinin farklılaşma biçimi incelenmiştir.
Çalışma sonucunda, katılımcıların cami mimarisi konusundaki üslup tercihlerinin ve bir caminin sahip olması gereken özellikleri konusundaki fikirlerinin, mimari eğitim seviyesine göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Katılımcılar farklı işlevlere sahip yapılardaki kubbelerin biçimsel olarak ayrışmaları konusunda belli oranlarda farkındalık göstermişlerdir. Söz konusu farkındalığın mimari eğitim seviyesine paralel olarak arttığı gözlemlenmiştir. Bahsi geçen orijinal bulgular doğrultusunda, mimari eğitim seviyesi arttıkça çağdaş cami mimarisinde kolektif imgenin baskın rolünün azaldığı tezi ileri sürülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Çağdaş cami, kubbe, biçim algısı, mimarlık eğitimi
ABSTRACT
Adviser: Assoc. Prof. Dr. İbrahim Başak DAĞGÜLÜ
Co-Adviser: Assist. Prof. Dr. Emine KÖSEOĞLU ÇAMAŞ
The dome, as an architectural roofing system, has been used since the prehistoric time. It has reached today after a process of development under the influence of different cultures in different geographies. During the development process of the dome, the mosque architecture, which has come up with the birth of Islam, had a significant effect and vice versa. The domed structure types had a crucial influence on mosque architecture development stages. Consequently, the dome with its structural and symbolic features became a crucial element in the Islamic architecture as well as the other architectural cultures. Even if the dome has lost its structural importance by the development of building technology, it still maintains its importance today due to, its symbolic features. The current public acceptance of the mosque architecture in Turkey is the most concrete indication of this situation. It is noticeable that, the majority of the mosques, built in this era, have a tendency to emulate the classical Ottoman mosques. Moreover, the mosque construction process does not go through a comprehensive inspection, rather the mosques are shaped according to the appreciation perceptions of the user group and the knowledge and the skills of the foremen. Therefore, the majority of the mosques today cannot reach a successful architectural quality comparing to the imitated classical mosques in terms of the relationship with the context, the balances of the masses, the proportions and quality of the interior space. In addition, the public acceptances of the mosque architecture, restricts the contemporary quests of trying new experiments. In this sense, the authority and responsibility that should be given to the architects in mosque architecture, became out of order in practice . When the content of architectural education in Turkey has been analyzed, it was observed that the students of architecture are adequately educated in the fields of the Islamic architecture, places of worship, perception and formal understanding. This situation makes think that, the people with an architecture education, will be freed of the stereotyped ideas of the mosque architecture. With this approach, this thesis aims to examine the differentiation of perceptual effect of the dome in contemporary architecture according to architectural education level.
In the content of the study, perception research towards contemporary mosque architecture has done, perceptual analysis of field study is limited to the dome item. Survey technique were used as the method of the study. Roofing systems were selected from different functions and divided into six groups representing the variations of function, form and stylistic relations. Using the selected samples, questionnaires were prepared to measure the forms of perceptions of participants. A survey was conducted with two different groups; the first was the students who have just started their architectural education and the second was those who are about to complete their education. Through analyzing their responses, the differentiation of the perceptual effect of dome has been examined.
As a results of the study, it has been found that, the comprehension and the style preferences of the mosque architecture are effected by the architectural education level. It has been also observed that the architectural education level affects the awareness of the participants in terms of the formal decompositions of domes used in several buildings of different functions. In other words, it has been clarified that as the level of the architectural education increases, the dominant role of collective imagination of the dome decreases in contemporary mosque architecture.
Key words: Contemporary mosque, dome, perception of form, architecture education
... The fact that both trained and un-trained viewers focused on negative, blank spaces to define ... Both artists and non-art-ists seek to define shapes in geometric patterns dynamically presented in ... Pattern p4g was the most... more
... The fact that both trained and un-trained viewers focused on negative, blank spaces to define ... Both artists and non-art-ists seek to define shapes in geometric patterns dynamically presented in ... Pattern p4g was the most diffi-cult to discern and thus draw correctly, while pmg and ...