Slavistics

Record of the Macedonian language from the 16th century

The texts presented for analysis in this article were produced by the Institut Detudes Slave, De L'universite De Paris in 1958, and are a study based on words and phrases from Macedonia in the 16th century. It is one of the earliest manuscripts written in a purely Macedonian vernacular tongue, and its content was collected from the village of Bogatsko, which is found in the region of Kostur in the south-west of Macedonia. The author remains anonymous and the only likely conclusion that can be drawn is that he may have spoken the Macedonian language natively or acquired it as an additional tongue due to living in close proximity to people who spoke it. The texts were written using the Greek alphabet, which was not uncommon in the Macedonian Peninsula during the Ottoman period, as similar examples with the Albanian and Vlach languages have demonstrated.
Vocabulary and Linguistic Characteristics The texts reveal distinctive local features that have tenaciously survived the ages, and are still present in a number of today's spoken Macedonian dialects. This fact reveals the remarkable consistency of the Macedonian language despite the lack of state support or schooling until the 20th century. Below is a sample of words from the texts, along with linguistic characteristics peculiar to the language of the Macedonians. Animal/Food/Anatomy Terms - Mrave (Ants); Tsurvets (Worm), Sokol (Falcon), Vraptsi (Birds), Golobi (Pigeons), Kokoshki (Chickens), Petel (Rooster), Oftsi (Sheep), Kozi (Goats), Jagne (Lamb), Mechika (Bear), Elen (Deer), Lisitsa (Fox), Kon (Horse), Krusha (Pear), Meso (Meat), Sireni (Cheese), Jajtsa (Eggs), Vino (Wine), Sol (Salt), Zhito (Grain), Koska (Bone), Gas (Buttocks), Kuro (Penis), Made (Testicles). Unique and Loan Words - The word Galuhtsi (Mice) is used, which can also be said as Gluhtsi or Gluftsi, and Macedonians are the only people who use this word. The word Veligden (Easter) is used, pronounced with the 'g' in Macedonian only. Turkish loans are very rare, one example being Jorgano (Blanket). Dialectal and Jat Features - The Kostur region contains dialects that have retain several archaic characteristics, such as the word Ranka (Hand) rather than the more common Macedonian variant of Raka. An interesting trend is found in the use of multiple transitions of the Jat feature that is present in various Macedonian and Slavonic dialects. For example, the text employs the word Dedo (Grandfather) and not Djado, yet Hljap (Bread) and not Lep or Leb. Definite Articles - The typical Macedonian postfixed definite article is exhibited in words such as Krushata (The Pear) and Dushata (The Soul). It is also noted in the word Patot (The Path) for 'the path' , although as the case of Jorgano (The Blanket) demonstrates, the 't' at the end can also be dropped, as in several of today's Macedonian dialects.
Words and Phrases, Unchanged for Centuries. Containing a rich glossary and in excess of 300 words and phrases, the texts demonstrate the strength of the Macedonian language through preservation. Following is a comparison of sentences between the texts and the Macedonian dialect of Bitola as spoken today. 16th cent., Kostur dialect 21st cent., Bitola dialect Gospodine, brate, da si zdrav, da si prost, ostavi ni da spime, ela da jame, i da pieme, dol da pojdime, da rabotime. Gospodine, brate, da si zdrav, da si prost, ostai ne da spiame, ela da jaime, i da piame, dolu da pojdime, da rabotime. Imate hljap-o da kupime, imate vino da kupime, ot koja strana da pojdime vo Bogatsko. Imate lep da kupime, imate vino da kupime, od koja strana da pojdime vo Bogatsko. As can be clearly noticed, most of the vocabulary and grammar is identical. All of the elements that would later be required to rejuvinate the Macedonian people as they were shaking off centuries of subjugation, were present during this period. The language of the people had solidified, a tradition of heraldry and symbolism had developed which incorporated the emblem of a rapant lion and historical figures from Macedonia's past, and the churches continued preserve the local customs and serve as cultural centres for the population. The significance of all these elements together cannot be overstated, the language of medieval Macedonia is the same as the language of the Macedonians today. Unfortunately, only a small portion of the larger amount of Macedonian literature from the Middle Ages has survived, much of it being looted and destroyed by Greek-speaking officials, clerics and teachers. Nevertheless, Macedonian as a language reached its current form centuries before the creation of the Macedonian Peninsula states in the 19th and 20th centuries.

This article presents Slavic languages in diaspora (SLD) from a broad geographic and diachronic perspective, i.e., worldwide and including old and new Slavic migrant communities with diverse historical and political backgrounds. Accordingly, the definition of SLD is discussed on the one hand within the paradigm of contact linguistics and historical dialectology and on the other hand within the paradigm of the sociolinguistics of migrant communities. The article provides linguistically significant information from the history and demography of Slavic migrant communities (Russian, Polish, Ukrainian, BCMS, Bulgarian, and Czech) and describes their sociolinguistic framework. Furthermore, the article gives a brief comparative overview of the main linguistic features of SLD and the current state of research in the field.

https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopedia-of-slavic-languages-and-linguistics-online/diaspora-slavic-languages-in-COM_036122

In his book, Alexander Jakobidze-Gitman traces the evolution of the attitude toward Stalinism in post-Soviet cinema. Initially, the post-Soviet-era film-makers focused primarily on the "demonic" aspects of Stalin, which were, incidentally, first attributed to him even during his lifetime. Later, another cinematic tradition, which established itself by the mid-2000s, pictured the Stalinist era as both tragic and heroic: characters displayed exceptional humanness, not so much despite but rather because of the adverse circumstances. At the same time, some filmmakers sought to represent certain aspects of Stalinism with an ironic distance. Together, these two trends successfully incorporated many vertiges of that era into present-day mass culture. An alternative attitude was taken by art-house cinema: instead of trying to reconstruct history it sought to create specific means of expression to portray the very act of remembering.

“The Nation of Doves” or “the Core and Power of Hungarian Infantry”?
The Relationship of Slovaks with the Military according to Statistics
from the 18th and 19th Centuries and within the Ideology of Slovak Nationalists.
In the process of constructing national ideology, two opposing narrations were formed defining the relationship of Slovaks to the military and army.  The first of them tried to defend an equal position of the Slovak nation or the Slovak tribe of the Slavic nation in the Hungarian Kingdom. It highlights the current and historical merits of the Slovaks in defence of the Hungarian homeland, their traditional loyalty to the Kingdom and throne, bravery and other attributes referring to military qualities. A pantheon of national heroes and martyrs was formed, which aimed to elevate collectively through the glorious deeds of ancestors
self-confidence. The second narration brought to the national discourse the "myth of the dove", of a peaceful Slavic nation. This was in essence
a plebeian myth oriented towards the people, who were the embodiment of collective heroism and did not need to seek its confirmation in the past. People understood as the non-historical mass, became a bearer of continuity, an object of worship. At the same time, they represented these values ​​inside and outside the national Community.

"The History of Peter the Great’s Reign" by Nikolaj Ustrjalov and its reverberation in visual arts: On the issue of truth and verisimilitude in science and art

The article considers the research approach Nikolaj Ustrjalov takes in his "History of Peter the Great’s Reign" (1858–1863) and the significance of this work. Particular attention is paid to the appendices of Ustrjalov’s "History", which consist of numerous verbal and visual sources. The article also discusses how Ustrjalov’s work influenced the depiction of Peter and his epoch in graphics and painting.

Valuable artifacts have long been pillaged from Macedonian cities, churches, monasteries, and spread all over the world. Today we can find them in museums or private collections in NewYork, Paris, Berlin, Moscow, Belgrade, Athens, Thessaloniki, Sofia, Zagreb, and so on. But one of the worst episodes in this centennial robbery happened during the Bulgar occupation in 1916.

System of Slavic calendar created on old Aryan astronomy and mathematical system 60. Work show all astronomical body's who influenced yearly procession of festival. It show  how division of year on 28 lunar mansion influenced in order of festivals during the year with four corner of the world. Also identified the astronomical connections with planets and gods. For a first time full reading of Zbruh idol ....

Produkcja radzieckich korespondencji gazetowych w czasie II wojny światowej – o niektórych trudnościach badawczych / Production of Soviet front news during II World War – about some difficulities of the research; published in:  Korespondent wojenny. Etyka – historia – współczesność, pod red. K. Wolnego-Zmorzyńskiego, J. Snopka, W. Furmana, Kielce 2012, s. 125-146

In the year 1646 eighty-two presbyters of the Orthodox church made an oath of fidelity at the castle Uzhgorod. The spreading of the union had a huge impact on the whole Orthodox church in the Ung county. The change began during the uprising of Francis II. Rákóczi when a lot of presbyters withdrew from the oath of fidelity and they came back to the Orthodox church. In the post we focus on a number of these Orthodox returnees and on their repeated re-inclination to the union in the year 1726. We will focus our research on a region of Ung county. Concerning the paper, we will primarily benefit from administrative documents of Latin bishops.

The settlement name, Kaba, occurred, in medieval times, in
several regions of the territory of historical Hungary: in Transdanubia,
in Bihar county, in the then territory of Szabolcs county, in Great
Cumania. Similarly popular was it as a personal name in various areas
of the country, mostly in places where so-called “supplementary”
tribes settled down together with Hungarians in the time of the
Hungarian Conquest, or later, tribes mostly of ethnically Turkish
origin: Kabar, Uz, Pecheneg, Cumanian). The settlement Kaba, chosen
as the topic of the present discussion, belonged to the one-time
Szabolcs, later Bihar counties, nowadays it is a village in Hajdú-Bihar
county. The presumably Turkish origin of the name can justly be
assumed since the word “kaba” occurs in several Turkish languages,
and since it is characteristic of several nations of Turkish ethnicity (the
same is valid for Hungarian) that place names are often derived from
personal ones. The village Kaba in the one-time Szabolcs county was
subjected in medieval times to a peculiar institution of Árpád-age
Hungary, the “dukedom”. Governing the territory of the dukedoms were the high-ranking relatives of the reigning Árpád dynasty, the
“dukes”. The conquered supplementary tribes fell under the authority
of the actually governing duke, thus it can be stated with great
probability that the village Kaba in Szabolcs county took its name
according to the usage of one or another of these tribes: it was
transformed into a place name from a personal one.

Do tej pory pokutuje w oficjalnej nauce pogląd o niepiśmienności Słowian przed misją braci Cyryla i Metodego. Ale, co ciekawe, ten sam osąd dotyczył także do niedawna ludów germańskich, z czego obecnie już się wycofano, pozostawiając jedynie Słowian w absurdalnej pustce niepiśmiennictwa wczesnego średniowiecza, choć taki R. Page w swej popularnej pracy o runach jeszcze pisze: Powszechnie uważa się, że plemiona germańskie były niepiśmienne aż do chrystianizacji, kiedy to Kościół przyniósł im naukę chrześcijańskiego Rzymu; kiedy nauczył je zarówno czytać i pisać, jak i co to jest grzech i pokuta. Twierdzenie to, chociaż zasadniczo prawdziwe, zawiera w sobie _pewne uproszczenie. Niektóre ludy germańskie miały swój własny sposób pisania, z charakterystycznym alfabetem nazwanym runicznym, którego litery zwane są runami. Obecnie wiemy, że runy stanowią zapis wczesnych stadiów rozwoju języków gockiego, duńskiego, szwedzkiego, norweskiego, angielskiego, fryzyjskiego, frankijskiego i różnych języków plemion środkowych Niemiec oraz że być może służyły innym językom germańskim, nie pozostawiwszy żadnego, widocznego śladu do dziś. Według danych archeologicznych najstarsze istniejące runy są datowane na drugi wiek e.ch. Pismo to funkcjonowało w niektórych regionach poprzez wieki średnie, aż do wczesnych czasów nowożytnych.

Cóż można do tego dodać, chyba jedynie to, że taki znany runolog Page – nie wiedzieć czemu – zapomniał wymienić Słowian, jako tych, którzy bez żadnych wątpliwości także używali pisma runicznego, o czym zapewne musiał wiedzieć, a świadczą o tym niezbicie znajdywane artefakty, kroniki i relacje historyczne. Niestety wszystko wskazuje na to, że jest to kolejny przykład niezrozumiałej manipulacji faktami, przypominający politykę historyczną z czarnego okresu dziejów Europy.

Dodatek: czcionka TTF Runy_slowianskie do pisania w Wordzie http://marek-medrzak.pl/runy_slowianskie_kosinski.7z

The new Czech translation, made after nearly 70 years, of Vladimir Mayakovsky's poems in two volumes by Jana Kitzlerová and Vojtěch Frank. The first volume contains: The Backbone Flute; The Cloud in Trousers;  The Man; That's What; The War and the World; Love. It is accompanied by explanatory notes by Vojtěch Frank and an essay "The Poet of Love, Pain and Defiance" (pp. 193-218) written by Jana Kitzlerová.

Український асоціативний словник укладено за матеріалами психолінгвістичного експерименту з носіями української мови. Цей Словник продовжує традиції української лексикографії в галузі укладання асоціативних словників, започатковані Н. П. Бутенко. Охоплює слова різних частин мови, що дає змогу розширити дослідження ментального лексикону і відтворити значні фрагменти вербальної пам'яті носіїв української мови і культури. Реакції респондентів чоловічої і жіночої статі у Словнику подані окремо, що дає змогу використовувати його матеріали для ґендерних досліджень. Розглянуті цілісно, матеріали Словника допомагають виявити культурно-специфічні особливості концептуальної картини світу, що втілена в українській мові. Для мовознавців і викладачів української мови, перекладачів, психологів, соціологів і студентів усіх зазначених спеціальностей."

[Прошу прощения за искажение шрифтов на сайте! Для их корректного воспроизведения скачайте, пожалуйста, pdf!]
Статья посвящена выходным записям и маргиналиям Архангельского евангелия 1092 г. Рассматриваются три записи писца Мичка: криптограмма из пяти вписанных в крест букв, запись о заставке покоем и пространная покаянная выходная запись, начало которой повреждено; дается полное прочтение датированной выходной записи пресвитера Петра, использовавшего в ней нестандартные сокращения; публикуется находящаяся под ней маргиналия о ВЕРБЛЕНЫХ КРЕСТАХ, не привлекавшая ранее внимания исследователей; рассматривается запись Завида на последнем листе рукописи.

Aleksey A. Gippius, Savva M. Mikheev. Towards the reading of the notes in the Arkhangelsk Gospel of 1092
The paper focuses on the colophons and marginalia of the Arkhangelsk Gospel of 1092. The following three scribal notes of Michkо are considered: a cryptogram of five letters inscribed in the cross, a note about a П-shaped headpiece and a lengthy penitential colophon, the beginning of which is damaged. A full reading of the dated colophon of presbyter Peter, who used non-standard abbreviations in it, is given. The first publication of a marginalium about “verblenye” crosses is offered. The note of Zavid on the last page of the manuscript is analyzed.

This paper explores the process of building a new literary community of the young Russian-language writers in Kazakhstan starting from the 2000s. As a response to the shortcomings of previous literary infrastructure, writers created new ways of writing and literary interactions that can be called a new literary economy. The concept of literary economy refers to the act of a new literature creating its own infrastructure and literary space, with the objective of joining the world literary space. The young Kazakhstani authors produce a new type of literature by (re-)writing language, time and space, and in doing so they produce new bilingual, historical and spatial imagination that results in a new identity. In this process of rewriting, authors create surplus value for their works and capitalize on their particular literary and cultural identities. By ‘value’ I mean new meanings and new ways of being Russophone.

The confessional picture of some towns in Uh county in the middle of the 18th Century-
The development of the towns belonging to Territorial lord in Ung county is specific from various aspects,  one  of  which  is  an  insight  into  the  denominational  composition  in  towns  Sobrance,  Pavlovce nad Uhom, Veľ ké Kapušany, Serednie and Uzhhorod. In the middle of the 18th century the  development  started  in  the  Ung  county  after  the  consequences  of  the  rebellion  of  Francis  II  Rákóczi  as  well  as  after  a  plague  epidemic,  which  was  reflected  in  the  denominational  composition of inhabitants. In the report we focus on the monitoring of current Catholic Revival in Ung county as well as on the status of parish and sacred architecture of all denominations. We limit our research to a period between the 30s and 40s of the 18th century.
Key words: Ung county, Catholic Revival, towns, Jews, Reformed, Uniats, the Catholic Church.

Una delle ragioni per cui si studia l’andamento dello slang è spesso il tentativo di comprenderne le modalità che portano all’espansione nello standard letterario di elementi del linguaggio sub standard. Un ruolo significativo in tal senso è attribuito al gergo dei giovani, a cui si imputa l’ampia diffusione dei gergalismi dalla comunicazione orale quotidiana ai media, alla pubblicistica, sino ai moderni testi letterari. Una chiara conseguenza di ciò è la propagazione dello stile basso in una generale condizione di imbarbarimento linguistico.
La lingua dei giovani è lo specchio di una parte fondamentale del pensiero e della concezione di una comunità linguistica. Tuttavia, una volta constatata l’importanza della conoscenza e dell’analisi di tale sottosistema linguistico-sociale, ci si imbatte nella altrettanto oggettiva complessità di descrivere un fenomeno dai confini opachi e dal contenuto estremamente mutevole.
Tanti sono i lavori dedicati allo studio del socioletto giovanile russo, ma ancora molti argomenti necessitano di essere approfonditi. In questa trattazione si è cercato di rispondere a varie domande, e in particolare: perché regna una tale confusione terminologica nel tentativo di definire il fenomeno? Da dove arrivano i gergalismi? Come se ne formano di nuovi? Quanto è importante conoscere lo slang per un parlante non nativo? A ognuna di esse è riservato un capitolo della tesi.

O bogach Słowian pisało wielu autorów, zarówno dawnych kronikarzy, jak i współczesnych historyków i religioznawców. Niestety wydawać się może, że im więcej się pisze na ten temat, tym mniej jest on czytelny dla ogółu odbiorców, jak i kolejnych badaczy podejmujących próby jego zgłębienia.

Prawda o rodzimym kulcie Słowian jest bowiem owiana tajemnicą, którą należy wydobyć z przeszłości, oczyścić z propagandowych naleciałości i zakłamań, odnaleźć jej skrawki i ułożyć z nich całość, jak się układa obrazek z puzzli. To nie lada zadanie, ale jakże kuszące i warte podjęcia na nowo.

Podział ról i ustalenie hierarchii w słowiańskim kulcie nastręczało dużych problemów historykom, a wielu autorów, nie rozumiejąc istoty wiary słowiańskiej i nie doceniając wiedzy jaką Słowianie posiadali o kosmosie i prawach rządzących światem, nazbyt często błędnie opisywało funkcje i pozycje poszczególnych bogów w słowiańskim panteonie.

Sam też przekonałem się, że to nie łatwa sprawa i moje poglądy w tym temacie ewoluowały wraz z poszerzaniem wiedzy z zakresu religioznawstwa, historii, mitologii, etnografii, lingwistyki, kulturoznawstwa, archeologii, etnogenetyki, klimatologii, astronomii i innych dziedzin. Co więcej myślę, że ten proces poznawczy wciąż powinien trwać, bo uważam, że zdobywanie wiedzy i samorozwój to jedne z ważniejszych celów ludzi myślących.

Zakładam więc, że być może za jakiś czas będę musiał skorygować pewne tezy i idee jakie zawarłem w tym opracowaniu, jednak już dziś chciałbym się podzielić z Czytelnikami swoją wiedzą i wnioskami w tym zakresie. Ewentualne nowe ustalenia czy weryfikację własnych poglądów na ten temat mogę zamieścić w kolejnych publikacjach, dlatego nie zwlekając podjąłem próbę uporządkowania, analizy i rekonstrukcji panteonu słowiańskich bogów i istot mitycznych, korzystając z dostępnych materiałów źródłowych i literatury przedmiotu oraz własnych badań i przemyśleń.

W pamiętniku Cezara „O wojnie galijskiej”  (łac. Commentarii de bello Gallico), opisującym 9 lat wojen galijskich (58-50 p.n.e.), czytamy o wielu nazwach i ugrupowaniach plemiennych oraz o informacjach geograficznych, które wykorzystywano do rekonstrukcji obrazu antycznej Galii i Germanii. Problem w tym, że łacińskie transliteracje lokalnych nazw pozostawiają wiele do życzenia, a językoznawcy głowią się nad ich pochodzeniem. Niestety w tych zabiegach pomijają oni w ogóle możliwość ich wendyjskiej (prasłowiańskiej) etymologii, gdyż przyjmują bezmyślnie fałszywy paradygmat naukowy, że Wędów / Wendów (Prasłowian) wówczas nie było na tych terenach. Zapominają też przy tym o obecności Wenetów w Armoryce i Brytanii, którzy bezsprzecznie byli związanie z Wendami.

W tym krótkim opracowaniu staram się przekazać najważniejsze informacje z pamiętników Cezara o wojnie z Galami, Brytami, jak i Germanami, którzy często angażowali się w lokalne potyczki za lewym brzegiem Renu, stając po różnych stronach konfliktu. Bacznie przyglądam się też możliwym źródłosłowom poszczególnych nazw własnych i miejscowych podawanym przez Cezara. Dostrzegam w nich wendyjskie korzenie, co może wydać się szokujące po pierwszym czytaniu. Mam nadzieję, jednak, że po bliższym zapoznaniu się z faktami i przedstawioną przeze mnie argumentacją, niektóre propozycje etymologii wydadzą się przekonujące.

A genuine historical testimony of Macedonia before the big geopolitical reshuffle in 1878.

„Every nation that has glorious deeds is a glorious nation. However, beside all the glorious deeds, if those deeds remain unknown, the nation shall also remain unknown. Therefore it is necessary to collect and preserve all those glorious deeds in history, because history is the guardian of a nation’s life, and so future generations shall know, respect, accept and support it...“
                                                                                                                                Jovan Dragašević

„Powieść minionych lat” jest jednym z najważniejszych źródeł na temat najdawniejszych dziejów Rusi Kijowskiej, a także Polski i Słowiańszczyzny. Zapis kronikarski pierwszych edycji dochodzi do 1117 roku, a znane redakcje różnią się nieznacznie, w zależności od okresu powstania.
Mimo, iż tekst ten jest dobrze znany istnieje sporo rozbieżności w jego tłumaczeniu zarówno na język rosyjski, jak i polski. Dlatego wokół wydarzeń podawanych przez Nestora i jego pomocników oraz następców, narosło wiele mitów i niejasności, a historycy tradycyjnie prześcigają się w interpretacjach, co niestety czasem zaciemnia sprawę, zamiast ją rozjaśniać. Jednym z takich przykładów jest tłumaczenie zapisu o Wołchach, którzy mieli gnębić Słowian nad Dunajem, co spowodowało ich migrację nad Wisłę. Spotyka się tu głównie wyjaśnienie, że Nestorowi chodziło o Włochów (Rzymian), Franków, Bizantyjczyków lub sporadycznie Wołosów (Włachów), co już jasno pokazuje, jakie niezgodności istnieją wśród uczonych w tym względzie. Innym problemem jest rozumienie pochodzenia Rusów, mimo iż latopisiec wyraźnie odróżnia ich od Szwedów, Normanów, Danów, czy Gotów, to jednak większość akademików, na podstawie tego przekazu, uznaje ich za Skandynawów, utożsamiając raczej bezpodstawnie właśnie ze Szwedami, czy Normanami.
W niniejszym opracowaniu staram się uporządkować wiedzę przekazaną w „Powieści”, zwłaszcza dotyczącą Lachów, Polaków i Polski oraz pochodzenia Słowian. Zwracam też baczną uwagę na kwestie dyskusyjne, próbując przedstawić własne stanowisko wobec problemów związanych z odczytem treści tego dzieła i jej właściwego rozumienia.
Mam nadzieję, że powrót do tego tematu i odrzucenie mitów z nim związanych, powielanych w literaturze od lat, stanie się pretekstem do wznowienia dyskusji o znaczeniu „Powieści dorocznej” także w badaniach historycznych dotyczących naszego kraju oraz pomoże w formułowaniu właściwych wniosków o lechicko-polskich dziejach.

Словарь русского языка XI~XVII вв. является незаменимым справочником в первую очередь для филологов - историков русского и церковнославянского языка, а также для историков, философов, богословов, культурологов и искусствоведов; он может быть использован в вузовском преподавании старославянского языка, исторической грамматики русского языка, истории русского литературного языка и для разработки разнообразных спецкурсов филологического и историко-культурного характера.