Weu

European Space Policy (ESP) in May 2007  put as priority the need to improve coordination and synergies between defence and civilian space programmes and technologies, in a user-driven approach and to set up a structured dialogue with all actors involved.Has the  responsible for the ESDP body the necessary means to address these challenges?

H εκμετάλλευση του Διαστήματος συμβάλλει ουσιαστικά στην εθνική ασφάλεια. Tα κράτη οφείλουν ως ορθολογικοί δρώντες να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που παρέχει η διαστημική τεχνολογία για να ενισχύσουν περαιτέρω την ασφάλειά τους. Μέσα στα τρία Μέρη που to απαρτίζουν παραθέτει τεκμηριωμένα τις μέχρι σήμερα στρατηγικές, πολιτικές και τακτικές διαστάσεις της χρήσης του Διαστήματος, αναλύει την απειλή που αντιμετωπίζει σήμερα η Ελλάδα μέσω των προηγμένων τουρκικών δορυφορικών δυνατοτήτων καθώς και την ελλιπή υποδομή που έχει αναπτύξει μέχρι σήμερα η χώρα και προτείνει μία σειρά από μέτρα που θα επέτρεπαν την ανάπτυξη αντίστοιχων ελληνικών ικανοτήτων.
Παρέχεται ένα εκτεταμένο υπόβαθρο σχετικά με τα δορυφορικά συστήματα και τους κύριους τρόπους λειτουργιών αυτών, όχι μόνο στην υποστήριξη της αμυντικής και εξωτερικής πολιτικής μίας χώρας, αλλά και στις επιχειρήσεις, στις οποίες μάλιστα το Διάστημα χαρακτηρίζεται ως κλασσικός πολλαπλασιαστής ισχύος. Παράλληλα όμως αναλύονται για πρώτη φορά και οι αδυναμίες τους (πχ διαλύοντας την μέχρι σήμερα ευρέως διαδεδομένη αντίληψη ότι οι δορυφόροι μπορούν ανά πάσα στιγμή να «βλέπουν» τα πάντα).
Ομοίως είναι η πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία που ο ρόλος των δορυφόρων στην προαγωγή της διαφάνειας γίνεται τόσο φανερός. Καταγράφεται η σημαντική επίδραση των δορυφόρων στην άρση των λανθασμένων αντιλήψεων στις σχέσεις ΗΠΑ-Σοβιετικής Ένωσης, σχετικά με το επίπεδο των εξοπλισμών της τελευταίας, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στο «χάσμα των πυραύλων». Τέτοιες λανθασμένες αντιλήψεις έκαναν τις ΗΠΑ να καλλιεργούν φόβους για ανύπαρκτες απειλές και να υιοθετούν στις αναλύσεις τους το «χειρότερο δυνατό σενάριο».  Όλα αυτά οδήγησαν στα τέλη της δεκαετίας του ’50 στην κορύφωση του ψυχρού πολέμου, από εν πολλοίς λανθασμένες αντιλήψεις.
Στο βιβλίο καταγράφονται οι σημαντικότερες τάσεις που έχουν παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια και οι οποίες αμβλύνουν τον σαφή διαχωρισμό των κρατών σε «έχοντες» και «μη-έχοντες» δορυφορικές δυνατότητες. Αυτές οι τάσεις αποτελούν «ευκαιρίες» για μία χώρα, όσο μικρή και να είναι, ώστε να αποκτήσει πρόσβαση  στα ωφελήματα που παρέχει το Διάστημα. Η ανάγκη αυτή καθίσταται επιτακτική για την Ελλάδα αφού το βιβλίο, αναλύοντας τις συναφείς τουρκικές διαστημικές δυνατότητες, καταλήγει ότι η Τουρκία έχει καθορίσει μία πολιτική για το Διάστημα, που την υλοποιεί μέσω ενός συνεπούς Διαστημικού προγράμματος, η ολοκλήρωση του οποίου θα κάνει το ελληνικό αμυντικό σύστημα πιο τρωτό.
Ακολούθως εξετάζεται η υφιστάμενη κατάσταση στην χώρα μας. Η Ελλάδα στερείται ενός εθνικού φορέα που θα διαχειρίζεται συγκεντρωτικά όλα τα ζητήματα του Διαστήματος και συνεπώς δεν διαθέτει κάποια πολιτική γι’ αυτό. Από πλευράς Προγράμματος για το Διάστημα έχουν αναπτυχθεί αποσπασματικές δραστηριότητες σε διάφορους θεματικούς τομείς που είτε έχουν αποτύχει, είτε βρίσκονται για πολλά χρόνια στο στάδιο της ανάπτυξης.
Το βιβλίο κάνει μία εκτεταμένη ανάλυση για το τι πρέπει να γίνει στην Ελλάδα  Προτείνονται δραστικές θεσμικές και οργανωτικές διευθετήσεις σε εθνικό επίπεδο, ενώ γίνονται συγκεκριμένες προτάσεις για την ανάπτυξη μίας Εθνικής Πολιτικής αλλά και ενός Προγράμματος Εθνικής ασφάλειας για το Διάστημα που θα απαντά κατ’ ελάχιστον σε βασικές ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων. Και στην περίπτωση αυτή προτείνονται οργανωτικές αλλαγές στην δομή των ΕΔ, αλλά και ορισμένες αρχές βάσει των οποίων θα πρέπει να γίνεται η εκμετάλλευση του Διαστήματος.
Το βιβλίο αυτό, έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό στην ελληνική βιβλιογραφία. Εφοδιασμένο με κατάλληλη, εκτενή βιβλιογραφία και παραρτήματα που παρέχουν περαιτέρω πληροφορίες σε βάθος, το «Διάστημα και Εθνική Ασφάλεια» επιτρέπει την για πρώτη φορά ευρεία πρόσβαση του κοινού σε ένα χώρο που μέχρι πρότινος ήταν περιορισμένος σε λίγους ειδικούς.  (ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑ, Αθήνα 10 Δεκεμβρίου 2002).

                                                                              ./.

Space and National Security: Political and Strategic Dimensions. This reference book examines the 45 years of global space exploitation for national security purposes by the main space actors. This volume is organized around two major parts and three appendices:
The first part is an introduction. The analysis is looking first at the basic technology and physical parameters of outer space systems. Then it addresses the dawn of the space era and the space competition race between the United States and the U.S.S.R and its implications to the Cold War. It then deals with the various civilian and military uses of space assets. The book focuses strongly on the strategic, tactical and political dimensions of uses of outer space. Then the study examines developments and global trends that are relevant for the development of any national space policy and space programme.
The second part of the book focuses on the operational questions surrounding the current situation in Greece in outer space, stressing the need for a series of changes and proposes the development of a national space policy. It then identifies the needs and capabilities needed for defence purposes and compares them with a detailed analysis of the performance characteristics of existing and proposed satellite systems in the field of the earth observation and telecommunications domain. In the process the study raises questions about the limitations of some space systems covering all requirements. At the end of the analysis certain solutions are proposed with priorities.
The appendices deal with the military space programmes of US and U.S.S.R in their various aspects, the developments in the civilian/commercial earth observation systems, ant the rest military space programmes of countries like France, Germany, Italy, Spain, UK and Israel.
It is hoped that this book will serve as a valuable reference document for the concerned public in their deliberations on issues relating to outer space exploitation for security and defense purposes and its future developments.

This chapter deals with the origins of the European space security and defense effort. The main thrust of the argument in this paper runs as follows. All institutional space security and defense discussions were facilitated by an existing space security culture in Europe. This culture goes back several decades. The main institutional actor which paved the way for its creation was the Western European Union. The WEU now may has ceased to exist, but its space security culture it created remained. As such it facilitated the EU to recognize the importance of space activities in its Common Security and Defence Policy.

Contribution to DRAFT OPINION, on Europe and Space: Turning to a new chapter (COM(2000)597 – C5-0146/2001 – 2001/2072 (COS)), of the Committee on Foreign Affairs, Human Rights, Common Security and Defence Policy for the Committee on Industry, External Trade, Research and Energy. Draftsman: Ioannis Souladakis, European parliament.

The Justification of the Greek contribution to the originally aforementioned proposed document is as follows:
1.  The Commission document links the strategy for space and the technical means for implementing this policy. The draftsman takes the view that this document should be simpler and address only the strategy and not the technical means for implementing it, which is the business of the space programme.
2.  The document under consideration, which was drawn up by the Commission together with the ESA, attaches limited importance to the use of space for international security and has three objectives:
-  'strengthening the foundation for space activities',
-  'enhancing scientific knowledge for a better understanding of our planet' and
-  ' reaping the benefits for markets and society'.

The draftsman would add a further point:
- to strengthen the implementation of CFSP in this field in order to establish a European presence in the use of space, especially after the tragic events of 11 September 2001.
3.  CFSP is covered only by the third objective of the strategy document, and is further limited in scope in the analysis of this objective, since CFSP is associated exclusively with the thematic area of global observation and global change, which ignores the fact that satellite telecommunications, navigation and positioning and information from satellite systems constitute a basic precondition for the development of European security and thus fall within the framework of CFSP. However, the same document acknowledges that space activities in Europe have so far been largely focused on the first two objectives and points out that the technical capabilities exist to meet all three.

4.  The limited attention paid to CFSP is due in all probability to the fact that:
- CFSP is still under development,
- the ESA which - owing to the task assigned to it - attaches greater importance to relations with research and industry, played a key role in drawing up this document.
5.  The draftsman takes the view that the most competent authority for satellite matters which raise security issues is the satellite centre of the WEU which from the beginning of 2002 will be a European Union agency. Owing to the present transitional period which runs until the end of 2001, this body has not been properly used to address issues falling within its sphere of competence. This applies both to the above document and to the joint Task Force.
6.  The draftsman believes the forthcoming report on European Space Policy should become the principal document on which the EU will base its planning of space activities. In its deliberations on setting out a clear European Space Policy, the EU should take account of the existing multiannual programmes of the UN's Committee on the Peaceful Uses of Outer Space and its Committee on Disarmament, as well as of the relevant experience of the WEU.

The Committee on Foreign Affairs, Human Rights, Common Security and Defence Policy appointed Ioannis Souladakis draftsman at its meeting of 20 March 2001.
It considered the draft opinion at its meetings of 5 November and 21 November 2001.
At the latter meeting it adopted the conclusions unanimously, with 2 abstentions.

Then the Commission, adopting EP recommendation, added a new chapter to the original document recognisin the CFSP aspects in it, entitled: 4.3.4. Common European Security and Defence Policy aspects.

Η ανακοίνωση στόχευε να δείξει τη πολιτική χρήσης του Διαστήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις επιπτώσεις αυτής στην ασφάλεια των Κρατών-Μελών.
Παρουσιάστηκε το θεσμικό πλαίσιο στην Ε.Ε η Πολιτική της Ε.Ε. για το Διάστημα και κυρίως στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας. Επίσης αναφέρθηκαν οι διατιθέμενες ικανότητες στους ευρωπαίους πολίτες, μέσω του Προγράμματος της ΕΕ στο Διάστημα στους ακόλουθους 4 τομείς:
Της παρατήρησης γης μέσω του προγράμματος Copernicus, του εντοπισμού θέσης και πλοήγησης της ΕΕ, μέσω του προγράμματος Galileo, της επίγνωσης της Διαστημικής κατάστασης μέσω του προγράμματος SSA και τέλος των υπό ανάπτυξη κυβερνητικών επικοινωνιών Govsatcom.
Τέλος έγινε αναφορά στις επερχόμενες τάσεις στο τομέα του Διαστήματος, οι οποίες αναμένεται να δημιουργήσουν σοβαρές προκλήσεις την επόμενη δεκαετία για τις οποίες τόσο η ΠΑ, αλλά και οι ΕΕΔ, πρέπει να ενημερωθούν και να ορθολογικά να προετοιμαστούν. Ενδεικτικές προκλήσεις είναι και οι ακόλουθες:
    α. Τομέας πληροφοριών. Η εκμετάλλευση των δωρεάν εικόνων του προγράμματος Copernicus, σε συνδυασμό με τα επεξεργασμένα αποτελέσματα φωτοερμηνείας που παρέχονται στα σώματα ασφαλείας από το Δορυφορικό Κέντρο ΕΕ για τη προσυνορική εικόνα, μπορούν συνδυαζόμενα με το υφιστάμενο στις ΕΔ στρατιωτικό σύστημα Helios-2, να δημιουργήσουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες.
    β. Πλοήγηση & Εντοπισμός θέσης. Το σύστημα Galileo αναμένεται να δώσει νέες διαστάσεις στα θέματα ακρίβειας θέσης, αλλά κυρίως στα θέματα έρευνας-διάσωσης, από τα τέλη 2018 που αναμένεται να γίνει επιχειρησιακό. συνεπώς αξίζει να διερευνηθεί πως η ΠΑ δύναται να επωφεληθεί από ένα τέτοιο σύστημα.
    γ. Επικοινωνίες. Η επερχόμενη συμμετοχή στους δορυφόρους τηλεπικοινωνιών GovSatcom επαναφέρει στο προσκήνιο τόσο το θέμα χρήσης των δορυφορικών τηλεπικοινωνιών ως backup των υφιστάμενων δικτύων, όσο και την εκμετάλλευσή τους σε ζητήματα κινητών επικοινωνιών για κατάλληλα μέσα της ΠΑ.

In this article, the author makes to explain the progress in the European Union foreign policy. The Common Foreign and Security policy is the agreed foreign policy of the European Union (EU) for mainly security and defence diplomacy and actions. The author provides an analysis, which deals only with a specific part of the EU external relations within the context of globalism and characterization of the global development of the EU foreign policy.

Η κρίση και ο Πόλεμος στον Περσικό κόλπο (1990-1991), υπήρξε μια δυναμική παρουσίαση των δυνατοτήτων που απορρέουν απο τις νέες τεχνολογίες. Αυτών που επιτρέπουν την χρήση οπλικών συστημάτων υψηλής ακρίβειας, όσο και εκείνων που εξασφαλίζουν την ταχύτερη διακίνηση των πληροφοριών και του συντονισμού των δυνάμεων. Ανάμεσα στις νέες τεχνολογίες που τα αποτελέσματα τους προβλήθηκαν ιδιαίτερα έντονα, ήταν η χρήση δορυφορικών συστημάτων. Ήταν ίσως η πρώτη φορά, που το μεγάλο κοινό αντελήφθη στην πράξη την μεγάλη, στρατηγική και τακτική, συμβολή των δορυφορικών συστημάτων στις πολεμικές επιχειρήσεις, αφού η χρήση τους επηρέασε τόσο σημαντικά την πορεία και το αποτέλεσμα του πολέμου. Παράλληλα όμως ο ίδιος πόλεμος αποκάλυψε σημαντικές αδυναμίες, που εντοπίζονται κυρίως στους τομείς των πληροφοριών και επικοινωνιών. Η μελέτη αυτή θα εστιαστεί στα δορυφορικά συστήματα (στρατιωτικά-εμπορικά), που χρησιμοποίησαν οι συμμαχικές δυνάμεις, στην θετική συνεισφορά τους καθώς και στις αδυναμίες που εντοπίστηκαν.

Η υπόψη Μελέτη εκπονήθηκε ενόψει της ανάληψης της Προεδρίας ΔΕΕ από την χώρα κατά το πρώτο εξάμηνο του 1998 και στοχεύει να δώσει στον αναγνώστη μία περιληπτική διαχρονική εικόνα του ρόλου της ΔΕΕ, των προοπτικών της αλλά και να ενημερώσει για τον τρόπο που είναι οργανωτικά και επιχειρησιακά δομημένη η ΔΕΕ.
Στο θεωρητικό υπόβαθρο των διεθνών σχέσεων καταγράφονται οι διάφορες τάσεις που έχουν διαφανεί έτσι ώστε ο αναγνώστης να αντιληφθεί την πολυπλοκότητα που παρουσιάζει το θέμα του ευρωπαϊκού περιβάλλοντος ασφαλείας, αφού το τέλος του ψυχρού πολέμου δημιούργησε την ανάγκη επαναπροσδιορισμού του ρόλου του ΝΑΤΟ και κατά συνέπεια την ανάγκη επανακαθορισμού των ευρωατλαντικών σχέσεων.
Σημειώνεται ότι η ασύμμετρη εξάρτηση της Ευρώπης από τις ΗΠΑ καθ’όλη την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου στηρίχθηκε στην αναγκαιότητα οικοδόμησης της Ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής στην βάση της ατλαντικής λογικής. Η κατάρρευση του Ανατολικού μπλοκ επανεργοποίησε τις διαδικασίες προσδιορισμού των θεμελιωδών δομών άμυνας και ασφάλειας του ευρωπαϊκού Συστήματος.
Το ερώτημα που καλείται να απαντήσει ένας φιλόδοξος μελετητής, αφορά στο ποιες θα είναι αυτές οι νέες δομές. Η παρούσα Μελέτη θέτει ένα λιγότερο φιλόδοξο στόχο. Εξετάζοντας διαχρονικά τον ρόλο της ΔΕΕ ως δείκτη των τάσεων αυτονόμησης ή όχι του ευρωπαϊκού αμυντικού συστήματος, επιδιώκει να ανιχνεύσει τις τάσεις εκείνες που διαφαίνονται να επικρατούν, στη βάση των οποίων θα αποσαφηνιστεί μελλοντικά εάν η ευρωπαϊκή λογική ή η ατλαντική λογική, ή ακόμα ένας ενδιάμεσος συνδυασμός θα υπερισχύσει ως οργανωτική αρχή στην υπό διαμόρφωση νέα ευρωπαϊκή τάξη πραγμάτων.