Ziemie białoruskie pod niemiecką okupacją w okresie I wojny światowej Wstęp Na przestrzeni całej swojej historii terytorium Białorusi oraz jego mieszkańcy zawsze znajdowali się na skrzyżowaniu kultur: pomiędzy Wschodem a Zachodem,... more
Ziemie białoruskie pod niemiecką okupacją w okresie I wojny światowej Wstęp Na przestrzeni całej swojej historii terytorium Białorusi oraz jego mieszkańcy zawsze znajdowali się na skrzyżowaniu kultur: pomiędzy Wschodem a Zachodem, pomiędzy katolicyzmem a prawosławiem. W czasie pierw-szej wojny światowej Białoruś znalazła się w samym centrum kataklizmu wojennego. Wojenna i dyplomatyczna rywalizacja pomiędzy Niemcami a Rosją, starania o terytorium Wileńszczyzny i Grodzieńszczyzny ze strony Polski, Litwy i Ukrainy-to wszystko nie sprzyjało próbom Białorusinów do zapewnienia sobie własnej państwowości. Niewątpliwie I wojna światowa wyznaczyła dalsze dzieje Białorusinów jako narodu, wówczas świadomego już swojej odrębności. Okres okupacji niemieckiej 1915-1918 roku na terytorium Białorusi pozostaje w niedostateczny sposób rozpoznany zarówno przez historiografi ę białoruską, jak i polską. Większość badań białoruskich historyków zajmu-jących się pierwszą wojną światową związana jest albo z nieokupowanym białoruskim terytorium, uchodźctwem, albo rozwojem białoruskiego ruchu narodowego i formowaniem białoruskiej państwowości. Z punktu widzenia polskiej historiografi i niemiecka okupacja terytorium białoruskiego (Ober Ost) zawsze znajdowała się na marginesie zainteresowań. Historycy polscy zajmujący się kwestią kształtowania się wschodnich granic II Rzeczypospolitej nie uwzględniają w dostateczny sposób wpływu, jaki na przebieg tego procesu odegrała niemiecka okupacja ziem białoruskich w czasie Wielkiej Wojny. Bez wątpienia ciekawe rezultaty może przynieść kompleksowe zajęcie się tym regionem, zwłaszcza że był on zamieszkały przez przedstawicieli wielu narodowości, którzy znaleźli się pod obcą okupacją, byli zależni od silniej-szych państw, a wpływ na ich życie miały również ogólnoeuropejskie procesy i odleglejsze wydarzenia. W badaniach nad konfl iktami narodowościowymi na tym obszarze należy wszechstronnie uwzględnić nie tylko miejsce lokalnej społeczności w założeniach okupanta niemieckiego, ale przede wszystkim perspektywę zwyczajnych ludzi, którzy zamieszkiwali ten obszar.
Причины Первой мировой войны и обстоятельства ее начала являются тайной, тщательно оберегаемой победителями. Англосаксонская историография проклинает «германский милитаризм» и «безумного кайзера»; в самом лучшем случае политики тех времен... more
Причины Первой мировой войны и обстоятельства ее начала являются тайной, тщательно оберегаемой победителями. Англосаксонская историография проклинает «германский милитаризм» и «безумного кайзера»; в самом лучшем случае политики тех времен представляются «лунатиками», которые не ведали, что творили. Не следует быть столь наивными, история совсем не такова, как нам ее рисуют заинтересованные лица. «Судьба решила против нас, - писал бывший рейхсканцлер Теобальд фон Бетман-Гольвег. - Пусть враги чувствуют себя победителями, они все же не являются судьями… Вполне объективно в состоянии будет судить только позднейший историк».
