mesleki ve teknik anadolu lisesi

İş gücü analizi teknik bir konu olmasından dolayı, iş analizini yapan kişilerin, belli bir bilgi birikimine ve iş deneyimine sahip olması gerekir. İş analizi yapan kişilere iş analisti denir. İşletmelerde iş analistleri çalışanlarından olabileceği gibi daha profesyonel ve objektif olacağı için çoğunlukla danışmanlık yapan kişilerden destek alınması tercih edilir. İş gücü analisti, bir işi yapmakta olan personelden ve onların amirlerinden gözlem, mülakat, anket gibi yollarla edindiği bilgileri kendi uzmanlık bilgileriyle birleştirerek iş gücü analizi yapar. İş gücü analizinde işi yapan personel değil, sadece işin kendisi analiz edilir. İş gücü analisti, işi kimin yaptığına ve nasıl yapması gerektiğine karışmaz. O sadece, işin nasıl yapıldığını dikkate alır. İş gücü analizi, fiilen çalışan işçilerin iş başındaki çalışma davranışlarının objektif olarak ölçümüne dayalı olarak yapılmalıdır. Analistler işle ilgili bilgileri, mülakat veya anket yöntemleri kullanarak işi yapan işçinin kendisinden veya amirinden sağlayabilir veya gözlem yaparak elde edebilirler. İş gücü analizi sürecinde işlere ilişkin veriler, genel olarak işlerin içerdiği görevlerin nasıl yapıldığını, kullanılan araç, gereç, malzeme ve teçhizatı, işin içerdiği tehlikelere, gerektirdiği yetenek ve öğrenim düzeyine, işin fiziksel ve sosyal çevre koşullarına ilişkin bilgiler yer alır. İş gücü analizi bilgileri elde edildikten sonra iş tanımları ve iş gerekleri haline getirilir. İş gücü analizi bilgileri, işletme içinde aşağıdaki alanlarda

3 kullanılır. Organizasyon şemasının oluşturulması: İş gücü analizi bilgileri, organizasyon yapısı oluşturulurken alınan kararlar için temel teşkil eder. Personel seçimi ve İşgücü planlaması: İş gücü analizi bilgileri, boşalan veya yeni görevlerde çalıştırılmak üzere işletme içinden veya dışından personel almak için bilinmesi gerekli olan iş gücü niteliklerini ortaya koyar. (Bilgi, eğitim, kişilik özellikleri, deneyim vb.) İş ve araç gereç dizaynı: Örneğin muhasebe personelinin dosya dolabının uzak olması sebebiyle çok defa kalkıp dolaba gidiyorsa bu iş analizi ile saptanabilir. Böylece zaman, kalite ve maliyette avantajlar elde edilerek iş analizi bilgileri, işin basitleştirilmesi veya geliştirilmesi şeklinde değişikliklere gidilmesi gereğini ortaya koyabilir. Personel eğitimi: İş gücü analizi, eğitim programları düzenlenirken ihtiyaç duyulan, işin ne tür ve hangi düzeyde bilgi gerektirdiği konularda ön bilgi sağlar.

4 Performans değerleme ev ücret yönetimi: İş gücü analizleri, çalışanların işlerini ne derece başarıyla yerine getirdiklerinin belirlenmesi ve personele yaptığı işin karşılığını adil biçimde verecek bir ücret sistemi geliştirilmesine yönelik çabalara işlerin birbirine göre olan önem derecelerini, gerektirdikleri personel niteliklerini ortaya koyarak katkıda bulunur. Belirsizlikten kaynaklanan sorunların azaltılması: İş gücü analizi bilgileri, personelin işine ilişkin olarak kendisinin ve işletmedeki diğer çalışanların yaşadıkları belirsizlikleri azaltır. İş analizi bilgileri hangi görevlerin hangi işi yerine getirenin sorumluluğunda olduğunu kesin olarak ortaya koyar. İş tanımları ve çalışma formları ile personelden beklentiler netleşir.

5 Bakanlığımızca, 56 binin üzerinde öğrencinin eğitim aldığı organize sanayi bölgelerindeki (OSB) mesleki ve teknik eğitimi mercek altına alan ilk rapor yayımlandı. Rapora göre, OSB'lerdeki mesleki ve teknik Anadolu liselerinde eğitim alan tüm öğrenciler dikkate alındığında en sık tercih edilen mesleki alanlar sırasıyla, yüzde 20,18'lik oranla elektrik-elektronik teknolojisi, yüzde 15,49 ile makine teknolojisi ve yüzde 8,02 ile endüstriyel otomasyon teknolojileri olarak belirlendi. Bakanlığın altıncı raporunda "Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) Mesleki ve Teknik Eğitim" ele alındı. OSB'lerde mesleki ve teknik eğitimin iyileştirilmesi ile ilgili önerilerin de yer aldığı rapor, bu kapsamda yazılmış ilk rapor olma özelliğini taşıyor.

6 56 BİN ÖĞRENCİ MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM ALIYOR Rapora göre, OSB'lerdeki mesleki ve teknik eğitim, mesleki ve teknik Anadolu lisesi (MTAL) ve mesleki eğitim merkezi (MEM) olmak üzere iki farklı kurumda veriliyor eğitim öğretim yılında OSB'lerdeki mesleki ve teknik eğitim kurumlarında toplam 56 bin 334 öğrenci eğitimine devam ediyor. Bu öğrencilerin 45 bin 514'ü (yüzde 80,79) MTAL, 10 bin 820'si (yüzde 19,21) MEM eğitimleri alıyor. OSB kapsamındaki mesleki ortaöğretim kurumlarında eğitim alan öğrenciler, Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı mesleki ortaöğretim öğrencilerinin yaklaşık yüzde 3'ünü oluşturuyor. EN FAZLA ÖĞRENCİ BURSA, KONYA VE KOCAELİ'DE Öğrenci sayısının en yüksek olduğu iller sırasıyla Bursa, Konya ve Kocaeli olarak belirlendi. OSB'lerde yer alan mesleki ve teknik Anadolu liselerinde eğitim alan tüm öğrenciler dikkate alındığında en sık tercih edilen mesleki alanlar sırasıyla, Elektrik-Elektronik Teknolojisi (yüzde 20,18), Makine Teknolojisi (yüzde 15,49) ve Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri (yüzde 8,02) oldu.

7 OSB'lerde öğrencilerin yüzde 70'i özel mesleki ve teknik eğitim kurumlarında Organize Sanayi Bölgelerinde yer alan mesleki ve teknik eğitim kurumlarında toplam 56 bin 334 öğrencinin 45 bin 514'ü (yüzde 80,79) MTAL'larda okuyor. MTAL öğrencilerinin ise 32 bin 62'si (yüzde 70,44) özel, 13 bin 452'si (yüzde 29,56) resmi kurumlarda eğitim alıyor. Özel sektörün mesleki ve teknik eğitimdeki payının artırılması amacıyla OSB'lerde yer alan özel mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarına öğrenci başına teşvik uygulaması 2012 yılından itibaren uygulanıyor eğitim-öğretim yılı itibarıyla teşvik kapsamı OSB dışındaki özel mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarını da kapsayacak şekilde genişletildi.

8 - "MESLEKİ EĞİTİMİN OSB'LERDEKİ ÜRETİM ALANLARIYLA UYUMU GÜÇLENDİRİLMELİ" OSB'lerde mesleki ve teknik eğitimin güçlendirilmesine yönelik önerilerin de yer aldığı değerlendirme raporunda, sanayi bölgelerinde öne çıkan bazı alanlarda eğitim verilmediği tespit edildi. Raporda, OSB'lerin sunduğu imkanlardan maksimum yararlanılabilmesi için buralardaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında eğitim verilen alanlar ile üretim yapılan alanların uyumlaştırılması önerisi yer aldı. "OSB'LERDE MESLEKİ EĞİTİM MERKEZLERİ YAYGINLAŞTIRILMALI" Milli Eğitim Bakanlığına bağlı 18 ildeki OSB'lerde 32 MEM hizmet veriyor ve bu kurumlarda 10 bin 820 öğrenci eğitim alıyor yılı sonunda MEM mezunlarının yüzde 88'i mezun oldukları alanlarda istihdam edildi. Raporda, mezun olunan alanlarda istihdamın oldukça yüksek olması göz önüne alınarak sanayinin kalfa ve usta ihtiyacının karşılanmasında büyük öneme sahip olan MEM 'lerin diğer OSB'lerde de kurulması ve kapasitelerinin artırılması önerisi dikkati çekti.

9 Yürütücülüğünü Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Mahmut Özer'in yaptığı Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları serisinin altıncısı Emine Eroğlu, Dr. H. Eren Suna, Dr. Hande Tanberkan ve Ümare Altun tarafından hazırlandı. Şekil 1Organize Sanayi Bölgelerinde ki Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumlarında Eğitim Gören Öğrencilerin Kurum Türlerine Göre Dağılımı Kaynak: MEB, Organize Sanayi Bölgelerindeki Mesleki ve Teknik Eğitim Raporu, 2019

10 Şekil 2Organize Sanayi Bölgelerinde Yer Alan MTAL Öğrencilerinin Mesleki Alan Dağılımı Kaynak: MEB, Organize Sanayi Bölgelerindeki Mesleki ve Teknik Eğitim Raporu, 2019

11 Şekil 3 İllere Göre Organize Sanayi Bölgelerinde Yer Alan MTAL'lerde Öğrenci ve Öğretmen Sayıları Kaynak: MEB, Organize Sanayi Bölgelerindeki Mesleki ve Teknik Eğitim Raporu, 2019

Milli Eğitim Bakanı Selçuk, mesleki ve teknik eğitimin güçlendirilmesi için yapılan çalışmalara son aylarda büyük hız verildiğini söyledi.

Sektörle kurulan işbirliklerinde önemli bir döneme girildiğini söyleyen Selçuk, artık işbirliklerinde sektörün hem eğitim hem de yönetim süreçlerinde daha aktif katkı sunabildiğini söyledi.
Milli Eğitim Bakanlığı olarak mesleki ve teknik eğitim kurumlarının kalitesine odaklanarak kalite güvence sisteminin kurulması için aylardır çalışma yaptıklarını bildiren Selçuk, bu çalışmaların tamamlandığını söyledi.
Ziya Selçuk, konuşmasına şöyle devam etti: Mesleki ve teknik eğitimde son zamanlarda çok önemli dönüşümler yaptık. Mesleki ve teknik eğitimin güçlenmesi en önemli önceliklerimizden birisi. Bu kapsamda mesleki ve teknik eğitim veren okullarımızın tamamı için kalite güvence sistemi kuruyoruz.
MEB olarak mesleki ve teknik ortaöğretimde kalitenin sürekli artırılmasını ve mesleki ve teknik eğitim veren okullar arasındaki farkın iyileştirilmesini hedefliyoruz.
Burada öncelikli amacımız, okullarımızda kalite kültürünü geliştirmek ve böylece kalitelerini sürekli iyileştirmeleri için okullarımıza destek vermektir. Bu konuda ilk uygulamayı sektörle yaptığımız işbirlikleri kapsamındaki proje okullarından başlatıyoruz.


Dış değerlendirme ekiplerinde işbirliği yaptığımız sektör temsilcileri de yer alabilecek. Kurumsal dış değerlendirmede başarılı okullarımızın görünürlüğünü artıracağız. İyi uygulama örneklerinin tüm okullarımıza yaygınlaştırılması ile ilgili de çalışmaları eş zamanlı yürüteceğiz.



Kalite güvencesi yönergesi yayımlandı
Bakan Selçuk, mesleki ve teknik eğitim kurumları kalite güvencesi yönergesini de yayımladıklarını belirterek "Böylece Bakanlık olarak, mesleki ve teknik eğitimle ilgili dönüşüme bir yenisini daha eklemiş olduk.
Kalite güvencesi yönergesine göre mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının senede bir defa kendi öz değerlendirme raporunu hazırlayacaklarını söyleyen Selçuk, şunları söyledi:
Öz değerlendirme raporu her okulun kendi imkanları ve belirlenen temalarda hedeflerini, hedeflerine ulaşma süreçlerini, bu süreçleri nasıl iyileştirecekleri ve hedefler doğrultusunda yaptıklarını kanıta dayalı bir şekilde içerecek.
Mesleki ve teknik eğitim kurumları beş senede en az bir defa kurumsal dış değerlendirmeye tabi tutulacak. Yönergeye göre kurumsal dış değerlendirme ekibinde sektör temsilcileri de bulunabilecek.

Bu çalışmanın temel amacı, anadolu ve mesleki ve teknik anadolu lisesine devam eden öğrencilerin mesleki karar düzeylerini öğrenim gördükleri lise türlerine göre karşılaştırmaktır. Bu çalışmanın bir diğer amacı ise öğrencilerin mesleki karar düzeyleri ile yaşam amaçları ve pozitiflik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Betimsel tarama modelinin kullanıldığı bu araştırma; Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan üç farklı ildeki altı farklı lisede 4. sınıfa devam eden toplam 304 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Veriler; Mesleki Karar Envanteri (Çakır, 2004), Yaşam Amaçları Ölçeği (İlhan, 2016), Pozitiflik Ölçeği (Çıkrıkçı, Çiftçi ve Gençdoğan, 2015) elde edilmiştir. Öğrencilerin Mesleki Karar Envanterinden aldıkları puanlar ilişkisiz örneklemler t-testi ile incelenmiştir. Analiz sonucuna göre anadolu lisesi öğrencilerinin puan ortalaması 71.45, mesleki ve teknik anadolu lisesi öğrencilerinin puan ortalaması ise 82.37’dir. Bu iki grubun puanları arasındaki farklılık anlamlı bulunmuştur [t(302)=-4.009; p<.001]. Her iki lise grubunda öğrencilerin mesleki karar düzeyleri ile pozitiflik ve yaşam amaçları arasındaki ilişkileri ortaya koymak amacıyla ayrı ayrı yapılan korelasyon analizi sonucuna göre; anadolu lisesi öğrencilerinin mesleki kararsızlıkları arttıkça dışsal yaşam amaçları artmakta (r=.16) ve pozitiflik düzeyi (r=-.22) azalmaktadır. Mesleki ve teknik anadolu lisesi öğrencilerinde ise mesleki kararsızlık arttıkça içsel yaşam amaçları (r=-.31) ve pozitiflik düzeyleri (r=-.39) azalmaktadır. Mesleki karar düzeyinin yordanmasına ilişkin yapılan çoklu doğrusal regresyon analizi sonucuna göre; anadolu lisesi öğrencilerinde dışsal yaşam amaçları ile pozitifliğin [R2=.06, F(2, 147)=4.835, p<.01], mesleki ve teknik anadolu lisesi öğrencilerinde ise içsel yaşam amaçları ile pozitifliğin [R2=.19, F(2, 151)=18.216, p<.001] anlamlı birer yordayıcı olduğu görülmüştür. Araştırmanın bulgularına göre; mesleki ve teknik anadolu lisesine devam eden öğrencilerin daha fazla mesleki kararsızlık yaşadığı, bireyin kendine, geleceğine, diğer insanlara güvenine ve yaşam memnuniyetine ilişkin olan algılarıyla ilişkili pozitiflik düzeylerinin her iki öğrenci grubunun mesleki karar düzeylerinde önemli bir değişken olduğu, anadolu lisesi öğrencilerinde dışsal amacın, mesleki ve teknik anadolu lisesi öğrencilerinde ise içsel yaşam amaçlarının mesleki karar düzeylerinin yordanmasında önemli olduğu söylenebilir.