Ca 2018 35
Ca 2018 35
Ca 2018 35
Punjab Times, Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 20451 N. Plum Grove Rd., Palatine, IL 60074 Ph:847-359-0746, Fax:847-705-9388
sRImfn jI,
vfihgurU jI kf Kflsf] vfihgurU jI kI Piqh]
iswK gurduafrf sYn hojy, kYlIPornIaf dI pRbMDk kmytI sQfnk sMgq
dy kuJ srokfr quhfzy nfl sFJy krnf cfhuMdI hY:
1[ iswK sMgq ipCly swqr sfl qoN pfiksqfn ivcly gurduafiraF dy
drsLnF leI lFGy vfsqy vfihgurU awgy ardfs krdI af rhI hY. hfl hI
ivc nvjoq isMG iswDU ny Bfrq ivc rihMdy iswKF vfsqy krqfrpur, pfiksqfn
ivcly gurduafiraF dy drsLnF df rfh KolHx dI sMBfvnf bxfeI hY. ieh
iek bhuq vwzI gwl hY aqy 2019 ivc gurU nfnk dyv jI df 550vF pRkfsL
idhfVf mnfAux leI bhuq sLfndfr mOkf hovygf.
sfzI sLRomxI akflI dl, sLRomxI gurduafrf pRbMDk kmytI aqy idwlI
gurduafrf pRbMDk kmytI nUM bynqI hY ik DVybMdk isafsq qoN Aupr AuT ky
ies pRfjYkt dI zt ky hmfieq kIqI jfvy. Auh Bfrq dI kyNdr srkfr ivc
afpxf asr rsUK vrq ky ies sMBfvnf nUM amlI rUp idvfAux aqy dunIaF
Br ivc vsdI iswK sMgq dIaF imhrF pRfpq krn.
2[ qusIN hfl hI ivc amrIkf ivc isafsI sLrx (polItIkl asfeIlm)
hfsl krn vfly iswKF bfry kuJ ibafn idwqy hn ijs nfl iswKF ivc vfd-
ivvfd KVHf ho igaf hY. sfzI bynqI hY ik qusIN amrIkf ivc iemIgRysLn
mfmilaF ivc dKl dyx qoN prhyj rwKo.
Bfrq dI lIzrisLp nUM nOjvfnF vfsqy rujLgfr dy mOky pYdf krn leI
iemfndfrI nfl Xqn krny cfhIdy hn qF jo lokF nUM hornF dysLF ivc
polItIkl asfeIlm lYx leI JUTy bhfny nf bxfAuxy pYx. aijhf isafsI
mfhOl isrijaf jfvy ik lokF nUM afpxI gwl kihx dI afjLfdI imly aqy
lokF leI aihm mOikaF dIaF vrygMZF mnfAux dI afjLfdI hovy. ienHF ivc
1980 qoN 2000 drimafn vfprIaF GtnfvF sLfml hn ijnHF ivc hjLfrF
iswKF nUM afpxIaF jfnF kurbfn krnIaF peIaF.
3[ hfl hI ivc afeI jsits rxjIq isMG dI jFc irport ny gurU gRMQ
sfihb dI byadbI dy dosLIaF nUM jwg jfhr kr idwqf hY. gurU gRMQ sfihb
iswKF df sLbd gurU hY. sLRomxI gurduafrf pRbMDk kmytI aqy idwlI gurduafrf
pRbMDk kmytI Dfrimk sQfnF dy srbrfh hn. AunHF nUM pUrI musqYdI nfl kMm
krnf cfhIdf hY qF jo dosLIaF nUM dysL dy kfnUMn muqfbk sKq qoN sKq sjLf
imly. ieMnf hI nhIN, dosLIaF nUM ies iGnfAuxy jurm bdly iswK pMQ ivcoN
Cyikaf jfvy.
quhfzy afAux leI bhuq bhuq DMnvfd. AumId hY, sMgq dIaF ienHF
bynqIaF vwl qusIN pUrf iDafn idEgy.
siqkfr sihq,
BuipMdr (bfb) isMG iZwloN
26 agsq 2018
vIkaYNz) nUM svyry 10:30 vjy qoN hovygf. isMG Kflsf, sRI drbfr sfihb; BfeI gurU Gr dI pfrikMg qoN ielfvf
ivsLysL gwl ieh hovygI ik amrIkf ‘c qfjivMdr isMG, sRI drbfr sfihb; BfeI aYvrgrIn vYlI hfeI skUl, Cboieaf
pihlI vfr gurbfxI dy 31 rfgF df ivsLysL hrbljIq isMG, ipwplI sfihb, imzl skUl, kYroiln klfrk aYlImYNtrI
kIrqn drbfr 31 agsq qoN 2 sqMbr aMimRqsr; bIbI gurnIq kOr, torFto aqy skUl ivc hovygI aqy AuQoN PrI sLtl
qwk hovygf. BfeI hrlv isMG, sYkrfmYNto ielfhI bfxI srivs df pRbMD hovygf. pRbMDkF ny smUh
kIrqn drbfr ivc pdmsRI BfeI dy kIrqn rfhIN sMgqF nUM inhfl krngy. sMgqF nUM bynqI kIqI hY ik smfgm dy
inrml isMG, sRI drbfr sfihb; zf[ ies mOky ngr kIrqn vI hovygf jo iqMny idn hfjLrIaF Br ky gurU kIaF
gu r nfm isM G , pM j fbI XU n IvristI, gurduafrf sfihb qoN cwl ky gurduafrf KusLIaF pRfpq kro jI.
Gas Station,
Truck Stop and
Convenience Stores
For Sale or Lease
In Indianapolis, Indiana
Ph: (317) 308-1050
adhoyee@gmail.com
ieMzIafnf ivc gYs stysn
L ,
trwk stfp qy knvInIaYNs
stor lYx leI sMprk kro
Pon: 317-308-1050
28-31
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (4)
Gurdip Kaur
Pon: 916-695-0035 National Center For Homeopathy- USA
Live on Jas TV
Gurdip Singh Sandhu
Realtor (M.A., B.Ed.) E-mail: realtorgurdip@gmail.com Saturday 9:30AM and Sunday 4PM (Pacific Time) Email:
CA DRE.# 02032641 www.gurdipkaur.bhhser.com 7021 Village Park Way, Dublin, CA 94568 Homeomedicine@yahoo.com
*trwk zrfieivMg skUl srkfr qoN mfnqf pRfpq hY Call For Special Price
*lfiesYNs lYx AuprMq kMm/jOb dI gfrMtI Kashmir S. Thandi
*irhfiesL aqy eyarport qoN cuwkx qy Cwzx df Kfs pRbMD Office: (866) 933-3038
*2-3 hPiqaF ivc pRoPYsLnl trwk zrfievr bxo Balhar S. Ranu Cell:916-502-7733
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (6)
Punjab Times rfhul gFDI dy ibafn qoN akflI kyNdrI iswK ajfieb Gr ‘c lwgI
Established in 2000
19th Year in Publication qy kFgrsI afhmo-sfhmxy zf[ rGbIr isMG bYNs dI qsvIr
cMzIgVH: ÈRomxI akflI dl dy ies df jvfb idMidaF muwK mMqrI aMimRqsr: ÈRomxI kmytI vwloN iswK ik ÈRomxI kmytI vwloN kyNdrI iswK ajfieb
Published every Saturday
ivDfiekF ny ivDfn sBf ivc kFgrs dy kYptn amirMdr isMG ny ikhf ik 1984 ivdvfn zf[ rGbIr isMG bYNs dI iewCf ƒ Gr dy nvInIkrn qihq ieQy
by A B Publication Inc.
kOmI pRDfn rfhul gFDI vwloN 1984 dy dy dMigaF nfl kFgrs df koeI sbMD nhIN pUrI krn leI ieQy kyNdrI iswK ajfieb mltImIzIaf iswK imAUËIam df vI pRbMD
20451 N Plum Grove Rd.
iswK kqlyafm ivc kFgrs df koeI hwQ hY aqy kuJ kFgrsI nyqfvF dI iksy vI Gr ivc mltImIzIaf iswK imAUËIam kIqf jfvygf.
Palatine, IL 60074-2018
nf hox dy idwqy ibafn Aupr srkfr ƒ qrHF dI ÈmUlIaq isrP ivakqIgq pwDr sQfpq kIqf jfvygf. ÈRomxI kmytI vwloN AunHF ikhf ik zf[ rGbIr isMG bYNs
Gyrn df Xqn kIqf, ijs df muwK mMqrI qy ho skdI hY. zf[ bYNs dI qsvIr kyNdrI iswK ajfieb ny iswK aYnsfeIklopIzIaf iqafr krn
Ph:847-359-0746 kYptn amirMdr isMG ny iqwKf jvfb idwqf. AunHF ibkrm mjITIaf dy ibafn ‘qy Gr ivc sQfpq kIqI geI. dy nfl-nfl pM j mltImIzIaf isw K
Fax:847-705-9388 ies mOky ibkrm mjITIaf ny ikhf sKq pRqIikiraf idMidaF ikhf ik dMgy ies qsvIr qoN prdf htfAux dI imAUËIam vI bxfey sn, ienHF ivcoN iek
Email:punjabtimes1@gmail.com ik rfhul gFDI ny aijhf ibafn dy ky vfprn mOky qF mjITIaf msF awT sflF rsm hirmMdr sfihb dy muwK gRMQI igafnI KzUr sfihb ivc hY. AunHF dwisaf ik zf[
www.punjabtimesusa.com iswKF dy ËKmF Aupr nmk iCVikaf hY df sI aqy suBfivk hY ik Auh AudoN bwcf jgqfr isMG, akfl qKq dy jQydfr bYNs dI iewCf sI ik aijhf hI mltImIzIaf
aqy iswKF df kqlyafm krvfAux vfly bwGI ‘c huMdf hovygf. Aus ƒ ies msly igafnI gurbcn isMG, ÈRomxI kmytI iswK imAUËIam aMimRqsr ivc vI sQfpq
Editor: kFgrsIaF ƒ Auc ahudy bKÈy hn. akflI bfry kI pqf. AunHF ny ies sMjIdf msly pRDfn goibMd isMG lONgovfl, qKq kysgVH kIqf jfvy. AunHF aYlfn kIqf ik zf[ bYNs
Amolak Singh Jammu ivDfiekF ny iswK kqlyafm dIaF qsvIrF ‘qy iswKF dIaF BfvnfvF nfl Kyzx Auqy sfihb dy jQydfr igafnI rGbIr isMG ny dy huiÈafrpur iËlHy ‘c siQq ipMz mfxk
Astt. Editors: vI hfAUs ivc lihrfeIaF. akflIaF ƒ qfVnf kIqI. sFJy qOr Auqy kIqI. ZyrI ivc Dfrimk lfiebRyrI vI sQfpq
Jaspreet Kaur ies mOky sRI lONgovfl ny aYlfn kIqf kIqI jfvygI.
Kuljeet Singh
bfdlF iKlfP kfrvfeI qoN
Our Columnists
BwjI kYptn srkfr
iksfnF ƒ Jony dy Krfby leI
Gurbakhsh Singh Bhandal
Baljit Basi
Ashok Bhaura
(sPf iek dI bfkI) 11[47 kroV rupey jfrI
vfps ley jfxy sn qy sRI akfl qKq qoN
muafPI vI idvf idwqI geI sI. srkfr
Tarlochan Singh Dupalpur
irport ivc ÈRomxI akflI dl dy cMzIgVH: kYptn srkfr ny agsq dy pihly hPqy qrn qfrn iËlHy ivc BfrI
pRDfn suKbIr isMG bfdl dI BUimkf df vwloN zyrf pRymIaF iKlfP sbUq hox dy
Major Kular mINh nfl Jony dI Psl ƒ phuMcy nuksfn dI BrpfeI leI 8633 iksfnF ƒ 11[47
iËkr kridaF zy r f isrsf dy mu K I bfvjUd nrmI vrqI jFdI sI aqy iswKF
kroV dI muafvËf rfÈI jfrI kIqI hY. muwK mMqrI dy inrdyÈF ‘qy kfrvfeI kridaF
gurmIq rfm rhIm isMG nfl muMbeI ivc iKlfP prcy drj kr idwqy jFdy sn.
California: mfl ivBfg ny muafvËf rfÈI jfrI kr idwqI hY.
iPlm adfkfr akÈy kumfr nfl mIitMg pVqflIaf kimÈn ny bfdlF dy rfj ivc
Shiara Dhindsa muwK mMqrI ny qrn qfrn iËlHy dy izptI kimÈnr ƒ muafvËf rfÈI sbMDq
df hvflf idwqf igaf hY. mIitMg ivc zyrf srkfrI qMqr iek qrHF nfl PylH hox df
Photographer iksfnF ƒ qurq vMzx dI hdfieq idwqI hY. kuwl 9558 rkby ivcoN KzUr sfihb qihsIl
muKI dI iPlm clfAux bfry smJOqf hox hI iËkr kIqf hY. kuwl imlf ky jFc
661-703-6664 dy ipMz jOhl Zfey vflf, muMzf ipMz, guwjrpurf aqy DuMdf ivc 4616 eykV aqy qrn
dI gwl khI geI hY. srkfr qy akflI kimÈn ny bfdlF ƒ doÈI Tihrfieaf sI
qfrn qihsIl dy ipMz kMbo Zfey vflf, DuMn Zfey vflf, GVkf aqy cMbf klF ivc 4942
dl dI zyrf isrsf nfl pUrI qrHF gMZ- qy sKq kfrvfeI dI mMg kIqI sI pr
eykV Jony dI Psl mINh nfl Krfb hoeI hY.
qup hox dIaF GtnfvF df iËkr kridaF kYptn srkfr vwloN apxfeI rxnIqI kuJ
Sacramento hor hI ieÈfrf kr rhI hY.
Gurbarinder Singh Raja
ikhf igaf sI ik zyrf muKI qoN kys vI
eIznbrg ‘c gurduafry ‘qy
916-533-2678
jhfË agvf mfmly ‘coN sqnfm
Distributed in: pYtrol bMb nfl hmlf
California, Illinois, Indiana, Ohio,
Michigan, Wisconsin, Mississippi,
pfAuNtf qy qijMdr pfl isMG brI eIznbrg, ieM g lY N z: ieQy
Iowa, Arkansas, Massachusetts, nvIN idwlI: idwlI hvfeI awzy qoN jrnYl isMG iBMzrfvfly dI jylH qoN irhfeI gurduafrf gurU nfnk iswK tYNpl ‘qy
Texas, Virginia, Nevada, Washington, sRIngr jf rhy hvfeI jhfË ƒ 29 sqMbr krfAux vfsqy dl Kflsf dy pMj nOjvfn pYtrol bMb nfl hmly ivc gurduafry df
Oregon, Arizona, Georgia, Florida, 1981 ƒ agvf krky lfhOr lY jfx dy 29 sqMbr 1981 ƒ idwlI qoN sRIngr jf muwK duafr sV igaf qy dIvfn hfl qwk
New York, New Jersey, Connecticut, doÈI BfeI sqnfm isMG pfAuNtf aqy BfeI rhy hvfeI jhfË ƒ agvf krky pfiksqfn awg dIaF lptF PYl geIaF. ies Gtnf
Oklahoma, Pennsylvania, Missouri, qijMdr pfl isMG ƒ idwlI dI pitaflf siQq lfhOr lY gey sn. ies krky kfrn iswK BfeIcfry dy ihrdy vlUMDry gey
Kentucky, Kansas hfAUs kort ny dyÈ DRoh dy mukdmy qoN brI pfiksqfn ‘c 1986 ivc AunHF ƒ Aumr hn.
kr idwqf. kYd dI sËf hoeI sI. AunHF dwisaf ik jfxkfrI anusfr somvfr svyry pMj
zfk rfhIN prcf mMgvfAux leI jwj ajY pFzy ny dovyN mulËmF ƒ lfhOr jylH qoN sËf pUrI krn mgroN Auh vjy dy krIb vfprI Gtnf qoN bfad
sflfnf cMdf: 100 zflr sMivDfn dI Dfrf 20(2) aqy isafsI Èrn lYx leI amrIkf aqy BfeI gurduafry ivc hMgfmI siQqI nfl nijwTx
pMj sfl leI: 450 zflr sI[afr[pI[sI[ 300 qihq dohrI sËf nf qijMdr pfl isMG kYnyzf cly gey sn pr vflI tIm awg Auqy kfbU pfAux leI puwj
dyx df aYlfn kIqf. iËkrXog hY ik dohF ƒ isafsI pnfh nhIN imlI. sgoN geI. Gtnf ivc gurduafry dy muwK gyt ƒ
not: pMjfb tfeImË ivc Cpy lyKF idwlI iswK gurduafrf pRbMDk kmytI vwloN amrIkI pRÈfsn ny gYrkfƒnI afvfjfeI awg lwg geI sI. awg dIaF lptF Auqy
ivcly ivcfrF nfl adfrf pM j fb dohF ƒ ipCly iek sfl qoN kfƒnI mdd dy doÈ hyT sqnfm isMG ƒ cfr sfl qwk kfbU pfAux leI awg bJfAU dsqy dy vIh
tfeImË df sihmq hoxf jrUrI nhIN idwqI jf rhI sI. brI hox AuprMq dovyN jylH ‘c rwiKaf. AunHF ikhf ik 37 sfl mYNbr lwgy rhy. pihlF KolHx qoN mnHF kr idwqf hY. ies
hY. ieh pfTkF dI mihj jfxkfrI ihwq gurduafrf rkfbgMj sfihb ivKy Èukrfnf bfad awj Auh inaFpfilkf df DMnvfd awg lwgx qoN bfad gurduafry dy Gtnf bfad gurU gRMQ sfihb dy srUp
Cfpy jFdy hn. AunHF dy shI jF glq krn puwjy ijQy AunHF ƒ hYWz gRMQI ny isropy krdy hn ikAuNik ieh smuwcI kOm df kys aMdr DUMaF PYlx nfl hflq Krfb ho geI aqy isropy surwiKaq hn pr dIvfn hfl
hox bfry PYslf pfTkF dy hwQ ivc hY. idwqy. sqnfm isMG ny dwisaf ik sMq sI. hY qy puils ny gurduafry ƒ sPfeI qoN ivc kflK PYl geI hY.
pMjfb tfeImË ivc Cpy
ieÈiqhfrF ivc kIqy gey dfaivaF dI
jrUrI nhIN ik adfrf pMjfb tfeImË
qfeId krdf hovy. pfTk iksy vI
imrcpur kFz: hfeI kort ny 33 doÈIaF ƒ suxfeI sËf
iesLiqhfr dy dfaivaF dI pusLtI afp nvIN idwlI: imrcpur ivc dilq itwpxI kIqI ik dyÈ ƒ afËfd hoieaF 71 sI. akqUbr 2012 ivc apIlF df inbyVf suxfeI hY , AunHF ivc prdIp puwqr jYbIr,
kr lYx. hwiqaf kFz ivc idwlI hfeI kort ny hyTlI sfl ho gey hn pr dilqF ivruwD julmF hox qwk do doÈIaF df dyhFq ho igaf sI. rfjpfl qy prdIp pwqr suryÈ, jogl,
adflq vwloN 20 doÈIaF ƒ brI krn df dIaF GtnfvF ajy vI jfrI hn. hfeI kort 31 akqUbr 2011 ƒ adflq ny siqafvfn, pvn, sMjy, bljIq,
Disclaimer PYslf Aultf idwqf aqy 33 doÈIaF ƒ sËf ny hyTlI adflq vwloN 13 ivakqIaF ƒ kulivMdr, DrmvIr aqy rfmPl ƒ Aumr krmvIr, krmpfl, DrmvIr aqy bobl
The views expressed in the suxfeI. suxfeI sËf ƒ brkrfr rwiKaf aqy kuJ kYd dI sËf suxfeI sI. hux hfeI kort ny Èfml hn. pvn ƒ adflq ny kql dy
articles published in the columns ienHF ivcoN 12 ƒ Aumr kYd dI sËf doÈIaF dI sËf vDf vI idwqI hY. ienHF dy jurm ivc vfDf krky kql dy doÈ ivc sËf suxfeI hY qy bfkIaF ƒ
suxfeI hY. ies dy nfl hI hfeI kort ny hyTlI adflq ny 24 sqMbr 2011 doÈ hyT sËf suxfeI hY. bfkI 9 doÈIaF aYs[sI[aYs[tI[ ivruwD aiqafcfr kfƒn
of Punjab Times are that of
afpxy 209 siPaF dy PYsly ivc ieh vI ƒ 97 ivcoN 15 mulËmF ƒ doÈI Tihrfieaf ijnHF ƒ hux adflq ny Aumr kYd dI sËf qihq Aumr kYd dI sËf suxfeI hY.
their writers, and it is not
implied that Punjab Times
(zf[) nvdIp kOr
endorses them.
blivMdr (inwkI) kOr syKoN
pMjfb tfeImjL df afnryrI slfhkfr borz
Sameway Punjab Times
does not necessarily endorses virMdr kOr igwl zf[ guridafl isMG bsrfn zf[ hrgurmuKpfl isMG rfijMdr isMG bYNs
the claims made in the poR[ joigMdr isMG rmdyv blivMdr isMG sMDU aXuiDaf slvfn mndIp isMG BUrf
advertisements published in svrnjIq isMG iZloN hrjIq isMG sfhI zf[ qyijMdr isMG mMzyr guljLfr isMG mulqfnI
Punjab Times. amolk isMG gfKl srvx isMG itvfxf jgdIsLr isMG klyr avqfr isMG spirMgPIlz
All disputes subject to drsLn isMG gryvfl jYdyv isMG BwTl rGbIr isMG GuMn
Chicago jurisdiction. hridafl isMG idEl jsivMdr isMG (jwsI) igwl drsLn isMG drV
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (7)
hmilaF qoN Auh zrn jF rukx vfly nhIN s[ jIky gurduafrf sYn hojy dIaF (MBBS, MD) Indian citizen girl, Family well settled in USA. Cont.
tfierf ibAUnf gey sn ik ‘rfeyÈumfrI- hn. AunHF ikhf ik Kfilsqfn dI mMg krn sMgqF dy ivroD nUM BFpidaF pihlF afK current pursuing Fellowship Mohan Saini Ph: 516-503-9541 or
2020’ dI hmfieq krn vfly 30-35 vfly afpxI lVfeI jfrI rwK skdy hn, ky vI gurU Gr dy drsLnF nUM nhIN gey. (Endocrinology) in USA. Caste email: mohan1w34@gmail.com
34-41
lokF dy gruwp ny AunHF ‘qy hmlf kr idwqf. pr ihMsf ies df qrIkf nhIN hY. Auh PirjLno dy gurduafrf nfnk pRkfsL ivKy no bar. Equal educated match
mnjIq isMG df kihxf hY ik AunHF ƒ Dwkf Kfilsqfn leI lVfeI df ihwsf nhIN vI grmiKaflIaF dy ivroD nUM BFpidaF preferred. Send picture and bio- Looking for a suitable
idwqf qy Tuwzy mfry. ieh iek jfnlyvf hmlf bxngy. hmly qoN bfad mnjIq isMG jIky s[ jIky nhIN gey. AuQy grmiKaflIaF ny data to atwal@ymail.com or beautiful educated US citizen/
sI. AunHF dwisaf ik AunHF df iek sfQI ny afiKaf ik Auh gurU Gr mwQf tykx jf jIky ivruD BfsLx vI idwqy. contact, Ph: 914-434-4208 green card holder girl, at least 5'-
hspqfl dfKl hY aqy puils ny hmly ‘c rhy sn jdoN AunHF ‘qy 25-30 lokF ny dUjy pfsy ÈRomxI akflI dl dy pRDfn 32-35 6" or more, for Sikh clean shaven
Èfml iqMn ivakqIaF ƒ igRÌqfr kr hmlf kr idwqf. AunHF ikhf ik gurU Gr suKbIr isMG bfdl ny ikhf ik inhwQy Jatt Sikh parents seek suitable handsome boy 40 yrs, 6', US born
mnjIq isMG jIky ‘qy afeI[aYs[afeI[ dy match in USA for their dentist MBA. Owns family established
hwQ Toky qy guMizaF ny hmlf kIqf hY. AunHF doctor daughter. 24yrs 5'-6" business. Cast no bar. Contact:
Prince’s Barber Shop ikhf ik mnjIq isMG AuQy gurU nfnk dyv
dy pRkfÈ idhfVy dy smfgmF bfry gwlbfq
krn leI gey sn.
attractive, family oriented contact:
dayalramnit@gmail.com or Ph: 91-
90563-10788 (India/WhatsApp)
513-546-7246 33-36
REGISTRATION SERVICES
trwikMg nfl sbMDq hr qrHF dy primt ijvyN IFTA,
Grand Opening CA#, MCP, 2290, ICC, BOC III, NM & Kentucky
or Truc
Special Price ffor k Wash
uck Permit, DOT Fuel Tax, Corporation Filling aqy
trwkF dIaF lfiesYNs plytF Same Day Service vI
Ph: 209.982.9996
globl mltI srivisË dI idMdy hF. qusIN sfzy koloN plytF lY ky afpxf kMm qurMq
nvIN lokyÈn STOCKTON ivc ÈurU kr skdy ho. asIN DOT Compliance, DOT
HIGHWAY 4 dy iblkul nËdIk Audit ivc vI trwikMg kMpnIaF dI mdd krdy hF.
1950 E Miner Ave. FAX: 209.982.9997 TEL: 209.982.9996
Stockton, CA 95205 www.globalmultiservices.com info@globalmultiservices.com FAX: 209.982.9997
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (8)
bfdl srkfr vyly drj JUTy byadbI mfmly: zI[ afeI[ jI[ KwtVf dy Kulfsy
kysF dI sUcI hoeI hor lMmI qy akÈy kumfr dy ibafn ny bdilaf ruK
cM z IgVH : syvf mukq jsits df inptfrf kIqf igaf hY, ijnHF ivcoN swq cMzIgVH: byadbI mfmly ivc bxI ƒ PVo iPr doÈI cfhy koeI vI hovy.’ AunHF ivckfr zIl krvfAux dy doÈF ƒ Kfrj
mihqfb isMG igwl kimÈn ny ipClI ƒ kimÈn vwloN pRvfn kIqf igaf hY. pihlI jsits rxjIq isMG kimÈn dI irport ikhf ik srkfr ny nf iksy nfl nrmI kridaF ikhf ik ieh isrP aPvfh hY.
srkfr dOrfn drj hoey JUTy kysF dI jFc aMqirm irport ivc kimÈn pfs afeIaF sfrIaF isafsI pfrtIaF, iswK vrqx ƒ ikhf nf iksy df pwK pUrn ƒ akÈy kumfr ny zIl krvfAux dy ielËfmF
‘c hux qwk pRvfn kIqIaF 344 iÈkfieqF 178 iÈkfieqF ivcoN 122 ƒ pRvfn kIqf jQybMdIaF, pMQ ihqYÈIaF smyq afm lokF ikhf sI. ƒ bybuinafd dwsidaF ikhf ik ieh iksy
ivcoN srkfr ny 258 mfmilaF ivc igaf hY. iesy qrHF 19 sqMbr, 2017 ƒ ‘c vI crcf df ivÈf bxI hoeI hY. ies
kfrvfeI kIqI hY, ijs nfl ienHF dUjI irport ivcoN 106 ivcoN 47, 23 sbM D I bxfeI aY s [afeI[tI[ dy mu K I
mfmilaF ivc Psy byksUr lokF ƒ vwzI akqUbr, 2017 ƒ qIjI irport ivcoN zI[afeI[jI[ rxbIr isMG KwtVf vwloN kIqy
rfhq imlI hY. ieh Kulfsf muwK mMqrI 101 ‘coN 20, 30 nvMbr, 2017 ƒ cOQI aihm KulfisaF aqy bflIvuwz adfkfr
kYptn amirMdr isMG ƒ 9vIN aMqirm aMqirm irport ivc 111 ivcoN 30, 29 akÈy kumfr vwloN idwqy qfËf ibafn ny
irport sONpx dOrfn jsits igwl ny kIqf. jnvrI 2018 ƒ pMjvIN irport ivc 140 crcf df ruK hI bdl ky rwK idwqf.
AunHF ikhf ik 148 mfmilaF ivc ivcoN 35 aqy pMjvIN irport dy hI dUjy zI[afeI[jI[ rxbIr isMG KwtVf ny
adflqF ‘c aYP[afeI[afr[ drj kIqIaF ihwsy ivc 19 ivcoN Cy, 2 aprYl 2018 ƒ iek inwjI tI[vI[ cYnl ƒ idwqI ivÈyÈ
geIaF hn, jd ik 38 ivc hukmF dI CyvIN irport ivc 240 ivcoN 47, 15 meI ieMtrivAU ‘c Kulfsf kridaF ikhf ik
pflxf kIqI jf cuwkI hY. 33 hor mfmilaF 2018 ƒ sqvIN irport ivc 179 ivcoN byadbI mfmilaF dy kys sbMDI ipClI
ivc afeI[pI[sI[ dI Dfrf 182 qihq 21 aqy 10 julfeI 2018 ƒ awTvIN irport akflI-Bfjpf srkfr df iksy iksm df
kfrvfeI arMBI jf cuwkI hY aqy 10 kysF ivc 225 ivcoN 9 ƒ kimÈn vwloN pRvfn koeI dbfa nhIN sI sgoN srkfr ny KuwlHy
`c ksU r vfr pu i ls mu l fËmF iKlfP kIqf igaf. ÈbdF ‘c ikhf sI ik ‘byadbI dy doÈIaF AunHF ikhf ik ies sbMDI nvMbr dI korI klpnf hY. akÈy kumfr ny hrbMs
kfrvfeI kIqI jf cuwkI hY. AunHF dwisaf 2015 ƒ aYs[afeI[tI[ bxI aqy mfrc jlfl vwloN ies sbMDI khy ÈbdF df KMzn
ik nozl aPsrF pfsoN hfsl hoeI sUcnf
muqfbk hux qwk 29 kysF ivc muafvËf
idl dI DVkx ‘c pey ivgfV 2017 qwk AunHF dI tIm ny pUrI afsQf
aqy iÈwdq nfl ies kys ƒ hwl krn
kridaF ikhf ik myrI gurmIq rfm rhIm
nfl kdy koeI mulfkfq nhIN hoeI aqy nf
idwqf jf cuwkf hY. JUTy mfmilaF dy pIVqF
ƒ iensfP idwqf jf irhf hY aqy muwK mMqrI
ƒ nfpygf smfrtPon aYp leI imhnq kIqI. AunHF iek hor aihm
Kulfsf krdy hoey ikhf ik ieh gwl iËafdf
hI kdy imilaf hF.
ny puils aqy hor sbMDq ivBfgF ƒ vI lMzn: idl dI DVkx ivc pey ny dwisaf ik awjklH kYmry nfl lYs suxn ƒ imlI sI ik bihbl klF ivc isMQYitk zrwg kys
kimÈn dy suJfvF ‘qy kfrvfeI dI pRikiraf ivgfV dI ÈnfKq krn ivc hux iek smfrtPon hr iksy kol hY qy ‘afrtRIal ÈFqIpUrn pfT kr rhy lokF ‘qy puils ny
qyË krn dy sKq hukm idwqy hn. smfrtPon aYp mdd krygf. iek aiDaYn PfeIbrIlyÈn’ dI ÈnfKq krn leI ieh golI clf idwqI pr asl ivc jdoN Auh ‘coN rfjf kMdolf brI
ies kimÈn ƒ kuwl 4351 iÈkfieqF muqfbk ies aYp nfl DVkx dy iekdm kfPI hY. ies aYp sbMDI kIqy aiDaYn `c ÈFqIpUrn bYT ky pfT kr rhy sn aqy jlMDr: afeIs zrwg kys dy kiQq
hfsl hoeIaF hn, ijnHF ivcoN 1539 12,328 lokF ny ihwsf ilaf. ihwsf lYx jdoN pfT dIaF afKrI qukF dI smfpqI ho srgny aYn[afr[afeI[ rxjIq isMG
iÈkfieqF df inptfrf krn qoN ielfvf bfkI vfilaF ƒ smfrtPon vrq ky iek hPqy geI qF mYN kol jf ky inmrqf sihq hwQ AurP rfjf kMdolf ƒ spYÈl adflq ny
1195 iÈkfieqF ƒ Kfrj kr idwqf igaf. leI idn ivc do vfr idl dI DVkx nfpx jo V ky ikhf ik Drnf gY r -kfƒnI brI kr idwqf hY. ies kys ivc iek drjn
aYP[afeI[afr[ rwd krn dy mfmilaF leI ikhf igaf. ies dOrfn vwK-vwK lwCxF aYlfinaf igaf hY, ies leI jgHf KflI dy krIb mulËmF ƒ nfmËd kIqf igaf
ivc biTMzf iËlHy ‘c puils vwloN 67 kysF ijvyN DVkx dy Gtx-vDx, sfh lYx ivc kr idwqI jfvy pr ies dOrfn bihs vwD sI. ienHF ivcoN do jixaF ƒ iqMn qoN pMj
‘qy kfrvfeI kIqI geI hY, ijs qoN bfad vDx jF ieksfr nf rihx ƒ PiVaf jf aOK qy Qkfvt afid sbMDI aMkVy aYp geI aqy acfnk mfhOl aijhf bx igaf sfl dI sËf suxfeI geI hY jdik bfkIaF
mogf iËlHy ivc 17, luiDafxf 1, qrn skygf. DVkx ‘c ieksfrqf nf rihxf ivc drj krn leI ikhf igaf. ies aYp puils krmIaF ƒ vI swtF lwgIaF aqy ƒ rfjf kMdolf smyq sbUqF dI Gft kfrn
qfrn 12 aqy aMimRqsr aqy iProËpur ‘afrtRIal PfeIbrIlyÈn‘ vjoN jfixaf ƒ vrqx leI Pon kYmry dy sfhmxy Kwby DrnfkfrIaF ƒ vI. irhfa kr idwqf igaf hY.
ivc 11-11 kysF ‘qy kfrvfeI kIqy jfx jFdf hY qy idl df dOrf pYx dIaF 20 qoN hwQ dI aMgUTy nfl dI AuNglI iek imMt dUjy pfsy bflIvuwz adfkfr akÈy iËkrXog hY ik rfjf kMdolf ivruwD
dIaF irportF hfsl hoeIaF hn. ksUrvfr 30 PIsdI GtnfvF leI ieh alfmq leI rwKx leI ikhf igaf. ies dOrfn kumfr ny iek ieMtrivAU ‘c ies sbMDI 200 kroV dI afeIs zrwg df iek hor
puils mulfËmF iKlfP kIqI geI kfrvfeI iËMmyvfr hY. bhuqy kysF ivc ies dI ÈnfKq aYp vwloN mfpI geI DVkx ƒ sfDfrn jF cuwpI qoV dy hoey ikhf ik ‘myrI rfm rhIm mfmlf drj kIqf igaf sI, ijs df PYslf
dy sB qoN vwD mfmly luiDafxf ivc drj hI nhIN huMdI qy mrIË loVINdy ielfj qoN ieksfr nf hox vwjoN mfipaf igaf. vwK- nfl kdy mulfkfq nhIN hoeI aqy nf iksy afAuxf ajy bfkI hY. rfjf kMdolf ƒ ijs
kIqy gey hn ijQy cfr mfmilaF ‘c ieh vFJy rih jFdy hn. vwK vrgF ‘c rwKy gey DVkx dy aMkiVaF vloN koeI mIitMg krvfeI geI.‘ AunHF zyrf kys ivcoN brI kIqf igaf hY, Aus kys
kdm cuwikaf igaf hY. bYljIam ‘c siQq hYËlt ƒ mgroN ivÈyÈ qknIÈIanF ny ‘afrtRIal isrsf muKI gurmIq rfm rhIm aqy ivc vwzy pwDr ‘qy isMQYitk zrwg brfmd
aMiqRm irport `c 240 mfmilaF XUnIvristI nfl sbMDq pItr vyNzrvUrt PfeIbrIlyÈn’ vjoN inKyiVaf. akflI dl dy pRDfn suKbIr isMG bfdl hoeI sI.
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (9)
Bfrq ‘c hr GMty iek ividafrQI ihMmq isMG vwlNo ibafnF qoN muk
w rn
krdf hY KudkuÈI
pitaflf: Bfrq ivc hr GMty ‘c
iek ividafrQI Ku d ku È I krdf hY .
aPsosnfk aMkVy pyÈ krdI hY.
ies irport anusfr 9 hËfr 474
df mfmlf BKx lwgf
minstrI afP hom aPyarË dI irport ividafrQIaF ny sfl 2016 ‘c pVHfeI aMimRqsr: sRI akfl qKq dy hYWz AunHF ikhf ik Auh afpxy ibafnF qoN munkr
anusfr roËfnf dyÈ Br ‘c 25 dOrfn KudkuÈI kIqI sI ijnHF ‘c 2413 gRMQI igafnI gurmuK isMG dy Brf ihMmq nhIN ho skdy pr hux jsits rxjIq swcfeI sMgq sfhmxy
isMG vwloN jsits rxjIq isMG kimÈn isMG kimÈn ƒ idwqy gey ibafn qoN pfsf
ividafrQIaF duafrf KudkuÈI krnf nvIN
pIVH dI mfnisk ishq ‘c af rhI igrfvt
PylH hox kfrn sI. 2015 ‘c 8 hËfr
934 aqy 2014 ivc 8 hËfr 68 ƒ idwqy pihly ibafnF qoN pfsf vwtx df vwtx nfl ieh svfl pYdf hoieaf hY ik
rwKx dI mMg AuTI
ƒ drsfAuNdf hY jo ik dyÈ aqy smfj leI ividafrQIaF ny Ku d ku È I kIqI sI. mfmlf BKx lwg ipaf hY. iswK jQybMdIaF sqMbr 2015 dI kfrvfeI vyly nf qF aMimRqsr: jylH mMqrI suKijMdr
bhuq hI icMqf df ivÈf bixaf hoieaf hY. aMkiVaF muqfbk sfl 2016 ivc kFgrs srkfr sI aqy nf hI jsits isMG rMDfvf ny sRI akfl qKq dy
ies sbMDI lok sBf ‘c 2 jnvrI 2018 mhfrfÈtr sUby ‘c sB qoN vwD 1350 rxjIq isMG kimÈn sQfpq sI. Aus vyly jQydfr igafnI gurbcn isMG ƒ iek
ƒ dyÈ Br ivc ividafrQIaF vwloN kIqIaF ividafrQIaF ny KudkuÈI kIqI sI. idwqy gey ibafn pMQk dbfa hyT idwqy pwqr Byj ky apIl kIqI hY ik Auh
geIaF KudkuÈIaF bfry irport dUjy nMbr ‘qy vYst bMgfl ivc 1147, gey sn, ijs kfrn Aus vyly dy ÈRomxI iswK sMgq ƒ dwsx ik igafnI gurmuK
qfimlnfzU 981, mwD pRdyÈ 838, kmytI dy pRDfn ikrpfl isMG bzUMgr ny isMG ƒ rfqoN rfq sRI akfl qKq df
nOjvfnF ƒ muPq smfrt CwqIsgVH 633, gujrfq 556, krnftkf 21 aprYl 2017 ƒ igafnI gurmuK isMG hYWz gRMQI lfAux ipCy ÈRomxI kmytI dI
kI mjbUrI rhI hY. sRI rMDfvf ny ieh
540, AuVIsf 390, afsfm 353, df qbfdlf qmDfm sfihb kr idwqf sI.
Pon vMzx df aml CyqI qylMgfnf 349, kyrl 340, aFDrf pRdyÈ Aus vyly irhfieÈI kuafrtr KflI nf krn pwqr iËlHf kFgrs kmytI idhfqI dy
PrIdkot: pMjfb srkfr ny afpxy 295, AuWqr pRdyÈ 263, JfrKMz 233, ‘qy Aus df ibjlI aqy pfxI df kunYkÈn pRDfn BgvMq pfl isMG swcr rfhIN
cox vfady muqfbk nOjvfnF ƒ smfrt rfjsQfn 221, idwlI, ibhfr ‘c 171, vI kwt idwqf igaf sI. AunHF afiKaf ik jQydfr ƒ Byijaf hY. sRI swcr qy AunHF
Pon dyx df aml afKrkfr ÈurU kr idwqf hirafxf 155, pMjfb 81, iqRpurf 68, ihMmq isMG ny afpxy ibafn jsits dy sfQIaF ny ieh pwqr jQydfr ƒ AunHF
hY. Kyz qy XUQ syvfvF ivBfg vwloN qknIkI ihmfcl pRdyÈ 54, iswkm 37, aruxfcl rxjIq isMG kimÈn kol dsMbr 2017 dy gRih ivKy sONipaf hY. kFgrsI vPd
iswiKaf qy snaqI isKlfeI ivBfg dy pRdyÈ 29, goaf 29, myGfilaf 28, ivc drj krfey sn aqy hux agsq ny dfavf kIqf ik ies pwqr ƒ pRfpq
sihXog nfl sUby dIaF 425 afeI[ tI[ puwzUcrI 24, AuqrfKMz 20, jMmU kÈmIr 2018 ivc ies qoN muwkr igaf hY. krn mgroN jQydfr ny huMgfrf dyx df
afeIË[ qy pO l ItY k ink kfljF ivc 18, cMzIgVH ‘c 15, dmn aYNz idE 11, ies qo N pihlF cfr agsq ƒ Brosf vI idwqf hY.
lfBpfqrIaF dI ÈnfKq kIqI jf rhI hY. aMzymfn inkobfr 9, nfgflYNz 8, imËorm ny ies mfmly ivc iswK sMsQf ÈRomxI igafnI gurmuK isMG df qbfdlf aMimRqsr
qknIkI iswiKaf qy snaqI isKlfeI 7, mnIpur 6 aqy dfdr hvylI 4 kmytI koloN spwÈtIkrn mMigaf hY ik kr idwqf igaf hY aqy AunHF ƒ sRI akfl sMgTn dy knvInr qy sfbkf jQydfr
ivBfg dy zfierYktr ny iek pwqr jfrI ividafrQIaF ny ÉudkuÈI kIqI sI. Auh iswK sMgq ƒ spwÈt kry ik igafnI qÉq dy hYWz gRMQI inXukq kIqf hY. AunHF igafnI kyvl isMG ny afiKaf ik afpxy
kr ky rfj dIaF sfrIaF afeI[tI[afeIË[ ies sbMDI pRo[ zf[ iÈvfnI Tfkur ny gurmuK isMG dy do vfrI kIqy qbfdly ipwCy svfl kIqf ik ies smyN dOrfn ihMmq ibafnF qoN muwkrn vflf ihMmq isMG hux
qy pOlItYkink kfljF dy muKIaF ƒ AunHF dwisaf ik jdoN ividafrQI jIvn ‘c af kI kfrn hY? ÈRomxI kmytI dy sfbkf isMG ny pihlF ikAuN nhIN afiKaf ik Aus kdy vI iswK kOm ivc afpxf ivÈvfs kdy
sfry ividafrQIaF df vyrvf dyx leI ikhf rhIaF musIbqF nfl nijwTx ƒ asPl jnrl skwqr aqy mYNbr suKdyv isMG ‘qy dbfa pfieaf igaf sI. pMQk qflmyl bhfl nhIN kr skygf.
hY jo pMjfb dy vsnIk hn, 18 qoN 35 ho jFdy hn qF Auh aijhf Gfqk kdm BOr ny ies mfmly ivc ihMmq isMG vwloN
sfl Aumr vrg dy hn aqy ivwidak sYÈn
2017-18 dOrfn ienHF sMsQfvF ivc
cuwkdy hn, ijs ‘c pyprF ivc PylH hoxf
jF Gwt nMbr afAuxf, sihxÈIlqf dI
afpxy pihly ibafnF qoN pfsf vwtx bfry
afiKaf ik ies nfl keI svfl KVHy ho
cox kimÈn vwlNo iekwTIaF
rijstrz sn.
ividafrQI dsvIN pfs hoxf cfhIdf
Gft, ividafrQIaF df idÈfhIx hoxf,
iËMdgI dy hr Kyqr ‘c sKq mukfblf hox
gey hn.
AunHF ikhf ik zyrf isrsf dy muKI ƒ coxF qoN hwQ KVHy
hY aqy Aus dy pirvfr dI afmdn sflfnf kr ky ividafrQIaF dy krIar bxfAux sqMbr 2015 ivc muafPI dyx dy mfmly
nvIN idwlI: sfrIaF ikafsarfeIaF ƒ Kqm kridaF dyÈ dy muwK cox kimÈnr
Cy lwK rupey qoN Gwt hoxI cfhIdI hY, qF df dbfa bhuq vD igaf aqy ivc igafnI gurmuK isMG qy Aus dy Brf
E[pI[ rfvq ny lok sBf coxF dy nfl hI ivDfn sBf coxF krvfey jfx dI sMBfvnf ieh
hI Auh ies Xojnf df lfB lYx df hwkdfr ividafrQIaF df mfnisk qOr Auqy mËbUq ihMmq isMG vwloN jo ibafn idwqy gey sn,
kih ky Kqm kr idwqI ik ieko smyN coxF krvfey jfx leI nvyN isry qoN kfƒnI
hovygf. nf hoxf afid pRmuwK kfrn hn. Auh awj vI soÈl mIzIaf ‘qy mOjUd hn.
pRikiraf apxfey jfx dI loV hY.
iËkrXog hY ik ipCly idnIN ies qrHF dI crcf sI ik mwwD pRdyÈ, CwqIsgVH,
jylH ‘c bMd zyrf isrsf muKI sfl ipwCNo vI rfjsQfn aqy imËorm ivc ivDfn sBf coxF ƒ awgy pf idwqf jfvy aqy ienHF ƒ lok
sBf coxF dy nfl hI krvfieaf jfvy. lok sBf coxF aprYl-meI 2019 ivc hoxIaF
qYa hn. pRfpq jfxkfrI anusfr imËorm ivDfn sBf dI imafd 15 dsMbr ƒ Kqm ho
iksy hor ƒ gwdI sONpx leI nf mMinaf rhI hY. CwqIsgVH, mwD pRdyÈ aqy rfjsQfn ivDfn sBfvF dI imafd kRmvfr pMj, swq
aqy vIh jnvrI 2019 ƒ pUrI ho rhI hY.
sRI rfvq ny ikhf ik pihlF sMsd mYNbrF ƒ kfƒn bxfAux leI Gwto Gwt iek
cMzIgVH: zyrf muKI rfm rhIm sfl cfhIdf hY, jo lfgU ho sky. ies kfrj ƒ smF lwgygf. ijAuN hI sMivDfn ivc soD
ipCly iek sfl qoN jylH ivc bMd hox dy zyrf muKI dI Ëmfnq arËI rwd leI ibwl iqafr hovygf qF cox kimÈn ƒ pqf lwg jfvygf ik BivwK ivc kI krnf hY.
bfvjUd ajy qwk afpxI jgHf dI QF zyry cMzIgVH: zyrf isrsf dy muKI gurmIq rfm rhIm ƒ pMckUlf siQq sI[bI[afeI[ cox kimÈn ny lok sBf coxF ivc cOdF mhIny rihMidaF hI iqafrIaF afrMB idwqIaF
dI gwdI iksy hor ƒ sONpx leI iqafr dI ivÈyÈ adflq ny 400 sfDUaF ƒ hn.
nhIN hY. zyrf muKI ƒ sfDvIaF nfl jbr inpuMsk bxfAux dy mfmly ivc Ëmfnq
jnfh dy mfmly ‘c 20 sfl dI sËf suxfeI
geI hY, aqy ies smyN Auh rohqk dI
dyx qoN ienkfr kr idwqf hY. zyrf muKI do
sfDvIaF nfl blfqkfr dy mfmly ivc
byrË
u gfrF ƒ lfry lfAux ‘c akflIaF
sunfrIaf jylH ‘c bMd hY.
gurmIq rfm rhIm iKlfÌ pwqrkfr
pihlF hI jylH ivc vIh sfl dI kYd dI
sËf kwt irhf hY.
qoN vI awgy inklI kYptn srkfr
rfmcMdr CqrpqI aqy zyrf pRbMDk adflq ny zyrf muKI vwloN Ëmfnq cM z IgVH : pMjfb dy 30 lwK afmdn 12 hËfr qoN Gwt hoxI cfhIdI hY
rxjIq isMG dy kql qoN ielfvf zyry dy leI dfier kIqI arËI iqMn idnF bfad byruËgfrF dy jÉmF ‘qy lUx pfAux dy jo byruËgfrI Bwqf idwqf jf irhf hY, Aus
400 sfDUaF ƒ npuMsk bxfAux df mfmlf rwd kr idwqI hY. afpxy ÈrDflUaF ƒ mfmly ivc pMjfb kFgrs srkfr dI ivc afm ÈRyxI ƒ 150 qoN 200 rupey pRqI
cwl irhf hY. ienHF mfmilaF ‘c zyrf muKI inpuMsk bxfAux dy kys ivc adflq ny kfrguËfrI vI 15 mhIinaF dOrfn akflI- mhInf, hfzIkYpz ƒ 300 qoN 450 rupey
muwK mulËm hY. zyrf muKI dy jylH jFdy hI zyrf muKI ivruwD DoKfDVI, POjdfrI sfiËÈ Bfjpf srkfr vrgI hI rhI hY. sqf pRqI mhInf, aMnHy qy boly AumIdvfrF ƒ
gurmIq rfm rhIm dy pirvfrk aqy aqy Kqrnfk hiQafrF nfl nuksfn hfsl krky byruËgfrF nfl kIqy vfady 450 qoN 600 rupey pRqI mhInf byruËgfrI
nËdIkI lok cfhuMdy sn ik zyrf muKI phuMcfAux dy doÈ inrDfrq kIqy hn. vPf huMdy nËr nhIN af rhy. Bwqf iml skdf hY pr 2500 rupey pRqI
afpxI jgHf ‘qy zyry dI gwdI afpxy iksy kFgrs srkfr ny pMjfb dy 28 lwK mhInf ajy qwk iksy AumIdvfr ƒ nhIN
pirvfrk mYNbr ƒ sONp dyx qF jo zyry DI Auqy krdf hY qy Aus ƒ hI zyry dI gwdI dI mF nsIb kOr aqy pqnI hrjIq kOr, by r u Ë gfrF ko l o N Gr-Gr nO k rI aqy iml irhf.
dIaF gqIivDIaF cldIaF rihx aqy lokF sONpI jf skdI hY, pr zyrf muKI Aus ƒ vI jvfeI rUhymIq aqy ÈfnomIq mhIny ‘c byruËgfrI Bwqy leI Pfrm Brvfey sn. 40 sfl qoN vwD purfxIaF byruËgfrI
df zyry ‘c afxf-jfxf bixaf rhy. ÈurU gwdI sONpx ƒ iqafr nhIN hY. bfad ‘c lgBg 1-1 vfr aqy DI amrpRIq ieMsF nOkrI nf imlx qwk hr byruËgfr ƒ Bwqf drF ivc iksy vI srkfr ny vfDf
‘c zyrf muKI dy ieklOqy puwqr jsmIq zyrf muKI dy kol ieh suJfa vI afieaf aqy ƒh husnmIq ieMsF keI dPf mhIny 2500 rupey pRqI mhInf byruËgfrI Bwqf nhIN kIqf. ajy qwk AuhI drF ijAuN dIaF
ieMsF df nF vI sfhmxy afieaf sI aqy ik Auh afpxI mF nsIb kOr ƒ zyry dI ivc 2 vfr Aus nfl mulfkfq krn leI idwqf jfxf sI pr hux ieh Brvfey gey iqAuN lfgU hn. ipCly 15-20 sflF qoN
soicaf jf irhf sI ik gurmIq rfm rhIm gwdI df kfrj dy ky muKI bxf dyx qF jo afAuNdy hn. zyrf muKI ny mulfkfq leI 28 lwK qoN vwD Pfrm ikQy pey hn qy bjt ivc byruËgfrI Bwqy leI koeI rfÈI
20 sfl dI sËf hox qoN bfad afpxy zyry dIaF gqIivDIaF iPr qoN ÈurU ho sky. ijnHF 10 lokF dI sUcI idwqI sI, AunHF ‘coN ienHF Aupr kI kfrvfeI kIqI jf rhI hY, nhIN rwKI geI. lwKF byruËgfr ijnHF ny
ieklOqy puwqr ƒ zyry dI gwdI df vfrs zyrf muKI ies gwl ‘qy vI rfËI nhIN hoieaf Aus dI mUMh bolI puwqrI hnIpRIq df nF vI ies bfry iksy ƒ koeI jfxkfrI nhIN hY. kFgrs srkfr Auqy ivÈvfs kIqf sI,
bxf dyvygf, pr zyrf pRbMDkF ny ienHF aqy ipCly iek sfl qoN ieh gwl sfP ho Èfml sI, pr jylH ‘c bMd hox kfrn Auh ruËgfr AuqpqI qy isKlfeI ivBfg dy 47 hux Bwqf nf imlx krky afpxy afp ƒ
ikafsrfeIaF ‘qy pUrI qrHF nfl rok lf geI hY ik 20 sfl dI sËf kwt irhf zyrf muKI nfl kdy vI mulfkfq krn nhIN ru Ë gfr dPqrF ko l ies sbM D I jo Twigaf mihsUs kr rhy hn. pMjfb
idwqI hY. gurmIq rfm rhIm iPlhfl iksy ƒ vI jf skI. sUqrF muqfbk zyrf muKI nfl jfxkfrI pRfpq hoeI hY, Auh hYrfn krn srkfr vwloN ruËgfr myly lgf ky 2 lwK
rohqk jylH ‘c bMd gurmIq rfm afpxI jgHf ‘qy zyry dI gwdI sONpx dy mUV imlx afAux vfly pirvfrk mYNbr cuwp- vflI hY. 24 hËfr nOkrIaF dyx df mfmlf vI
rhIm afpxy pirvfrk mYNbrF dy nfl ‘c nhIN hY. cupIqy KVHy gurmIq rfm rhIm dI gwl ruËgfr dPqrF kol 2 lwK 29 hËfr surÉIaF ivc hY. byruËgfrF ƒ imlIaF
mulfkfq dy smyN sB qoN iËafdf gwlbfq gurmIq rfm rhIm nfl jylH ‘c aqy ihdfieqF suxdy rihMdy hn aqy isrP 630 byruËgfrF dy nF hI drj hn. ruËgfr nOkrIaF vI AunHF dI loV muqfbk nhIN hn
afpxI vwzI DI crnpRIq nfl krdf hY. mulfkfq krn leI Aus df puwqr jsmIq hF-nf ‘c jvfb idMdy hn jF iksy gwl df Bwqf pRfpq krn vfly byruËgfrF dI igxqI qy aMkVy vI gumrfhkuMn hn. qnKfhF Gwt
ieh vI AumId kIqI jf rhI hY ik zyrf ieMsF aqy DI crnpRIq ieMsF mhIny ‘c byhwd sMKyp ‘c jvfb idwqf jFdf hY. isrP 192 hY . sU q r dw s dy hn ik hox krky bhuq sfry AumIdvfr nOkrIaF
muKI df sB qoN iËafdf Brosf afpxI iesy lgBg 3-3 vfr afAuNdy hn. zyrf muKI iËafdfqr gwl zyrf muKI hI krdf hY. byruËgfrI Bwqf pRfpq krn leI sflfnf Cwz ky muV qoN byruËgfr ho gey hn.
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (15)
ieMz-
o amYirkn klcrl argynfeIjyÈn kYlIPornIaf XU[aYs[ey[
kuwlI kuwlI pukfrdf jwg sfrf, sfzf Juldf ikqy insLfn ikAuN nhIN!
gdr sMgrfm dI lhU iBwjI dfsqfn ‘isMGfpur dI bgfvq’ ƒ smripq
bfbf Bfn isMG sunyq bfbf sohx isMG Bknf sLyr alI bfbf rfm isMG Dulyqf bfbf suMdr isMG
2-3-1918 nUM aMzymfn jylH aMzymfn jylH ivc iqwKf bftf mfr ky sYn PrFissko dI adflq `c klsIaf
ivc sLhId vfiesrfey lfrz mIE df glf kwt idwqf mfrsLl dI golI nfl sLhId
phuc
M rhy klfkfr puwj rhIaF gdrI sUrbIrF dIaF qsvIrF qy AunHF nfl
gIqfj ibMdrKIaf ÈKsIaqF sbMDq vsqF dI pRdrÈnI lfeI jfvygI.
ikrpfl isMG sMDU Kfxf, pfrikMg qy dfKlf muPq hovygf.
(pRiswD gfiek mrhUm surjIq
dlivMdr isMG DUq
ibMdrKIey df puwqr) BMgVy qy igwDy dIaF tImF drÈkF dI iKwc
bIbI krnYl kOr eIsVU
jIvn rwqU, pMmI mfn qy rfj brfV df kyNdr hoxgIaF.
pRDfn suirMdr isMG ibMdrf skwqr igafn isMG iblgf KËfncI jgjIq isMG igwl
Pon: 916-420-2390 Pon: 661-397-7330 Pon: 209-985-1552
blibMdr isMG BwtI blvMq bFkf suirMdr isMG igwl jsivMdr sMDU
Pon: 209-480-2275 Pon: 916-271-4216 Pon: 209-594-5602 Pon: 209-639-2100
pRbMDk: jrnYl isMG srpMc, kÈmIr isMG kFgxf, ipMdr sMGf, mlkIaq bYNs, suirMdr igwl, amrjIq rfey, kml bMgf, blivMdr sMDU lYQrop, juJfr igwl, avqfr isMG zoz,
suirMdr isMG, rfkyÈ bYNs, sivMdr isMG Bfrtf, PrYNk jOhnsn, jsivMdr sMDU, prmpRIq ibMdrf (atfrnI aYt lfa), hrpRIq igwl, kyvl bolInf, zf[ hrpRIq kMdolf, zf[ gurpRIq
igwl, aBIjIq Kulr, bljIq ibMdrf, ggndIp ibMdrf, srbjIq sUhr, suKdIp sohl, suKdyv isMG bfjvf (PirjLno), suimwqr isMG Aupl (XUbf istI).
spFsr: gurcrn isMG rwkV, jgdIÈ KMgUVf, dlivMdr isMG DUq, mlkIaq bopfrfey, iskMdr isMG jwsV, gurcrn isMG bYNs, ieMzs vYlI cYNbr afP kfmrs sYkrfmYNto, pMjfbI klcrl
susfietI sYkrfmYNto, XUnfeIitz sports klwb (amolk isMG gfKl cyarmYn, blvIr isMG BftIaf pRDfn), ÈhId bfbf dIp isMG sports akYzmI, aMimRqpfl pTlfvf, kyvl bolInf, suKcYn isMG,
rivMdr aYNz rfjf afto Èfp by-eyrIaf, primMdr isMG ivrk, hirafxf amYirkn aYsosIeyÈn-kYlIPornIaf, eyNjl ilmoËIn kfsqro vYlI, amrIk isMG kflkt, gurmuK isMG sMDU, rCpfl isMG
Prvflf, jogf isMG aOjlf, ivnod kMboj, bMq kMdolf, suKdyv lMbV, aYs[pI[ isMG, grdIp dIpI, ieMdrjIq isMG, syvf isMG, prmjIq idEl, sMqoK sMDU, jYk aqy pfl rfm, blivMdr isMG, jogf isMG,
prmjIq isMG, nOrkfl isikAuirtI-nirMdrpfl isMG huMdl, ipafrf isMG gosl, pMjfb ieMÈorYNs aYNz iemIgryÈn, rfjU BgvMq, ibMdr, mndIp isMG, zf[ AuNkfr isMG ibMdrf, hrjIq isMG qy AuNkfr
isMG, EmnI vIzIE, jsivMdr bopfrfey, isMG tfier, sMnI idEl, crn bzvfl, jsvIr rMDfvf, bgIcf isMG, prmjIq Kylf, kflkt bRdrË, mwKx isMG, srhwdI PYimlI, mfstr idlbfg isMG, pMjfbI
sfihq sBf sYkrfmYNto, ajmyr isMG Bogl, zf[ XfdivMdr kMg, zf[ suKdIp isMG sMDU aqy pirvfr, iÈMgfrf rfm, sMnI, avqfr isMG dusFJ, avqfr isMG atvfl, svrn isMG igwl, surjIq isMG iZwloN,
bKÈIÈ isMG igwl, jsbIr isMG, sqvIr isMG Kprf, jwsI isMG sMGf, DIrf inwjr, guilMdr igwl, golzn styt ieMk, pfl ilwkrË, ieMzIaf gfrzn, rfj Bnot, sMqoK isMG jwj, prmjIq isMG iQMd,
BfKVI lfa Prm, sfbI isMG trwikMg, soZI svfjnpur, vn stfp afto irpyar, jsvIr isMG kulfr, lIjYNt trFsport, blbIr isMG sMDU, jy[ jy[ jI[ aYs[ PUz srivs ieMk, rfj brfV, prmjIq
isMG dusFJ, sqvIr bYNs (rfiel trwikMg), vYnko trwk stfp, istI mfrikt blYro styÈn, dlbIr igwl, golzn pYsyiPk trwikMg, guridafl isMG DfmI, aOjlf trwikMg, jgjIq isMG rwkV lYQrop,
mlHfgr isMG Kihrf, sYkrfmYNto vYlI trwk stfp, ieMdrjIq isMG QFdI, cVHdf pMjfb klwb-sYkrfmYNto, kyvl isMG iswDU, jsmyl isMG icwtI (5 stfr toieMg), hrnyk isMG, XU aYs ey stfr vn gYsolIn,
DfmI bRdrjL, suwcf rfm Bfrtf, ipRqpfl isMG Bogl.
Video & Photography: Shiara Singh Dhindsa, Omni Video 661-703-6664, www.omnivideousa.com
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (16)
krË muafPI dy vfady qoN Bwjx leI rfh lwBx lwgI srkfr
cMzIgVH: pMjfb dy muwK mMqrI kYptn aYlfn vI iesy idn kIqf sI pr ies qoN ƒ AumId sI ik pihlI ikÈq nfl ÈurUafq
amirMdr isMG vwloN 19 jUn 2017 ƒ
ivDfn sBf ivc kIqy aYlfn ‘qy aml dI
iksfnF ƒ rfhq ‘qy isafsq peI BfrU bfad Aus bfry lgfqfr cuwp vwtI hoeI
hY. ienHF pirvfrF dy Gr bYNk vfly cwkr
ho geI hY, pr ieh krË muafPI sihkfrI
sBfvF aqy bYNkF qwk sImq ho geI.
AuzIk lMmI huMdI jf rhI hY. muwK mMqrI ny iksfnF ƒ shfieqf Auqy isafsq vI BfrU rhI hY. mMqrI, ivDfiek aqy hor mfr rhy hn. iksfn ÉudkuÈIaF kfrn mfnsf ivc 7 jnvrI 2018 ƒ kIqy
tI[hwk kmytI dI aMiqRm kmytI dI irport afgU iksfnF Auqy aihsfn jqfAux vFg Kud smfroh krky cYWk vMzx ivc vzwpx aqy lgBg 15 lwK mËdUr pirvfrF dy iek smfroh krky muwK mMqrI ny lgBg
ƒ svIkfr kridaF sImFq aqy Coty jqfAux dy rfh pY gey. ivDfn sBf dI pMj mYNbrI kmytI vwloN iqafr irport, krËy df anumfn lfAux leI ivDfn sBf 47 hËfr iksfnF ƒ 167 kroV rupey
iksfnF df do lwK rupey qwk PslI krËf ivDfn sBf aMdr 28 mfrc 2018 ƒ sdn dy afKrI idn rwKI geI. irport ivc dI iek kmytI giTq krn df aYlfn vI krË muafÌI dy cYWk dy idwqy sn. jykr
muafP krn df aYlfn kIqf sI. mËdUrF dy krËy df jfieËf lY ky koeI isPfrÈ nhIN kIqI geI. muwK mMqrI ny hI kIqf sI. inXmF anusfr dyiKaf jfvy qF sihkfrI
sImFq iksfn Bfv ZfeI eykV qwk mËdUrF dy krËy bfry mËdUr jQybMdI, pMjfbI XUnIvristI pitaflf aqy iesy bjt sYÈn dOrfn krËf muafPI bYNkF vwloN PslI krËf kxk-Jony Auqy
vfilaF df do lwK rupey aqy pMj eykV keI ipMzF dIaF gRfm sBfvF vwloN kIqy vwK-vwK srvyKxF qihq aOsqn 70 hËfr leI bjt ivc 1500 kroV rupey rwKy sn krIb 22 hËfr rupey pRqI eykV idwqf
qwk vfly AunHF iksfnF df do lwK rupey rupey pRqI mËdUr pirvfr krËy dy aMkVy pyÈ kIqy gey. ies muwdy Auqy ivDfn aqy krËf muafPI dy pihly aYlfn Auqy jFdf hY. sbËIaF ‘qy 32 qoN 34 hËfr
muafP krn dI Guxqr pf idwqI sI, ijnHF sBf kmytI aqy srkfrI qMqr aMdr koeI ivcfr crcf suxfeI nhIN idwqI. mËdUrF aml krn leI 9500 kroV rupey loVINdy rupey krËf idwqf jFdf hY. ies qrHF iksy
iËMmy kyvl do lwK rupey krËf sI. hflFik vwloN anusUicq jfqI ingm qoN ley pMjfh hËfr qwk dy krËy muafP krn df hI sn. pMjfb dy iksfnF isr 31 mfrc 2017 vI ZfeI eykV qoN Gwt vfly iksfn isr
‘hwk` kmytI dI mukMml irport ivc aYlfn hoieaf jo nfmfqr hY. qwk kul 73 hËfr kroV rupey krËy ivcoN pMjfh hËfr rupey qoN vwD sihkfrI PslI
srkfr ƒ Coty sfry iksfnF df do lwK 59,620 kroV rupey PslI krËf sI. krËf nhIN hovygf. do lwK rupey dy krËy
rupey qwk df krËf aqy bfkI sfry iksfnF isPfrÈ kIqI sI pr ieh irport qF ajy mMqrI ny KudkuÈI pIVq iksfn aqy mËdUr muwK mMqrI ny votF qoN pihlF smuwcf krËf muafPI df vfadf vI iksy iek iksfn
df iek sfl df ivafj muafP krn dI almfrI df iÈMgfr bxI hoeI hY. muwK pirvfrF df smuwcf krËf muafP krn df muafP krn df vfadf kIqf sI. iksfnF nfl vI pUrf nhIN inBfieaf igaf.
klf
dI ies pfvn quk ivcly rUhfnI sunyhy vwzy pwDr ‘qy aduwqI gurmiq sMgIq
Byjo. pfTkF dI shUlq leI, imsfl vjoN Poto nfl kfiv
ƒ sfkfr krn aqy gurU nfnk dyv vloN sMmylnF dI islvr jublI mnfeI ijs totf vI idwqf igaf hY. ies vfr kYpsLn Byjx leI
qMqI sfËF nfl sMgq dI JolI pfeI kIrqn ivc ies mhfn sMgIq kuMB nfl juVIaF afKrI qfrIK 8 sqMbr 2018 hY. -sMpfdk
dI prMprf dI bhflI leI luiDafxf dy
nfl lwgdy ieiqhfsk ipMz jvwdI klF
pirkrmf 25 ÈKsIaqF ƒ Aucycy qOr Auqy
snmfinq kIqf igaf. iesy sbMD ivc kYpsLn mukfblf-341
ivc siQq jvwdI tksfl dI dyx Auqy pMjfb dy vK vK ÈihrF ivc 25 rfg
smuwcy kIrqn aqy sMgIq pRymIaF ƒ drbfr sMq amIr isMG vloN krvfey
mfx hY. ies ipMz ƒ CyvyN pfqÈfh gurU gey. ividafrQIaF ƒ qMqI sfËF nfl
hrgoibMd sfihb dI crn Coh pRfpq hY. gurmiq sMgIq dI iswiKaf AunHF dI
ies BUmI Auqy gurU sfihb dI rihmq agvfeI hyT ies vyly pRoPYsr jiqMdr
sdkf scKMz vfsI sMq suwcf isMG ny pfl isMG, pMizq rmFkFq jI, pRoPYsr
1985 ivc syvf afrMB kIqI. sMn 1991 rmndIp kOr, pRoPYsr crnjIq kOr,
ivc AunHF ny ‘ivsmfdu nfd’ sMsQf pRoPYsr qijMdr isMG jlMDr, pRoPYsr
ieMdrjIq isMG ibMdU jlMDr, pRoPYsr
qIrQ isMG iZwloN minMdr isMG qblf vfdk, Ausqfd
Pon: 91-98154-61710 svrn isMG smyN smyN Auqy kIrqn dI
iswiKaf dy rhy hn.
bxfeI. ies sMsQf ny iswK ivrsy dI ies vyly scKMz sRI hirmMdr
Koj aqy sMBfl dy axgOly kfrj ƒ sfihb aMimRqsr ivKy rfgI isMGF nfl
sMBflx df iËMmf ilaf. keI gurmiq ijMny vI qMqI sfË vjfAux vfly Pnkfr
sMgIq vrkÈfpF ivc hoey ivcfr vtFdry sMgq krdy hn, Auh sfry jvwdI tksfl
qoN bfad gurU gRMQ sfihb ivc drj 31 sMq suwcf isMG qoN iswiKaf pRfpq krky AuQy syvf inBfa
rfgF dy ÈuwD srUp inÈcq krn leI rhy hn. Drm pRcfr kfrjF qihq lgpg
rfg inrxfiek kmytI bxfeI geI ijs qIh hËfr ividafrQI gurmiq sMgIq
ivc muwK qOr ‘qy sMq suwcf isMG dy inrdyÈ gurbfxI sMiQaf qy vfdn dI iswiKaf
qihq sMgIq acfiraf pMizq dlIp cMdr pRfpq kr cuwky hn.
dI agvfeI hyT amuwl kMm hoieaf. ies pRkfÈnfvF: rfg nfdu sbid sbMDI
kmytI ny ijQy BfrqI sMgIq dy srUp nfl gurU gRMQ sfihb dI mnuwKqf ƒ dyx, mn
myl KFdy 18 rfg sfhmxy ilaFdy, AuQy df sMklp, dyhI df sMklp, mOq df
idl dy aMdr mOldI qkdIr idKfAuNdf lwgdf ey.
bY r fVI, sU h I gAu V , nw q nfrfiex, sMklp, rfg nfdu sbid sohxy, imlby qKqy Auqy bYT ky sB qKq ihlfAuNdf lwgdf ey.
qoKfrI, pRBfqI, mflI gAuVf vrgy kyvl kI mihmf, gurU nfl sMgIq pwDqI Bfg
gurU gRMQ sfihb ivc drj rfgF bfry vI pihlf aqy dUjf smyq anyk pRkfÈnfvF kYpsLn mukfblf-339 Pon: 718-690-8403
rfey sMgq nfl sFJI kIqI. ieh ivlwKx du n IaF Br dy sM g Iq pR y m IaF leI ---
qwQ vI sfhmxy ilaFdf igaf ik mfJ mfrgdrÈk df kMm kr rhIaF hn. idl-gurdy ijnHF dy qkVy
rfg kyvl gurmiq sMgIq dI hI dyx hY. afzIE vIzIE kYstF: 1991 qoN lY buZfpf kdy nyV nf afieaf.
gurmiq sMgIq sMmylnF df afgfË: ky hux qwk hoey sMgIq sMmyln dIaF ipClI Aumry puwq dI hwlfÈyrI ny
sMq suwcf isMG vloN jvwdI klF ivc 1991 afzIE vIzIE kY s tF tksfl ko l dyÈ ivdyÈ dOVF lfAux isKfieaf.
ivc afrMB kIqy gey gurmiq sMgIq sMq amIr isMG AuplbD hn aqy nfl hI ienHF ƒ XU- sfdf jIvn, nroeI ishq
sMmylnF dI lVI AunHF dy swcKMz jf rfm (qblf), aÈivnI kumfr (qfnpurf), itAUb Auqy vI pfieaf igaf hY. klfqmk dyvy sunyhf, hY aslI srmfieaf.
ibrfjx mgroN vI AunHF dy gwdI nÈIn Em pRkfÈ aqy BfeI cqr isMG (idlrubf) hlikaF vw l o N iqafr ‘gAu V I rfgu mfx-snmfn ijwq mfn kOr ny
sMq amIr isMG inrMqr jfrI rwK rhy jsvMq isMG idwlI aqy ksqUrI lfl sulKxI’ nF dIaF iqMn kYstF dy sYWt ƒ mfx pMjfbIaF dI JolI pfieaf.
hn. plyTf gurmiq sMgIq sMmyln ds (vfieln) ny vI afpxI klf dy jOhr bhuq slfihaf igaf. tksfl dy smUh -divMdr kOr
akqUbr qoN qyrF akqUbr qwk hoieaf. idKfey. ies qoN ielfvf qfr ÈihnfeI, nOjvfn jwiQaF vwloN ‘vwzf qyrf drbfr’ ---
ies pihly sMmyln ivc ÈRomxI rfgI qfAUs aqy sfrMdy sfË dI vI klfqmk nF dI kYst vI AuplbD hY. bwcf hovy jF buwZf
BfeI blbIr isMG, ÈRomxI rfgI pRoPYsr vrqoN kIqI geI. ies dOrfn, qfl kihrvf tksfl vloN gurmiq sMgIq ihMmqF dy sOdy ny sfry soc afsLfvfdI kMm krdI.
krqfr isMG, ÈRomxI rfgI pRoPYsr hrcMd aqy dfdrf vjfAux dI afigaf nhIN sI aYvfrz: gurmiq sMgIq dy Kyqr ivc AumrF df nhIN ihsfb. Gwt lflsf, Gwt iPkr, gm, JMjt
isMG, isMG bMDU idwlI, gIqf pyNql, blik isrP pRvfnq ibKry qflF ivc hI vzmuwlf Xogdfn pfAux vfly 14 jiQaF isPqF krdy ny sfry Gwt cuxOqIaF, Gwt inrfsLf.
JolI Brdy nfl iKqfb. ijLMdgI dUx svfieaf huMdI.
-syvf isMG nUrpurI mn Aucf, mwq zUMGI soc
aYpl vYlI, imnIsotf srIr nUM qMdrusq rwKdI.
--- nsLf rihq sLrIr jo
AumrF dI qF gwl nf koeI AuhI suzOl idl DVkdf rihMdf.
hY gwl ierfdy dI. kuJ krn dI lflsf jy hovy
qMdrusqI dI hY inÈfnI phfVF cotIaF ‘qy vI cVH jFdy.
joVI byby aqy bfby dI. -drsLnpfl dosFJ
-jgmIq isMG pMDyr ---
ipMz klfhV (luiDaxf) bcpn ‘c bwicaF nUM mFvF
Pon: 91-98783-37222 buZfpy ‘c puwq, mFvF nUM dyx hwlfsLyrI.
--- mfqf mfn kOr nUM dyKo
buZfpy ivc jy dOV lgOxI sYNkVf twp ky vI nf Zfhvy ZyrI.
mn dy ies aQry GoVy nUM dysI KurfkF, ikrq nfl kmfey srIr
jvwdI tksfl dy mOjUdf muKI sMq amIr isMG kQf krdy hoey. ajy vI mYrfQn dI kry dlyrI.
juafnI ivc lgfm cVOxI.
zfktr jsbIr kOr pitaflf, ÈRomxI gfien pyÈ kIqf igaf. ƒ hux qwk tksfl vwloN gurmiq sMgIq -mlkIaq isMG Etvf -amrjIq isMG qUr
rfgI BfeI idlbfg isMG - gulbfg sMq suwcf isMG ny pMjfb qoN bfhr aYvfrzF nfl snmfinq kIqf jf cuwikaf --- ipMz kulburCf, pitaflf.
isMG, ipRMsIpl cMnx isMG mjbUr, qKq sRI hËUr sfihb nMdyV qoN ielfvf hY. ivlwKx gwl ieh hY ik mOjUdf muKI mF pUrI aMimRqDfrI Pon: 91-98784-69639
zfktr invyidqf isMG pitaflf aqy hor muMbeI, pUnf, ieMdOr, gvflIar qy afgrf sMq amIr isMG ijQy pMQ dy mhfn kQf puwq gurU kf iswK. ---
rfgIaF ny gurmiq ÈYlI rfhIN smF bMnH smyq vwK vwK QfvF Auqy vI gurmiq sMgIq vfck hn, AuQy nfl hI purfqn gurmiq dOV lfAuNdy ivc mYdfn hwQIN ikrq kmfeI krnI
idwqf. ies qoN bfad dy sMgIq sMmylnF sMmyln krvfey. Aus qoN bfad ieh ÈYlI anusfr Kud vI kIrqn krky sMgq krdy sfiraF nUM icwq. Buwl geI dunIaF sfrI hY.
ivc pdmsRI ÈRomxI rfgI BfeI inrml sMmyln sMq suwcf isMG ny inrMqr qOr ‘qy ƒ gurU crnF nfl joV rhy hn. iesy mF sO qoN Aupr jfpy mMdy kMmF ‘c pY gey ivhlV
isMG Kflsf, svrgI BfeI amrIk isMG 27 agsq 2002 ƒ afpxy scKM z leI gurmiq sMgIq dy Kyqr ivc kIqy puwq awsIaF dy nyVy. buZfpy dI pMz ho jFdI BfrI hY.
ËKmI, BfeI iprQIpfl isMG, mohn pfl ipafny qwk pUrI cVHdI klf nfl jfrI gey aqy kIqy jf rhy mfx mwqy, ivlwKx qF vI dunIaF dy mfn kOr nUM dyKo iPr vI
isMG pitaflf, BfeI rxDIr isMG sRI rwiKaf. AunHF qoN AuprMq sMq amIr isMG aqy vzmuwly kfrjF sdkf jvwdI tksfl bMnI jFdy ny gyVy. inwqnym nfl ishq sMvfrI hY.
drbfr sfihb aMimRqsr qoN ielfvf sMq ies tksfl dy muKI dI syvf smuwcy pMQ ƒ gurmiq sMgIq df mrkË afiKaf -gorf pRjfpq inAU Xfrk -jgjIq kOr qUr, cMzIgVH
sqnfm isMG ikÈngVH, Ausqfd kfly vloN sONpI geI. jFdf hY.
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (19)
srbjIq iQafVf
mwKx isMG bYNs iekbfl isMG gfKl qrlocn isMG lwCr
iKzfrIaF nUM afpxy XqnF nfl ieMzIaf
kbw z I tU r nfmY N t krvfAu N d y af rhy
rhy hn qy qrlocn isMG lwCr df dfavf smripq hY qy 14vyN ivÈv kwp nUM ijwqx qoN ilaf ky vwzy Kyz myilaF df ihwsf
XUnfeItz sports klwb, kYlIPornIaf
hY ik Auh 14vF ivÈv kwp ijwq ky lY bljIq sMDU df dfavf rfiel tIm ikMg XU[aYs[ey[ dI bxfieaf hY.
df 14vF ivÈv kbwzI kwp afAuNdI 16
jfxgy. tIm vI kr rhI hY. iËkrXog hY ik syvf isMG rMDfvf
sqMbr, aYqvfr nUM XUnIan istI dy logn
byeyrIaf sports klwb: 2007 krn vfly srbjIq isMG iQafVf, ijs imzvYst kbwzI klwb: kbwzI gfKl BrfvF dy nËdIkI irÈqydfr hn
hfeI skUl ivc krvfAux leI
ivc ruVkf klF (jlMDr) vfly sMDU BrfvF- nUM pMjfbI BfeIcfry ivc Cwbf iQafVf krky nfl hyj rwKx vfly qfrI aqy ivwkI aqy Auh AuNj vI XUnfeItz sports klwb
srgrmIaF jorF nfl cwl rhIaF hn.
surjIq isMG sMDU, crnjIq isMG sMDU jfixaf jFdf hY, dI rfiel ikMg XU[aYs[ey[ sMmIpurIaf kYlIPornIaf lMbf smF vs dy sfry Kyz myilaF nfl nyVy qoN juVy rhy
amolk isMG gfKl anusfr klwb
aqy bljIq isMG sMDU ny byeyrIaf sports tIm XUnfeItz sports klwb dy ivÈv ky iÈkfgo cly gey hn pr kYlIPornIaf hn. kbwzI dIaF purfxIaF bfrIkIaF aqy
vloN afpxIaF vwKrIaF tImF iqafr krky
vI vwzIaF pRfpqIaF kIqIaF jFdIaF
rhIaF hn. pr ienHF ivÈv kbwzI kwpF
ivc kOmFqrI pMjfbI kbwzI iKzfrIaF
nUM iek mMc ‘qy pysL kr ky drÈkF df
kbwzI pRqI cfa vI pUrf kIqf jFdf irhf
hY .
cyarmYn mwKx isMG bYNs qy Aup
cy a rmY n iekbfl isM G gfKl, ivw q
skwqr jugrfj shoqf qy nirMdr shoqf
ny ikhf ik kbwzI kwp klwb dI CyaF
mhIinaF dI nwT Bwj aqy lgn df iswtf
hY ik ieh mylf vI nvIaF pRfpqIaF aqy
nvyN aMkVy kbwzI ieiqhfs dI JolI pfeygf.
pihlI vfr hY jdoN klwb vloN afpxI tIm
iKzfAux dI QF bfkI klwbF nUM afpxy ivwkI
iKzfrIaF jrIey kbwzI dIaF nvINaF pYVF qfrI
nvIaF qknIkF rMDfvf aqy pMmf idEl ny
pfAux df KuwlHf mYdfn idwqf jf irhf hY.
‘c rihMidaF cMgy iKzfrIaF nUM iek afpxI tIm nUM isKfeIaF hI sgoN bhuq
ies Kyz myly df aihm ihwsf bxn vflIaF pMmf idEl ibhqrIn mfhOl dyx dy XqnF ‘c lwgy sfry Kyz myilaF ivc ijwqF hfsl kIqIaF
klwbF bfry sMKyp jfxkfrI:
syvf isMG rMDfvf kwp ivc pUry DVwly nfl dfKl hovygI. rhy hn. PKr vflI gwl ieh hY ik hn. kYnyzf dI tIm ies ivÈv kbwzI kwp
Èyr-ey-pMjfb sports klwb
klwb df gTn kIqf sI ijs nUM idlbfg iek sPl Pfrmr mMny jFdy srbjIq imzvYst qoN kYlIPornIaf 16 sqMbr dy ivc ivÈyÈ afkrÈx bxI rhygI.
lfs bYnos: iksy vyly lwCr BrfvF-
isMG sMDU dI srpRsqI hux qwk hfsl hY. iQafVf dI kbwzI nfl gUVHI sFJ hY aqy ivÈv kbwzI kwp ‘c qfrI aqy ivwkI dI sfrIaF klwbF ny kbwzI pRymIaF nUM
qrlocn lwCr, kulvMq isMG lwCr aqy
ieh klwb hux qwk 13 ivÈv kbwzI kwp Auh ipCly keI virHaF qoN XUbf istI ivc tIm ijwq pRfpq leI AuqrygI qy dohF ny 14vyN ivÈv kbwzI kwp dy hr pl nUM mfxn
jsivMdr isMG lwCr dI kbwzI dy Kyqr
ijwq cukf hY. awj dy keI kbwzI supr kbwzI kwp vI krvfAuNdy af rhy hn. vfadf kIqf hY ik Auh drÈkF nUM ibhqrIn vfsqy 16 sqMbr, idn aYqvfr nUM logn
ivc qUqI boldI sI qy iek qrHF nfl lwCr
stfr iKzfrIaF nUM ivÈv pwDr ‘qy mYc pMjfb ivc nfrQ ieMzIaf PYzryÈn kbwzI idKfAux df Xqn krngy. hfeI skUl, XUnIan istI ivKy phuMcx
Brf kbwzI df tryz mfrk vI sn. ieh
Kyzx leI iek jyqU mMc lY ky idwqf hY. vloN krvfey jFdy tUrnfmYNtF ivc sB qoN kYnyzf kbwzI klwb: syvf isMG dI apIl kIqI hY.
AuhI lwCr Brf hn ijnHF ny kYnyzf ‘c ÈurU
ies vyly sMdIp sMDU ies klwb dI vwD mYc ijwq ky rfiel ikMgË XU[aYs[ey[
XU[ky[ dy pihly iswK aYm[pI[
hoieaf torFto ivÈv kwp 1991, 92 aqy
tIm df kpqfn hY aqy gfKlF df Bfxjf sfl 2018 dI nMbr iek tIm bx cukI
93 lgfqfr iqMn vfr ijwq ky kbwzI dy
qIrQ isMG gfKl byeyrIaf sports klwb
ieiqhfs ivc iek iËkrXog pYV pfeI sI.
ivMzrÈ skYNzl pIVq
blivMdr iPwzU, mMgI surKpurIaf, myjr
isMG gfKl, nykI iswDU, Cwbf afid kbwzI
nUM vI gfhy bgfhy kbwzI dIaF qknIkI
lIhF idMdf irhf hY. ipCly iqMn sflF qoN
lgfqfr byeyrIaf sports klwb dI tIm 69 BfrqIaF ƒ ZysI dI jwdI ËmIn ‘qy kbËf
dy DrU qfry lwCr BrfvF dI hI dyx hn. jlMDr: ibRtyn dy pihly dsqfrDfrI iswK sMsd mYNbr qnmnjIq isMG dI pMjfb
XunfeItz sports klwb df ivÈv kwp imlI rfhq ivclI jwdI jfiedfd ‘qy kbËf ho igaf hY. ies msly dy hwl leI Auh pMjfb afey hn.
lMzn: ivMzrÈ iemIgRyÈn skYNzl AunHF pMjfb srkfr ƒ mdd dI apIl vI kIqI. ies qoN ielfvf AunHF lMzn ivc hoeI
myjr gfKl df hovg
y f ivÈv kbwzI kwp kfrn pRBfivq hox vfly prvfsIaF ivc ‘rYPrMzm 2020‘ rYlI Auqy afpxf qy XUky srkfr df pwK vI rwiKaf qy AupryÈn blU
‘c ‘golz mYzl’ nfl snmfn BfrqI BfeIcfry dy lokF df qIjf sQfn hY,
ijnHF ƒ brqfnIaf ivc glq ZMg dy nfl
stfr ivc brqfnIaf dI BUimkf Aujfgr
krn leI XqnÈIl rihx dI gwl vI khI.
XUnIan istI (ibAUro): sfl nfgirkqf aiDkfrF qoN vFiJaF kr idwqf qnmnjIq isM G Ku d pM j fb ivc
1992-93 dy torFto vrlz kbwzI kwp dy igaf. ies dOrfn hI ‘tfskPors` ny prvfsI pMjfbIaF dIaF ËmInF dy muwdy cuwkdy
bYst stfpr myjr isMG gfKl (XU[ ky[) brqfnIaf ivc rihx leI 102 lokF ƒ rhy hn. ZysI ny ikhf ik sfzy pirvfr ny
df 16 sqMbr nUM Xunfietz sports klwb dsqfvyË muheIaf krvfey hn. vI kbËy iKlfP afvfË bulMd kIqI. AunHF
vloN ieQy krvfey jf rhy 14vyN ivÈv kbwzI ieh jfxkfrI brqfnIaf dy gRih ikhf ik pMjfb pRÈfsn ‘qy pUrI afs hY ik
kwp ‘c golz mYzl nfl snmfn kIqf ivBfg dy skwqr sfijd jfvyd ny sMsdI inaF imlygf. ZysI ny ieh vI ikhf ik AunHF
jfvygf. kmytI ƒ idwqI hY. ienHF ivc 69 BfrqI dy pirvfrk mYNbr ies msly bfry afvfË
iËkrXog hY ik gfKlF df Bfxjf qy hn. AunHF ny ies GtnfkRm leI muafPI cuwkx ivc smrwQ hn qy Auh ies dI pUrI
kOmFqrI kbwzI iKzfrI qIrQ gfKl myjr mMgidaF ikhf ik Auh pIVqF ƒ iensfP pYrvI krngy.
dI Kyz qoN vI bhuq pRBfivq sI. s[ amolk idvfAux leI hr Xqn krngy. ivMzrÈ XUky dy aYm[pI[ ny pMjfb ivc hoeIaF
isMG gfKl ny ikhf ik myjr gfKl, qIrQ aijhf iemIgRyÈn skYNzl hY ijs rfhIN byadbI dIaF GtnfvF bfry kYptn srkfr ƒ sKq qoN sKq kfrvfeI krn dI apIl
gfKl qy lwKf gfËIpurIaf vrgy iKzfrI aiDkfrIaF vwloN brqfnIaf qoN vwzI igxqI kIqI. AunHF iksy pfrtI df nF ley bgYr ikhf ik vwK-vwK smyN keI pfrtIaF ny afpxy
gfKlF df mfx hn qy myjr df snmfn vI ivc eyÈIafeI mUl dy lokF, AunHF dy pMQk hox df dfavf kIqf sI. ivdyÈF ivc dsqfr dI byadbI bfry ZysI ny dwisaf ik
AunHF dI mF Kyz kbwzI nfl ipafr df hI nfgirkqf aiDkfrF qoN vFJy kr idwqf igaf myry mihmfnF dI vI XUky ivc dsqfr lfh idwqI geI sI. hflFik, ies Gtnf ‘qy XUky
iewk pRgtfvf hY. sI. dI pfrlImYNt ivc muafPI vI mMgI geI sI.
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (20)
ihMds
o qfn jIvy, pfiksqfn jIvy, jIvy sfrf jhfn
srbq dy Bly df pY g fm lY ky qurq KflI kr idE bfrzr nfl df KflI krfAuxy kfhdy leI jLrUrI ho gey? phuMc ky pRfhuxcfrI krdy myjLbfnF nUM iesy qrHF imwTy huMdy rhy qF dunIaF dI koeI
pfiksqfn gey nvjoq isMG iswDU ny jo ielfkf. hjL f r ipM z F `c vsdy lw K F AujVn vfly lok suafl krdy rhy, jy KVHy imhxy mfrdf? AunHF nUM hmlfvr qfkq 57 sfl pihlF ivCVy BrfvF dy
kuJ ikhf, Auh srhwd dy dohIN pfsIN vsdy iensfnF, psUaF, lwKF eykV pwkIaF pYr sYNkVy ipMz KflI krfAuxy sn qF POjF grdfndf? gurU nfnk dyv dy vrosfey ngr imlfp ‘c aiVwkf nhIN bx skygI.”
pMjfbIaF dy idlF dI afvfjL sI. vfhgf PslF, KyqI, shfiek DMidaF qy arbF kfhdy leI hn? iksy QF dUijaF dy ds krqfrpur sfihb dy drsLnF leI jdoN kYptn dy bolx ipwCoN pwCmI pMjfb
bfrzr lMGidaF ies afvfjL dy pihly KrbF dI jfiedfd nUM cfr GMitaF `c KflI vIh bMdy mfr ky afpxy lwKF lokF nUM BfjVF jrnYl bfjvf bfby nfnk dy pYrokfrF nUM dy muwK mMqrI cODrI prvyjL ielfhI ny bVy
bol sn, “ihMdosqfn jIvy, pfiksqfn jIvy, kr dyxf qy Auh vI ibnf iksy agfAUN pf dyxIaF, ikDrlI isafxp sI qy ikDr lFGf dyx dI gwl krdf qF kI Aus dy gly ivsLvfs nfl ikhf sI, “afpF sdIvI
amn amfn nfl sfrf jhfn jIvy.” kiQq sUcnf aqy irhfiesLI pRbMD dy, eydUM vwzf dI bhfdrI? bhfdrI qd sI jy isafsI lwgx dI QF Auhdy gl pYNdf? kih idMdf, amn qy imlfp dI mMijLl df rfh lwB
‘rfsLtrvfdI’ dwsx, kI glq ikhf iswDU AujfVf hor kI ho skdY? ijnHF `qy bIqI nyqf srhwdF ‘qy afp kMD bx ky KVHdy. koeI loV nhIN lFGy dI! kYsy ‘rfsLtrvfdI’ ilaf ey. loV isrP ies Auqy iekjuwt ho
ny? ikhVf dysL DRoh hY, iehdy ivc? dohF Auhdf duwK AuhI jfxdy hn. puwCo ivcfry ibpqf dy mfry srhwdI hn iswDU nUM dysL DRohI kihx vfly? ky qurn dI ey, ijs dI bdOlq afpF
dysLF dy afm qy Kfs kr pMjfbI lok ihMd/ KVHy pYr pwkIaF PslF, KyqIbfVI dy lokF nUM, ijnHF ‘qy acfnk musIbqF dy aYsy ‘rfsLtrvfdIaF’ nUM Xfd afpxI mMijLl sr kr skFgy.”
pfik ivc dosqI qy amn cfhuMdy hn. sMd, bMbIaF, lvyry qy Bry Brfey Gr bfr phfV Zfh idwqy gey. 1400 skUl bMd krfAuxf bxdY ik Bfrq dy qqkflI pRDfn cODrI sfihb ny pMjfbI ‘c bolidaF
dysL dI vMz vyly sB qoN vwD nuksfn suMny Cwz, ijnHF nUM Bwjxf pYxf sI, AunHF kr idwqy gey, hnyry ‘c koeI cfnx nhIN mMqrI atl ibhfrI vfjpfeI aqy ajoky pMjfbIaF nUM apIl kIqI sI ik Auh
pMjfbIaF df hoieaf. ‘afjLfdI’ dohF df jMg nfl koeI lfgf-dygf nhIN sI. koeI sI kr skdf qy AucI sfh vI nhIN sI lY pRDfn mMqrI nryNdr modI Kud pfiksqfn iekmuwT ho ky dohF mulkF dIaF srkfrF
pfisaF dy pMjfbIaF dIaF lwKF jfnF lY ksUr nhIN sI AunHF df. donF pfisaF dy skdf. aijhy mfhOl ivc kOx sFBdf gey sn. kI AunHF AuQy pfiksqfnIaF nfl nUM dosqI krn leI mjbUr kr dyx. AunHF
geI, AunHF dy Gr-bfr AujV gey, ajLmqF vIh-qIh bMdy mrn/mfrn dI sjLf pMjfb pwkIaF PslF? kI bixaf AunHF bImfrF duaf slfm nhIN kIqI, hwQ nhIN imlfey, cVHdy pMjfb dy vfsIaF nUM inwGf swdf idwqf
luwtIaF geIaF qy hjLfrF pirvfr afr- dy lwKF lokF nUM dy idwqI geI. idwlI vfly df jo mMijaF qoN AuT vI nhIN sI skdy. gly nhIN lwgy? jy sfbkf pRDfn mMqrI sI ik agly sfl lfhOr dIaF ihMd-pfik
bfGIaF pfAuNdy rhy. kI ieh swcmuwc Bfrq inwky inafixaF df, apfhjF df, AunHF dI zf[ mnmohn isMG nUM gurU nfnk dyv dy pMjfb KyzF ‘qy hum humf ky afAuxf. agly
ipRM[ srvx isMG dI ‘ijwq’ sI? jy ‘ijwq’ sI qF hjLfr ipMz KfD Kurfk df, sFB sMBfl df, ivafh 550vyN pRkfsL purb Auqy jnm sQfn sfl lfhOr ivc dUjIaF Bfrq-pfik KyzF
kfhdy leI KflI krfAuxy sn? sfihaF df, jxyipaF df, sUx vfly qy sUey nnkfxf sfihb ivKy pDfrn df swdf afvy rwK vI leIaF sn pr ksLmIr ‘c Bucfl
pfr ivCV gey. bfjvy, iswDU aqy hor soco, jy idwlI vfilaF nUM ibnf agfAUN lvyiraF df, poltrI PfrmF df qy pflIaF qF kI Auh nf jfx? jy AunHF dy jnm ipMz afAux kfrn mulqvI krnIaF peIaF.
brfdrIaF dy pirvfr EDr vI hn qy eyDr sUcnf dy acfnk hukm cfVH idwqf jfvy ik PslF df? ibpqf iek nhIN hjLfrF sn. gfh dy lok afpxy grfeIN nUM imlxf cfhux mIzIey df PrjL hY, isafsqdfnF nUM AunHF
vI. virHaF qoN ivCVy lhU dy irsLqy muV chuM GMitaF ivc idwlI KflI kr idE qF kI kdy pux Cfx kIqI hY ik kIhny amn qF kI Auh ienkfr kr dyx? kI pMjfb dy dy kQn cyqy krvfAuNdf rhy.
imlx leI qrs rhy hn. kI Auh idwlI KflI kr dyxgy? hflF ik amfn cfhuMdy lokF nUM bldI dy bUQy idwqf? mwuK mMqrI kYptn amirMdr isMG qy Bfrq qy pfiksqfn dy lok jMg Aukf
briln dI dIvfr ZwT geI. dovyN idwlI vfilaF kol nf psUaF, nf PslF qy pMjfb pihlF hI kyNdr df do lwK kroV sfbkf muwK mMqrI pRkfsL isMG bfdl df nhIN cfhuMdy. jMg iksy msly df hwl vI
korIaf iek ho rhy hn. idwlI vfly kdy qF nf hI KyqI dy sMdF df iKlfrf hY. AunHF rupey df krjeI hY. pMjfb nUM nf kdy qbfh lfhOr jfxf aqy ipafr muhwbq dy qohPy nhIN. vwzIaF qoN vwzIaF jMgF ipwCoN vI msly
pMjfbIaF df duwK smJx, kdy qF duKIaF kol GrF ‘coN cuwikaf jfx vflf Cotf motf hoeIaF PslF df Xog muafvjLf imilaf, lYxy dyxy dysL DRoh sI? pitafly dy kYptn myjL ‘qy hI hwl hoey hn. jMg, hiQafr
dI sfr lYx. ihMd-pfik dusLmxI dI awg smfn hI hY qy smfn lY jfx leI bhuiqaF nf KyqI ijxsF df bxdf Bfa qy nf amirMdr isMG iswDU nUM pitafly dy hI vycx vfly qy DONs jmfAux vfly mulk
bflI rwKx nfl sB qoN vwD nuksfn kol afpxIaF gwzIaF hn. iPr vI idwlI dirafeI pfxIaF dI rfieltI. nf cMzIgVH, nvjoq isMG iswDU df jrnYl bfjvy dy gly luafAuNdy hn. jF Auh hfkm jo lokF df
pMjfbIaF df ho irhY. kdy srhwdI JVp, vfly dwsx, kI Auh cfr GMitaF ivc idwlI nf dirafeI hYz vrks, nf pMjfbI boldy imlxf cMgf nhIN lwgf. Auh idl `qy hwQ iDafn lok ihqYsLI muwidaF vwloN htfAux
kdy jMg. ihMd-pfik dusLmxI pMjfbIaF KflI kr dyxgy? aijhy cMBlyvyN df jvfb ielfky qy nf sUbfeI KudmuKqfrI. nf rwK ky dwsx ik krqfrpur lFGy dI pysLksL leI aijhy kmIny kfry krdy hn. ieh
nUM lY bYTI hY. iswDU sLFqI df dUq bx ky awg lfAU mIzIaf vI dyvy. Bfrq-pfik jMgF dy AujfVy dI aqy nf smyN iswDU qy bfjvf hor ikvyN imldy? Bfrq qy pfiksqfn dy hfkmF leI vMgfr
pfiksqfn igaf sI qF ik dohF dysLF ivc jMg dI blf ihMd-pfik dy lokF, Kfs dirafeI hVHF nfl hoey nuksfn dI kdy pihlIaF Bfrq-pfik pMjfb KyzF hY ik afpsI msly lVy ibnf hwl krn,
dusLmxI qy vYr ivroD dI awg TMZI pvy. kr dohF dysLF dy pMjfbIaF dy gl vfr vfr pUrqI kIqI. dirafeI pfxIaF df Pfiedf dsMbr 2004 `c pitafly hoeIaF. pwCmI nf ik jMg `c lV mr ky. jMg dI awg
ajy kwlH dI gwl hY. kiQq ‘srjIkl ikAuN pfeI jf rhI hY? idwlI vwloN pMjfb leI jfxf pr dirafeI hVHF nfl huMdy pMjfb dy muwK mMqrI cODrI prvyjL ielfhI aMnI, pfgl qy mUMh jLor huMdI hY. jMgbfjLo,
strfeIk’ dy nF `qy pMjfbIaF df byloVf nfl vfr vfr ainaF krn dy PYsly mMndy pMjfbIaF dy nuksfn qoN pfsf vwtI jfxf! ny pitafly phuMc ky KyzF dI msLfl jgfeI ajy vI sMBlo, mrn mfrn dIaF gwlF nf
nuksfn hoieaf. idwlI qoN POrI hukm af rhy pMjfb dy isafsI afgU pMjfb nUM dirafvF pyty peI kImqI jmIn bdly kI sI. AudoN pUrbI pMjfb dy muwK mMqrI kYptn kro. BVkfeI jf rhI awg df pqf nhIN
afieaf ik pfiksqfn dI srhwd nfl ds pihlF hI kMgfl kr cuky hn. jy pMjfbI idwqf hux qk pMjfb nUM? amirMdr isMG qoN KusLI sFBI nhIN sI jf kdoN hfkmF vwl hI mUMh kr lvy! iemrfn
iklomItr qk vsdy pMjfb dy 987 ipMz hux vI nf jfgy qF pMjfb df jo kuJ vI ijhVy ‘dysL Bgq’, iswDU dy ihMd- rhI. Aus ny cODrI sfihb nUM jI afieaF Kfn qy nvjoq iswDU dI dosqI dohF dysLF
cfr GMitaF ivc KflI krf idwqy jfx. bicaf hY, Auh vI bMny lwgf smJo. pMjfb pfik ivcfly glvwkVI puafAuNdy aqy afKidaF jjLbfqI rONa ‘c ikhf sI, “iek ivcfly dosqI df pul Ausfr skdI hY.
iksy nf puwiCaf peI ikAuN? gurduafiraF nUM ryigsqfn bxfAuxf qF qYa ho hI igaY! ipafr muhwbq jqfAuNdy bolF `qy aOKy ho idn ieh bfzr sLfzr Kqm ho jfxgy qy jIvy ihMdosqfn, jIvy pfiksqfn. sfzf
dy lfAUz spIkrF qoN bulf idwqf igaf ik iksy nhIN soicaf ik hjLfr ipMz qurMq rhy hn, Auh dwsx kI iswDU pfiksqfn sB gyt sLyt KuwlH jfxgy. jy sfzy sbMD Kfb, vsy pMjfb, vDy pMjfb!
gurU gRQ
M sfihb dI ivlwKxqf
sRI gurU gRMQ sfihb df dunIaF dy
Drm gRMQF ivc iewk aduwqI sQfn hY. ieh
nf hI ieiqhfs hY, nf hI imiQhfs; nf hI gurmiq
mMqrF df sMigRh. ies df ivÈf aiDafqmk
anuBv hY ijs nUM kfiv-mfiDam rfhIN sdI ivc gurU sfihbfn dy smyN afm bolI rivdfs, sDnf, sYx, bfbf suMdr, sUrdfs, ny ‘poQI’ arQfq ‘bfxI’ arQfq gRMQ Boilaf hAumY suriq ivsfir]
pRgt kIqf igaf hY. ieh bRihmMzI pRbMD df ihwsf bx cuky sn. arbI qy PfrsI jYdyv, DMnf, prmfnMd, pIpf, ÈyK PrId, sfihb nUM prmfqmf df sQfn ikhf hY, hAumY mfir bIcfir mn
df drÈn aqy Aucy jIvn df pRboDn hY. dovyN bolIaF bfhroN afey musilm hmlfvrF swqf qy blvMz, iBwKf, mrdfnf, rfmf nMd ijwQy mnuwK df vfihgurU nfl myl ho skdf gux ivic gux lY sfir]1] rhfAu]
ieh ivlwKx hY ikAuNik ies ivc rwb dy qy bfdÈfhF nfl afeIaF jo afm BfrqI aqy BwtF dI bfxI Èfml kIqI geI hY, hY, ieh Aus dy imlfp dI QF hY. gurU sfihb aKI kudriq kMnI bfxI
BgqF dI BgqI Èfml hY, ijnHF ny dYvI muhfvry ivc sQfpq ho geIaF aqy ijnHF ijnHF dI ivcfrDfrf gurUaF dI afpxI PrmfAuNdy hn ik jo sMgiq ivc rih ky muiK afKxuscu nfmu]
Èbd nUM aiq dI hlImI aqy mfnvqf pRqI dy ÈbdF dI vrqoN gurU sfihbfn ny afpxy ivcfrDfrf nfl myl KFdI sI aqy AunHF prmfqmf dy guxF df gfien krdy hn, piq kf Dnu pUrf hoaf
dieaf ivc sMcfr kIqf. rwbI sunyhy dy srbivafpk cirqr nUM sMqF-BgqF dI bfxI nUM vI Èbd gurU df Aus dI isPiq-sflfh krdy hn, Auh mnuwK lfgf shij iDafin]3]
gurU gRMQ sfihb iswKF leI mihË drsfAux leI kIqI, jo ihMdUaF aqy ihwsf hox krky Aunf hI siqkfr pRfpq Aus nfl afpxI sFJ bxf lYNdy hn; AunHF (pMnf 1168)
Drm gRMQ nhIN hY blik bhuq hI siqkfrq muslmfnF nUM iewko ijhf sMboiDq sI. hY. ieh sMq aqy Bgq BfeIcfrk qOr ‘qy nUM rwbI igafn dI pRfpqI ho jFdI hY: gurU gRMQ sfihb dI bfxI ny pihlI
dsF gurUaF df pRgt srUp hY, ‘prgt gurU nfnk sfihb (1469-1539) ihMdU aqy muslmfn-dovF DrmF, vYÈnv poQI prmysr kf Qfnu] vfr Drm nUM ikrq nfl joVidaF Auc-
gurF kI dyih.’ nfm df, Èbd df BMzfr nUM smyN smyN rwbI iewksurqf ivc swc df BgqI prMprf aqy ieslfm dI sUPI sfDsMig gfvih gux goibMd vrg dI ieËfrydfrI ivcoN kwZ ky afm lokF
hox dy nfqy ieh isrP afm siqkfrXog jo anuBv hoieaf, Aus nUM AunHF ny bfxI dy prMprf nfl sbMDq hn. ieh bhuq pUrn bRhm igafnu] (pMnf 1226) df Drm bxfieaf. Aus nUM pfAux dy rsqy
hI nhIN blik rUp ivc pRgt kIqf aqy ilKqI rUp ivc ivlwKx qwQ hY, gurU gRMQ sfihb ivc Èfml gurU gRMQ sfihb ivc sB qoN pihlF dI pCfx dsF nhuMaF dI suwcI ikrq-
ies dI Aupfsnf sFiBaf. mMinaf jFdf hY ik afpxIaF cfr bfxI df. ienHF sMqF aqy BgqF ivcoN keIaF ‘mUl mMqR’ hY jo ‘ÅÆ ’ qoN ÈurU ho ky kmfeI krn aqy Aus nUM loVvMdF nfl
kIqI jFdI hY. AudfsIaF dOrfn AunHF ny kuJ Bgq bfxI df smF iswK gurU sihbfn qoN bhuq pihlF ‘gur pRsfid’ `qy muwk jFdf hY. mUl mMqR vMz ky Kfx nfl hoxI hY. gurU gRMQ sfihb
isw K sM g qF dy vI iekwTI kIqI. jdoN 1539 ivc AunHF ny df hY. ies qrHF ienHF BgqF aqy sMqF df rfhIN mnuwK nUM iewko iewk prm hsqI nfl dI bfxI anusfr ies sMsfr dI AuqpqI
Dfrimk iekwT ies sMsfr nUM Cwzx qoN pihlF BfeI lihxf smF ieiqhfsk qOr ‘qy kfPI lMbf hY; Bgq joiVaf hY. Auh akfl purK kyvl iewko df somf iewko-iewk akfl purK hY ijs ny
ivc gu r U gR M Q jI nUM afpxf AuqrfiDkfrI Qfp ky BfeI jYdyv (1170) qoN ÈurU ho ky kbIr qwk iewk prm ÈkqI hY ijs dI hoNd sdIvI sMsfr dI rcnf afpxy afp qoN kIqI hY.
sfihb dI hfËrI lihxf qoN gurU aMgd bxfieaf qF gurgwdI (1440-1518) aqy bfbf ÈyK PrId hY, Auh iek-rs ivafpk hY. Auh ies ieh sMsfr vMn-suvMnf hox ‘qy vI ies df
ÈRomxI huMdI hY, sONpx dy nfl hI bfxI dI vI poQI dy rUp (1173-1266) aqy ies qoN ibnf hor sMsfr df krqf purK vI hY arQfq ies somf iewk hY. somf iewk hox dy nfqy sMsfr
ijs krky aMdr ivc AunHF nUM sONpxf kIqI qF ik Auh ies sMq-Bgq ijnHF dI bfxI gurU gRMQ sfihb df isrjxhfr hY. Auh smyN aqy sQfn qoN dI vMn-suvMnqf aqy mnuwKI BfeIcfrk sFJ
nUM ivrfsq rUp `c sFBx aqy pRfpq ivc Èfml hY, dy shI smyN dI sfzy kol Aupr hY aqy ieh sMsfr Aus df pRgt rUp nUM svIkfr kIqf hY. ies qrHF mnuwK nUM
zf[ gurnfm kOr, kYnyzf AupdyÈF nUM smuwcI mfnvqf ivc pRcfrn. jfxkfrI nhIN hY. isrP qy isrP hY. gurU gRMQ sfihb dI bfxI ny Drm nUM nsl, jnm-Ëfiq aqy iesqrI-purÈ hox
ies qrHF ies prMprf ËrIey bfxI ivcfrDfrk sFJ dy afDfr ‘qy bfxI Èfml iekFq jMglF, guPfvF ivcoN kwZ ky smfj dy nfqy Aucf jF nIvF qswvr krnf nYiqk
afAux vflf hr ivakqI gurU awgy isr gurU aMgd dyv (1503 qoN 1552 eI[), kIqI geI hY, ijs qoN pqf lgdf hY ik nfl joiVaf ikAuNik Aus akfl purK nUM aqy kudrqI-dovyN qrHF hI glq hY. bfxI
JukfAuNdf hY aqy afpxI smrwQf anusfr gu r U amrdfs (1476-1574), gu r U vyly dy hor vI bhuq sfry sMq jF Bgq hn pfAux leI Gr-sMsfr Cwz ky iksy iekFq any k qf `c ey k qf, vM n -su v M n qf `c
Bytf cVHfAuNdf hY, jo ÈrDf anusfr iewk rfmdfs (1534-1581) aqy gurU arjn ijnHF dI bfxI Èfml nhIN kIqI geI, ijs sQfn `qy jf ky qpwisaf krn dI loV eykfqmkqf nUM pRvfn krdI hY. aijhy iksy
pYsy dI inmfxI ijhI Byt qoN lY ky, koeI dyv (1563-1606) qwk phuMcI. gurU df arQ iehI hY ik AunHF dI ivcfrDfrf nhIN hY, Auh hr QF ivafpk hY. mnuwK ny vI afDfr ‘qy mnuwKqf nUM vMzxf gYr-
vsqU jF bhuq vwzI rkm vI ho skdI hY amrdfs gurgwdI ‘qy 1552 eIsvI qoN gurmiq PlsPy nfl myl nhIN sI KFdI. Aus nUM afpxy aMdr lwBxf hY. ieh sfrf kudrqI aqy gYr-ieKlfkI hY. ies qrHF
aqy ijs df mksd Dfrimk kMmF qy 1574 eI[ qwk ibrfjmfn rhy aqy AunHF BgqI kfl iewk qrHF nfl Auh smF sMsfr Aus df pRgt rUp hY. bfxI ny Drm gurU gRMQ sfihb iewk aijhf Drm gRMQ hY
prAupkfrI kfrjF leI Kricaf jfxf huMdf ny afpxy aiDafqmk anuBv ivc bfxI hY jdoN purfxIaF rUVHIvfdI aqy krmkFzI nUM krmkFzI rUVHIvfd ivcoN kwZ ky Aus nUM jo sihj qy suhjmeI sFJIvflqf df sunyhf
hY. ieh ivÈvfs kIqf jFdf hY ik ieh dI kfPI rcnf kIqI qy Bgq bfxI vI prMprfvF KyrUM KyrUM ho rhIaF sn aqy nvyN pfAux df rsqf Aus akfl purK dy mUl idRV krvfAuNdf hY. gurU gRMQ sfihb df
Bytf gurU leI hY. iekwTI kIqI. ies qrHF gurU amrdfs qoN AuT rhy mfnvqfvfd df Dfrimk mMqR ivc dwsy gey guxF dI ivcfr krky, sMdyÈ srbivafpI hY jo sMsfr Br dy lokF
ijwQy vI ikqy gurU gRMQ sfihb df pRkfÈ cOQy gurU rfmdfs qwk aqy gurU rfm dfs punrjfgrx kfiem ho irhf sI. ies dI Aus dy guxF nUM ismrn rfhIN afpxy aMdr aqy DrmF leI sFJf hY. gurU gRMQ sfihb
kIqf huMdf hY, gurU nUM cOr kIqf jFdf hY, qoN pMjvyN gurU arjn dyv qwk smyq AunHF vjHf ieh jfpdI hY ik purfxI prMprf ivcoN vsfAux rfhIN dwisaf hY. ies qrHF Aus dy ny smwisafvF dy sFJy hwl leI mnuwK nUM
kIrqn kIqf jFdf hY aqy gur-mirafdf dI afpxI bfxI dy gurgwdI dy nfl hI ijs KoKlI aqy jVH ho cukI prMprf df guxF df gfien kridaF afpxI sLKsIaq pMc-pRDfnI pRbMD idwqf hY ijs anusfr:
anusfr bfkI Dfrimk rsmF inBfeIaF poQIaF dy rUp ivc bfxI sONpI jFdI rhI. Auh afdI ho igaf sI, mnuwK dI agvfeI aM d r nY i qk gu x ijvy N siq, sM q o K , hoie iekqR imlhu myry BfeI
jFdIaF hn, Aus Kfs smyN leI Auh sQfn gurU arjn dyv ny afp bfxI rcI, krn aqy sFqvnf dyx dI AupXogqf aqy prAupkfr, dieaf aqy hlImI afid pYdf duibDf dUir krhu ilv lfie]
gurduafrf huMdf hY, gurU df sQfn huMdf afpxy pUrvj gurUaF aqy AunHF rfhIN pRBfivkqf dI AumId Kqm ho geI sI. krky Aus nUM gurU dI ikrpf rfhIN pf (pMnf 1185)
hY. gurU gRMQ sfihb dI hfËrI ivc hfËr iekwqr kIqI Bgq bfxI dy nfl nfl BwtF nvIN BgqI prMprf ivc BfvyN DuMdlf ijhf skIdf hY. gurU dI imhr pRfpq krn leI, ies anusfr hr qrHF dIaF mnuwKI
sMgqF ny hwQ joV ky iekfgr-icwq ho ky dy sveIey Èfml krky BfeI gurdfs dy hI sI, pr acuwk aqy nvF aqy vwD Aus nUM pfAux leI gurU dy dwsy rsqy `qy vMzIaF ijvyN jnm-Ëfiq, mËhb, rMg,
bYTxf huMdf hY qFik Èbd ‘qy iDafn Diraf hwQIN ilKvf ky ‘gRMQ sfihb’ dI pihlI punrsQfpqI vflf mfnvqfvfdI jfigRqI cwlx dI loV hY. bfxI anusfr Aus nUM nsl afid dy Byd-Bfv aqy ielfkfeI
jfvy, gurU dy Èbd nUM siqkfr sihq bIV iqafr kIqI ijs nUM pihlF pihl dI afÈf df nfd suxfeI dy irhf sI. ieh pfAux dy rsqy ivc sB qoN vwzI rukfvt hwdbMdIaF qoN Auqy AuT iewk nvyN aqy
suixaf qy mn ivc vsfieaf jf sky. ‘poQI sfihb’ vI ikhf jFdf sI. ies df rUVIvfdI prMprfvF, krmkFzI Dfrimk hAumY hY, ijs df iËkr jpujI dy arMB srbsFJy smfj dI isrjxf vfsqy
ikAuNik ieh mihË Dfrimk gRMQ nhIN hY, pihlf pRkfÈ hirmMdr sfihb ivc 1604 jMËIrF qoN mnuwK dI afËfdI df arMB sI. ivc hI kIqf hoieaf hY. bfxI ivc vfr Auprfly krny cfhIdy hn. iehI gurU df
‘jfgq joiq’ hY, ies leI gurU dI hfËrI eIsvI ivc kIqf aqy bfbf buwZf jI nUM iesy leI ies smyN dI ivcfrDfrk sFJ vfr ies df iËkr hY ik hAumY dI JUTI mfrg hY, ijs anusfr:
ivc pUrf siqkfr kfiem rwKxf huMdf hY. syvf-sMBfl df kfrj sONp ky pihlf gRMQI vflI Bgq bfxI nUM gurU gRMQ sfihb ivc kMD nUM qoV ky hI Aus vwl jFdy rsqy `qy nf ko bYrI nhI ibgfnf
gurU awgy dovyN hwQ joV ky KVy ho ky Èukrfny Qfipaf. gurU gRMQ sfihb dI sMsfr Drm Èfml kIqf igaf. pMjvyN gurU arjn dyv quiraf jf skdf hY: sgl sMig hm kAu bin afeI]
dI ardfs kIqI jFdI hY, BfvyN KuÈI df gRMQF ivc ieh iewk ivlwKxqf hY ik sfrI
mOkf hovy qy BfvyN iksy ivCV geI rUh dI bfxI nUM AuqrI Bfrq ivc pRcilq iekwqI
afqmf dI ÈFqI mMgxI hovy. iswK ivafh
dI rsm nUM sMpUrn nhIN mMinaf jFdf jy
rfgF ivc qrqIb idwqI geI hY. gurU arjn
dyv ny afp ‘gRMQ sfihb’ qoN hmyÈf nIvF nfmu inrMjnu nIir nrfiex gurbfxI igafn
Auh gurU dI hfËrI ivc nhIN huMdI. lfvF afsx gRihx kIqf ijs qoN spwÈt hY ik
dy pfT ivcoN gRihsQI jIvn ivc afAux AunHF ny gurU-srIr nfloN gurU-Èbd nUM ÅÆ siqgur pRsfid ies nfm nUM rsnf nfl jpidaF jIv dy nfrfiex sd sd bKisMd]
vfly hr qrHF dy hflfq nfl iswJx leI vwD mhwqqf idwqI. gurU goibMd isMG ny goNz mhlf õ sfry hI pfp dUr ho jFdy hn. nfrfiex kIny sUK anMd]
‘eyk joiq doie mUrqI’ dI iewksurqf nfl nOvyN gurU qyg bhfdr sfihb (1622- nfmu inrMjnu nIir nrfiex] nfrfiex sB mfih invfs] nfrfiex pRgt kIno prqfp]
iml bYT ky jIvn dIaF smwisafvF nUM 1675) dI bfxI Èfml krky ‘gRMQ sfihb’ rsnf ismrq pfp iblfiex]rhfAu] nfrfiex Git Git prgfs] nfrfiex sMq ko mfeI bfp]
nijwTx df AupdyÈ imldf hY. ijwQy vI iswK nUM sMpUrn kIqf. gurU qyg bhfdr sfihb nfrfiex sB mfih invfs] nfrfiex khqy nrik n jfih] gurU arjn dyv AupdyÈ krdy hn,
BfeIcfrf sFJIaF smwisafvF nfl nijwTx dy slokF ivc Èfml iewk slok bfry ikhf nfrfiex Git Git prgfs] nfrfiex syiv sgl Pl pfih] hy BfeI, Auh jgq df mflk nfrfiex
leI jF BfeIcfry dy sFJy BlfeI dy kfrjF jFdf hY ik ieh dsvyN gurU df hY. nfrfiex khqy nrik n jfih] gurdyv afKdy hn, hy BfeI, sfry hI qF sdf sdf hI bKÈxhfr hY. nfrfiex
leI iekwTf huMdf hY qF gurU gRMQ sfihb df dsvyN aqy afKrI srIrk gurU goibMd nfrfiex syiv sgl Pl pfih] jIvF ivc Aus nfrfiex pRBU df invfs hY. afpxy syvkF dy ihridaF ivc suK aqy
pRkfÈ kIqf jFdf hY, ijs df arQ hY, isMG ny afpxy joqI joiq smfAux qoN pihlF nfrfiex mn mfih aDfr] hr iek srIr aMdr nfrfiex dI joiq df anMd pYdf krdf hY. nfrfiex afpxy
gurU dI bfxI df Et-afsrf lYxf qy gurU nFdyV ivKy 1708 eIsvI nUM afAux vfly nfrfiex boihQ sMsfr] hI pRkfÈ hY; hy BfeI, nfrfiex df nfm syvkF aMdr afpxf qyË-pRqfp pRgt
Èbd dI agvfeI anusfr PYslf krnf. sdIv simaF vfsqy bfkfiedf prMprf nfrfiex khq jmu Bfig plfiex] jpx vfly kdI nrk ivc nhIN jFdy. krdf hY. hy BfeI, nfrfiex qF afpxy
gurU gRMQ sfihb ivc Èfml bfxI nUM anusfr gurgwdI ‘gRMQ sfihb’ nUM sONp ky nfrfiex dMq Bfny zfiex] nfrfiex dI arfDnf krn vfly sfry Pl syvkF sMqF df mF-ipE vFg rfKf hY.
rwbI bfxI jF ‘Duir kI bfxI’ mMinaf igaf iswK pMQ df gurU Qfp idwqf. ies qrHF nfrfiex sd sd bKisMd] pRfpq kr lYNdy hn. nfrfiex sfD sMig nfrfiex]
hY. ieh ÈurU qoN aKIr qwk qukFq jF CMdF ‘gRMQ sfihb’ nUM ‘gurU gRMQ sfihb’ df nfrfiex kIny sUK anMd] nfrfiex mn mfih aDfr] bfrM bfr nrfiex gfiex]
dy rUp ivc hY, ijs nUM AuqrI Bfrq ivc drjf gurgwdI dy ky pRdfn kIqf. gurU gRMQ nfrfiex pRgt kIno prqfp] nfrfiex boihQ sMsfr] bsqu agocr gur imil lhI]
pRcilq BfrqI rfgF dy isDFqF anusfr sfihb dI ivlwKxqf hY ik ies df sMkln nfrfiex sMq ko mfeI bfp] nfrfiex khq jmu Bfig plfiex] nfrfiex Et nfnk dfs ghI]
afDuink ÈfsqrI rfgF ivc inrDfrq kIqf gurU sfihbfn ny afpxy jIvn-kfl ivc nfrfiex sfD sMig nfrfiex] nfrfiex dMq Bfny zfiex] gurdyv afKdy hn, BfeI! jo mnuwK
hoieaf hY. ies dI bolI mwDXugI sMDUkVI kIqf aqy afpxy hwQIN dsvyN aqy afKrI bfrM bfr nrfiex gfiex] siqgurU afKdy hn, hy BfeI! sfD sMgq `c itk ky sdf nfrfiex df
BfÈf hY ijs ivc pMjfbI dy boly jfx vfly srIrk gurU ny gurgwdI sONpI. ies qrHF bsqu agocr gur imil lhI] nfrfiex dy nfm nUM afpxy jIvn df afDfr nfm jpdy hn aqy muV muV pRBU dI isPiq
vwKry vwKry rUp hn. ies ivc vrqI geI iswK pMQ nUM ieh vI hukm kIqf ik BivwK nfrfiex Et nfnk dfs ghI] afsrf bxf lY. nfrfiex df nfm hI ies sflfh df gIq gfAuNdy hn, Auh mnuwK
ÈbdfvlI ivc Bfrq dIaF BfÈfeI- ivc agvfeI Èbd-gurU sRI gurU gRMQ sfihb gurU arjn dyv imhrbfn krqf sMsfr smuMdr qoN pfr iljfx vflf jhfj gurU nUM iml ky pRBU imlfp rUp kImqI
rvfieqF Èfml hn ijs ivc Bfrq dy vwK dI bfxI qoN lYxI hY. pu r K prmfqmf dI isPiq sflfh hY. nfrfiex df nfm jpx vfilaF kolo cIË lwB lYNdy hn, jo ieMdrIaF dI phuMc
vwK ielfikaF dIaF bolIaF ivcoN afey gurU gRMQ sfihb hI iewko iewk aijhf kridaF afKdy hn, hy BfeI! nfrfiex jm Bwj ky prF qur jFdf hY. nfrfiex pRBU qoN pry hY. hy nfnk, nfrfiex dy dfs
ÈbdF dy nfl nfl keI PfrsI aqy arbI Drm gRMQ hY ijs ivc ies dy bfnI gurUaF df nfm mfieaf rUpI kflK qoN bcfAux df nfm mfieaf rUpI zfiex dy dMd BMn sdf hI Aus dy afsry ivc rihMdy hn.
dy Èbd vI hn jo 15vI, 16vIN aqy 17vIN qoN ielfvf Bgq kbIr, nfmdyv, iqRlocn, vflf hY, ies nUM afpxy ihrdy ivc isMj. idMdf hY. -bIbI surjIq kOr sYkrfmYNto
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (23)
eykqf df mujs
w mf mOlfnf muhm
M d brkq AuWlf
mhfn gdrI, axQk, mulk-dr- afrËI hkUmq df pRDfn mMqrI aqy mQrf AuWlf nUM afpxy dosq dy bfp dy Gr iek duafrf krnI ÈurU kr idwqI. isty vjoN ivdyÈ mMqrI vjoN zf[ mQrf isMG vI sn.
mulk gfhux vflf sUrmf mOlfnf muhMmd isMG ƒ ivdyÈ mMqrI bxfieaf igaf. kmry ivc rihxf ipaf aqy afpxI pVHfeI srkfr sKqI nfl pUrI nËr ies dy Auh iek vI idn afrfm nfl nf bYTy. iPr
brkq AuWlf ny 1860 ‘c (iek sfl awgy aPgfinsqfn dy mOky dy hfkm amfn jfrI rwKI. 1878 ivc AunHF ny mYitRk pfs kMmkfr ‘qy rwKx lwgI. iPr afpxy iek 1927 ivc dubfrf ienHF mulkF df gyVf
jF ipwCy) Bupfl Èihr ivc jnm ilaf. AuWlf, jo aMgryË sfmrfj dy iKlfP sI, kr leI. iPr 1879 qoN 1881 qk do sfl dosq dy mÈvry ‘qy Auh ieMglYNz Cwz ky lfieaf. ienHF idnF ivc mOlfnf muhMmd
Auh ihMdusqfn dI afËfdI leI lV rhIaF nfl muafiedf kIqf igaf. iesy muafiedy Ausy skUl ivc bqOr mfstr syvf inBfeI. amrIkf dy Èihr inAU Xfrk cly gey. brkq AuWlf ƒ ÈUgr dI ibmfrI ho geI
sfrIaF lihrF dy mohrI afgUaF ‘coN iek muqfbk hI gdrI 1920 qk afpxI 1883 ivc Auh muMbeI cly gey, ijQy ieQy vI Cy sfl qk loVvMdF ƒ arbI, ijs nfl Auh idn-b-idn kmËor huMdy
sn. AunHF dI srgrmI ihMdosqfn qoN ÈurU srgrmIaF aPgfinsqfn ivc rih ky AunHF ƒ koeI Kfs mulfËmq nf imlI. PfrsI qy AurdU pVHf ky afpxf guËfrf gey. afpxI ishq ƒ dyKidaF AunHF afpxy
ho ky ieMglYNz, PrFs, jrmnI, qurkI, clfAuNdy rhy. clfieaf. ieQy rihMidaF AunHF dy amrIkf, hmvqnI ihMdusqfnIaF ƒ ieh Èbd afKy
rUs, jfpfn, amrIkf aqy aPgfinsqfn brqfnvI sfmrfj vwloN ‘pfVo qy rfj kYnyzf ivc rihMdy ihMdusqfnI BfeIcfry jo awj ieiqhfs dy sunihrI pMny hn: “mYN
qk sI. brqfnvI bsqIvfd vloN gl pfey kro` vflI pfilsI ƒ smJidaF ihMdU, nfl cMgy sbMD bx gey. Auh ienHF aMdr sfrI Aumr afpxy ipafry vqn dI afËfdI
gulfmI dy jUly musilm aqy iswKF ivc pfey jFdy pfVy ƒ ienklfbI jËbf Brn dI ijQy lgfqfr leI sMjIdgI nfl sMGrÈ krdf irhf hF,
qoN ihMdusqfn ƒ Kqm krn ivc muhMmd brkq AuWlf vfh lfAuNdy rhy, AuQy nflo-nfl ihMdU, hux jdoN ies dunIaF qoN jfx df smF
mu k q krfAu x kfmXfb vI hoieaf. ies df pRqwK sbUq musilm, iswK eykqf ‘qy vI Ëor idMdy rhy nËdIk af igaf hY, mYƒ ies gwl df
leI ienklfbI ieh imldf hY ik AunHF ny ivdyÈF ivc rih qF jo afËfdI dy Gol ivc sFJf ihwsf aPso s hY ik mY N afpxy imÈn ivc
joÈ AunHF dy rhy ihMdU, musilm, iswK aqy hor iPrikaF pfieaf jf sky. kfmXfb nhIN ho sikaf. pr mYƒ pUrn
rom-rom ivc dy BfeIcfry iek lVI ivc proey aqy ieh 1909 ivc mOlfnf jfpfn phuMc gey, ivÈvfs qy qswlI hY ik hËfrF ienklfbI,
lt-lt bl sfry iekjut ho ky lVy. ieh kfrnfmy ijQy AunHF tokIE XUnIvristI ivc pUrbI bhfdr qy iemfndfr myry rfh `qy cl rhy
mhfn gdr dy Gol `c dyKy jf skdy hn. Ëbfn dy pRoPYsr vjoN syvfvF idwqIaF. hn. mYN ies qswlI nfl afpxy ipafry
ikrpfl isMG sMDU mO l fnf mu h M m d brkq Au W lf df jfpfn ivc ‘al ieslfm’ nF df aKbfr mulk df mukwdr AunHF bhfdr ienklfbI
Pon: 559-259-4844 pirvfrk ipCokV pTfx aCfKfnI kbIly ÈurU kIqf. Aus aKbfr `qy ihMdusqfn ivc sUrimaF dy hvfly krdf hF jo afËfdI
nfl quaflk rwKdf sI. ienHF df bËurg pfbMdI lwgI hoeI sI. brqfnIaf srkfr hfsl krn qk ies sMGrÈ ƒ jfrI
irhf sI. Auh ijQy ieslfm dy KojI sn, bfbr dy hmly vyly ihMdusqfn afieaf qy dy dbfa pfAux kfrn AunHF ƒ XUnIvristI rwKxgy.”
nfl hI kOmpRsq vI rwj ky sn. inDVk iPr ieQoN df hI vsnIk bx igaf. AunHF mOlfnf muhMmd brkq AuWlf ivcoN brKfsq kr idwqf igaf. ies mgroN eykqf df mujwsmf mOlfnf muhMmd
pwqrkfrI dy nfl-nfl AunHF ny keI ikqfbF dy bfp df nF mOlfnf muhMmd sujfq AuWlf afKr Auh 1887 ivc lMzn cly gey. AuQy mOlfnf muhMmd brkq AuWlf amrIkf af brkq AuWlf afKr 20 sqMbr 1927 ƒ
vI ilKIaF aqy Auh swq ËbfnF jfxdy sn. sI, jo ikwqy vjoN pihlF pRfiemrI skUl Auh ËrUrqmMdF ƒ arbI, PfrsI qy AurdU gey. AudoN qwk gdr pfrtI jnm lY cukI sYn PrFissko dy hspqfl ivc ies
aPgfinsqfn ivc mOlfnf muhMmd df mfstr sI aqy iPr kuJ smF puils pVHfAuNdy rhy aqy afpxf guËfrf clfAuNdy sI, ijs nfl juV ky mOlfnf kMm krn lwgy. sMsfr ƒ hmyÈf leI alivdf kih gey.
brkq AuWlf iek ienklfbI grup ijs dI nOkrI vI kIqI. mOlfnf dI iek BYx vI rhy. lMzn ivc rih ky AunHF jrmn, PrYNc, 1919 ivc Auh rfjf mihMdr pRqfp AunHF dy srIr ƒ sYkrfmYNto dy Elz istI
ivc rfjf mihMdr pRqfp, zf[ mQrf isMG, sI. pirvfr df guËfrf muÈikl nfl hI jfpfnI BfÈfvF iswK leIaF. ieMglYNz nfl rUs vI gey aqy kfmryz lYinn nfl kbrsqfn ivc dPnf idwqf igaf. AunHF
hrnfm isMG qy kuJ hor sfQI vI sn, cldf sI. jdoN muhMmd brkq AuWlf ajy rihM i daF Au n H F ny ilvrpU l mu s ilm mulfkfq krky ihMdusqfn dI afËfdI dy dy jnfËy ivc ihM d u s qfnIaF dy nfl
nfl kfbl puwjy. aPgfinsqfn ivc bfgF- skUl df ividafrQI hI sI qF AunHF dy ieMstIicAUt ivc vI kMm kIqf. ieQy hI sMGrÈ ivc mdd mMgI. 1920 ivc afËfd amrIkn lok vI Èfml hoey. mOlfnf
ey-bhfr dy sQfn ‘qy pihlI dsMbr 1915 bfp dI mOq ho geI. pVHfeI ivc huiÈafr ilvrpUl ieMzIan hfAUs ivc rihMdy ihMdusqfn dI afrËI hkUmq dy pRDfn muhMmd brkq AuWlf ies ieiqhfsk
ƒ ihMdusqfn dI afËfd, afrËI hkUmq hox krky AunHF ƒ vËIPf imldf sI, ijs ienklfbIaF nfl sMprk bx igaf. Auh mMqrI vjoN jrmnI, qurkI, rUs aqy hor kbrsqfn dy iek KUbsUrq ihwsy ivc
df aYlfn kIqf igaf. srbsMmqI nfl nfl Auh afpxf guËfrf krdy. iPr iek hkUmq dIaF nIqIaF iKlfP zt gey aqy dyÈF dy dOry kIqy aqy sbMDq srkfrF nUM sfrI Aumr dy sMGrÈ dI Qkfvt ƒ dUr
mOlfnf muhMmd brkq AuWlf ƒ ies afËfd vkq aijhf afieaf ik muhMmd brkq ies hkUmq dI aflocnf lyKF aqy BfÈxF mdd dI apIl kIqI. Aus vkq AunHF nfl krn leI lyty hoey hn.
ipafsy nYx
“ikvyN jfx jfx krI jfnF, lMgr nhIN sI. Auh tYksI lY dosqF kol phuMicaf jvfnI vyly dy ikwsy, khfxIaF CohIaF jfx
Ckxf? afpxy Gr ikhVf pkfAux vflI aqy iPr Auh bfjfr vwl cwl pey. awj lwgIaF. srUr afieaf qF vyK juafnF KVH
bYTI af.” byaMq isMG ny rGbIr isMG dI Aus nUM koeI vI igPt psMd nhIN sI af ky[[[vflI khfvq vI swc hox lwgI.
CyqI jfx dI gwl sux ky puwC ilaf. irhf, Auh hor mihMgy qy vDIaf igPt dI buwZIaF hwzIaF KUMzIaF pfsy rwK iQrkx
“nhIN mYN CyqI jfxf, bws sfiraF nUM mMg kr irhf sI. lwgIaF. gory vI qfVIaF mfr jÈnF ivc
sunyhf dyxf, iqMn vjy pwb ivc imlxf, mfpy bwicaF nUM bVy cfa mlHfr nfl pfldy hn. mfipaF nUM bwicaF “kI ieh afKrI vfr igPt dyxy af Èfiml hox lwgy. kfPI dyr qwk KuÈIaF
Xfd rwKIN. nfly bfkIaF nUM vI Xfd krvf qoN afsF vI bhuq huMdIaF hn ik buZfpy ivc Auh AunHF dI sfr lYxgy pr jo psMd nhIN af rhy imstr rGbIr.” sfJIaF huMdIaF rhIaF ijvyN awj hI KuÈIaF
dyxf. bfkI mYN zy sYNtr afAuxf, dUsry ajoky Xug ivc mfhOl kuJ aijhf bx igaf hY ik bwicaF kol smF hI bsMq ny hsidaF CyiVaf. dI aOV tuwtI hovy.
dosqF nUM AuQy imldy aF.” rGbIr sunyhf nhIN huMdf qy Auh mfipaF nUM ivsfr hI bYTdy hn. aijhy ivc mfipaF dy “nhIN Xfr, pqf nhIN ikAuN jc nhIN jnm idn ‘qy sB dosq imwQy pRogrfm
idMdf boilaf. idl `qy kI gujLrdI hY, ieh ilKq iesy dI vfrqf hY. -sMpfdk rhy, bwicaF nUM qF sdf hI idMdy rihxf.” anusfr svyry hI rGbIr dy Gr jf phuMcy
“lgdf ijvyN awj qF BuwK hI mr geI rGbIr afpxy afp `qy hYrfn sI. do cfr afpxy-afpxy qohPy nfl lY ky. gyt KolH
af!” byaMq isMG rGbIr dI kfhl vyK Pon ‘qy mfVI motI hYlo hYlo hI sI. Gr pr Brf ny vI Aus nfl cMgI nhIN sI kIqI. dukfnF GuMmx bfad kfPI mihMgy igPt aMdr gey, aMdrly bUhy vI KuwlHy sn. pr
boilaf. vflI vI ds bfrF sfl pihlF cl vsI sI Auh hr sfl koiÈÈ krdf ik ieMzIaf KrId Auh zy sYNtr phuMc gey aqy rihMdy afh kI[[[rGbIr PrÈ ‘qy ipaf sI,
“hF dosq vfikaf hI, awj BuwK qRyh aqy rih igaf sI rGbIr iekwlf. Auh afpixaF nUM imilaf jfvy. afAuNdf hoieaf dosqF nUM swdf dy Gr af igaf. pwg nfl aihwl. toh ky vyiKaf, sB Kqm sI. kol
kuJ vI mihsUs nhIN huMdf. awKF dI lmyrI afpxf bhuqf smF gurU Gr gujfrdf aqy sB leI kuJ nf kuJ lY ky afAuNdf pr mYicMg tfeI lf Auh pUrI qrHF iqafr ho hI bVy slIky nfl sjf ky rwKy bwicaF nUM
ipafs buJx vflI af, afpxy bwicaF nUM lMgr pfxI vI AuQoN hI Ck lYNdf. dupihr AunHF dI BuwK kdI vI pUrI nf huMdI. hr smyN qoN pihlF hI pwb phuMc igaf. hOlI dyx vfly qohPy pey sn, pr ieh sB ikvyN
bfad afpxy bjurg sfQIaF nfl zy sYNtr koeI afpxy bwcy ieMglYNz sYt krn leI hOlI Aus dy dosq vI pujxy ÈurU ho gey. ho igaf! smJ qoN bfhrf sI. bwicaF nUM
gurmIq isMG mrfVH ivc duwK suwK kridaF lMG jFdf aqy Èfm jor pfAuNdf. jsvMq ny afAuNdy hI Aus nUM jwPI pf Pon krn leI rGbIr df Pon lwBx lwgy,
nUM sfQI iekwTy ho pwb ivc iqwqr mfrkf BqIijaF ny qF kmfl hI kr idwqI ikhf, “awj qF rGbIr pUrf lfVf lwgdf, jo KUMjy ipaf hoieaf sI. nMbr vyKx leI
vyK ky. ies ipafs awgy sB quC af. dI glfsI lf lYNdy. Gr af rGbIr keI jdoN KfndfnI jmIn Dwky nfl ptvfrI, jnm idn nf mnf, ijvyN ÈfdI krfAux jf Pon KoilHaf qF sB hYrfn ho gey. bwicaF
cMgf Xfd rwKIN, TIk iqMn vjy.” kihMdf idnF dIaF bxIaF rotIaF Pirwj ivcoN kwZ qihsIldfr aqy iewk lokl lIzr dI mdd irhf hovy.” dy afey hoey sunyhy vyK sB khfxI smJ
rGbIr mwQf tyk vfips qur igaf. grm krky Kf lYNdf jF iPr qkVI glfsI nfl afpxy nF lvf leI. Auh qF Blf hovy “gwl qF qyrI TIk su, kflf itwkf af geI. DI ny iliKaf sI, “pfpf ibjI
rGbIr dy ichry ‘qy KuÈI zuwlH zuwlH hor lf svyr ‘qy Kfx df Cwz sON jFdf. purfxy kfmy nfjr aqy Aus dy muMzy df, lgf idE, ikqy nËr hI nf lwg jfvy!” hox krky af nhIN hoxf, agly vfrI
pY rhI sI. kwlH Aus df jnm idn hY. KuÈI ieho inwq df rutIn sI. pYsy vwloN iksy ijnHF mOky isr Aus nUM idwlI vflI gwzI ikrpf rfm ny gwlbfq ivc Èfiml huMidaF imlFgy, hYpI brQ zy.” puwqr ny vI
jnm idn dI nhIN sI sgoN ies bhfny Aus qrHF dI koeI kmI nhIN sI. srkfr vwloN cVHf idwqf. sfrf smfn AuQy hI Cwz isrP ikhf. mjbUrI dsI sI, “kYQI dI ishq TIk nf
dI DI qy puq sxy bwicaF imlx af rhy cMgI pYnÈn iml jFdI aqy afAux jfx hYNz bYg lY Auh Bwj inkilaf sI. ieMzIaf “ÈfdI vyly qF kmfeI ny mwq mfr hox krky af nhIN skdy[[[hYpI[[[!”
sn. Auh CyqI CyqI sfrIaF iqafrIaF leI vI bws srivs muPq sI, jy koeI qoN afAux ipCoN Auh keI idn Èrfb ivc rwKI qI, ÈfdI df suafd qF hux afAU ivhly “clo Brfvo, dyh sMBflIey. mUMh aqy
krnIaF cfhuMdf sI. gurduafry qy zy sYNtr Gft sI qF afpxy jIaF dI. jy kdy idl hI zuibaf irhf. Auh kuJ vI nhIN sI kr ho ky.” hfkm sMgrUrIaf Aus vyly dy awKF cMgI qrHF bMd kr idE. ikMny idnF
jf ky Auh afpxy dosqF nUM sunyhf dy sB Audfs hoxf jF ibmfr Èumfr hoxf qF DI sikaf. Auh jfxdf sI, Bfrq ivc sB hflfq ds irhf sI. qoN bUhy vwl itkf ky rwKIaF sn, bwcy vI
nfl KuÈI dy pl sFJy krnf cfhuMdf sI. puwq nUM Pon krnf qF awgoN juafb imlxf, kuJ pYsy nfl cldf, myrI gwl iksy ny “inwky huMidaF nUM CyVdy huMdy sI, qUM dyKxy nsIb nf hoey, do bUMd pfxI vI nf
rGbIr afpxI jvfnI vyly kmfeI “pfpf bhuq ibjI aF, af nhIN hoxf[[[tyk nhIN suxnI. ies qoN bfad Bfrq nfloN afpxy bfpU dy ivafh vyly ikwQy sI, brfq juiVaf jfx vyly, ipafs ley hI qur igaf,
krn dy mnÈy nfl ieMglYNz afieaf sI. kyar.” qy Pon Twp. AudoN rGbIr nUM nfqf hI qoV ilaf. Brf ijAuNdf jF mr igaf sI[[[hux bwicaF nUM brfqy KV ky afBfgf!” hrnfm isMG sB nUM sMboDn
iewQy hI ivafh ho igaf aqy iewQy jogf hI ieMzIaf bhuq Xfd afAuxf ijwQy bhuqf nhIN igaf, kuJ vI nhIN sI pqf. Auh supnf vI swc kr dyeIey.” BfAU kridaF boilaf.
rih igaf. bwcy vwzy ho ies mulk dy qF bjurgF dI kuJ qF puwC dws hY. aFZ- Pon dI trn trn ny Aus nUM afpxy hrnfm muwCF svfridaF boilaf. “Brf DoKf dy igaf, GrvflI awD
siBafcfr anusfr mrËI nfl ivafh guaFZ aqy irÈqydfr gyVf mfr jFdy hn iKaflF ivcoN bfhr ilaFdf. Aus ny afpxy hOlI hOlI sfry dosq phuMc gey. zwt ivckfr Cwz geI, awj bwicaF nUM vyKx
krvf AuzfrI mfr gey ijnHF nfl mulfkfq pr iewQy qF iewko rfg af, ‘ibjI aF.’ dosqF nUM bwicaF leI igPt KrIdx vfsqy KuwlH gey, glfs tkrfey. slfd aqy leI qrsdf qur igaf. koeI vI Aus df
kdy KuÈI gmI vyly hI huMdI sI, nhIN qF rGubIr nUM afpxf Brf Xfd afAuxf nfl cwlx leI ikhf sI, AunHF df hI Pon nmkIn nfl gwlF vI nmkIn hox lwgIaF. nf hoieaf.” bsMq dI Dfh inkl geI.
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (25)
awqfqurk df sYkl
U r qurkI-2
do cIËF dI loV
ihMdusqfn ivc awj klH ies df rfj hY.
gwlF
ieh hY. rfijaF dI nIqI hY qF ieh hY.
Dfrimk pRcfrkF df mq hY qF ieh hY.
suafmIaF df isDFq hY qF ieh hY. ‘zr-
gdr lihr df ieiqhfs afpxy nfvlF aMdr smo ky pfTkF awgy pyÈ krn vfly AuGy
ihMdusqfn ivc awj kwlH qrHF qrHF zr-zr` ilKx vfilaF dI klm ies
lyKk kysr isMG nfvilst ny bhuq imhnq nfl gdr lihr dI vfrqk lwBx aqy sMBflx isafhI ivc BrI jFdI hY. pVHy ilKy lIzrF
dy nIm hkIm pey iPrdy hn. hr iek
vfihXfq, buËidl, byvkUP mulk dy Pfiedy
df aOKyrf kfrj vI nypry cfiVHaf sI. gdr lihr Bfrq dI afËfdI dy ieiqhfs df aihm dI Ëubfn ies klf nfl cldI hY. kvI dI
vfsqy nvIaF nvIaF qjvIËF aqy smfj pMnf hY. gdr lihr ÈurU hox qoN pihlF kYnyzf ivc iks qrHF dI srgrmI aMgryË hkUmq kivqf, ivdvfn dI ividaf, sinafsIaF
bxfAuNdy hn, KUb DVybMdI huMdI hY, lYkcr iKlfP ho rhI sI, Aus df iËkr ‘pMjfb tfeImË’ dy pfTkF ny Aus vkq Cpdy rhy do df sinafs-sB zr dy rMgy hoey hn. zr
qy JUT sB BfeI-BYx hY. zr df AuprI
idwqy jFdy hn, ikqfbF CfpIaF jFdIaF hn, pricaF ‘sudyÈ syvk’ aqy ‘sMsfr’ ivc CpIaF ilKqF rfhIN piVHaf hY. ies vfr asIN
lok afKdy hn, qrwkI ho rhI hY. ieMj inÈfn JUT hY. zr qy idl ivc hovygf. JUT
gdr lihr dy srkrdf afgU lflf hridafl dIaF do rcnfvF Cfp rhy hF. ienHF ilKqF Ëubfn qy JUT zr dI afvfË hY, JUT BI
afpxy mn nfl smJOqf kr lYNdy hn.
asIN ieh sfbq krnf cfhuMdy hF ik
ivc AunHF Bfrq dy lokF nMU aMgryËF iKlfP AuTx df swdf idwqf hY. ieh lyK 11 agsq 1914 ikdF df JU T -kflf JU T , mY l f, gM d f
qrwkI vfsqy ies vyly isrP do cIËF dI dy ilKy hoey hn. afAuNdy aMkF ivc vI asIN gdr nfl juVIaF aijhIaF aihm ilKqF nfpfk, JUT ijs nfl sUr df BI idl
loV hY, Auh kI hn? aKbfr aqy hiQafr, pfTkF nfl sFJIaF krdy rhFgy. -sMpfdk Gbrfvy, ijs nfl nPrq krky ns jfvy.
aKbfr gdr aqy bMdUk, ijs qrHF asmfn JUT BI iks gwl ivc JUT. sB qoN
ivc sUrj hY, ies qrHF ihMdusqfn ivc ipafry asUlF ivc JUT. smfjk qrwkI dy
Auh hY, bMdUkF sMBflo. Xfd rwKo, iml ky nf dwsy ijQoN ik Auh dvf bx skdI hovy. pihlF mrnf, ipwCoN mrnf, iPr mrny
aKbfr gdr hY. ies vyly mulk ivc hr isDFqF ivc JUT. mn dIaF AumMgF aqy
iËlHy iËlHy ivc jQy bxf ky duÈmx nfl bMdUkF aKbfr nfloN vI BI iËafdf ËrUrI qoN kI zrnf, asIN qfrIK aqy rfjnIqI
pfsy zr qy JUT df aMDyrf iKliraf hoieaf murfdF ivc JUT. dyÈ dy sUrbIrF dy iËkr
cldI lVfeI ÈurU krn vfsqy bMdUkF dI hn, ikAuNik ijs iksfn kol bMdUk hY, hor bhuq Èfsqr pVH ky ieho nqIjf kiZaf
hY. Ëulm ivruD koeI afvfË nhIN AuTfAuNdf. ivc JUT. Drm dy pRcfr ivc JUT. ÈfsqrF
loV hY, hor iksy cIË dI nhIN. dunIaF Auh aKbfr pVHy ibnf hI lV lvygf, mgr hY ik gulfm ƒ hiQafr dyxf jIvn ƒ
lok igdVF vFg muwTI Br goiraF dy awgy dy qjrby ivc JUT. grË mn ivc JUT,
ivc hiQafr bhuq hn: cfkU, kYNcI, lfTI, ijs iksfn kol bMdUk nhIN hY, Auh aKbfr pivwqr krn df sB qoN vwzf sfDn hY.
Bwjy iPrdy hn. ies ibpqf dy smyN aKbfr bcn ivc JUT, clx ivc JUT, JUT ivc
Bflf, qlvfr, qop aqy bMdUk afid. mgr pVH ky vI Psfd krn ƒ iqafr nf hovygf pTfx, aMgryË, PrFsIsI, jrmn afidk
mgn rihxf, ijvyN kIVf morI ivc rihMdf
iksfn df duwK dUr krn vfsqy bMdUkF hI sgoN inrf idl hI idl ivc kuVHdf rhygf. afËfd lok ies swcfeI ƒ KUb smJdy
hY. ieh Bfrq dy awCy khfAux vfly
sB nfloN lfBdfiek hiQafr hn. qlvfr ies vfsqy mYN qmfm Bfrq vrÈ dy hn. hux ihMdusqfn dy lok afpxy ivdvfn
afdmIaF df cfl clx hY.
df Ëmfnf igaf, vDIaf bMdUkF nfl hI nOjvfnF ƒ afKdf hF ik sfry PËUl aqy lIzrF koloN ieh inafmq mMgx, ilafAu
buinafdI asUl Auh rqn hY ik JUT
iksfn bgfvq ÈurU kr skdy hn. inkMmy iKafl Cwz ky afËfdI dI qihrIk bMdUk-ilafAu bMdUk.
dy sfey nfl hI AunHF dI cmk mwDm pY
lok afKdy hn ik iksfnF ivc ihMmq dI syvf kro. isrP do hI ZMg hn, ies gulfm dI afqmf
jFdI hY. mq aqy smfjk ivhfr ivc ieh
nhIN hY. bMdobsq ivc cUM nhIN krdy. hr syvf krn dy; kfgË duafrf AupdyÈ aqy jgq ivc gulfmI df rfj hY. mnuwK
asUl afpxf jlvf ivKfAuNdy hn. do vwzy
iek cpVfsI awgy zr jFdy hn. vgfrF jMgI aml. ienHF dy do qrIky hn, aKbfr dI afqmf gulfmI nfl nfÈ ho rhI hY.
suaflF df hr mnuwK ƒ jvfb dyxf pYNdf
sihMdy hn. ËmInoN bydKl kIqy jFdy hn. aqy bMdUk. ies syvf ivc qklIP bhuq afqmf guMgI, bolI, kmËor qy bybs hY.
hY. iek ieh ik jgq aqy mnuwK dI iËMdgI
mgr Psfd nhIN krdy. asIN ies svfl hY, mgr jo afdmI afpxI jfn ƒ Kqry jd afqmf mr geI qF bfkI kI irhf?
df kI Byq hY? dUjf, ikdF smfj (df) sB
Auqy bhuq ivcfr kIqf aqy ieh zUMGf asUl ivc pfAux ƒ iqafr nhIN hY, Auh gdr dy srIr buwDI, rUp sB Aupr dIaF cIËF hn
qoN iËafdf suwK iml skdf hY? ienHF svflF
drafPq kIqf hY ik ihMmq pYdf krn ispfhI nhIN bx skdy. afËfdI dy syvk jo afqmf dI mdd nfl hI suwK dy skdIaF
df juafb buwDI idMdI hY, pr afqmf Aus
vfsqy nËmF qy lYkcr hI kfPI nhIN hn. afqmf dy ibnf ieh sB aijhIaF
juafb ƒ Ëbfn nfl adf krdI hY aqy
hn, sgoN Gr ivc bMdUkF BI hoxIaF hn ijvyN gRihx ivc sUrj.
clx ivc jfhr krfAuNdI hY. jy afqmf
lflf hridafl cfhIdIaF hn. hiQafr rwKxf hI ihMmq pr Pyr jd mYN puwiCaf ik afqmf
iËMdf nhIN hY qF buwDI, soc, ivcfr krky
hY. ijs kol do bMdUkF hox, Auh kdI nf qUM ikwQy hYN qF juafb nf afieaf- hF,
gdr hI iekwlf Èyr vFg gwjdf idl ƒ rih jFdI hY, pr Aus df kuJ Pl nhIN
kdI ËrUr guwsy ivc af jfvygf, mgr iek bhuq hI hOlI afvfË suxI, ijvyN
shfrf idMdf hY aqy Ëflm ƒ afËfdI vwloN huMdf hY, ijvyN iksy dy murdf bwcf pYdf
jd Auh ivcfry sB by-hiQafry hn aqy mrdy hoey bolI. iek pl suxfeI idwqI
dI mOq df sunyhf suxfAuNdf hY. aKbfr huMdf hY. ihMdusqfnI ivdvfnF dy aijhI
jfxdy hn ik asIN byvs hF qy ihMmq BI aqy Pyr gfieb. qd kuJ mqlb smJ
gdr hr hPqy aqy Ëflm ƒ afËfdI vwloN sMqfn bhuq pYdf huMdI hY. jo mnuwK ienHF
ieQy kI kr skdI hY. aMgryËF ny sMn ivc nf afieaf. afqmf qy murfd koeI
mOq df sunyhf, lokF ƒ afËfdI df AupdyÈ, do isDFqF ivc JUT boldf hY, Aus dI
1857 dy gdr ipwCoN hiQafr kol nf gYr sfdI cIË jF asUl nhIN hY jo srIr
dm dm mgroN dyxf cfhIdf hY. cot Auqy afqmf mrI hoeI hY. ieh TIk pCfx hY
rwKx df kfƒn pfs kIqf, kOm dI smJo qoN judf hY aqy afvfgvx ivc bMnI hoeI
cot vjxI cfhIdI hY jd qk ik afËfdI aqy afqmf ƒ kOx mfrdf hY, ‘zr-zr-
jfn kwZ leI. agr aPgfinsqfn ivc hY. afqmf `c ies mOky kyvl Drm aqy
df pRym AunHF dy idlF ivc zUMGI jVH nf zr`. kfhdf zr, iks df zr? rfj df
bMdUkF nf afAuNdIaF rhIaF qF dwso ik aDrm ivc Prk jfxn vflI ÈkqI ƒ
pkV lvy. hr asUl dI qrwkI vfsqy bfr zr, hfkm df zr, ispfhI df zr, gOrimMt
pTfxF dI bhfdrI kd qk kfiem rhygI, kihM d f hF. ËmIr PfrsI lPË hY ,
bfr ies qrHF qbIaq `qy asr af pfAuxf df zr- afqmf leI Ëihr hY. afqmk
ihMmq ƒ hiQafr df afsrf ËrUrI hY. kfnÈIas aMgryËI. purfxy PlsPy dI
ËrUrI hY. aKbfr gdr aMimRq df ipaflf qrwkI df pihlf asUl ieh hY ik gOrimMtF
bMdUk bhfdrI isKfAux dI klf hY. afqmf nfl myrf lgfa nhIN hY. myrI
hY jo gulfmI dI mOq pfsoN bcfAuxf hY. dy zr idl qoN dUr kry. iksy gOrimMt dI
ieqnf hI nhIN ik bhfdr afdmI bMdUk Aus afqmf aqy mukqI qoN ieQy murfd
ies vyly aMgryËI srkfr iksy rfjy pfsoN qlvfr, iksy gO r imM t dIaF igw d V
clfAuNdy hn, sgoN ieh BI swc hY ik nhIN hY. nvyN ivcfr ivc afqmf dy hor
ieqnf nhIN zrdI, ijqnf aKbfr gdr BbkIaF, iksy gOrimMt dIaF cflfkIaF,
bMdUk hwQ ivc lYx nfl hI zrpok mihxy hn, Xfin pfp, puMn, swc, JUT ƒ
qoN, ies dy iek iek awKr nfl duÈmx dy ienHF qoN ijhVf nhIN zrdf, Aus ny afqmf
afdmI bhfdr bx jFdy hn. ieh sB prKx vflI ÈkqI aqy Drm dy rsqy
hvfs guMm huMdy hn. aKbfr gdr afËfdI dy jIvn df mËf cwKxf ÈurU kIqf hY.
hiQafr dI krfmfq hY. ivc sfƒ iljfx vflI aMdr dI qfkq,
df muwZ hY, aKbfr ikqfb nfloN BI bhuq gOrimMtF sdf swc aqy DIrj dIaF
ihMdusqfn dy hr iËlHy ivc iksfnF Bfrq vrÈ ivc afqmf ƒ ZUMizaF, pr
lfBdfiek hY ikAuNik cMgI qoN cMgI ikqfb du È mx rhIaF hn aqy rihxgIaF.
ƒ afpxIaF CotIaF CotIaF sBfvF rfm cMdr vwloN 1916 ivc ilKI ikqfb ikqy nf pfieaf. rfijaF dy drbfrF ivc,
iek vfrI akl isKf skdI hY aqy asUl gOrimMtF df shfrf dgfbfËI, luwtmfr,
bxfAuxIaF cfhIdIaF hn, jo hr qrHF ‘ieMzIaf agyNst ibRtyn’ df muKVf. ieh pM i zqF dIaF sBfvF ivc, smfjF,
kfiem krn ivc mdd dy skdI hY, mgr ËbrdsqI ‘qy irhf aqy rhygf. gOrimMtF
dy Ëulm dy ivruD lVfeI kry. jd iksy ikqfb gdr pfrtI ny sYn PrFissko pfTÈflfvF ivc, kFgrs dy pMzflF ivc,
pVH ky bfr bfr qbIaq ƒ nhIN Auksf hr swcy asUl ƒ pYdf huMdy hI icwQ dyxf
iËlHy ivc bMdobsq hovy jF koeI mukwdmf ivc CfpI sI. lIzrF dy idlF ivc, prjf dI afvfË
skdI. ikqfb iksy smfj ƒ mdd dy cfhuMdIaF hn. gOrimMtF ivcfrÈIl lokF
hovy qF Jtpt ieh sBf blvf Psfd ivc ikqy afqmf dI Jlk nhIN imlI.
skdI hY, isrP iKaflF df somf ho skdI dy ipwCy sdf lfTI lY ky iPrdIaF hn. jo
krf dyvy qF ik hfkmF ƒ pqf ho jfvy ik ƒ hr vyly JgVy bKyVy vfsqy idl mËbUq qd mYN rMj nfl iclfieaf, ‘afqmf! qUM
hY. mgr aKbfr hr hPqy nvIaF KbrF ÈKs rfijaF, vËIrF, KuÈfmdIaF aqy
ienHF iksfnF ivc BI eykf aqy ihMmq hY, rwKxf cfhIdf hY. kI pqf, kdoN koeI muÈkl ikQy hYN?’ bhuq hOlI juafb afieaf, ‘mYN
ilafAuNdf hY, purfxy ipafry ÈbdF ƒ dOlqmMd dy Ëulm qoN prjf ƒ bcfAuxf
mgr ies qrHF sBf df sB qoN vwzf kMm af bxy. mukwdmf bx jfvy, kYd ho jfvy, ieQy hF, mYN ieQy hF.’ ijs pfsy qoN afeI
duhrfAuNdf hY, ijs qrHF rfq ƒ cOkIdfr cfhuMdf hY, Aus df iksy nf iksy gOrimMt
ieh hoxf cfhIdf hY ik iËlHy iËlHy ivc PFsI cVH jfvy. iesy qrHF jfn ƒ hQylI sI, Aus pfsy muV ky vyiKaf qF hnyrf
kihMdf hY, jfgdy rihxf; qihrIk dI qrwkI nfl vfsqf ËrUr pYNdf hY. jo ÈKs iksy
bMdUkF dI vrKf kr dyvy. bMdUkF KrId ky ‘qy rwK ky gdr df Kyl Kyilaf jFdf hY. pfieaf, qy lohy dy drvfijaF dI KV KV
df hfl dwsdf hY. aKbfr vgdy diraf rfj dy qoVn dI koiÈÈ krdf hY, Aus dI
Gr Gr vMz dyvy, ijs (qrHF) KuÈI dy vyly PrMgIaF dy iÈkfr ivc Kqrf ËrUr hY, suxfeI idwqI aqy KflI smuMdr dIaF lihrF
vFg hY jo hmyÈf cldf rihMdf hY. bs; iksy nf iksy gOrimMt nfl lVfeI ËrUr
lwzU vMzy jFdy hn. ies kMm qoN vD ky awj ikAuNik PrMgI Èyr aqy cIqy qoN Gwt qF df Èor afqmf dy Èbd dy nfl afieaf qy
aKbfr gdr ƒ jfn qoN vI ipafrf rwKo. hovygI. jo bhfdr dunIaF dI qrwkI vfsqy
Bfrq vrÈ ivc hor koeI kMm nhIN hY. nhIN. bs ies idl iKcvyN aqy KuÈI dyx mYN smiJaf, Bfrq dI afqmf jylHKfinaF
mgr aKbfr nfl hI afËfdI nhIN kuJ vI Xqn krdf hY, Aus dy rsqy ivc
mgr svfl ieh hY ik grIb, anpVH vfly Kyl ivc dlyr aqy inzr nOjvfnF ƒ `c hY aqy smuMdr pfr hY qy iek Coty ijhy
imlygI. aKbfr nfl Ëulm dy ivruD Cotf koeI nf koeI gOrimMt kMzy bIjx ƒ iqafr
iksfn ikQoN bMdUkF ilafAux? ihMdusqfn mYdfn ivc afAuxf cfhIdf hY. jo afdmI tfpU ivc bMd hY qF BI AuQy bol qF skI.
ijhf jMg BI ÈurU nhIN ho skdf. aKbfr KVHI hovygI. gOrimMtF hnyry ivc hI
ivc qF aMgryË jF QoVHy KuÈfmdI reIs hI iksy gulfm ƒ hiQafr idMdf hY, Auh sB gulfm dI afqmf df kI ZUMzxf. mUrK
kfgË aqy isafhI dI cIË nfl Ëflm PldIaF PuldIaF hn. Aujflf aqy suwK
bMdUkF muwl lY skdy hn. dukfnF BI sfrIaF qoN vwzf puMn df kMm krdf hY. ieh dfn hY Auh jo ies dI Koj ivc cwly. pwQr
hfkmF ƒ grIb prjf dI qfkq df pqf AunHF dy kMm dI jVH kwtdy hn. jy koeI
aMgryËF dIaF hI hn. ieh PrË ilKy pVHy sB qoN awCf dfn hY. aMn dfn, ividaf ivcoN qyl inkl afvygf, pr gulfm dI
nhIN lwgygf. aKbfr nfl iËlHy iËlHy ivc kMm aijhf hY ik gOrimMt Aus df ivroD
afdmIaF df hY ik iksfnF ƒ bMdUkF dfn, hor sB qrHF dy dfn jgq ƒ ieqnf afqmf nhIN imlygI. Auh afqmf aDrmI,
lgfn Gwt nhIN hoxgy, qihsIldfrF df nhIN krdI qF jfx lAu ik Aus df bhuq
phuMcfeIaF jfx. ijs qrHF pVHy ilKy purÈ suwK nhIN idMdy, ieqnf suwK gulfm ƒ ËKmI, ibmfr, byËubfn, ieqinaF duÈmxF
vwZI lYxf nhIN bMd hovygf, jgIrdfrF dy iËafdf Pfiedf nhIN hovygf. ies qoN ieh
aKbfr Cfpdy hn, iesy qrHF AunHF ƒ asqr Èfsqr df dfn. ies dfn ipwCy dy pMjy ivc hY ik hoeI, nf hoeI brfbr hY.
Ëulm nhIN htxgy, iksfnF dy lVky qy nqIjf inkldf hY ik jo afdmI gOrimMtF
cfhIdf hY ik ihMdusqfn ivc byieMqhf jfn BI clI jfvy qF pRvfh nhIN krnI gulfm dI afqmf bc ky ikQy jfvygI. hr
lVkIaF vfsqy skUl nIaq nhIN hoxgy. df zr idl ivcoN dUr nhIN krdf, Auh jgq
bMdUkF vMzx df pRbMD krn. cfhIdI ikAuNik ijs ny gulfm dy hwQ ivc pfsy AuQy zr hY. ihMdusqfn ivc qF hvf
ipMzF ivc pwky mkfn nhIN bx skxgy. df bhuq Aupkfr nhIN kr skdf.
agr isrP aKbfr qy ikqfbF pVH hiQafr dy idwqf, smJo Auh Ëulm dy ivruD vI mfrn vflI Ëihr hY.
ienHF sB brkqF aqy inafmqF ƒ pRfpq ihMdusqfn ivc zr lokF dy rg
ky bYTy rhy qF Auh gwl hoeI ik zfktr iek cot qF mfr igaf. iPr mr BI igaf BY, zr, KOP afqmf df duÈmx hY jo
krn vfsqy ieko hI ZMg hY. Auh kI hY? dvfeI qF dws dyvy, mgr dukfn df pqf qF kI hoieaf, mrdy qF lok roË hn. hr vyly Gfq lf ky bYTf rihMdf hY. (bfkI agly sPy `qy)
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (27)
Qwk jfxgy
qurkI df arb ipCokV aqy
do cIËF dI loV isr vrqx vfly ny rfj krdy
Dwky KFdy ny isr ktvfx vfly.
nhIN iksy qoN ajy pCfx hoey
XUrp nfl vr mycxf
(ipCly sPy dI bfkI) hn, pr afdmI bhuq Gwt bxdy hn. JUT muÈkF bMn ky nfl iljfx vfly.
pinHaF ivc rc igaf hY. supny ivc BI nfl Drm iswD krnf. ieh qrkIb ienHF jMdry lf ky gurU dIaF golkF nUM
(sPf 25 dI bfkI) rumfnIaf afid ies KfVI ‘qy bhuq inrBr
ispfhI aqy jwj qoN zrdy hn. zr dy mfry aklmMd ihMdUaF ƒ hI suJI hY. iswDf rsqf afpy kwZ ky rfq nUM Kfx vfly.
krdy hn ikAuNik smuMdr rfhIN ieho KfVI
KuÈfmd, JUT, bgly BgqI, mwkfrI, sB ienHF ƒ bhuq tyZf idKfeI idMdf hY aqy jMgl ivc awj ‘hrf’ iÈkfr cwly dukfnF idwlI dy pfilkf bfËfr vFg AuGV- ieko-iek rfh hY ijs rfhIN Auh dUr dysLF
iswK jFdy hn. srkfrF dy gux gfAuNdy hn cflbfËI ienHF ƒ kOm dI mukqI dy vfsqy sO gey ny rfKy jgfx vfly. du G VIaF hn. Èihr ivc trY m F vI ivc ikqy vI af-jf aqy iqjfrq kr skdy
aqy Gr bYT ky gflIaF idMdy hn. aKbfr bhuq ËrUrI mflUm huMdI hY. msfxI ivc bhuqy PUk dy Bfr nfl dwb jFdy cwldIaF hn. qksIm skueyar bhuq vwzf hn. qurkI dy sulqfn iehƒ kMtrol krky
ivc bMb iswtx vfly sUrbIrF ƒ burf kihMdy rfq ƒ roÈnI BI iBafnk lwgdI hY. ies Auqy phuMcdy PUk Ckfx vfly. cOrfhf hY ijQy keI vfrI vwzy isafsI mfrc ienHF dysLF qoN lfB AuTfAuxf cfhuMdy sn
hn aqy idl qoN AunHF dI iewjq krdy hn. qrHF ies dyÈ ivc jo QoVHf bhuq Drm aqy gfQf ilKdy ny awj gwdfrIaF dI huMdy hn. sVkF bfËfrF df ZMg XUrp nfl pr qurkI dI kmËor hflq krky ieMj nf
buwDI ijnHF iKaflF ƒ awCf bxfAuNdI hY, swc hY, Auh vI ajb Krfb rUp Brdf hY. dyÈ BgqF nUM Pfhy lvfx vfly. imldf-juldf hY, byÈwk pUrf nymbMd nhIN. ho sikaf. pihlI vwzI jMg dy Kfqmy bfad
AunHF ƒ idmfg dy sB qoN hyTly qihKfny iesI kfrn mhFpurÈ bhuq Gwt pYdf huMdy rl ky BuwKF dI jmF qksIm krdy bOsPors dI KfVI dy pwCmI kMZy ‘qy kOmFqrI qfkqF ny ieh sMDI kr idwqI ik
ivc bMd rwKdy hn. ieh afqmf dI mOq dI hn aqy kOm dy nOjvfn nIvyN afdrÈF dI rotI rwj ky rfq nUM Kfx vfly. bhuq aflIÈfn hvylIaF hn. sulqfnF ny ieh KfVI kOmFqrI kMtrol hyT rhygI.
inÈfnI hY. syvf ivc lwgy rihMdy hn. asUlF dy pivwqr ivÈ Goldy nfg nUM PVHn Kfiqr vI afpxf nvF ‘zolmfbfÈ srfie` mqlb qurkI isvfie afpxy dysL dy jhfjF dy hor
gOrimMt dy ibnf hor iksy df zr hY mMidr ivc jo afdmI JUT df kUVf krkt Qwk jfxgy bIn vjfx vfly. mihl bxfieaf. kroVF, arbF dy srmfey iksy dysL dy jhfjF ƒ rok nhIN skdf.
jo afqmf ƒ mfr idMdf hY? smfj df, kOm ilafAuNdf hY, Auh pihlF afpxf nfÈ krdf -hrijMdr gulpur nfl bxfieaf ieh mihl sony, cFdI, asIN jhfj ivc bYT ky KfVI dI sYr
df, nËdIkIaF df, irÈqydfrF df, dosqF hY qy iPr jgq ƒ DoKy ivc suwtdf hY. ijs Pon: 91-98722-38981 hIiraF nfl lwidaf hoieaf sI. awqfqurk kIqI. qurkI dI kOmI miTafeI df nF
df, jo afdmI dUjy lokF dy zr nfl swc ƒ dyÈ ivc aijhy afdmI bhuq hn, AuQy sulqfnF dy vwzy qopfkfpI mihl ivc rihx ‘qurikÈ lkUm` hY. ieho miTafeI XUnfn
CupfAuNdf hY aqy afpxy asUlF ‘qy aml gulfmI df asr hr qihrIk aqy kfrvfeI do rubfeIaF leI iqafr nhIN sI. Auh ies ‘zolmfbfÈ` aqy sfeIpRs dysLF ivc vI iesy qrHF
nhIN krdf, Auh bhuq mihMgf sOdf krdf ivc jfhr hovygf. AuQy sB kMm Aultf (ibsiml PrIdkotI dI sLfhkfr mihl ivc irhf ijQy Auh 10 nvMbr 1938 bxdI-ivkdI hY. KMz aqy jYlI dI bxI
hY. aKIr ƒ BfeIbMd, aVOsI pVOsI, rfjy hovygf. rcnf ‘KOldy sfgr’ ivcoN) ƒ 57 sfl dI Aumr ivc pUrf ho igaf. ies miTafeI ƒ hr sYlfnI KrId ky
ƒ kI dy dyxgy. jy Auh hws ky boly qF kI vcn qy ivcfr qoN judf hovygf aqy hY dOr nvF, hIr purfxI nf suxo. eyÈIaf aqy XUrpI mhFdIpF ivcfly inÈfnI dy qOr `qy ilafAuNdf hY.
hoieaf? jy nf boly qF kI hoieaf? pr clx qy bcn ivc ËmIn afsmfn df Prk duwK cfk df, sYdy dI jLubfnI nf suxo. siQq KfVI bhuq suMdr nËfrf hY. dohIN aYnf KUbsUrq, aYnf purfqn dysL!
afqmk afËfdI anmol moqI hY ijs ƒ hovygf. aijhI pycdfr akl qoN dUr hI CyVI ey jLmfny ny, afvfm dI kQf, pfsIN Aucy hry phfV. KfVI df pfxI nIlf Aucy phfVF ivcfly KUbsUrq nËfiraF aqy
byvkUPF dI mMzI ivc vyc ky afdmI KflI rihxf TIk hY. gulfm ivc afqmf, zr rfjy jF nvfbF dI khfxI nf suxo. aqy Auqy qfrF vflf pul idsdf hY. ies mihlF, msijdF df dysL. drvyÈF dy zyry,
hwQ mldf rih jFdf hY. ihMdusqfn ivc aqy JUT dy hyT dbI rihMdI hY. gulfm KfVI ƒ kMtrol krn leI kOmFqrI qfkqF bYlI zFisMg, kI kI dyK skdf sYlfnI
lIzr hux qk ieh smJ ky, ik afËfdI vfsqy afqmk afËfdI bhuq muÈikl hY. rih jFdf ey, cwkI df prolf bx ky. keI sdIaF qoN dfa-pyc lVfAuNdIaF bMdf bfrHF idnF ivc? sfrf dysL dyKx-
nfl hI kOm dI afqmf dI sPfeI ho skdI gulfmI nfl afqmf Gul Gul ky mr jFdI Twgdf ey dunIaF nUM, jo ivcolf bx ky. rhIaF hn. rUs, brqfnIaf aqy PrFs smJx leI qF keI sflF dI loV hY pr
hY. pr Auh kuJ hor pukfr rhy hn. inÈfnf hY. jy ihMdusqfn ivc afdmI pYdf krny duwD mF df sPl krdf ey, Eho ‘ibsiml’, ies Kyz ivc sB qoN mUhry rhy hn. asIN bfrHF idnF ivc ijMnf kuJ dyK skdy,
kuJ hor pfsy hY qy qIr iksy hor pfsy hI hn qF gulfmI ƒ dUr kro aqy gulfmI ƒ Cf jfey jwg ‘qy jo, vrolf bx ky. asl ivc kfly sfgr dy afsy-pfsy Auhdy nfl idl bfgo-bfg sI.
lgfAuNdy hn. sB dyÈ Bgq bxy iPrdy dUr krnf hY qF afdmI pYdf kro. -ibsiml PrIdkotI sfry dysL Bfv rUs, XUkryn, bulgfrIaf, (smfpq)
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (28)
smF koeI 15 agsq 1947 dy nyVy pfsy kwcf cONkf-cuwlHf sI aqy QoVHI ijhI
qyVy df sI. ryl gwzI AujVy riPAUjIaF
nfl BrI, zrfAuxI rfq nUM isaflkot rylvy
styÈn qoN zyrf bfbf nfnk bfrzr vl
15 agsq 1947 nUM Xfd kridaF Aus ivc svfh. ipqf jI gurduafrf sfihb
vwl gey, AuQoN zyrf bfbf nfnk dy iksy
vsnIk rfhIN kuJ brqnF df pRbMD kIqf.
hOlI hOlI cwl peI. gwzI aMdr zr df zrfeIvr nUM AuQoN cwlx dI bynqI kIqI, bfrÈ dy mOsm krky diraf ivc hVH. sfh ilaf. gwzI pul qoN pfr af ky KVHI ho rfÈn ivc vMizaf jf irhf guV, Buwjy Coly,
mfhOl-lok ismt ky bYTy KflI KflI awKF pr Aus ny AunHF dI arË axsuxI kr buwZy, bwcy, aOrqF-QoVHf bhuq smfn, pul geI, sB gw z I ‘qo N Au q r gey aqy aftf, dfl, lUx-imrc, cfh, pfAUzr-
nfl iKVkIaF qoN bfhr Jfk rhy sn. gwzI CwzI. zrfeIvr muslmfn sI. lokF nUM Aus dI bxqr ivc cOVIaF cOVIaF ivQF, pul zrfeIvr gwzI nUM vfips lY igaf. cMgy duwD iekwTy kIqy aqy zyry af ky sB qoN
dI inXq ‘qy Èwk hox lwgf. aijhy mfhOl ies vyly pfr krnf mumikn hI nhIN sI. KFdy pINdy lok mMgqy bx ky rfq hnyry pihlF guV vflI cfh bxf ky sB ny do
idljoD isMG ivskfnisn ivc Aus dI nIaq ‘qy Èwk kudrqI sI. kfPly `qy iksy vyly hmlf ho skdf sI. ivc rylvy lfeIn ‘qy Btkdy, mfnisk, iqMn brqnF ivc vfro vfrI pIqI. srIrF
diljodh@yahoo.com aKIr gwzI AuQoN hOlI hOlI bfrzr pul CyqI CyqI pfr krnf lfËmI sI. srIrk pwKoN Qwky-tuwty, lwqF DrUMdy Èihr ivc kuJ jfn afeI.
vwl cwl peI. gwzI dI spIz ieMnI hOlI kuJ ku ihMmqI lok zrfeIvr kol vwl qurI jFdy sn. hVH kfrn lfeIn dy ipClf kmrf ZwTf hoieaf sI, bfly
nfrovfl styÈn ‘qy phuMc geI. gwzI df sI ik DfVvI Aus ‘qy bVI afsfnI nfl gey aqy Aus nUM gwzI pul pfr krky KVHI dovyN pfsy pfxI hI pfxI hI sI aqy glIaF- awg bflx dy kMm af gey. iqMn cfr idn
KVHy hoxf mOq nUM dfvq sI. gwzI ‘qy iksy hmlf kr skdy sn| gwzI ivc bYTy sB krn bdly pYsy dyx df lflc idwqf| aKIr sVIaF lfÈF dy Zyr qy AunHF dI bdbo ny AuQy ruky, iPr AuQoN inklx dI socI aqy
vyly vI hmlf ho skdf sI, nqIjf luwt- dIaF nËrF iKVkIaF rfhIN bfhr hnyry zrfeIvr mMn igaf. sfrI gwzI ivcoN pYsy sfh lYxf aOKf kIqf hoieaf sI. bs rfhIN awgy cwl pey. mYnUM cMgI qrHF
mfr, sB df kql aqy iewjq dI rwj ky ‘qy pihrf dy rhIaF sn. gwzI rfvI dy iekwTy kIqy gey| iksy ny cvfnI idwqI, Btkdy Btkdy aKIr ngr dI iek Xfd ey, bs ivc ibnf ikrfieaf idwqy hI
by-pqI. gwzI qoN bfhr kuJ POjI hiQafr pul kol phuMc ky pfiksqfn vflI sfeIz iksy ny aiTafnI, iksy ny ruipaf-ieMj glI ivc iksy muslmfn dy luty mkfn sPr kIqf sI. btfly dI iewk bfhrI bsqI
cuwkI GuMm rhy sn. gwzI AuQoN cwlx df nF ‘qy ruk geI aqy zrfeIvr ny sB nUM sunyhf pMdrF sO ruipaf iekwTf ho igaf, jo ivc jf zyrf lfieaf. kwcf mkfn, ipClI ivc af ky iewk muslmfn dy sfDfrn ijhy
hI nhIN lY rhI sI aqy gwzI aMdr BYa phuMcf idwqf ik gwzI pul qoN pfr nhIN zrfeIvr nUM dy idwqf aqy Auh gwzI pul qoN koTVI ZwTI hoeI aqy twutI hoeI mMjI qoN mkfn ivc hmyÈf leI vs gey aqy iËMdgI
isKr ‘qy sI. kuJ lokF ny ihMmq krky jfeygI, sB ieQy Auqr jfE. rfq df vylf, pfr iljfxI mMn igaf. sB ny suK df isvf hor kuJ vI nhIN sI. ivhVy dy iewk nvyN isirEN ÈurU kIqI.
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (29)
PYsly dI GVI
(lVI joVn leI ipClf aMk vyKo) sB kfsy nMU iKVy mwQy svIkfr kIqf. bfxI
5 dsMbr 2006 svyry 10 vjy zf[ kihMdI hY: “kyqIaf duK BuK sdmfir] lwgf ik ieh sfiern qF nfl lwgdy mYtro
ey[ ky[ vYd dI agvfeI ivc zfktrF dI eyih BI dfiq qyrI dfqfr]” styÈn qoN mYtro df suxfeI idMdf hY jo
tIm myry kmry ‘c dfKl hoeI. rutIn PfeIl aijhI soc mohry nqmsqk huMidaF pqf nf hox krky mYnMU aYNbUlYNs df sfiern
dI nbË ttolI qy boly, “sfzy vloN rog afpxy afp nMU ies avsQf dy hfx df lwg irhf sI. ipCly sflF ivc iksy nf
indfn irport (pRognoiss) iqafr hY.” kYNsr aijhf iBafnk rog hY ik ies df nF suxidaF hI bxfAux dI koiÈÈ kIqI. svY bl, mnobl, iksy kYNsr mrIË dy bhfny mYN kYNsr bfry
myry shfiekF ny ikhf, “dwso kI irport svYafdyÈ nMU ieMnf pRbl kIqf ik jVH vsqF kfPI pVH cukf sF. mYN ieh jfx cukf sF
bMdy df qRfh inwkl jFdf hY. poR[ lKbIr isMG ny ijMny idl ijgry
hY.” kihMdy, “mrIË qoN dUr bfhr af nMU vI afdyÈ dyx lwgf. msln ielfj ik iËafdfqr kYNsr lfielfj, Gfqk aqy
nfl ies df mukfblf kIqf, Auh afpxy afp ivc iek imsfl mfrU hn, pr kYNsr df ielfj vI kYNsr
jfE.” kihMdy, “sfzy qF hONsly psq ny, vDfAuNidaF zfktrF kuJ vfDU dvfeIaF
kuJ suJdf nhIN. ieQy hI dws idE.” zfktr
hY. asIN AunHF dI ieh ilKq iksLqF ivc ies afs nfl Cfp ijnHF dI aYmrjYNsI loV pY skdI sI, myry qoN Gwt mfrU nhIN.
ny dwisaf, “irport koeI awCI nhIN hY. rhy hF ik sLfied iksy nUM aijhI musIbq df sfhmxf krn leI kmry dI iek nuwkry rwKIaF, mYN Aus gwqy mYN aksr kihMdf hF ik jd qwk
kYNsr bonmYro nMU bhuq nuksfn pucf cukf ihMmq bwJy. -sMpfdk dy zwby nMU afdyÈ dyx lwg ipaf ik mYnMU iksy aMdr kYNsr hY qF srIr aMdr mfrn
hY, bonmYro jo sfzy jIvn df afDfr huMdf iksy vfDU dvfeI dI loV nhIN aqy zwibaf vflf iek hY qy Auh hY kYNsr jo hOlI hOlI
hY, kYNsr nfl ryzIEQYrpI kyNdr bfhr iek shfiek rihMdI, ijwqx aqy pfr hox dI ieko llk qYnMU KuwlHx nhIN dyvFgf qy Auh zwbf KuwilHaf mfrdf hY pRMqU jdoN ielfj ÈurU huMdf hY qF
ivgV cu k f hY . lVkI, koeI 25 ku sfl dI hoeygI, GroN lwg jFdI ik ibnf inrfÈ, Audfs hoieaF, vI nhIN. dUsrf jd zfktr afAuNdf qF mfrn vfilaF dI igxqI do ho jFdI hY.
axloVINdy grIb, ishq df iKafl nf rwKx krky ienHF hflfq ivcoN bfhr inklxf hY aqy aksr kihMdf ik ies dy spMijg krdy ienHF dohF ivc PsI inmfxI ijMd, kYNsr
plfËmf sYl msF 18 ku sfl dI lwgdI sI, bfad ‘c hmyÈf ies qrHF hoieaf vI. awj qwk aYsI irhf kro, bYz-sor nf ho jfx, mYN afpxy sfhmxy kuJ vI nhIN. myry aMdr iek mfrU
42% hw d qw k pqf lwgf ik pMjfb qoN aiqvfd pRBfivq koeI vI cuxOqI nhIN, ijs nMU mYN TuwT nf srIr nMU sMboDn krn lwgf ik dyKIN myrI kYNsr, dUjI ryizEQYrpI, qIjI kImoQYrpI
bonmYro ivc jmHF pirvfr dI byshfrf hoeI lVkI sI. myry idKfeI hovy jF ijs ‘qy pYr rwK awgy nf kMz nf lgvF dyvIN. sbwbIN myry srIr Auqy aqy ies iqwkVI ivc PsI myrI inmfxI
ho cuky hn. rIVH strYcr dI Aus nMU aksr AuzIk rihMdI viDaf hovF. koeI bYz-sor nhIN ipaf. ieMj pUry idn ijMd. hr iksy nMU kihxf ik mYN cVHdI
qy kdI hwQ, bFh strYcr qoN bfhr huMdf lyikn ieh cuxOqI qF byhwd KOPnfk dI rutIn bx geI, vwK vwK QFvF ’qy ielfË klf ‘c hF.
poR[ lKbIr isMG qF PVH ky TIk kr idMdI. Auh lVkI bVI qy zrfAuxI sI. qy Kud nMU muKfiqb huMidaF Kfiqr jfx dI vfrI bwJ geI. isstrF, ijs idn ielfj df aMiqm PYslf ho
apxwq BrIaF nËrF nfl mYnMU inhfrdI mYN ikhf ik myrI hoNd, myrI isafxp, myrI vfrz buafey, nrsF, zfktr, hspqfl, igaf qF ipCly 6 idnF qoN myry nfl rfqF
Pon: 91-98148-66230
qy aksr kihMdI, “mYN aYsf mrIË kdI isiKaf, myry sMpUrn ivkfs df dvfeIaF aqy tIky-gwl kI cONqrPI aYsf jfgidaF afpxy dosq zf[ aÈvnI Èrmf
dI hwzI nMU pihlF hI lfg lf ky do mxky nhIN dyiKaf jo ielfj ivc ieMnf sihXogI srtIiPkyt ieh siQqI qd bxygI jy mYN mfhOl. myry pRotIn asMqulq sn, aYm nMU ikhf ik quhfzI bdolq ielfË ÈurU ho
qoV cukf hY. koeI Cy mhIny, sfl df smF hovy. smJ nhIN afAuNdI ieMny ishqmMd ies ivcoN BlIBFq bfhr inkl ky, smfj spfeIk byhwd viDaf hoieaf, hwzIaF ivc igaf hY, hux qusIN vfips jlMDr jf skdy
hY. mltIpl mfeIlomf ijs nMU bonmYro bMdy nMU ieMnf BYVf kYNsr ikvyN ho igaf. mYN sfhmxy afAuNdf hF. agr hfr igaf qF kYlÈIam dI kmI aqy KUn ivc kYlÈIam ho. zf[ aÈvnI Èrmf 6 idn idwlI myry
kYNsr vI kihMdy hn, qIjI styj qwk phuMc iËafdf, bVI vicqr hflq. kmry ivc afs-pfs, ieDr-AuDr zfktrF nfl
cukf hY. ies kYNsr nUM pihlI, dUjI styj asIN dovyN jIa, iek bx ky rihMdy sF. gwlbfq kridaF kwt ky vfps jlMDr
`qy kMtrol afsfn huMdf hY pr qIjI styj hrivMdr hI myry hwQ-pYr sI. hr dvfeI, phuMcy. jd agly idn svyry zI[ ey[ vI[
‘qy ielfj muÈikl, mihMgf aqy drdnfk Kfxy df hr invflf, lIVy-kpVy dI ËrUrq, kflj phuMcy qF hr iksy ny AunHF koloN
hox dy bfvjUd Gwt Pldfiek huMdf hY.” sB hrivMdr dy kr kmlF nfl hI nypry myrf hfl-cfl puwCxf. myry kulIg
zf[ aÈo k vY d ny sfrI khfxI cVHdI. Auh 24 GMty afhry lwgI rihMdI. pRoPYsrF ny iekwly-dukwly hfl cfl pwuiCaf
nfkfrfqmk aMdfË ivc dwsidaF iËMdgI Aus df mn do qnF dy mfiDam ivc ivcr qy hyTly krmcfrI aPsosËdf hflq ‘c
dy huMdy bMd drvfiËaF vwl ieÈfrf kIqf. irhf sI. mYN qF pUrf atMk sF, iblkwul AunHF kol iekwTy ho ky puwCx lwgy qF zfktr
sux ky mYN boly ibnf nf rih sikaf qy byiPkr msq-mOlf. ieko lgn qy qor sfihb ny ikhf ik hfl kI dwsF! bws
idRVqf nfl ikhf, “zf[ sfihb Ërf sMBl anMq. mMiËl ieh ik kYNsr nMU iek pfsy vfihgurU kol ardfs kro.
ky bolo, mYN rIVH dI hwzI tuwtx kfrn siQr kr, sMpUrn iËMdgI jIxI qy vwzy kMmF nMU awgoN sfry ieko sur ivc kihx lwgy,
hoieaf ipaf hF, iek vfr AuTx idE sraMËfm dyxf. mYN ikqy iek dfrÈink “asIN ikhVy rwb kol Pirafd krIey.
pihlF quhfnMU sMboDn krFgf, iPr 60 sfl iksm df lyK piVHaf sI, jnm bfry. asIN aOKy-sOKy vyly afpxf hr kMm,
hor jIa ky idKfvFgf.” cupfieaf dy sfry bwcy jMmdy sfr cMd imMtF afpxI hr smwisaf lY ky qF Aus kol hI
ieMny nMU zf[ qyijMdr kOr ktfrIaf quhfzI qMdrusqI dI aksr duaf krdI glq hovygf. mYN aksr kihMdf sF ik ivc suqMqr ho ky afpxI mF df duwD afpy jFdy sF, jo hux Kud iËMdgI-mOq dI lVfeI
awgy vDy aqy ikhf ik mYN ies mrIË nMU hF.” sfnMU svY dy sMpUrn ivkfs dI loV hY. pI ky vwzy ho skdy hn lyikn iensfn lV irhf hY.”
dyKdI hF, ryizEQYrpI dy mfiDam rfhIN. ielfj pUrf hox Auqy mYN Aus dI kuJ aYsf ivakqIqv ik kuJ vI ho jfvy, bMdy aYsf cupfieaf hY jo afpxy bwcy nMU ieMnf myrf ielfË iek kvfied ivc bwJ
zfktr ikrnm-ikrnI kmry ‘coN bfhr iemdfd krnI cfhI lyikn Aus dI axK dy ichry df jlOa vDdf hI jfvy qy koeI smF afpxI kuwK ivc nhIN rwK skdf. jy igaf. svyr qoN Èfm qwk isstrF, zfktr,
inkl gey qy zf[ ktfrIaf bVy ieqmInfn ny ies nMU gvfrf nf kIqf. Aus mfVkU vI hflq ichry dI muskrfht nMU mwTf nf kudrq aYsf ivDfn kry qF mF nUM nhIN vfrz buafeyË. cuwkxf, strYcr Auqy
nfl myry kol ruk gey. kihMdy, hux ielfj ijhI kuVI aMdr vwzy iensfn df idl mYnMU pf sky. qIjy drjy dy kYNsr aqy rIVH dI
ivc hor dyrI nhIN krnI. huxy ivikrn2 awj vI Xfd hY. rwb Aus df Blf kry. hwzI dy tuwty mxikaF vflI avsQf ivcoN bs cMd imMtF bfad kfVH kfVH drvfjy KwulHx dIaF
ryizEQYrpI krnI pYxI hY. AunHF Aus vyly agly idn iPr zfktrF dI tIm afpxy cVHdI klf ivc, hwsidaF bfhr inklxf afvfjF afeIaF qy Cy vfrz buafey mYnMU cuwkx leI ieMj
jMgI pwDr ‘qy iqafrI krky, sB jfho-jlfl smyq myry kmry ivc dfKl aqy afpxIaF khIaF gw l F ‘qy pU r f
kfrvfeIaF pUrIaF kIqIaF qy Ausy Èfm hoeI. kihMdy, amUmn asIN iekoN vkq iek Auqrnf vfikaf hI iek bhuq vwzI cuxOqI hfËr hoey ijvyN bMbfrmYNt nfl inÈfnf PuMzx ipCoN rihMd-
ryizEQYrpI dI pihlI bMbfrmYNt myry mDoly hI iksm df ielfj krdy hF lyikn quhfzI sI, jy mYN zol igaf qF myrf pRcfiraf KUMhd cuwkI jFdI hY. mYnMU myry kmry ivc phuMcf idwqf igaf.
srIr ‘qy kr idwqI aqy iewkPirkÈn dy hflq iËafdf gMBIr huMidaF dyK asIN sfrf drÈn inkMmf sfibq ho jfvygf. iksy nMU ibjlIaF lwgx dI gwl aksr suxI sI pr awj qF
ky ielfj ÈurU ho igaf. pihlF iek msnUeI ryizEQYrpI dy nfl nfl kImoQYrpI vI ÈurU ieh gwl myrI ies vkq dI soc dI mYnMU hI ibjlIaF lfeIaF jf rhIaF hn, invyklf qËrbf
mÈIn nfl myry srIr `qy iek rMgdfr krnf cfhuMdy hF, ieh iËafdf joKm Biraf nhIN sgoN Xuvf krmI sMsQf ‘pihl’ dI sI. aksr ryzIeyÈn qoN bcx bfry lYkcr idMdf sF qy awj
zwbI bxf ky, ijMny ihwsy ivcoN kYNsr nMU kMm ey qy sfnMU quhfzI dUhrI svIikRqI sI. ijs dI aMÈk mfqr soc 1986 ivc
ryizEQYrpI nfl sfVnf sI, inÈfn lfey loVINdI hY. mYN hF ivc isr ihlfAuNidaF pnpx lwgI sI aqy 1996 qwk ieh jIvn lwKF rupey Krc ky afpxI ryizEQYrpI krf irhf sF. ipMzF
aqy iPr qihKfny ‘c bxy kmry ‘c myry ikhf ik qusIN hr sMBv ielfj kro. mYN PlsPf bx ky vjUd ivc af cukI sI, ivc ibjlIaF lwgx bfry keI imQF khfxIaF suxdy sF.
strY c r nM U ry i zEQY r pI ky N d r ivc cVHdI klf ivc hI rhFgf aqy hr kImq ijs df mUl mnorQ mfnv dIaF sfrIaF
phuMcfieaf igaf. bVy vwzy hfl dI Cwq Auqy TIk hovFgf. ilhfËf kuJ hor dvfeIaF ÈkqIaF ijs ivc ishq, isw i Kaf, bcfieaf jf skdf. ies kfrj leI krIb pfAuxf, ryzIEQYrpI dI dYNqnumf mÈIn ‘qy
qwk dYNq vFg mUMh awzI KVHI mÈIn dy mMgvfeIaF geIaF. agly idn qoN myrI vfqfvrx aqy vfxI df sMXog af jFdf hY, 21 mhIny cfhIdy hn. ies Kfiqr iek iltfAuxf qy iPr vfips kmry ivc.
plytPfrm Auqy mYnMU iltfieaf, bVI kImoQYrpI vI ÈurU ho geI. iPr kI sI, dy ivkfs dI gwl hY. ies Gtnf nfl shI kudrqI Èrq bx geI ik nON mhIny dy bwcy QYilks muK kImoQYrpI dy kYpsUl, zYkmYk
bfrIkI nfl myry srIr nMU awgy-ipCy Kwby- cwl so cwl, srIr aMdr kYNsr df PYlfE sfibq hoieaf ik jy bMdy dIaF cfry ÈkqIaF nMU jnm dy ky 12 mhIny sIny lf ky duwD stIrfiez golIaF qy hor keI iksm dy
swjy ihlf ky ryizEQYrpI kyNdr dI syD qy Aus nMU rokx leI jMgI pwDr ‘qy Aupcfr sMgiTq rUp ‘c ivkisq ho jfx qF Aus iplfAuxf aqy inwG dyxf, iPr ikqy jf ky tIky qy dvfeIaF. ieMnIaF dvfeIaF qy hor
ivc kIqf igaf qy aMq nMU kuJ iÈkMjy kws aqy Auh vI ieko vyly iek qoN vwD ielfË. nMU vwzI qoN vwzI cuxOqI zyg nhIN skdI. bwcf kuJ iek suqMqr ikRafvF dy kfibl sB kfsy dy nfl 3 qoN 5 lItr pfxI-
ky ik mYN AuT ky nf BwjF, sfry vfrz kdI kImoQYrpI cFdmfrI krdI aqy kdI myry nfl vfprI Gtnf ny mYnMU ies gwl huMdf hY. myry kys ivc qF 44 sflF dy pIxf, iqMn vkq dI rotI, do vkq Pl,
buafeyË Jwt dyxI bfhr afey, ijvyN koeI ryzIEQYrpI df qopKfnf afpxI bMbfrI df dfavydfr bxf idwqf ik asMBv lgdy bfl nMU jnm dyxf sI qy jnm dyx leI jUs, nfrIal pfxI. bs sB kuJ 180
bMbF dI mfr ‘coN bc inklxf cfhuMdf hY. krdf. ies vfr ivc duÈmx aqy dosq kMmF nMU vI sMBv kIqf jf skdf hY. ieh asIN dovyN iËMmydfr sF. bVI vwzI cuxOqI izgrI qy lyitaF, Kfxf pIxf aqy pcfAuxf.
drvfjy sIl kr idwqy. dohF df hI inÈfnf huMdf. gwl vI solHF afny swc hY jy ivakqI df, sI. agr smF vMz vI ilaf jfvy qF 22- suafd, BuwK, mn, idl iksy gwl df koeI
bs cMd imMtF bfad kfVH kfVH kihMdy ny ‘jbY bfx lfgY qbY ros pirvfr df, smfj df, mulk df jF dunIaF 22 sfl do ihwisaF ivc bxdf sI. ieh svfl nhIN, koeI puwC nhIN. myrf kmrf
drvfjy KwulHx dIaF afvfjF afeIaF qy Cy jfgY.’ myrI qbIaq kuJ ies qrHF hY ik df shI ivkfs krnf hY qF ies df iswDf iek axikafisaf kMm sI. lyikn asIN qIsrI mMiËl `qy sI aqy ibsqr df cVHdy
vfrz buafey mYnMU cuwkx leI ieMj hfËr ivroDI pRsiQqIaF nfl myrf bcpn qoN hI qy sPl rsqf hor koeI nhIN. KYr aYsf dovyN kfmXfb hoey. ieMny vwzy bfl df jnm vwl mUMh sI, sfhmxy iek iKVkI qy iKVkI
hoey ijvyN bMbfrmYNt nfl inÈfnf PuMzx ipCoN colI-dfmn df sbMD irhf qy myry leI qF koeI svfl hI nhIN sI ik mYN iek iCwk hoieaf. jnm pIVf qF ajy vI mukIaF dy Qwly kwp-borz bxI hoeI, jo sfzI
rihMd-KUMhd cuwkI jFdI hY. mYnMU myry kmry iehI qkVy hox df mfiDam vI bxdf irhf. afAux nfl rIVH dI hwzI dy cfxcwk tuwty nhIN inrMqr hwz-kVkfAU ZMg nfl cwl rso e I-km-sto r -km-qihKfnf sI.
ivc phuMcf idwqf igaf. iksy nMU ibjlIaF jd koeI ivroDI hflfq pYdf huMdy qF mxikaF nMU dyK KOPËdf nf hoieaf huMdf, hI rhIaF hn. jdoN jlMDroN idwlI gey sF iKVkI ivcoN svyry svyry hr roË hspqfl
lwgx dI gwl aksr suxI sI pr awj qF nfkfrfqmkqf dI QF mY N su B fvk hI lyikn jldI sMBl igaf qy hflfq nMU smJ qF rsqy ivc aYNbUlYNs df sfiern vwjdf ivc myry kmry nMU sUrj afx mYnMU qroqfËf
mYnMU hI ibjlIaF lfeIaF jf rhIaF hn, AusfrUpx df pwlf Gwut ky PiVHaf aqy hr igaf: iËMdgI df PlsPf rg rg ‘c hY, irhf. kMn sfiern suxn dy afdI ho gey. kr idMdf sI. sUrj nfl ijvyN myrf jmFdrU
invyklf qËrbf sI. aksr ryzIeyÈn qoN siQqI ‘c Kud nMU Aus vkq ieMnf mËbUq ikAuN nf gfvF iËMdgI hI iËMdgI. svyry jd vI koeI hUtr vwjdf qF mYnMU aYNbUlYNs Xrfnf sI. mYN socdf jy kYNsr dIaF POjF
bcx bfry lYkcr idMdf sF qy awj lwKF kIqf, ijMnf Aus ivroDI hflfq ivcoN awKF KolHx qoN sOx leI awKF BIVn qwk hI lwgy. myry kmry vfly pfsy imMt imMt BfrIaF ny qF myry kol vI sUrjI ÈkqI df
rupey Krc ky afpxI ryizEQYrpI krf inklx leI cfhIdf huMdf sI. jd koeI khF, ikAuNik rIVH dy mxky tuwty hox kfrn ‘qy sfiern vjdf, mYN mn hI mn socdf bRhm asqr hY. aMq nMU ijwq qF myrI hI
irhf sF. ipMzF ivc ibjlIaF lwgx bfry cuxOqI afAuNdI, myrf ichrf muskrfAuNdf mYN qF 24 GMty iek lwkV dI gylI vFg ik smfj dI ieMnI iBafnk hflq bx hoxI hY.
keI imQF khfxIaF su x dy sF. ieQy lfl ho jFdf, joÈo-KroÈ dI koeI hwd nf ibnf ihljul isDf rwiKaf hoieaf sI. mYN cukI hY ik kYNsr hspqfl ivc imMt imMt (cldf)
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (30)
inwG df nUr
inw G , qpsL - qmM n f, ko s y p x df inwG locdy swjxF, sbMDIaF,
aihsfs, grmI dI AugmdI srGI, sUrj
df AUdY hoxf aqy Drq ivhVy ikrnF dI
sihXogIaF aqy sihkrmIaF dI JolI ‘c
kosy ijhy pl Drnf, iqVkx dy nfm juVn
inafmqF
sUhI bfrsL. inwG dIaF kxIaF, kosy plF df krm hovygf.
df rumkxf aqy ies nfl XwK plF dI inwG hrPF ivc isMmdf qF vrikaF
qlI ‘qy kosIaF-kosIaF kuqkuqfrIaF. qy sucIaF qrjLIhF dI klf-inkfsLI, arQF
inwG, nvIaF DrfqlF df Durf, nvI ivc sulGdI vrxmflf. sulGdy arQF
isrjxf df suhj aqy nvIaF ikrq- zf[ gurbKsL isMG BMzfl afpxI invyklI sLYlI ivc jIvn dy mwiQaF ivc icrfg jgdy jo nyqrhIx
kfmnfvF ivc AugdI kIrqI. leI rOsLnI, bysmJF leI sUJ-smJ aqy
dIaF prqF Proldy ijLMdgI dy nfd dI qlfsL ivc rihMdy hn.
inwG dI nrmI, koml ihridaF dI supnhIxF leI supnsfjLI df sfDn bx,
rUh, mfsUm ichiraF dI cMgyr, swcIaF
Auh sLbdF dI aijhI jugq bMndy hn ik pfTk dy mUMhoN suqy isD simaF dI sfKI ivc aijhy aiDafey joVdy
socF dI sMvydnf aqy suwcy supinaF pRqI inkl jFdf hY, ikaf bfq hY! ipCly lyK ivc zf[ BMzfl ny jo BivwK qy vrqmfn leI ielhfm bxdy.
smrpx. inwG df inAuNdf, sUMn hoey boVy awQrUaF Xfin hMJUaF dI qfsIr ibafnI sI, “awQrU, Kfrf inwG jd iksy klm jF bursL ivcoN
zf[ gurbKsL isMG BMzfl
drF leI dsqk, Gr dI KfmosL iPjLf ‘c pfxI, awKF nUM DoNdf, nYx-jUh ivc qrlqf Drdf aqy ies ivcoN ikrdf qF ajLIm ikrqF kfgjL dy ipMzy ‘qy Pon: 216-556-2080
gwlbfq dI gUMj, ijs df inwG Gr dIaF mUk nksLF dI insLfndyhI krdf.” hQly lyK ivc zf[ BMzfl ny AulIkIaF jFdIaF. hrPF dI iebfdq
kMDF leI DVkx. inwG dI gwl kridaF ijwQy kudrq dy inwG dI gwl kIqI hY, AuQy avcyq sunyhf dy jFdI jo socF ivc sMGrsL inwG ‘c pVHidaF-pVHidaF, ikqfbF-
inwG df ngmf jd qfly lwgy hoTF dI aqy krmhIxF leI krmF sMdVF sMgIq kfpIaF vI nfl hI soN jFdIaF sn aqy
jUh ‘c pYr pfAuNdf qF bolF dI qfjLgI aqy
mfnvI inwG df Kulfsf vI kIqf hY. Auh kihMdy hn, “inwG dI bxdI. pUrny vI awKF muMd lYNdy. iPr awDI rfq nUM
qfsIr, ijAux df vwl bxdI aqy kuMgVy axhoNd kfrn, JIlF brP ho jFdIaF aqy dirafvF dy pfxI inwG qy cfnx df krIbI irsLqf. dovyN mF af ky sfnUM iltf ky, inwG df afgosL-
cfvF dy nfm huMdI mOlx dI vwqr. jMm ky, iek KVoq vgdy pfxIaF dy nfm krdy. mOsm bdldy, sMg-sfQ. iek dUjy dI rfhq aqy cfhq. anMd bKsLdI. mF df Auh inwG ikafs
inwG dI ngrI ‘c rIJF df rumkxf, brP ipGl ky pfxIaF dI qrlqf prqfAuNdI.[[[mF dI god dy inwG qoN bgYr cfnx byarQf aqy cfnx ky, bcpny ‘c ijAux dI lrjLnf pYdf huMdI.
mohvMqy plF df plosxf aqy suMnIaF swDrF inwG nfl psIjI mmqf aqy bcpn, iek nUrfnI idRs,L jo aMqrIv qoN bgYr inwG dI nhIN hoNd. inwG ivcoN inwG nUM kdy nf aONqrf kirE, mfr
dI kuwK ivc afs-bIj df puMgrnf, iek nUM sLrsLfr krdf. bfp dy inwG ivc poh-mfG dIaF TrIaF rfqF cfnx lY ky, cfnx cfnx hox vfly, smyN dI pYxI. inwG qoN ibnf nf Klkq
suwcf krm. inwG dy plF ivc nINd nUM simaF leI cfnx df sMDfrf ijs dI gMZ vDxI, nf swQIN rOxk rihxI. nf sfhF
qy rfhF, inwky inwky pYrF leI rfh-rmqf bxdIaF aqy Augdy
imldf bihsLqI ruqbf, supinaF dI sYr ivc huMdf ibmfr simaF nUM arog krn ivc srgm hoxI, nf ipMzy psInf. nf awKF
aqy sMdlI sfQ dI srb-aMgqf. sUrj, bwicaF dy msqk ivc aMgVfeIaF lYNdy.” –sMpfdk df vrqfrf. cfnx hI rfq nUM idn ‘c ivc supnf Augxf, nf gwBx hoxf jLmInF.
inwG dI ndI ivc ipafr dIaF bdldf. inwG, brP dI awg bx, sIq nf pfxI dI qor rvfnI, nf rumkxIaF
lihrF, apxwq dIaF ardfsF, sbMDF dI inwG aqy grmI ivc bhuq sUKm qy BYx, bwcy jF jIvn sfQI hovy. bsLrqy inwG aqy sLFq smuMdrF nUM sMgIq-bwD krdy. vfvF. ibn ibrKF qy pwiqaF qoN, lUaF
sugMD aqy icr-sdIvI sbMD sfjLgfrqf sucyq aMqr. ienHF ivcly Prk nUM smJ df swucm, rUh-bIhI dI pirkrmf ivcoN cfnx ivc prCfvyN bxdy jd ik inwG ivc bxnIaF rfhvF. nf koeI mF qy bfp hI
dI rihql bxdy. ky hI ienHF df inKyVf aqy pYdf hoey ibKyVy Auigaf hovy. mF dI god dy inwG nfl psIjI nyVqf nUM inmMqrx. hoxf, nf koeI BYx-Brf. sB ny kbrF bx
inwG dy nYxF ‘c sUhy plF dI ilsLk, nUM smJ aqy sulJf skdy. grmI keI mmqf aqy bcpn, iek nUrfnI idRsL, jo inwG leI nyVqf df aihsfs, isrP ky mlxf, afpo afpxf rfh. suMny hrPF
qro-qfjgI dI qmMnf aqy mn-rUh ivc vfr JulsdI, sfVdI aqy keI vfr svfh aMqrIv nUM sLrsLfr krdf. bfp dy inwG inwG qwk hI sImq nhIN. ies dy vsIh afp ivhfjxI, Kud afpxI mOq. arQF ny
pYdf hoeIaF qrMgF jo idl-bIhI ivc krdI. ipafs nfl byhfl aqy sfhF ivc ivc poh-mfG dIaF TrIaF rfqF qy rfhF, vrqfiraF aqy ivhfrF ivc ivksq huMdy msfxIN jf ky, hoxf afKr POq. PuwlF dI
sMgIqk-sur ibKyrdIaF. Augdf Bucfl. pr inwG, plosdf, inwky inwky pYrF leI rfh-rmqf bxdIaF vgdI pOx dI pivwqrqf vrgy pl jo bxdy jUh ivc mihkF, pwlU awz KVoxf. pr iPjLf
inwG dI nihr ivc mn dIaF mwCIaF sihlfAuNdf, komlqf aqy Augdy sUrj, bwicaF dy msqk ivc bIq irhf awj, lMG igaf kwl aqy afAux ny pfAuxf qsbI, hMJU, hUk qy roxf. inwG
qfrIaF lfAuNdIaF, pfxI dI pfkIjLgI dIaF krUMblf aMgVfeIaF lYNdy. vflf kwl. sdIvqf aqy siQrqf dI dI njLfkq `coN Kud nUM Kud pCfxo. ies dI
krm-Drfql ‘c irsdI aqy pfxI dI AugfAuNdf, suhj dI jIvn sfQI dy inwG ivc ipGl jFdf
qrlqf, krm-sLIlqf dI krm-sfDnf tfhxI ‘qy lfAuNdf, bMdf sfry df sfrf. Aus dy AucVy cfvF nUM inwG nUM kdy nf aONqrf kirE, mfr smyN dI pYxI. inwG
bxdI. suwcy BfvF dIaF imldf sihl-hulfrf. mDolIaF rIJF nUM qoN ibnf nf Klkq vDxI, nf swQIN rOxk rihxI. nf sfhF
inwG, bhu-prqI, bhu-arQI aqy PuwlpwqIaF sfh-shfrf aqy supn-AuzfrI dy nfm huMdf
bhu-BFqI srokfrF, sMvydnf, sMBfvnf aqy bxfAuNdf, hulfs dI aMbr sfry df sfrf. Aus dI mwisaf-rfq
ivc srgm hoxI, nf ipMzy psInf. nf awKF ivc supnf
smrQf nfl smyN dI bIhI rMglI ivc ikrmcI ikrnF dI loa aqy buwsy sfhF Augxf, nf gwBx hoxf jLmInF. nf pfxI dI qor rvfnI, nf
dsqk idMdf. ies nUM ikhVy ivc iBMnI iBMnI KusLbo. irsLmF ivc rumkxIaF vfvF. ibn ibrKF qy pwiqaF qoN, lUaF bxnIaF
rMg, rUp aqy rmqf ivc smoeI sihMdI sihMdI qpsL, sIny ‘c rfhvF. nf koeI mF qy bfp hI hoxf, nf koeI BYx-Brf. sB
smfAuxf, mnfAuxf aqy DVkdI. ies nfl sdIvqf df iKx, ny kbrF bx ky mlxf, afpo afpxf rfh. suMny hrPF afp
aMqrIv ivc Auqfrnf, ieh sfh-srGI bxdf. dusLvfrIaF dy
inwj ‘qy inrBr. mfiraF leI vIr dI inwGI glvwkVI,
ivhfjxI, Kud afpxI mOq. arQF ny msfxIN jf ky, hoxf
inw G -nIqI ieksfr, alokfrI jlOa. afKr POq. PuwlF dI jUh ivc mihkF, pwlU awz KVoxf. pr
hryk leI sfvF vrqfa. inwG, bdldy mOsmF df imjLfj. iPjLf ny pfAuxf qsbI, hMJU, hUk qy roxf. inwG dI njLfkq
hryk leI KulHdy drvfjy aqy vfqfvrxI qbdIlIaF df rfjL aqy ivcoN Kud nUM Kud pCfxo. ies dI brkq-bMdgI rfhIN,
afAux df cfa. ivqkry qoN kudrq dy hr rMg df aMdfjL. inwG dI inafmq-nykI mfxo.
inrlyp aqy buwkF Br Br gYr-hfjrI kfrn pwqJV, vYrfngI
vMzx df kfrj. qusIN ikMnf aqy AudfsInqf df pYgfm bx, kudrq suXogqf ivcoN pYdf hoey sbMD smrpx huMdy. brkq-bMdgI rfhIN, inafmq-nykI mfxo.
ku inwG lYNdy aqy ies ‘coN nUM byarfm krdI, jIv-jMqUaF ‘qy inwG, nivaF aqy nyVilaF leI inwG inrmohf, mn ‘c vwsdf, kdy
Kud nUM ikvyN pirBfsLq krdy ikafmq afAuNdI. brPIly qy srd kol-kol bihx df sbwb. lohVI sykdy nf mfx kryNdf. hr JolI ivc KusLIaF qy
ho, ieh svY df mslf. mihk dI jfg lfAuNdf aqy jIvn-KyVy dI mOsmF dI mfr hyT afey ibrKF dy ipMizaF plF nUM mn-icwqrpt ‘qy icqrnf, inwG, KyVy, muwTF Br tkyNdf. inwG-vrsoeI,
inwG df nUr jd iksy muKVy dI afBf rMg-Bfg, ijMd-bgIcI dy nfm lfAuNdf. nUM ibKmqf dI ibpqf aqy aflHixaF leI inwG-sMgqf aqy Aus ‘coN pRvfn cVHI inwG- inwG-inhfrI, rUh nUM sdf irJfE aqy inwG
bxdf qF iek sMDUrI prq cOigrdy nUM inwG jIvFdf, hsFdf aqy PuwlJVIaF ijhI afPq df afgmn. mOsm bdldf qF inwG, nyVqf df aihsfs sdf icrMjIv. DUxI dI glIey BAuNdy iPrdy, inwG-locf nUM gfE.
lrjfAuNdI aqy ‘vf dy nfm rMg rwqVf ngmf rwuq, cmn dI suMnqf aqy bYgfngI dy nfm puMgfry lY ky kudrq dy aFgx ivc afvfjL sykidaF, inwGIaF inwGIaF gwlF inwG nUM inwG nUM inwG dI rUh-rmqf ivc
gfAuNdI. ieh nUr hI huMdf jo bxdf ijLMdgI lfAuNdf. lfAuNdf. ibrKF nUM hirafvlf kwjx, PuwlF dUx svfieaf krdIaF. inwG-vrqfrf, ijAuxf aqy rUh-rMgryjLqf nUM jIvn-
leI ijAux df sLgn aqy sfhF df jsLn. inwG dy aMbr ivc AucI prvfjL. aqy PlF dI ipAuNd, pMCIaF aqy pirMidaF DUxI dI aihm kVI, inwG-rUhfnIaq dI sMdlqf dy nfm lfAuxf, swcI suwcI akIdq
ienHF jsLnF ivc smwucqf aqy sLmUlIaq, dUr-idshwidaF qIk phuMcx df ivsLvfs nUM ivgsx dI ivhl. cfr-cuPyry mOldI JVI aqy ijLMdgI aijhy moV ‘qy rih jFdI aqy iebfdq. ies nUM afpxI krmXogqf
ivrilaF df nsIb aqy sfh-sM d Vf aqy sB kuJ hfsl krn dI arfDnf qy kudrq aqy ies dI asImqf ivcoN krfmqI KVHI dI KVHI. dy nfm lfAuxf, simaF dI bIhI ‘c sugMDq
adIb. ardfs. vrqfry df ikafs, inwG dI krqfrI ikRaf. inwG dy AunHF plF nUM Xfd-Dfgy ‘c bolF df buwlf rumkygf. klm, aijhI afs
inw G dI inrmfxqf ivc nU r fnI inwG dI hoNd, irsLiqaF nUM siQrqf inw G dI qfsIr aqy qrbIaq, proxf jd isafl dI ruwqy rjfeIaF dy qF rwK hI skdI af.
rmjLF, Xuwg ijAux-rhws, smyN-srdl qy pikafeI, kwcGVqf nUM Tosqf aqy XwK alokfrI, ajIb aqy agMmI. ies nUM
‘qy isr itkfAuNdf swc aqy ies swc ivcoN sbMDF ivc kosy-kosy sfhF df afvfgOx smJx, smfAux aqy sMqoKx ivcoN jd
Augmdf hryk df ijAuNdf swc. aqy pur-KlUs ‘coN Aupijaf jwgBOx. asIN mfnvI muwlF aqy mnuwKI ikRafqmkqf mfey nI mfey nI qUM aOrq mYN vI aOrq hF
mfey nI awj idn mFvF df afieaf ey aOrq df kI rwb ny ijAux bxfieaf ey.
inwG dI njLry-ienfieq ivc pRvfn inwG, jLubfn dI qrjLIh bxdf qF nU M krmsL I l krdy qF inw G dy sw u c y mfey nI kdI aOrq df Gr bixaf nf
cVHI soc, simaF df suhMZxf vrkf ijs bolF ivc inwG df qrONkf bx, pfxI dI srokfr, smfj dy nfvyN nvIN sfrQkqf Xfd qyrI ny af ky Gyrf pfieaf ey.
mfey nI mYN krm ivhUxI DI qyrI aOrq nUM Cwz jFdf Aus df sfieaf ey.
dI sfrQkqf smF-sImf qoN pfr. inwG dIaF BwjI hoeI Trn vrgf aihsfs pYdf krdf. krdy.
brkqF hI jIvn-mu w l F leI nvIaF ieh aihsfs hI kudrq nUM ijAuNdf rwKx inwG inmfxf, inwG irJfxf. inwG dI ijs qyrf ipafr nf rwj hMZfieaf ey.
bfr prfey sd hI aOrq rihMdI hY
qrjLIhF qy qsLbIhF. df sfDn qy sbwb. jUhy sB ny jfxf. inwG df colf ipMzy pfxf. bfr prfieaf sfzy ihwsy afieaf ey.
inwG dI inafmq nfl vrosfeI smuwcI inwG dI axhoNd kfrn, JIlF brP inwG dI kfqr mwQy itkfxf aqy inwG ivcoN mfey nI ieh ijAuxf zfZf aOKf ey
ies iËMdgI ny rwj rwj qVpfieaf ey. mfey nI qUM jd dI ruKsq ho geI eyN
kfienfq. ies dIaF dy x dfrIaF ‘c ho jFdIaF aqy dirafvF dy pfxI jMm ky, Kud df Byq pfxf. inwG dI rUh ivc inwG qyrIaF XfdF idl myrf bihlfieaf ey.
ivksdI aqy ivAuNqdI. ies ivcoN hI iek KVoq vgdy pfxIaF dy nfm krdy. df hfsf, inwG dI jUhy inwG df vfsf, inwG- mfey nI nf mYN dwsIaF nf qUM suxIaF
vfqfvrxI vMngIaF aqy ivvhfrF dI mOsm bdldy, brP ipGl ky pfxIaF dI sroqIN nf hoey cOmfsf aqy ies dI sMgqf pIVF nUM mYN qYQoN bVf lukfieaf ey.
aYsf cfnx rwb ny aMdr kIqf ey
ivsLflqf aqy ivlwKxqf. qrlqf prqfAuNdI. prq afAuNdI pfxIaF KusLI df Kfsf. mn prdysI sfrf dys prfieaf ey.
inwG dy inhory, afpixaF df dI rvfngI, qor ivclI mVk aqy kl- inwG-sroq, simaF dy hr pl ivc mfey nI ieh hfsy bVy PrybI ny
hfisaF ‘c idl df drd Cupfieaf ey. mfey mYN ‘surjIq’ AudoN dI ho geI hF
afpixaF ‘qy rosf, afpixaF df afpixaF kl krdI inwG dI sLukgujfrI. sMGrsLsLIl. ies sMGrsL ivcoN hI jIvn jd df sfihb ny crnIN lfieaf ey.
qoN Kuisaf dfeIaf aqy afpixaF ivclI inwG dy jLjby ivc ipGl jFdf mnuwK dIaF axdwsIaF axdyKIaF aqy mfey nI ieh ËKm ajy vI awly ny
apxwq nUM inhfrnf df ivrvfpx. df hr srUp. BfvyN Auh mF-bfp, Brf- axmwlIaF QFvF df nfmkrn huMdf. irsdy ËKmF myrf sfQ inBfieaf ey. -bIbI surjIq kOr sYkrfmYNto
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (31)
For More Info. Contact: hor KyzF: golf suwtxf, hr Aumr dy bwicaF leI mnorMjn dIaF KyzF
Jagroop Toor 513-225-7239 rw s fksL I , imAU j L I kl
Harbans Gill 513-550-5917 Raffle will be drawn for
cyar aqy bwicaF leI Smart I-Pad and Boss Headphone
Basketball: hor aQlYitk KyzF (vwK
Lavi Gill (513-602-1291)
Soccer: vwK rysF, Bukfnf dOV, Free Entry, Free Food surjIq kkrflI sLYrI dwqf
Happy Dayton 937-608-8386 cmcf dOV afid) and Free Parking (kbwzI kumYNtytr) (aYNkr)
jgrUp isMG qUr dysLbIr isMG hrivMdr vflIaf bldyv isMG jsdyv igwl lKbIr isMG pusLipMdr BwtI ENkfr isMG blvMq isMG
gryvfl atvfl (inAU Xfrk lfeIP)
Club Members: Devinder Happy, Jagpal Nagra, Aman Preet Singh, Balkar Batth, Palwinder Singh Wariach, Sukhi Kharoud, Narain Thind,
Kuldeep Singh, Harbans Gill and Nirmal Benipal, Harninder Kandola, Ruby Dhariwal and Yadwinder Singh.
Board Members: Gurinder Dhilon, Sukhchain Gill, Jagpal Grewal
punjabsportsclubcincinnatiohio@gmail.com www.punjabsportsclubohio.com
Punjab Times Vol 19, Issue 35, September 1, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 35, pihlI sqMbr 2018 (32)