Prof.Dr.Murat YAMAN

1982 Anayasası 59. maddesinde, devletin spor politikası oluşturmasına yönelik hüküm bulunmaktadır. Bu
bağlamda, spor hizmetlerinin, toplumsal, siyasal, ekonomik, kültürel birçok açıdan öneminin fark edilmesiyle Türk
kamu yönetimi yapılanmasında bu hizmetler, kalkınma planları, hükümet programları gibi kamu politikası
belgelerinde ayrı bir başlık altında incelenmeye başlamıştır. Günümüzde ise spor faaliyetleri kamu politikası
sürecinin önemli bir parçası olması ile siyasal partilerin seçim beyannamelerinde ve parti programlarında spor
politikalarına ayrı bir başlık açmaya başlamışlardır. Siyasal partiler, demokratik siyasal hayatın vazgeçilmez
unsurları olarak parti programları, seçim beyannameleri ile politik ilkeleri kapsamında kamuoyunun desteğini
alarak siyasi iktidarı elde etmeyi amaçlamaktadırlar. Eğer siyasal partiler, iktidara gelirlerse politikalarını
uygulama şansı bulacaklardır. Bununla birlikte, parti programları ve seçim beyannameleri, siyasi karar alma
süreçlerine katkı sağladığı gibi kamuoyuna iktidarın izleyeceği yol haritası olarak sunulmakta ve politikaları
hakkında bilgi vermektedir. Türkiye’de, 2018 tarihinde yeni hükümet modeli olan Cumhurbaşkanlığı Hükümet
Sistemi uygulanmaya başlamıştır. Yeni hükümet modelinde, siyasal partiler iktidarı kazanabilmek ve kendi
politikalarını uygulayabilmek için ittifak arayışlarına yönelmişlerdir. Bunun sonucu olarak da bazı ittifak grupları
oluşmuştur. Bu çalışmada, 2018 yılında yapılan genel seçimler sonucunda, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde
grubu bulunan Cumhur ve Millet ittifakındaki partilerin parti programları ve seçim beyannameleri spor
faaliyetlerine yönelik yaklaşımlar incelenmekte ve karşılaştırmalı bir biçimde değerlendirilmektir. Dolayısıyla,
siyasal partilerin spor hizmetlerine ilişkin yaklaşımları incelenerek kurulan siyasi parti ittifakların spor
politikalarına yönelik bakış açıları, yaklaşımları analiz edilmektedir. Türkiye’de, spor politikalarının temenni ve
dileklerden oluşmasının ötesine geçerek halkın, kamu kuruluşlarının ve sporla ilgili sivil toplum örgütlerinin
katılımıyla sistematik ve stratejik şekilde planlanıp bütçelendirilmesi ve uygulanması gerektiği sonucuna
ulaşılmıştır.

Doğal afetler ve insan hakları karşılıklı yakın ilişki içerisindedir. Doğal afetler yaşama hakkı, nitelikli sağlık hizmetlerin yararlanma hakkı, güvenlik ve barınma hakkı gibi, kişilerin temel insan haklarına yönelik ihlallere yol açmaktadır. Doğal afetler aynı zamanda bir toplumda zaten daha önceden mevcut olan insan haklarına yönelik aykırılıkları ve eşitsizlikleri gün yüzüne çıkaran olaylardır. Bazı toplumlarda özellikle kadınlara ve kız çocuklarına yönelik yaygınlık gösteren cinsiyete dayalı şiddet ve ayrımcılık doğal afetlerle birlikte daha fazla artış göstermektedir. Bu artışın temelinde yatan en önemli unsur, cinsiyet eşitsizliğini destekleyen ve cinsiyete dayalı şiddeti yapılandıran sosyal ve kültürel faktörlerdir. Bu çalışmada yerel kaynaklarda şimdiye kadar sınırlı ele alınan doğal afetler ile cinsiyet temelli kadınlara ve kız çocuklarına yönelik insan hakları ihlalleri arasındaki ilişki ele alınmıştır. Ağırlıklı olarak nitel araştırma yöntemlerine dayalı bir literatür taraması yapılmıştır. Diğer yandan doğal afetler ile cinsiyete dayalı şiddet ve ayrımcılık arasındaki ilişkiyi nicel yöntemlerle inceleyen yabancı literatüre bakılmış ve bu çalışmalarda afetlerin, kadınları ve kız çocukları erkeklere kıyasla orantısız bir şekilde etkilediğine yönelik çok sayıda kanıtlara rastlanmıştır. Ayrıca doğal afetler kapsamında kadınlara yönelik insan hakları ihlalleri ile ilgili alternatif öneriler getirilmeye çalışılmıştır.

Afetler toplumların ebedi kaderidir. Dünya’nın varoluşundan bugüne meydana gelen doğal ve insan kaynaklı afetler yıkıcı etkileri ile sürekli devam etmiştir. Afetlerin olumsuz etkilerinin bu denli devam etmesinin birçok nedeni söz konusudur. Bunların başında, kentleşme hızı oranlarındaki artış, yenilenen teknolojik gelişmeler, değişken kamu politikaları, yatay ve dikey nüfus hareketleri, iklim değişikliği ve buna benzer birçok faktörü sıralamak mümkündür. Dolayısıyla toplumların içinde bulunduğu sosyo-kültürel, ekonomik siyasal koşulları, ülkelerin gelişmişlik seviyeleri, eğitim durumları gibi birçok gösterge ile afetlerin olumsuz etkileri arasında sıkı bir ilişki olduğu gözlemlenmektedir.
Günümüzün karmaşık toplum yapısında afetlerin negatif etkilerinin azaltılması için afetlerin iyi yönetilmesi gerekmektedir. Bunun için afet öncesini, anını ve sonrasını bütüncül bakış açısıyla ele alacak bir yönetim modeline ihtiyaç duyulmaktadır. Öncelikle afet yönetimi kamu yönetiminin kontrolünde olan bir alan olmakla birlikte disiplinler arası çalışmaları zorunlu kılan, çok aktörlü ve çok yönlü özellikler taşıyan bir yapı görünümündedir. Devlet, sivil toplum kuruluşları, özel sektör ve bireyler afet yönetiminin paydaşları iken sağlıktan eğitime, yönetiminden hukuka birçok disiplin de afet yönetimi ile ilişkisi olan temel alanlardır.
Kitap, afet yönetimini disiplinlerarası bir bakış açısıyla ele almakta ve afet yönetimini farklı boyutları ile değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu bakış açısı ile kitap bölümleri; hukuk, yönetim, kurumsal yapılanma, kentleşme, çevre, göç, yerel yönetimler, teknoloji, eğitim, sivil toplum, planlama, sosyal hizmet ve koordinasyon gibi konuların afet yönetimi ile olan ilişkisini ortaya koyan çalışmalara ayrılmıştır. Bu kapsamda 12 bölümden oluşan kitabımıza 12’si üniversite personeli ve 1’i kamu kurumu personeli olmak üzere 22 adet yazar katkıda bulunmuştur.

Ülkemizde, 1980’li yıllardan itibaren yerel yönetimler ve kooperatifler öncülüğünde yaygınlaşmaya başlayan toplu konut uygulamaları ile konut maliyetleri düşürülerek dar gelirlinin ev sahibi olması amaçlanmıştır. Böylece kentsel gelişimi olumsuz etkileyen gecekondulaşma ve kaçak yapılaşma önlenerek planlı ve bütüncül bir kentleşmenin sağlanacağı ön görülmüştür. Bu çalışmada, Türkiye’de yaşanan göç ve kentleşme toplu konut uygulamaları bağlamında ele alınarak konuya akademik katkı sağlanmaya çalışılmıştır. Akademik yazında gecekondulaşma, suçluluk, uyum vb. sorunlar çerçevesinde sıkça ele alınan göç ve kentleşme konusu İzmir Egekent-2 Toplu Konut Uygulaması örneğinde ele alınarak toplu konut uygulamalarının bu süreçteki rolü tartışılmıştır.

The understanding of intervention in urban areas gained momentum during the “Industrial Revolution” in the 18th century and became widespread with urban regeneration practices, which are an important tool in this regard. Urban transformation refers to a transformation process carried out in order to renew and improve existing urban areas in physical, social and economic terms. This process generally aims at modernising, sustaining and functionalising old and worn-out areas in cities. However, with the changes in the social and urban structure, urban transformation practices have also had to update themselves by turning to different strategies over time.