Emine Tok

Keçi Kalesi, Smyrna ve Sardis'ten Ephesos'a giden yolun birleştiği noktada, Alaman Boğazı'nın ilk girişinde yükselen tepe üzerindedir. Burası son derece stratejik öneme sahip doğal bir geçittir. Tepedeki kalıntılar, Antik Dönem'den beri Ephesos kentine açılan bu stratejik geçit üzerinde başka tahkimatların ve iskan alanlarının sürekliliğini göstermektedir. Tepenin yamaçlarında bir Bizans köyü, Hellenistik döneme ait bir gözetleme kulesi ve sarnıçlar ile kaleye çıkışı sağlayan taş döşeli yol kalıntıları somut verilerdir. Kale, düzensiz dikdörtgen planlı bir iç kale ile bunu batı ve kuzey yönlerden çeviren bir dış surdan meydana gelmektedir. Her ne kadar kullanımına yönelik farklı öneriler olsa da kalenin 12. yüzyıl sonu ie 13. yüzyılda bölgede inşa edilen savunma ağının bir parçası olduğu düşünülmektedir. 2012 yılında Kültür Bakanlığı'nca hazırlanan ve bilimsel danışmanlığını yürüttüğümüz analitik çalışmada, modern teknik ekipmanlarla yapının planı yeniden çizilmi...

Mosaic floor in Alaşehir (Manisa) was unearthed in an illicit excavation. In the ruins which seem to be of a monumental building, two rooms with floor mosaic and a cellar can partly be followed. The building continues underneath the modern constructions around. Therefore the general limits of the building and its function can be clarified after possible future excavations. Geometric, floral and figurative scenes are seen on the floors of the both rooms which are numbered as 1 and 2. The floor mosaic of the room Nr.1 consists of three panels. In the panels besides geometric and floral designs, there are representations of “Seasons”, “Okeanos and Tethys”. In the room Nr. 2 which is a bit smaller, the traces of repair on the mosaic panel calls our attention. The color, design and style difference points out two different periods. In this study our aim is to present the building with mosaic of which only a small part could be recovered today and also compare it with its contemporary exa...

The Ruins are located in Industrial Area of İzmir's Kemalpaşa Town. It was unearthed by Izmir Archaeology Museum in 2013. In the area was found a villa, which has at least two usage phases, with mosaic floor and a complex consist of manufacture and commercial buildings. This Late Antiquity Villa's semi-walls survive until today and the orginal floor of villa was furnished mosaics. On this mosaics were used together geometrical, floral and figural motifs.In this study, it is intented to introduce and analyse Late Roman- Early Christianity Villa and its motifs.

Adilcevaz Castle is located on a dominant hill with a steep slope on the edge of Lake Van in Adilcevaz district of Bitlis province today. This hilly area is the low elevation extensions of the volcanic mountain formation, most of which covers the borders of Bitlis province, descending into the lake. The hill on which the castle was built is connected to the main rock only with a narrow passage from the north while possesses extremely steep slopes on the east, west and south. At first glance, the volcanic rock fleets on the east and west give the impression that they clamped the hill on two sides. These slopes resembling steep walls are actually the reason why the castle was built here. The traces show that there was a continuous settlement on the hill accompanied by a fortification since the early times and as the settlement expanded, with the new additions to the fortification, the whole area turned into a fortified urban center. During the late Roman-early Byzantine period, Adilcevaz was one of the frontier fortifications of the Eastern Roman Empire and the center of the diocese and due to its geographic location it was also located on an important road network. The secondary main road from Edessa to Ani and from there to the North was running through Adilcevaz. So the city has changed hands among many civilizations throughout the history, the walls protecting the settlement were destroyed in the wars and repaired. In addition, earthquakes in various periods also caused the city walls to collapse. Although most of the walls have been demolished today, three phases were identified according to the construction technique, inscriptions and additional traces.

Scalanova-Yeni Iskele ya da gunumuzde Kusadasi adiyla anilan liman, firtinalara ve dusman saldirilarina aciktir. Bu nedenle, limanin onunde yer alan dogal kayalik stratejik onem kazanmis ve tahkim edilme geregi duyulmustur. Bu tahkimat iki evrelidir. Once, adanin en yuksek noktasina dortgen planli anitsal kule insa edilmis; daha sonralari adanin tamami surla cevrilmistir. Bu son evre sirasinda merkezde yer alan kule de onemli oranda degisiklige ugramis olmalidir. Makalemizde Guvercin Ada kalesinin insasina iliskin tarihsel evreleri ve mimari cozumlemesi analitik olarak yapilacak, benzeri ornekler esliginde bilinmezleriyle tanitilmaya calisilacaktir.

Kusadasi’nin kultur varliklarindan Kadikalesi/Anaia kazilarinda bulunan Bizans donemine ait bazi tas eserlerin tanitiminin amaclandigi calismamizda, secilen eserler kisa tasvirler, cizim ve fotograflar esliginde sunulacaktir. 2001 yilindan buyana Prof. Dr. Zeynep Mercangoz baskanliginda surdurulen kazilar sirasinda, onceleri gec donem duvarlarinda devsirme malzeme olarak degerlendirilmis cok sayida mimari plastik eser ile karsilasilmistir. Uzerleri alcak veya yuksek kabartmalar seklinde geometrik, bitkisel ve figurlu suslemeler iceren bu eserlerin kullanim sekilleri ve susleme programlari, dini bir yapiya ait malzemeler olduklarini gostermistir. Nitekim 2003 yilinda, kale ici sektorlerde yapilan kazilar sirasinda ortaya cikmaya baslayan ve giderek genis bir alana yayilan son derece anitsal bir Manastir Kompleksi bu dusuncemizi dogrulamistir. En az iki evreli yapinin naosunun bir bolumu ile pareklesionu ve daha gec doneme ait kucuk bir sapeli kismen ortaya cikartilmistir. Bu yapilar ...

Mozaik doseme Manisa’nin Alasehir ilcesinde, kacak kazi calismalari sirasinda ortaya cikmistir. Anitsal bir yapiya ait oldugu anlasilan kalintilarda, zemini mozaikle kapli iki oda ve bir mahzen kismen izlenmektedir. Anitsal yapi, cevresinde yukselen gunumuz konutlari altinda devam etmektedir. Bu nedenle yapinin genel sinirlari ve islevi ancak ileride yapilacak kazi calismalari sonrasinda netlesebilecektir. Tanimlamalarimizda mekanlar, 1 ve 2 seklinde numaralandirilmistir. Her iki odanin mozaik dosemesinde geometrik, bitkisel ve figurlu sahneler birlikte kullanilmistir. Buyuk olan 1 nolu mekanin mozaik dosemesi uc panodan meydana gelmektedir. Panolarda, geometrik ve bitkisel sahnelerin yaninda “mevsimler”, “Okeanos ve Tethys” konulari islenmistir. Kucuk boyutlu 2 Nolu mekanda ise “Dionysos ve Silenos” resmedilmistir. 2 No’lu mekanda yer alan mozaik panoda yer yer tamir izleri dikkat ceker. Mozaiklerdeki renk, desen ve stil farkliligi, iki farkli donemi isaret etmektedir. Bu calismada...

Kilise gunumuzde Sinop’un Ayancik ilcesinde yer almaktadir. Guneyden kuzeye dogru alcalan egimli bir arazi uzerinde, genis bir avlu icinde insa edilmistir. Kilisede gorulen cesitli duvar tekniklerinin nedeni, yapidaki farkli donemlere ait insa evreleridir. Kilise, dogu-bati dogrultusunda dikdortgen planlidir. Doguda, eksende disa cikinti yapan apsis icten ve distan yarim yuvarlak planlidir. Kalan izlerden yapinin orijinalde uc nefli bir bazilika planinda oldugu anlasilmaktadir. Veriler, orta nefin yan neflere gore daha genis ve yuksek oldugunu, tum neflerin yuvarlak tonozlarla ortuldugunu, daha sonradan catida yapilan degisikliklerde naosun duz tavan ile kapatildigini gostermektedir. Yapi kilise islevini yitirdikten sonra batisina insa edilen ek mekanlar ile birlikte bir sure hapishane olarak kullanilmistir.

Bayindir Ermeni Kilisesi, kurulusundan bu yana giderek genisleyen ilce icinde degisik gruplara hizmet vermis, gunumuze kismen ulasabilmistir; hem dogu hem de bati yondeki duvarlari kayiptir.Yapi Cumhuriyet doneminde once sinemaya donusturulmus, daha sonra depo olarak kullanilmistir. Farkli kullanimlar sirasinda kilisenin bati duvari yikilarak alan batiya dogru uzatilmis ve sinema sahnesi eklenmistir. Doguda ise, apsis cephesi de yikilip, seyircinin oturmasina yonelik olarak doguya dogru uzatilip duz duvar ile sonlandirilmistir. Yapinin kuzey ve guneyine daha sonradan eklenmis mekanlarla, kilisenin sokak ile baglantisi kesilmistir. 2010 yilinda Bayindir Belediyesi, bu kultur varligimizi yasatmak icin yapida restorasyon calismalarini baslatmistir. Restorasyon calismasi oncesinde Bayinidir Belediyesi’nce; danismanligimizda ve Tire muzesi denetiminde, kilisenin dogu ve bati sinirini tespit etmek amaciyla sondaj kazilari yapilmistir. Yapilan sondaj calismasi sonunda, kilisenin dogu-bati ...

Sinop’ta Balatlar kilisesi adiyla taninan yapi kalintisi, aslinda Gec Roma donemine ait bir imparatorluk hamam kompleksidir. 2010 yilindan beri yapilan arkeolojik kazilar, yapinin daha erken doneme ait kalintilar uzerine, Gec Roma donemi hamami olarak insa edildigini, buluntularin da IO 6. yuzyildan 20. yuzyila kadar gecen uzun bir surece ait oldugunu ortaya cikarmistir. Hiristiyanligin resmi din olarak ilan edildigi 4. yuzyil. sonu ya da 5. yuzyilda hamamin caldariumu kiliseye, tepidariumu avluya ve frigidarium bolumu de mezarlik /gomu alanina donusturulmustur. 7. yuzyilin ilk yarisinda buyuk kilisenin tahrip olmasindan sonra sicakligin guney hac koluna ve palaestranin batisina yeni kiliseler insa edilmistir. 13. yuzyildan-20. yuzyilin ilk yarisina kadar gecen surecte ise yapi kompleksinin icinde baska bir kilise varligini surdurmustur. Balatlar’daki en eski kilise 4. yuzyil sonu ya da 5. yuzyila tarihlenen VIII no.lu mekândaki (caldarium) kilisedir. Kilisenin icinde, avlusunda ve ...

Özet Keçi Kalesi, Smyrna ve Sardis'ten Ephesos'a giden yolun birleştiği noktada, Alaman Boğazı'nın ilk girişinde yükselen tepe üzerindedir. Burası son derece stratejik öneme sahip doğal bir geçittir. Tepedeki kalıntılar, Antik Dönem'den beri Ephesos kentine açılan bu stratejik geçit üzerinde başka tahkimatların ve iskan alanlarının sürekliliğini göstermektedir. Tepenin yamaçlarında bir Bizans köyü, Hellenistik döneme ait bir gözetleme kulesi ve sarnıçlar ile kaleye çıkışı sağlayan taş döşeli yol kalıntıları somut verilerdir. Kale, düzensiz dikdörtgen planlı bir iç kale ile bunu batı ve kuzey yönlerden çeviren bir dış surdan meydana gelmektedir. Her ne kadar kullanımına yönelik farklı öneriler olsa da kalenin 12. yüzyıl sonu ie 13. yüzyılda bölgede inşa edilen savunma ağının bir parçası olduğu düşünülmektedir. 2012 yılında Kültür Bakanlığı'nca hazırlanan ve bilimsel danışmanlığını yürüttüğümüz analitik çalışmada, modern teknik ekipmanlarla yapının planı yeniden çi...

kreMer (UniverSity nOva OF LiSBOn-POrtekiz/POrtUgaL), MiCheL FUChS (LaUSanne UniverSity-ISviçre/SwiSS), kUtaLMiS gÖrkay (ankara ÜniverSiteSi-tÜrkiye), anne-Marie gUiMier-SOrBetS (aieMa-FranSa/FranCe), werner JOBSt (aUStrian aCaDeMy OF SCienCeS-avUStUrya/ aUStria), I. hakan Mert (BUrSa ULUDag ÜniverSiteSi-tÜrkiye), Maria LUz NEIRA JIMÉNEZ (UniverSiDaD CarLOS iii De MaDriD-iSPanya-SPain), aSher OvaDiah (teL aviv UniverSity-ISraiL/iSraeL), MehMet ÖnaL (harran ÜniverSiteSi-tÜrkiye), DaviD ParriSh (PUrDUe UniverSity-a.B.D./U.S.a), gÜrCan POLat (ege ÜniverSiteSi-tÜrkiye), Marie-PatriCia raynaUD (CnrS PariS-FranSa/FranCe), Derya AHIN (BUrSa ULUDag ÜniverSiteSi-tÜrkiye), MUStaFa AHIN(BUrSa ULUDagÜniverSiteSi-tÜrkiye), y. SeLçUk ener (gazi ÜniverSiteSi-tÜrkiye), eMine tOk (ege ÜniverSiteSi-tÜrkiye), PatriCia wittS (aieMa-BirLeŞik kraLLik/UniteD kingDOM), LiCinia n.C. wrenCh (new UniverSity OF LiSBOn-POrtekiz/POrtUgaL) OFFPRINT / AYRIBASIM

Özet Keçi Kalesi, Smyrna ve Sardis'ten Ephesos'a giden yolun birleştiği noktada, Alaman Boğazı'nın ilk girişinde yükselen tepe üzerindedir. Burası son derece stratejik öneme sahip doğal bir geçittir. Tepedeki kalıntılar, Antik Dönem'den beri Ephesos kentine açılan bu stratejik geçit üzerinde başka tahkimatların ve iskan alanlarının sürekliliğini göstermektedir. Tepenin yamaçlarında bir Bizans köyü, Hellenistik döneme ait bir gözetleme kulesi ve sarnıçlar ile kaleye çıkışı sağlayan taş döşeli yol kalıntıları somut verilerdir. Kale, düzensiz dikdörtgen planlı bir iç kale ile bunu batı ve kuzey yönlerden çeviren bir dış surdan meydana gelmektedir. Her ne kadar kullanımına yönelik farklı öneriler olsa da kalenin 12. yüzyıl sonu ie 13. yüzyılda bölgede inşa edilen savunma ağının bir parçası olduğu düşünülmektedir. 2012 yılında Kültür Bakanlığı'nca hazırlanan ve bilimsel danışmanlığını yürüttüğümüz analitik çalışmada, modern teknik ekipmanlarla yapının planı yeniden çizilmiş, ayrıntılı cephe incelemesinde yapı ile ilgili farklı inşa evreleri tespit edilmiştir. Makalemizde, yeni bulgular eşliğinde kalenin inşa evreleri, kullanımı ve tarihçesine yönelik tartışmalar yapılacaktır. Abstract Keçi Castle is located on the hill rising from the first entrance of the Alaman strait, at the junction of the road leading from Izmir and Sardis to Ephesus. This area is a natural gateway which is very strategic importance. The remains on the hill prove the continuation of the other monuments and settlements on this passage which has been opened to Ephesos since antiquity. The remains of a Byzantine village on the hillside, a Hellenistic watchtower and a stone paved road can still be seen. The castle has an inner fortress with a rectangular plan and an outer fortress which covers it from the west and north sides. Although there are different proposals for its use, it is thought that the castle is a part of the defense network constructed between late 12th and the begining of the 13th century. In our analytical work presented to the Ministry of Culture in 2012, the plan of castle has been redrawn with modern technical equipments and * Doç. Dr., Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü, İzmir ● dreminetok@ege.edu.tr Bu çalışma, 2012 yılında bilimsel danışmanlığını üstlendiğimiz, Kültür Bakanlığınca hazırlanan rölöve, restütüsyon ve restorasyon raporunun sadeleştirilmiş halidir. Teknik çizimler Mimar Mehmet Emin Yılmaz ve Mimar Hasan Fevzi Çügen tarafından yapılmıştır. Kendilerine teşekkürü borç bilirim.

Özet Scalanova-Yeni İskele ya da günümüzde Kuşadası adıyla anılan liman, fırtınalara ve düşman saldırılarına açıktır. Bu nedenle, limanın önünde yer alan doğal kayalık stratejik önem kazanmış ve tahkim edilme gereği duyulmuştur. Bu tahkimat iki evrelidir. Önce, adanın en yüksek noktasına dörtgen planlı anıtsal kule inşa edilmiş; daha sonraları adanın tamamı surla çevrilmiştir. Bu son evre sırasında merkezde yer alan kule de önemli oranda değişikliğe uğramış olmalıdır. Makalemizde Güvercin Ada kalesinin inşasına ilişkin tarihsel evreleri ve mimari çözümlemesi analitik olarak yapılacak, benzeri örnekler eşliğinde bilinmezleriyle tanıtılmaya çalışılacaktır. Abstract Güvercinada Fortress (Kuşadası) The port of Scalanova (known today as Kuşadası) is open to storms and enemy attacks. Therefore, the natural rocky formation net to the entrance of the harbor gained importance for the need of a protective fortification. This fortification has two phases. First, a square planned monumental tower was built on the highest point; then a wall was built surrounding the island. During this last phase the tower changed considerably as well. In this article, the chronological information on the construction of the fortress and architectural analyze will be discussed by comparing similar examples.