Maine

Maine
Ameriketako Estatu Batuak
Ereserkia
State of Maine Song (en) Ballad of the 20th Maine (en)
Administrazioa
Estatu burujabe	Ameriketako Estatu Batuak
ISO 3166-2	US-ME
Hiriburua	Augusta
Maineko Gobernadorea	Janet T. Mills (en)
Zatiketa	ikusi Androscoggin konderria, Aroostook konderria, Cumberland konderria, Franklin konderria, Hancock konderria, Kennebec konderria, Knox konderria, Lincoln konderria, Oxford konderria, Penobscot konderria, Piscataquis konderria, Sagadahoc konderria, Somerset konderria, Waldo konderria, Washington konderria eta York konderria
Geografia
Koordenatuak	45°30′N 69°00′W
Azalera	91.646 km²
Mugakideak	New Hampshire, Quebec, Brunswick Berria, Kanadako Probintzia Batua eta Lower Canada (en)
Punturik altuena	Katahdin (en)
Demografia
Biztanleria	1.362.359 (2020ko apirilaren 1a) 33.031 (2015)
Dentsitatea	14,87 bizt/km²
Etxebizitzak	569.551
Hizkuntza ofiziala	baliorik ez
Ordu eremua	Ekialdeko Ordu-eremu eta America/New_York (en)
maine.gov

Artikulu hau AEBetako estatuari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Maine (argipena)».

Maine Ameriketako Estatu Batuetako ipar-mendebaldeko estatu bat da, Kanadako mugan. Hiriburua Augusta da, baina hiri garrantzitsuena, Portland.

86.542 km²-ko azalera du eta 2000. urtean 1.274.923 biztanle zituen (15.95 biz./km²). % 98 inguru zuriak dira. 1990ean biztanle guztien artean (milioi bat inguru) 336.000 inguru frantses jatorrizkoa zen, eta 80.000 inguruk egiten zuen frantsesez modu ohikoan.

New England izeneko eskualdea osatzen du Masachusets, Connecticut, New Hampshire, Rhode Island eta Vermont bost estatuekin batera.

Geografia

Datu orokorrak

Mount Katahdin (1.606 m) Maineko mendirik altuena da, Apalatxeetan, The Greatest Mountain izenaz ere ezaguna. Apalatxeetako bidezidorraren amaiera edo hasiera da. Baxter State Park-en barruan dago. Acadia National Park natura-parke bakarra da izendapen horrekin. Baso azalerarik handiena du: estatu osoko lurraldearen % 80.

Saint John, Penobscot eta Kennebec ibai nagusien artean daude. Laku ugari daude estatuan zehar: zabalena Moosehead Lake da. Machias Seal Island eta North Rock uharteak AEB eta Kanadaren artean daude.

Mugakideak

Mugakideak hauexek ditu: Ozeano Atlantikoa hego-ekialdean, Kanadako Brunswick Berriko probintzia ipar-ekialdean, Quebec ipar-mendebaldean eta New Hampshire hego-mendebaldean.

Historia

• Lurraldeko jatorrizko biztanleak wabanaki, passamaquoddy eta penobscot herriak dira, europarrak iritsi baino lehen, algonkiar familiakoen hiztunak.
• 1604an frantziarrek lehendabiziko kokapen ezarri zuten eta lurraldeari Akadia izena eman.
• 1607an Britainia Handiko lehen kolonoak finkatu ziren.
• 1622an mendebaldeko lurraldeak "Maineko probintzia" osatu zuen.
• 1820ko martxoaren 15ean, AEBetako 23. estatu bilakatu zen.
• 1865ean Maineko Unibertsitatea (University of Maine) sortu zuten.
• 1898ko otsailaren 15ean USS Maine armada itsasontzia hondoratu zen: horrek Espainia eta AEBen arteko gerra piztu zuen.

Konderriak

Maineko mapa.

Maineko konderriak

Konderria	Hiriburua	Biztanleak (2017)
Androscoggin	Auburn	107.651
Aroostook	Houlton	67.653
Cumberland	Portland	292.500
Franklin	Farmington	29.988
Hancock	Ellsworth	54.497
Kennebec	Augusta	121.821
Knox	Rockland	39.790
Lincoln	Wiscasset	34.204
Oxford	Paris	57.439
Penobscot	Bangor	151.957
Piscataquis	Dover-Foxcroft	16.773
Sagadahoc	Bath	35.392
Somerset	Skowhegan	50.626
Waldo	Belfast	39.832
Washington	Machias	31.593
York	Alfred	204.191

Hiri nagusiak

1. Portland (66.882 biztanle 2017an)
2. Lewiston (36.221)
3. Bangor (31.903)
4. South Portland (25.483)
5. Auburn (23.033)
6. Biddeford (21.488)
7. Sanford (21.028)
8. Brunswick (20.278)
9. Saco (19.485)
10. Scarborough (18.919)
11. Augusta (hiriburua, 18.594)

Zineman

Mainen girotutako filmen artean. hauek ditugu:

• The Man Without a Face
• The Hunt for Red October
• Children of a Lesser God
• The Dead Zone
• Salem's Lot (1979ko telefilma)
• It (1990ekoa)
• Carrie (2013koa)
• Pet Sematary (2019koa)

Pertsona ezagunak

John Ford zinemagilea.

• William Cranch Bond (1789-1859), astronomoa.
• Dorothea Dix (1802-1887), aktibista.
• Sara Plummer Lemmon (1836-1923), botanikaria.
• Margaret E. Knight (1838-1914), asmatzailea.
• Hiram Stevens Maxim (1840-1916), asmatzailea.
• Edwin Herbert Hall (1855-1938), fisikaria.
• Edna St. Vincent Millay (1892-1950), idazlea.
• John Ford (1894-1973), zinema zuzendaria.
• Walter Piston (1894-1976), musikagilea.
• Nelson Rockefeller (1908-1979), negozio-gizona eta politikaria.
• Stephen King (1947-), idazlea.
• Patrick Dempsey (1966-), aktorea.
• Samantha Smith (1972-1985), bakegilea.
• Rachel Nichols (1980-), aktorea.
• Anna Kendrick (1985-), aktorea.

Irudi galeria

• 
  Katahdin mendiaren ikuspegia.
• 
  Boothbay_Harbor.
• 
  Stratton Flagstaff lakua udazkenean.
• 
  Bangor elurtuta.
• 
  Portlandeko erdigunea.
• 
  Buxton elizaren irudia.

Kanpo estekak

• Estatuko webgune ofiziala
• University of Maine-ren webgunea
• Frantses hiztunen komunitatearen webgunea

• Datuak: Q724
• Multimedia: Maine / Q724