Comar na Drise
| Comar na Drise | |
 | |
| |
| Suidheachadh | |
| Dùthaich |  Alba
|
| Ceàrn | Dùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh |
| Co-chomharran | 54° 58' 06″ Tuath 03° 21' 00″ Iar |
| Feartan fiosaigeach | |
| Àireamh fòn | 01461 |
| Duilleag oifigeil | Comar na Drise aig Visit Scotland |
‘S e baile beag dùthchasail faisg air Inbhir Anainn, air an àirde an iar-dheas na h-Alba a th’ ann an Comar na Drise (Beurla: Cummertrees). Tha e suidhichte dà chilemeatair air falbh bhon a' chladaich, aig dìreach 4m os cionn ìre na mara,[1] air an àirde an ear-dheas Dhùin Phris is Gall-Ghaidhealaibh (Siorrachd Dhùn Phrìs ro 1975), eadar an Daltan agus Ruadhail, ri taobh an Uillt Pow.[2] Tha e 251km air falbh bho Obar Dheathain, 110km bho Ghlaschu, 108km bhon An t-Sròn Reamhar agus 108km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthcha.[3] 'S e Beurla a th' ann a’ chiad chànain aig a’ mhòr-chuid dhe na daoine ann an Comar na Drise. Tha Eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas agus coilltearachd. A bharrachd air sin, tha taigh-òsta[4] agus raon goilf air iomall Chomar na Dris aig Powfoot, a bhuineas dhan pharaiste. Taobh fhoghlaim, tha bun-sgoil ann,[5] ach feumar a dhol dhan àrd-sgoil ann an Inbhir Anainn.
Freumhan an Ainm
[deasaich | deasaich an tùs]A rèir eòlaichean fhreumh-fhaclachd, tha e coltach gur ann à Cymer agus Tres (a tha a' ciallachadh Comar na Trioblaid) ann an Cuimris a tha an t-ainm.[6] A dh'aindeoin sin, tha cuid eile dhen bheachd gur ann à Gàidhlig Comar agus Dreas a tha e.[7] 'S ann gu math pailt a tha ainmean-àite ann an Cuimris ann an ceann a deas na h-Alba. A bharrachd air sin, nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an 7mh Linn agus bha an cànan fhathast làidir ann an Siorrachd Dhùn Phrìs fhèin anns an 14mh Linn.[8] Sa chùis seo, chan eil diofar mòr ann eadar a' Ghàidhlig agus a' Chuimris.
Daoine Ainmeil
[deasaich | deasaich an tùs]- Florence Dixie (1855 - 1905). Sgrìobhadair, neach-aithris cogaidh agus feimineach.
Eachdraidh
[deasaich | deasaich an tùs]Thachair arrabhaig eadar Arm Raibeart Bruis agus feachd Shasannach an seo ri linn Cogadh Neo-eisimeileachd na h-Alba.[9] Chuir na Gall ruaig air fir na h-Alba. Chaidh tùr dìona a thogail ann an 1590, air an robh Fourmerkland Tower. Chaidh Na Seumasaich seachad air Comar na Drise air an t-seann rathad shuas gu tuath ann an 1746, an dèidh dhaibh Sasainn fhàgail.[10]Chaidh lùchairt Kinmount a thogail an seo ann an 1820 leis a' Mharcas Queensberry agus 's e fear air an robh Robert Smirke a bh'ann an ailtire.[11] Cheannaich Steve Ovett, a bha na Lùth-chleasaiche, an lùchairt ann an 1988[12] Chaill an 9mh Marcas, Iain Sholto Dùghlasach, an oighreachd leis nach robh esan idir glic taobh gnothachas. A' dh'aindeoin sin, sgrìobh esan riaghailtean bogsaigidh agus dh'fhàg e air Oscar Wilde[13] gu robh an sgrìobhadair ann an càirdeas Co-sheòrsach leis a mhac, Percy. Thog fear-gnothaich à Sasainn sreath dhe taighean ann an stoidhle Shasannach fad na 1890an nuair a bha làmh an uachdair aige san oighreachd, is esan ag iarraidh an sgìre a leasachadh airson turasachd. Gu mì-fhortanach dhasan, rinn An Cogadh Mòr sgrios air a chuid phlanaichean.[14] Thogadh stèisean rèile air an loighne eadar Glaschu agus Cathair Luail ann an 1848 ach dhùnadh e ann an 1955 is chaidh an togalach a reic.[15]
Iomraidhean
[deasaich | deasaich an tùs]- ↑ Falling Rain
- ↑ Scottish places
- ↑ Distance Calculator
- ↑ Powfoot Golf Hotel
- ↑ A' Chomhairle[dead link]
- ↑ The New Statistical Account of Scotland, Volume 2, William Blackwood, Dùn Èideann 1834
- ↑ The Placenmes of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892
- ↑ Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147
- ↑ Canmore
- ↑ Am Baile[dead link]
- ↑ Alba Aosmhor
- ↑ Daily Record
- ↑ Dowling, Linda C (1994). Hellenism and homosexuality in Victorian Oxford. Ithaca, NY: Cornell University Press. d. 141. ISBN 9780801429606.
- ↑ Dumfriesshire Companion
- ↑ Lindsay, David M. E. (2002). G&SWR Register of stations, routes & lines. G&SWR Association. Pàirt 2.1, Duilleag 2
Achadh na h-Eaglaise • Ae • Amisfield • Applegarthtown • Auldgirth • Bankend • Bàrr na Dris • Beattock • Bentpath • Canonbaidh • Cathair • Cathair Ruairidh • Chapelknowe • Cille Chonaill • Cille Bhrìghde • Cill Osbairn • Cille Phàdraig nam Fleamach • An Clachan • Clarencefield • Collin • Comar na Drise • Cuingealach • Dalswinton • Daltan • Doire Chonaill • Dòrnach • Drochaid Charrainn • Drochaid a' Mhuilinn • Drochaid Mhic Iain • Dubhras na Doire • Dùn Choll • Dùn Phris • Dùn Sgoir • Eaglais Fheichin • Eastriggs • Eskdalemuir • Gleann Chapall • Greatna • Hightae • Hoddom • Inbhir Anainn • Kettleholm • Kirtlebridge • Langaim • Loch Mhabain • Logarbaidh • Am Magh Fada • Middlebie • Mouswald • Parkgate • Penpont • Powfoot • Ruadhail • Templand • Torthorwald • Tynron • Wamphray • Waterbeck