Apertador
Un apertador, axustador ou suxeitador[1], é unha peza de roupa interior feminina que serve para soster e cubrir os peitos e darlles forma.
Pode servir unha serie doutros propósitos prácticos e estéticos, incluíndo mellorar ou reducir a aparencia do tamaño do peito e crear escote. Os suxeitadores tamén poden cumprir funcións específicas, como os suxeitadores de lactación para facilitar a lactación materna ou os suxeitadores deportivos para minimizar as molestias durante o exercicio.
Un suxeitador típico consiste en dúas copas que cobren total ou parcialmente os peitos, ademais da conexión das copas, ten en xeral catro tiras, dúas nos laterais, horizontalmente, que se suxeitan unha á outra por detrás ou por diante no peito e dúas verticais nos ombreiros, que se unen as outras dúas nas costas. Os suxeitadores adoitan pecharse nas costas mediante un gancho e ollo. Non obstante, os suxeitadores están dispoñibles nunha gran variedade de estilos, cuxos deseños poden variar moito. Inicialmente, o suxeitador era exclusivamente unha roupa interior, pero o suxeitador deportivo gañou aceptación como roupa de abrigo, así como as modas que exponen deliberadamente as tiras do suxeitador.
O suxeitador gañou unha ampla adopción a principios do século XX, cando substituíu en gran parte ao corsé. O primeiro suxeitador moderno atribúese a Caresse Crosby, unha editora e activista de Nova York que creou a peza en 1910 usando dous panos e unha cinta. Despois de patentar o seu deseño en 1914, fabricou brevemente suxeitadores nunha fábrica de dúas mulleres en Boston antes de vender a súa patente á Warner Brothers Corset Company, que comezou a producir en masa a peza.
Os suxeitadores gañaron un significado simbólico máis aló da súa mera funcionalidade. Dado que os suxeitadores de adestramento se converten en estándar durante a puberdade, a peza pode simbolizar un rito de paso á idade adulta. Porén, algunhas feministas argumentaron que os suxeitadores sexualizan e obxectivan os peitos das mulleres para que se axusten á mirada masculina. As enquisas suxirenModelo:Weasel inline que un número crecente de mulleresModelo:How many van sen suxeitador ou adoptan suxeitadores sen costuras para conseguir máis comodidade.
Historia
[editar | editar a fonte]Despois dos antigos 'mamillare' latinos ou 'apodésmos' gregos, e a partir destes, na historia vese o desenvolvemento do sistema de sostén. Patentes incluídas, como a da norteamericana Elisabeth Adams, que no 1825 obtivo unha patente de suxeitador, ou a francesa Herminie Cadolle, que patentou en 1889 un modelo que diferenciaba o corsé e usaba asentamentos anatómicos separados para os dous seos. Non só o inventou, senón que o comercializou, durando a casa comercial ata os nosos días, impulsada por outras incorporacións novedosas dela e outras mulleres da súa familia.
Pouco máis tarde, en 1914 e nos Estados Unidos, Caresse Crosby patentou un sostén máis lixeiro, basicamente dous panos unidos por unha cinta, xa sen relación algunha cun corpiño.
No 1956, Marie Rose Lebigot deu un paso máis, o inventar o chamado 'balconnet', apertador sen tirantes pero con baleas verticais flexibles.
Non todas as novidades inventivas acreditadas desta peza de roupa foron de autoría feminina, como a armadura metálica, pero parece lóxico supor que multitude de melloras neste e noutros temas relacionados coa vida diaria das mulleres si o foron.
Talles e copas
[editar | editar a fonte]Comercialmente, as letras utilízanse para designar tamaños de copas e números para a banda ou o dorso. As copas poden ir desde AA, A, B, C en diante e hai pouca estandarización entre fabricantes e países en copas superiores a D. As copas inglesas non son as mesmas que as europeas.
Talles baseadas en centímetros (talles española e francesa)
[editar | editar a fonte]En España, o talle utilizada como referencia na etiquetaxe é a francesa, que nas etiquetas está marcada como "ESP" ou "FRA". Calcúlase en función da medida debaixo do peito (perímetro do peito medido xusto debaixo dos peitos) e engádense 15 cm a esta medida. Despois ten que ser normalizado por aproximación. Por exemplo, se medimos 74 cm por debaixo dos peitos, o tamaño é 74+15=89, o tamaño por aproximación sería 90, mentres que se medimos 79, 79+15=94 o tamaño por aproximación sería ser 95. Consulta as táboas de talles e copas recomendadas dalgúns dos principais fabricantes.
O sistema de medición europeo non engade 15 cm ao contorno do peito, de tal xeito que un talle europea 75 é igual a unha 90 francesa ou española. É do mesmo tamaño cun nome diferente, o que non ocorre co tamaño inglés.
As copas de ambos os sistemas son iguais e calcúlanse igual. As copas calcúlanse polo contorno do peito (a circunferencia do peito mide a nivel da mamila). Para saber a copa hai que restar da medida á altura da mamila, a medida do tórax por debaixo do peito (sen engadir neste caso os 15 cm). Esta medida resultante daranos entre 12 cm, para as copas "A", e 38 cm para a copa "J", como se detalla nesta táboa:
11-13
|
14-16
|
17-19
|
20-22
|
23-25
|
26-28
|
29-31
|
32-34
|
35-37
|
38-40
|
Cm. |
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
F
|
G
|
H
|
I
|
J
|
Copa |
Medidas baixo peito en cm | Medidas de contorno de copa en cm | ||||
---|---|---|---|---|---|
Talle | Medidas baixo peito | Copa A | Copa B | Copa C | Copa D |
85 | 68 72 | 81 83 | 84 86 | 87 89 | 90 92 |
90 | 73 77 | 86 88 | 89 91 | 92 94 | 95 97 |
95 | 78 82 | 91 93 | 94 96 | 97 99 | 100 102 |
100 | 83 87 | 96 98 | 99 101 | 102 104 | 105 107 |
105 | 88 92 | 101 103 | 104 106 | 107 109 | 110 112 |
110 | 93 97 | 106 108 | 109 111 | 112 114 | 115 117 |
115 | 98 102 | 111 113 | 114 116 | 117 119 | 120 122 |
120 | 103 107 | 116 118 | 119 121 | 122 124 | 125 127 |
Notas
[editar | editar a fonte]- Referencias
- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para suxeitador.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Apertador |
- A ciencia ten nome de muller (en Wikibooks)