Magdalena Kozub-Karkut

Głównym celem publikacji jest przedstawienie relacji pomiędzy FPA (ang. Foreign Policy Analysis) a wybranymi teoriami stosunków międzynarodowych: realizmem, liberalizmem i społecznym konstruktywizmem. Badanie polityki zagranicznej jest współcześnie tym obszarem w obrębie stosunków międzynarodowych, który nie tylko zyskuje coraz większą popularność wśród badaczy, ale także, dysponując własnym warsztatem teoretycznym i metodologicznym, wykazuje spory potencjał badawczy. Ponadto analiza polityki zagranicznej zaoferować może pewnego rodzaju remedium na, wynikające głównie z pluralizmu teoretycznego i metodologicznego, problemy stosunków międzynarodowych, rozumianych w kategorii dyscypliny badawczej. Jednym z możliwych wariantów rozwoju dyscypliny może być właśnie próba dialogu pomiędzy przedstawicielami TSM a badaczami kojarzonymi z FPA. Pierwsza część niniejszego tekstu odnosi się do funkcjonującego w literaturze przedmiotu podziału na teorie (strukturalne) stosunków międzynarodowych i...

Przedmiotem niniejszego artykułu są problemy obszaru badawczego stosunków międzynarodowych, wynikające przede wszystkim z podziałów teoretycznych powstałych wskutek tzw. wielkich debat. Tekst odnosi się także do konsekwencji debat teoretycznych dla rozwoju dyscypliny i ewentualnych możliwości ich kontynuacji. Ponadto jako źródło niewystarczającego postępu naukowego w stosunkach międzynarodowych wskazano wielodyscyplinarność tego obszaru badawczego, która przez badaczy nie zawsze jest oceniania jednoznacznie. W drugiej części publikacji przedstawiono główną oś podziału ostatniej, czwartej debaty, a więc teorie pozytywistyczne i postpozytywistyczne. Różnice pomiędzy nimi pokazano przede wszystkim na podstawie ich stosunku do zagadnienia przyczynowości oraz do roli, jaką przypisują społecznym kontekstom. Publikacja podejmuje też próbę osadzenia zagadnień czwartej debaty w warunkach polskiego dyskursu.

The aim of the article is to discuss the problem of theoretical pluralism in International Relations (IR), therefore it refers to the fact that, as IR scholars, we workwith multiple, often competing, theories offering different ways of explanationor understanding of a given question. The paper is divided into three parts. Thefirst part is focused on the role that theories played at the moment of formationof IR and the role they play today. The second one discusses theoretical pluralismin the meaning of a feature of IR, taking into account in particular its consequencesfor all IR scholars and theorists, as well as distinguishing between two terms: 'plurality' and 'pluralism'. The third part discusses the opinions on the problemof theoretical pluralism present in the literature - ranging from 'embracing' to'structured' versions of pluralism.

Th e main goal of the article is to discuss whether neoclassical realism (NCR), described as the most recent realist research programme might be perceived as a fruitful way of integrating IR theory with the assumptions of foreign policy analysis (FPA). Consequently , the research question that has to be answered, is whether the NCR has succeeded as a new research programme developed as an attempt to give the Waltzian theory more explanatory power. Th e article starts with a critical analysis of the main assumptions of the NCR, aft er which it focuses on FPA defi ned as a subdiscipline of IR. Th e third part of the text draws the attention to the neoclassical realism's integration of 'in-tervening variables' that bring FPA insights into the realist theoretical paradigm. It is argued that apart from numerous theoretical fl aws, there is still a possible way to develop its theoretical depth through careful borrowing from FPA. After all, there is no 'truth' out there waiting for discovery by one all-embracing theory. We are, therefore, in the business of dealing with competing theories and explanations, and in this light FPA has aided, and can continue to aid, the study of international relations. Steve Smith (1986, p. 25) The article draws the readers' attention to the relation between neoclassical realism (NCR) and selected theoretical assumptions associated with foreign policy analysis (FPA), which, according to some scholars' opinion, over the last 25 years has been largely ignored by almost all the IR theories. Therefore, Juliet Kaarbo (2015, pp. 189-215) emphasized that the current IR is marked by a paradox re-1 For many helpful comments and suggestions, I would like to thank Stefano Guzzini from the Danish Institute for International Studies and the Uppsala University.

Prezentowany artykuł przedstawia zagadnienie, które w języku angielskim określane jest terminem accountability, a na polski tłumaczone jako "odpowiedzialność" lub "rozliczalność" organizacji międzynarodowych (OM). Najważniejszym założeniem niniejszego tekstu jest przeprowadzenie analizy pojęciowej (konceptualnej) specyficznego typu odpowiedzialności OM, jaką jest odpowiedzialność oparta na ich reputacji i klasyfikowana przez badaczy jako jeden z mechanizmów odpowie-dzialności zakładającej udział (ang. participation) w ocenie działań organizacji tych podmiotów, których najbardziej dotyczą ich działania. Teoretycznym tłem dla przedstawionych w tekście rozważań są założenia społecznego konstruktywizmu podkreślające wagę znaczeń nadawanych poszczególnym pojęciom poprzez podmioty uczestniczące w interakcjach i uwydatniające proces podwójnej konstrukcji w relacji na linii podmiot-struktura. Teza artykułu zakłada, że reputacja OM determinuje sposób postrzegania na arenie międzynarodowej ich samych oraz klasyfikowania podejmowanych przez nie działań jako legitymizowane. Staje się tym samym jednym ze źródeł ich odpowiedzialności (ang. accountability). Poruszany w artykule problem wydaje się szczególnie istotny z dwóch powodów. Po pierwsze, zagadnienie odpowiedzialności jest związane ze współczesnymi wyzwaniami, przed jakimi stają OM, niejednokrotnie oskarżane o brak przejrzystości swoich działań, deficyt procedur demokratycznych etc. Po drugie, relacje międzynarodowe stały się tak skomplikowane, że nieustannie należy pytać o to, kto ponosi odpowiedzialność za niektóre działania m.in. w ramach Internet governance czy global private governance. niniejszego artykułu to nie social responsibility, lecz pewien aspekt działań mieszczących się w angielskim terminie accountability.

Artykuł dotyczy polskiego sporu aborcyjnego osadzonego w realiach dyskursu polityki. Analiza uwzględnia przede wszystkim debaty sejmowe z lat 2006/2007–2016, a więc te, które odbywały się po latach: 1989 i 2004, określanych jako dwa punkty zwrotne w procesach transformacji ustrojowej i demokratyzacji. Publikacja przedstawia główne strategie dyskursywne stosowane przez uczestników sporów oraz wskazuje na miejsce, jakie zajmują w nich wątki religijne. Metodą wykorzystaną w pracach jest socjologiczna analiza dyskursu, zdefiniowana głównie według założeń Jorge Ruiz Ruiz i uzupełniona elementami analizy ilościowej. Słowa kluczowe: dyskurs polityki, dyskurs aborcyjny, religia, przestrzeń publiczna WSTĘP Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie polskiego sporu aborcyjnego osadzonego w realiach dyskursu polityki, w którym prezentują się także stanowiska niemal wszystkich pozostałych uczestników debaty obecne w szerszym dyskursie politycznym i publicznym. Przedmiotem analizy są głównie debaty sejmowe po-święcone kwestii prawa do aborcji w Polsce, czyli przede wszystkim te poruszające zagadnienia rozszerzenia lub zawężenia katalogu przesłanek dopuszczalności prze-rywania ciąży. W centrum zainteresowania znalazły się debaty, które odbywały się w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej po 1996 r., a więc po nowelizacji ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach do-puszczalności przerywania ciąży, zwanej także " ustawą o planowaniu rodziny " czy

The main purpose of this publication is to present the relations between foreign policy analysis (FPA) and selected theories of international relations: realism, liberalism and social constructivism. Foreign policy studies is a research area within the discipline of international relations that is presently not only gaining increasing popularity among researchers but also, having its own theoretical and methodological basis, shows considerable research potential. Furthermore, foreign policy analysis can offer a remedy to the problems of the academic discipline of internationalrelations that result mainly from theoretical and methodological pluralism. One of the possible variants of the development of this discipline is a dialogue between representatives of IRT and researchers associated with FPA. The first part of this text concerns the division present in academic literature into (structural) theories of international relations and theories of foreign policy. The next three parts present the possibilities of combining selected elements of the three paradigms dominantin IR (realism, liberalism and social constructivism) with elements characteristic of FPA. The summary presents the possible consequences of work conducted by combining international relations theory and foreign policy theory.

The Polish dispute over in vitro. The character of public debate The aim of the article is to present the polish discourse on in vitro fertilization (IVF) and law regulation related to this issue. This article investigates the discursive strategies presented in the political discourse as well as in the part of public discourse, where the positions of proponents and opponents of the IVF are articulated. The publication presents the arguments of the Catholic clergy as well as activists and journalists associated with the Church (mainly presented in the press and on the Internet). In addition, the article shows the views of those who are strongly engaged in the promotion of the in vitro fertilization in Poland (their arguments are mostly presented in the press, media as well as on the Internet websites that were established especially for this reason). The article analyses the question of the identity of those who are IVF children and who recently are also taking part in the public debate related to this issue. The method, that has been chosen for the investigation, is the sociological discourse analysis, which enables to understand the social world (and political as well) from within while focusing on sense and reference of communication acts. Consequently, it can be applied to studying N. Luhmann's system theory that assumes the investigation of the social system from within its own functioning.

Przedmiotem niniejszego artykułu są problemy obszaru badawczego stosunków międzynarodowych, wynikające przede wszystkim z podziałów teoretycznych powstałych wskutek tzw. wielkich debat. Tekst odnosi się także do konsekwencji debat teoretycznych dla rozwoju dyscypliny i ewentualnych możliwości ich konty-nuacji. Ponadto jako źródło niewystarczającego postępu naukowego w stosunkach międzynarodowych wskazano wielodyscyplinarność tego obszaru badawczego, która przez badaczy nie zawsze jest oceniania jednoznacznie. W drugiej części publikacji przedstawiono główną oś podziału ostatniej, czwartej debaty, a więc teorie pozytywistyczne i postpozytywistyczne. Różnice pomiędzy nimi pokazano przede wszystkim na podstawie ich stosunku do zagadnienia przyczynowości oraz do roli, jaką przypisują społecznym kontekstom. Publikacja podejmuje też próbę osadzenia zagadnień czwartej debaty w warunkach polskiego dyskursu.

The chapter describes and explains different interpretations regarding the public role of the religion as well as relations between state and religion presented by the political actors in Poland� The study highlights different interpretations of the role of the religion in the Polish public sphere represented by the political parties� This will enable answering the question about the role and place of religion in the Polish society� In order to achieve the aim of the study, the chapter presents how political actors translate religious reasons into the secular language of the public sphere� It focuses mostly on interpretations and attitudes towards the religion in public sphere by referring to the declarations of political parties that have dominated the political scene from 2003 to 2018� Since not all of the parties have formulated unequivocal statements regarding the issue of the religion in a modern society, the chapter refers only to these political parties (

Streszczenie DEFINICJA POJĘCIA: w części pierwszej rozdziału przywołane zostały najbardziej znane i rozpowszechnione w literaturze przedmiotu definicje pojęcia global governance. począwszy od tej autorstwa j. rosenau i e. otto-czempiela (1992), aż po ujęcia l. Finkelsteina (1995), d. Helda i a.G. McGrew (2002) czy M. zürna (2018). ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: w tej części przedstawiono rozwój pojęcia global governance, który od końca XX w. wciąż zyskuje nowe wymiary i nie jest kojarzony wyłącznie ze specyficznym okresem pojawienia się w debacie akademickiej. PROBLEMOWE UJĘCIE POJĘCIA: w tej części wskazane zostały różne rozumienia globalnego zarządzania-od opisu, poprzez heurystykę, aż do teorii global governance. REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: ostatnia część zawiera refleksje na temat możliwego przyszłego rozwoju globalnego zarządzania i odwołuje się do dwóch wątków-pozycji suwerennego państwa w systemie międzynarodowym oraz anarchicznej natury tego ostatniego.

The main goal of the article is to present the core opportunities as well as problems of the Regional Security Complex Theory (RSCT) by Barry Buzan and Ole Wæver and the security communities theory referring to Karl Deutsch’s assumptions and developed by Emanuel Adler and Michael N. Barnett. The research question the paper tries to answer is – whether the position between realism and social constructivism of these two theories does enrich them or does it make them even more problematic by maintaining the dichotomy between objective and ideational factors. The structure of the article is as follows. First, after a brief introduction to the new “region defining” according to the social constructivism, the main assumptions and limitations of the RSCT will be presented. Secondly, the paper draws the attention to the security communities theory also focusing on its main assumptions and problems stemming from its “between position”. The conclusion shows the problems that scholars may experience with the two theories and that are a result of their situation between realism and social constructivism. Consequently, neither the concept of security communities nor RSCT can be examples of theoretic syntheses or propositions of conducting research in the spirit of analytic eclecticism, but they are rather examples of integrative pluralism.

The monograph refers to the relationship between International Relations (IR) theories and Foreign Policy Analysis (FPA), with particular focus on neoclassical realism theory. Part one of the monograph is made up of two chapters and focuses on the disconnect between FPA and IR theory. In the chapter one the Author tries to answer the question of the reasons for the separation of FPA from the International Relations discipline. The aim of chapter two is to indicate the attachment of FPA researchers to different levels of analysis than those referred to by IR theorists. Conclusions of the first part of the monograph suggest that that FPA is not typically acknowledged as part of IR discipline, however this division should be considered as artificial. Part two of the book draws the reader’s attention to the neoclassical realism and its possible integration with foreign policy theories. Hence, chapter three is focused on neoclassical realism and it is an attempt at answering the question of how representatives of neoclassical realism combine assumptions about the influence of the international system’s structure with those related to the importance of domestic politics and decision-making factors. Chapter four is an attempt to answer the question how to combine the assumptions of neoclassical realism with theories of foreign policy, with a particular focus on the possible integration of material and ideational factors operating at different levels of analysis. It suggests that FPA is ideally situated to provide insights to further development of neoclassical realism. Conclusions of the second part indicate that each of groups of intervening variables distinguished by neoclassical realists, i.e.: leader images; strategic culture; state – society relations and domestic institutions, can be supplemented by FPA findings, without violating its core assumptions. The last part of the monograph contains a summary of each chapter and conclusions.