Norbik

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Panorama Norbik mèt Seent Brigidakèrk

Norbik (Nederlands Noorbeek) is e dörp in de gemèngde Èèsjde-Mergraote in Zuud-Limburg. Norbik liekt in 't Noordal an de brón van de Noor (baeëk). Tot aan de gemingdeleke herindeling in 1982 waor 't 'n zelfsjtendige gemingte mèt de buurtsjappe Sjei, Bergenhoëze, Ge Kruuts (Hoogcruts), Sjilberg, Terlinne, Ulvend, Vroële en de Wesj. In Norbik wonne óngeveer 900 luuj.

Historie

De örsjte vermelding va Norbik is te veende in d'r Annales Rodenses oet 1144 es Nortbech(e). Armand Boileau verklaort d'r naam es baeëk ten noorde van de Voor. D'r naam van 't dörp is dus oorsjpronkelek 'n exoniem.

De gemèngde Norbik waoërt op 12 september 1944 vanoet S'n Maeëte bevrijd dör de geallieerde en daomèt waor 't dörp de örsj bevrijde gemèngde va Nederland. Op 12 september 1969 waoërt op d'r Pley dör Kunningin Juliana 'n monumaent van de haand va keunssjmid Jef Wanders oonthuld, dat 't èng van d'r Twieëde Waeltkrèèg va Norbik herdeenkt. De sjoeëljeugd zong tiedens de oonthulling 't leed: We shall overcome.

In 2021 brande e dèèl va de kèrk oet. Hiebie göng 't örgel en 't ieëwenaoëd altaar verlaoëre.

Besjermd dörpsgezich

D'r kern va Norbik is saer 1987 besjermd dörpsgezich. De mergele, gotische Brigidakèrk an d'r Pley, oet 1500, liekt op 'ne motte en haat driej beuke en 'ne typisch Limburgse kèrktore. Roond de kèrk liekt d'r owwe kèrkhof. D'r patroeënhèllège Seent Briej (Brigida) hat vör de kèrk nog 'n deupkapel, die in 1700 is geboewd ter ière van häör. Zie is besjermhillige van 't haoënvieë en daorum wert ze aafgebeeld mèt 'n koo. Op häöre fieësdaag, op 1 februari, kieëme vreuger väöl pelgrims nao Norbik.
Taege-n-över de kèrk, 'n art nouveau väörmalèg warehoes. In en rónd 't plaetsjke zeunt väöl vakwerkhoezer en 'n zaestèg veldkruzer zeunt bewaard geblaeëve. 'ne Wèrkgroep waegkruzer zörgt vör 't insjtandhoute.

• 
  Gotische Seent Brigidakèrk.
• 
  Art Nouveau warehoes in d'r Pley.
• 
  Besjermd monumaent. Vakwerkhoes oet d'r 17de ieëw.
• 
  In d'r kèrkhófmoeër ingemetselde 17de ieëwse graafkruutser van blowwe sjtèè
• 
  Voot taoëre Brigidakèrk, Romeins materiaal
• 
  Seent Brigida dör Math Wanders
• 
  Wiengaard "Op g'n Heugde"

Taal

Bies 1968 waoërt óp de Lieëger Sjoeël in de lètste twieë jaor Fraanse lès gegaeve. Saer 2008 is die optie wer mäögelek.

Buurtsjappe

Gehuchte en buurtsjappe:

• Bergenhoëze
• Ge Kruuts (gedeiltelik)
• Sjilberg (gedeiltelik)
• Sjei
• Terlinne (gedeiltelik)
• Ulvend (gedeiltelik)
• Vroële
• De Wesj

Evenemente:

• Op d'r 1e zóndeg van de vaste vindt 't burkbraëne plaats, in Norbik foonk-foonk-fakkele genumd. De keender van 't dörp trèkke dan mèt fakkele ónder begeleiding van de harmonie nao 'ne brandsjtapel en sjteke dao 't vuur in.
• Op d'r 2e zaoterdeg nao Paosje wert 'ne nuje Brigida-den 't dörp ingehaold dör de jónkheid van 't dörp. De getrowde mansluuj zitte d'r den rech väör de kirk. Wie Seent Briej in 1634 de bevolking van 'n ernstige vièplaog verlosde is belaofd um jaorleks d'r den es daank väör de kirk te plaatsje.
• Op d'r 3e zóndeg nao Pinkstere is kèrmes in Norbik.
• De Mieddelièwse börchfièste weure eder jaor gehoute op d'r Pley bie de kèrk. De festiviteite besjtoon oet 'n jaormert, toneel en zank in Mieddelièwse kleijer.
• Op 15 augustus (Maria-hemelvaart) vingk 'n 12 km lang pelgrimswandeling plaats nao 't baevaartkapelke van Slevevrouw van Lorette bie Visé in Belsj.
• Op 15 & 16 juli 2006 zeunt de Nederlandse kampioensjappe mountainbike gehouwe. Ooch in juli 2007 veende die fietsrenkampioensjappe dao plaatsj.

Dörpsvereiniginge

• Carnavalsvereiniging de Hèvers
• Sjötterie Sint Brigida
• Harmonie Berggalm
• Toneelgroep de Bron
• ST. Jeugd&Jongerenwerk Pandores
• Saint Bridgidsfolkfestival
• Op gen Heugde Wingerd

Bekènde Norbikenaere

• Lilianne Ploumen, bies 2012 nationaal väörzitter van de PvdA, later dat jaor Minister van Oontwikkelingssamewèrking.
• L.A. Raeven, artiestenaam vör de multi media keunstenaere Liesbeth en Angelique Raeven.
• Brigitte Heitzer, nationaal professioneel musical-zangeres.
• Pierre Joseph Lardinois, Nederlands politicus CDA.
• Jean-Pierre de Warrimont, archeoloog en internationaal erkende veender (31 oktober 2006) van de aodste prehistorische artefacte van 't Nederlands taalgebied
• Bep Mergelsberg, geëngageerd dichter, sjriever, columnist in 't Limburgs en 't Nederlands; regisseur in 't amateurtoneel en vertaler Fr/Ned, Eng/Ned en Dts/Ned en nao 't Plat oet die tale.
• Math Wanders, kunssjmeed. Gesjtorve in 2008.

Extern leenke

• Website va Norbik
• Website Norbikse mountainbike-vereniging
• Kaart oet 1868
• Noorbeeck óp Ferrariskaart (klik óp Mheer en versjuuf nao Norbik en zoom in