nagel

Nederlands

[1] Een vingernagel.

Uitspraak

• Geluid:  nagel    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈnaɣəl / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• na·gel

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘hoornplaat op laatste teen- en vingerkootjes’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1287.
• In de betekenis van ‘spijker’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240.
• erfwoord: Middelnederlands nāghel ‘nagel; pin, spijker; kruidnagel, gewichtssoort’, ontwikkeld uit Oergermaans *naglaz ‘vinger- of teennagel’, bij Indo-Europees *h₃nogʰ-, waartoe ook Latijn unguis ‘nagel, klauw’, Litouws nagà ‘hoef’, nãgas ‘voet’ en Russisch nogá ‘voet, been’ behoren. Evenals Hoog- en Nederduits Nagel, Fries neil en Deens negl.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	nagel	nagels nagelen
verkleinwoord	nageltje	nageltjes

Zelfstandig naamwoord

de nagel m

1. (anatomie) dunne, doorzichtige plaat van harde keratine op de bovenkant van vinger- en teentoppen van mensen en primaten
2. afdruk van een nagel
3. (techniek) spijker [1] (meestal met een kleine kop)
4. (verkorting van) kruidnagel
5. (plantkunde) smalle onderste gedeelte van een bloemblaadje

Spreekwoorden

• geen nagel meer hebben om zijn kont te krabben

arm zijn

• iemand het bloed onder de nagels vandaan halen

iemand heel erg tergen

• op zijn nagels bijten

uiting van zenuwachtigheid of diep nadenken

Verwante begrippen

• draadnagel, spijker

Hyponiemen

   

ankernagel bandnagel bannagel doodnagel draadnagel dwangnagel gareelnagel gifnagel graafnagel groffelsnagel haaknagel heksennagel hoefnagel kalknagel karveelnagel karvielnagel keurnagel klampnagel klauwnagel klinknagel knipnagel konfijnagel kopnagel kornnagel korvijnagel korvijnnagel kruidnagel kunstnagel nijdnagel nijpnagel nothnagel plafondnagel plafonnagel plaknagel popnagel rijnagel rouwnagel scherpnagel schimmelnagel schroefnagel sloopnagel stroopnagel taainagel toognagel treknagel vingernagel

Afgeleide begrippen

   

nagelaar nagelbank nagelbed nagelbijten nagelbloem nagelboom nagelborstel nagelgarnituur nagelheetmaker nagelhout nagelijzer nagelkaas nagelknipper nagelkruid nagelnieuw nagelpistool nagelriem nagelschaar nageltang nagelvast nagelvijl nagellak

Vertalingen

    1. hoornplaat op laatste teen- en vingerkootjes   

Afrikaans: nael (af) Albanees: thua (sq) v Arabisch: ظُفْر (ar) (ẓufr) m Bretons: ivin (br) m Campidanees: unga v Catalaans: ungla (ca) v Deens: negl (da) Duits: Nagel (de) m Engels: nail (en) Esperanto: ungo (eo) Estisch: küüs (et) Faeröers: negl (fo) Fins: kynsi (fi) Frans: ongle (fr) m Fries: neil (fy) Grieks: νύχι (el) (níkhi) o Gujarati: નખ (gu) m (nakh) Hindi: नाख़ुन (hi) m (nākhun) Hongaars: köröm (hu) IJslands: nögl (is) v Iloko: kuko Indonesisch: kuku (id) Interlingua: ungula (ia) Italiaans: unghia (it) v

Latijn: clavus (la) Lets: nags (lv) m Maltees: difer (mt) Noors: negl (no) m Perzisch: ناخن (fa) (nâxon) Pools: paznokieć (pl) m Portugees: unha (pt) v Roemeens: unghie (ro) v Russisch: ноготь (ru) m (nógot') Servo-Kroatisch: (cyrillisch) но̏кат (sh) m, (Latijns) nȍkat (sh) m Sloveens: noht (sl) m Slowaaks: necht (sk) m Spaans: uña (es) v Tagalog: kuko (tl) Telugu: గోరు (te) (goru), నఖము (te) (nakhamu) Thai: เล็บ (th) (lép) Tsjechisch: nehet (cs) m Turks: tırnak (tr) Urdu: ناخن (ur) m (nākhun) Zweeds: nagel (sv) g

    3. spijker   

Bretons: tach (br) m Duits: Nagel (de) m, Stift (de) m Engels: nail (en) Fins: naula (fi) Frans: clou (fr) m Grieks: καρφί (el) (karfí) o Indonesisch: paku (id) Interlingua: clavo (ia)

Italiaans: chiodo (it) m Perzisch: میخ (fa) (mix) Pools: gwóźdź (pl) m Portugees: prego (pt) m Tagalog: pako (tl) Thai: ตะปู (th) (dtà-bpuu), ตาปู (th) (dtaa-bpuu) Zweeds: spik (sv) g

Werkwoord

vervoeging van
nagelen

nagel

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van nagelen
   

   • Ik nagel. 

2. gebiedende wijs van nagelen
   

   • Nagel! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van nagelen
   

   • Nagel je? 

Gangbaarheid

• Het woord nagel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "nagel" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Limburgs

Uitspraak

• IPA: /naːɣɐɫ/ (Etsbergs)

Zelfstandig naamwoord

nagel m

1. nagel
2. spijker
3. kruidnagel
4. scherpe rand.

Verbuiging

	enkelvoud				meervoud
	geheel	gemuteerd	verkleind	gemuteerd verkleind	geheel	gemuteerd	verkleind	gemuteerd verkleind
nominatief	nagel	-	naegelke	-	naegel	-	naegelkes	-
genitief	nagels	-	naegelkes	-	naegel	-	naegelkes	-
locatief	nageles	-	nageleske	-	nagelese	-	nageleskes	-
datief	nagele	-	naegelke	-	naegel	-	naegelkes	-
accusatief	nagel	-	naegelke	-	naegel	-	naegelkes	-

Nedersaksisch

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Zelfstandig naamwoord

nagel

1. (techniek) spijker

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Zweeds

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Woordafbreking

• na·gel

Zelfstandig naamwoord

nagel g

1. (anatomie) nagel.

Verbuiging

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	nagel	nageln	naglar	naglarna
genitief	nagels	nagelns	naglars	naglarnas

Afgeleide begrippen

• nagellack, nagelsvamp, tumnagel