Icaria

Icaria (en grèc modèrne : Ικαρία), localament Nicaria (Νικαριά), amb per ancian nom Dolequè (Δολίχη), es una illa grèga de la mar Egèa orientala. Son nom ven d’Icar, lo filh de Dedal dins la mitologia grèga, que será casut dins la mar pròcha de l’illa.

Etimologia e mitologia

Doas originas son prepausadas pel nom de l'illa. Poiriá venir del fenician Ikor que fariá referéncia a l'abondància de peissons se trapant dins las aigas a l’entorn d’Icaria. L'interpretacion mai espandida es aquesta de la legenda d'Icar, filh de Dedal, casur dins las aigas près de l'illa alara que las alas que li aviá permés de s'escapar del laberint fondèron que s'èran aprochat tròp près del solelh.

Geografia

Situacion

Armenistis e Gialiskari sus la còsta nòrd de l'illa

Icaria se situa a l'èst de la mar Egèa, entre Samos, situada al Nòrd-Èst a 10 milas nauticas (19 km), Miconos, a 26 milas (48 km) a l'oèst e Quios, a 56 milas (104 km) al nòrd. L'illa es a 143 milas nauticas (265 km) del Pirèu.

Icaria es a vegada considerada coma partida de las esporadas orientalas, a vegada de las esporadas miègjornala amb lo Dodecanés.

Geologia, relèu e vegetacion

Es una de las mai grandas illas de la mar Egèa orientala: sa còsta s'espandís sus 160 quilomètres e sa superfícia totala es de 660 km². Ten una forma alongada e s'espandís del nòrd èst al sud èst. Es gaireben tota cobèrta pel mont Ateras (ancianament Pramnos), que lo suc mai naut es lo pic Melissa (1 040 m). Aqueste mont pren tota la longor de l'illa e s’acaba en terrassas cap al sud. Al nòrd i a la sola region de plana a Cambos e Faros. L'illa a la forma d'una nau capvirada, coma l'aviá observat al sègle XV lo vitjaire Cristoforo Buondelmonti,.

L'illa fa partit d'un vast ensems geologic anant de l'Asia menora a las Cicladas. Sa formacion geologica es d’aprochar d’aqueta de sa vesine Samos. Es subretot compausada de sistres metamorfics (gneiss subretot amb d’inclusions de marbre e micasistre). Al sud (Agios Nikolaos) se trapa una vasta zona de bauces argiloses. Suls dotze vilatges de l'illa, onze son montanhoses. Sol Evdilos, al nòrd d'Icaria es miègmontanhós.

Climat

Lo clima es tipicament mediterranèu, amb de precipitacions annalas de mai de 870 mm. La temperatura mejana annala atenh los 19,3 °C, amb una mejana dels maxims de 22,5 °C e de minims de 15,7 °C. De fums frequents e de nivòls fasent los sucs pro umids, quitament en estiu. De vents del nòrd e del nòrd oèst pro fòrts bufan tota l'annada. L'ivèrn es cort, doç, amb fòrça aigacis.

Flora e fauna

L'aspècte pelat dels suc de l'Ateras es subretot lo resultat de las pasturas. Las pichonas zonas estalivadas indican que l'illa èra entièrament cobèrta de boscs.

De regions de l'illa d'Icaria (tot coma dins las illas de Forni) son integradas dins lo ret Natura 2000 per gardar l'environament natural e la granda biodiversitat. I a fòrça plantas endemicas (21) e d’invertebrats (15). Aqueste important endemisme es degut a la situacion geografica de l'illa (proximitat de l'Asia menora), de la nautas altitudas e la granda varietat dels biotòps.

Administracion

Le dèma d'Icaria dempuèi la reforma Kallikratis (2010)

Icaria forma un dèma (municipalitat) e un districte regional de la perferia d'Egèa Septentrionala. Avant la reforma Kallikratis (2010), èra del nome de Samos.

Agios Kirykos.

Istòria

Preïstòria e periòde arcaïc

De rèstes neolitics foguèron trobats dins diferents sites de la region de Cambos, datant d'unes 70000 AbC. Dins la region d'Agios Kyrikos, de rèstes de fondacions d'abitacions foguèron descobèrts. E dins diferents luòcs de l'illa, d’esplechs e d'autres objèctes foguèron trobats. Es provat que l'illa èra abitada pendent lo periòde geometric. Près de l'acropòli de Katafygi (region d'Agios Kyrikos), de las tombas d’aqueste periòde foguèron descobèrtas. Sul site de Nas, de terralhas del sègle VII AbC. foguèron ecavadas.

Pendent las guèrras medicas, Icaria èra jos la dominacion pèrsa. Es enseguida venguda una de las primièras aliadas d'Atenas pendent la Primièra Aliança Ateniana. Après la Guèrra del Peloponés, dins las annadas 405 - 394 AbC., l'illa casèt sota lo contraròtle de Esparta. Pendent lo sègle IV AbC., las ciutats de l'illa formavan una confederacion jol nom d'Icaria.

Periòde ellenistic e roman

Pendent lo periòde ellenistic, a l'epòca de las lutas entre los successors d'Alexandre lo Grand, Icaria foguèt successivament conquerida per Ptolemèu I, Demetrios Poliorcèta, Antiòc, lo rei de Pergam per, fin finala, èsser incorporada dins l'Empèri roman en 133 AbC. De fonts mencionan qu'al sègle I AbC., l'illa èra desolada e que los abitants de Samos l'utilizavan coma pastura pel bestial.

L'anciana ciutat d'Ini Seriá localizada per las roïnas descobèrtas près de Cambos. Força fragments, d’ancianas esculpturas e d’inscripcions son encara visiblas sus unas parets d’edificis. Sul puèg d'Agia Irini, los rèstes d'un barri de cencha foguèron descobèrts. Dins la mèsma region e a Raches, de cementèris dels sègle V e  IV AbC. Foguèron descobèrts sus la còsta. Las recercas sus las inscripcions confirmèron que l'illa aviá adoptat lo culte d'Artèmis Tauropolos, una divesa d'origina orientala, subretot a Nas. Près de Katafygio i a una granda acropòli e a costat un cementèri del peròde classic comaneçar foguèt decobèrt.

Lo vilatge de Therma, al sud de l'ille, s’espeliguèt a caisa de la preséncia de sas fonts terapeuticas.

Periòde bizantin

Lo vilatge d'Ini, al nòrd de l'illa, venguèt celèbre. Pendent los sègles VII e VIII, Icaria, coma d'autras illas de la Mar Egèa, es de contunh atacada per de piratas, subretot los Sarrasins. Per se protegir d’eles, los abitants bastiguèron los celèbres ostals « antipiratas », tot de pèire, invisibles dempuèi la mar.

En 1191, lo Genivés Benest I conquerís l'illa. Passa en seguida dins las mans de Bizanci, puèi en dels Genoveses. Pendent lo periòde bizantin, Icaria èra plaçada jos l'autoritat genovesa de Chios. La resisténcia dels Icariens es descricha atal: « Los provedits an quitat l'illa e son anats a Chios, en Crimèa e en Africa (Egipte), alara los pavres prenguèron los monts. ».

Es subretot per fugir los piratas que los abitants quitèron la còsta e s'installèron l'interior de país. Lo sègle XV es marcat per las atacas des piratas, coma lo celèbre Barbarossa que provòca la terror dins las illas de la mar Egèa. Los abitants se refigian alara dins los monts. Lo vilatge de Lagada data d’aquesta epòca. Es situat dins un val abrigada pels monts, al tèrme oèst de l'illa.

Ocupacion otomana

L'illa passa jos dominacion otomana en 1524.

De 1835 a 1869, Icaria, Leros, Calimnos e Patmos constituiguèron la província otomana autonòma de Tetranesia, dirigida per quatre Ancians. Los Icariens resistisson tanben a l'ocupacion en jetant lo primièr agha turc d'un ròc amb son palanquin « e sas campanas que sonèron » prenent l'entièra responsabilitat de lor acte: « Mèstre, l'avèm fach, totes » an dich .

Finalament, pendent d’années, l'illa èra considerada coma inabitada de biais que ni los piratas, ni los Turcs occupèron l'illa pendnet lo primièr sègle de la dominacion otomana.

A partir del sègle XVIII, de pichonas comunautats s'installèron sus las còstas e bastiguèron de vilates.

Al sègle XIX, lo comerci se devolopa amb los mercands d’Esmirna e l’iila produch de carbon vegetal, de rasims e du vin. Gaireben totas las construccions publicas, glèisas, escòlas, les carrièras e de ponts de pèire datan d’aqueste periòde.

L'Estat independent

Article detalhat: Estat liura d'Icaria.

Segonda Guèrra mondiala

L'illa coneguèt de grandas pèrdas materialas e umanas pendent la Segonda Guèrra mondiala, sota l'occupacion italiana puèi alemane. Lo nombre exacte de victimas es pas conegut, mas dins lo sol vilatge de Karavostamo, mai de cent personas son mòrtas de fam.

Pendent la guèrra civila, en 1945-1949, près de 13 000 comunistas foguèron desportats a Icaria per l'Estat grèc organizat pels Americans e britanniques. Pendent tres ans, lo nombre de desportats passa largament aquestes dels abitants. Aquestes se comportèron mai en òstes amistoses qu'en garda amb los desportats e de ligams encora vius s’èran ligats. Es dempuèi aquesta epòca que los abitants d'Icaria son favorables al comunisme e que l'illa es chafrada l'« illa roja », (« Kokkino Nisi », Κόκκινο νησί) o lo « ròc roge » (« Kokkinos Vrahos », Κόκκινος Βράχος).

Epòca modèrna

Lo nivèl de vida melhorèt fòrça après las annadas seissenta, quand lo govèrn grèc comencèt a investir dins las infrastructuras de l'illa per favorizar lo torisme.

Icaria es tanben considerat coma una de las cinc « zonas blavas mondialas », regions que coneisson una longevitat excepcionala de lor populacion. A Icaria, una persona sus tres atenh los 90 ans, sa populacion conéis « un taus de càncer de 20 % mai bas e un taus de malautiás cardiacas de 50 % mai bas e gaireben pas de deméncias. »,.

Economia

Transpòrts

L'illa es ligada a la Grècia continentala per de ferries dempuèi Lo Pirèu. De ferries fan tanben de ligams jornalèrs amb Samos. D'autres ligams maritims existisson amb las Cicladas e Chios.

Dempuèi la construccion en 1995 del pichon aeropòrt, i a de vols gaireben cada jorn depuèi l'aeropòrt d'Atenas.

Termalisme

Icaria es coneguda per sas fonts termalas. Dos vilatges se nomenan « Therma » o « Loutra »: un a dos quilomètres al nòrd d'Aghios Kyrikos e l'autre, a dos quilomètres al sud-oèst.

Cultura

Dialècte

Lo dialècte d'Icaria presenta d'importantas especificitats. Segon lo linguïsta grèc Chatzidakes, lo dialècte d'Icaria aparten al grop del Sud e es pròche d’aqueste de las illas del Dodecanés, subretot Leros, Ròdes, Calimnos. Mantenon tanben unes arcaïsmes.

Arquitectura

Près del vilatge d'Arthousa, la capèla Theoskepasti (cobèrta-per-Dieu), bastida dins un ròc.

On peut distriar tres grandas categorias d'abitacions pendent lo periòde « sorn », lo sègle XIX e la primièra partida del XX.

Lo primièr tipe d’ostal plan original es lo kamares (vòlta), bastit dins los ròcs o lori (rocasses de granit). Aqueste tipe d'abitation se desvolpèt a l'oèst de l'illa a causa de la geomorfologia de la region. N’i a a Mavri, Karkinari, Vrakades. Los abitants los nomenan theoktista o katikitiria. Tanben n’i a a Magganites e Pezi.

Al començament del sègle XIX, un autre tipe d’ostal d’una pèça aparéis. Es lo pichon ostal « antipiratas », que subiguèt pauc de modificacions fins al sègle XX. Aquestes ostals an sempre un ont toujours una paret bastida davant lo faciada, amb a vegada un banc, qu’amaga la dintrada de l’ostal. Los ostals de Raches, Comaro, del sud de Pezi son caracteristics d’aqueste tipe.

Al començament del sègle XX, lo dangièr dels piratas es escartat e aquestes ostals son utilizats coma residéncia secondária. Uèi, son sovent utilizadas coma remisas e d'establa pel bestial. Un nòu tipe d'abitat aparéis amb una autra ocupacion de l'espaci. D’ostals de doas pèças e dos estatges son bastits. Se nomenan pyrgos (torre) o pyrgami. Segon la tradicion, a la fin del sègle XVIII, de populacions de Mani seriá vengudas s'installar a Icaria e i aurián portat lor arquitectura tipica, las torres o los pyrgi.

Fins a 1930, los Icarians evitan de s'installar sus la còsta. Lo cambiament se passa a la fin del sègle XX amb lo desvelopament del comèrci e de la pèsca. A l’epòca que se desvolpa Agios Kirykos, que comptava pas que ostals en 1841.

Après la Segonda Guèrra mondiala, d’ostals novèls son bastits, amb lo confòrt modèrne. Son d’ostals de dos estatges, amb de teulats de quatre penjals, de balcons, des cornissas... Los modèls venon d'autras illas o de l'Asia menora.

Fèstas

Al sègle XIX, Epameinondas Stamatiadis (Icarica, Samos 1893) conta: "Los Icarians son de grands amics de las fèstas, s’assemblant pertot ont se pòt festejar quin que siá sant o glèisa, primièr a causa de lor pietat, enseguida per ajudar financièrament las celebracions religiosas."

Uèi, lo profan pren lo pas sul religiós. Las fèstas, los paniyiria (πανηγύρια) son mai sovent organizadas en onor d'un sant e sovent al pé d'una glèisa o capèla, mas los beneficis servisson a financiar de projèctes collectius, coma l'adobament carrièra. Mai sovent, s’i manja de vianda de cabrit grasilhat, acompabnhada de saladas e de vin local. Enseguida, al son d'un orquèstre tradicional, las gents dançan fins al matin.

Musica e dança

L’Ikariotikos es una dança tradicionala de l'illa. Autrescòp, èra una dança fòrça lenta, mas uèi l'Ikariotikos es una dança fòrça rapida. D’especialistas estiman qu’aquesta version rapida se nomena de fach Ballos.

Las danças e las musicas tradicionalas son plan viventas a Icaria e fan partit de la vida videnta. Tot lo long de l'an, los Icarians organizan de baptismes, maridatges e fèstas ont se dança al son de la musica tradicionala.

L'orquèstre tradicional icariòta utiliza d’instruments coma lo violon, la tsabona (mena de bodega) e lo pidavli (mena de flaüta).

Dempuèi 2006, las tres municipalitats de l'illa s'associan per organizar l’Icarus Festival. S'agís d'un festenal de musica, dança, teatre « de dialòg entre las culturas. Lo festenal s'identifica al mite d'Icar que volèt per las frontièras, s'enaurèt per la libertat e agiguèt ausard que que li costèsse. ».

Longevitat

L'illa es coneguda per la longevitat de sos abitants, amb fins a un tèrç de personas atenguent mai de 90 ans: activitat fisica moderada, campairòls, legums, èrbas, cerealas, trufa, lach de craba, tisanas, cafè. Lo secret vendriá tanben del sens del partatge, de l'ajuda mutuala, de la libertat, e de la sobrietat. Fa alara partit de la lista de las zònas blavas identificadas dins lo mond ont la longevitat es significativament al dessús de la mejana.

Vejatz tanben

Bibliografia

• Îles grecques, Hachette, coll. « Guides Bleus », 1998 (ISBN 2012426409)
• (en) Robin Barber, Greece, Londres, A & C Black, coll. « Blue Guide », 1988 (ISBN 0-7136-2771-9)
• Yiannis Desypris, 777 superbes îles grecques, Athènes, Toubi's, 1995
• (en) Anthony J. Papalas, Ancient Icaria, Bolchazy-Carducci, 1992 (ISBN 978-0865162440)

Ligams extèrnes

• (en) site officiel island-ikaria
• (en) site officiel de Nikaria
• (en) « dépliant touristique d'Aghios Kirikos » (version du 19 octobre 2007 sur l'Internet Archive)
• « Carte de l'île » [jpg], sur Ikaria