GAZ Tigr

GAZ Tigr
	; GAZ "Tigr" w wersji WPK-233136
Producent	Arzamaska Fabryka Maszyn
Zaprezentowany	2005
Okres produkcji	2005–
Miejsce produkcji	Arzamas
	Dane techniczne
Silniki	Cummins B-205 lub JaMZ-5347-10
Napęd	4x4
Długość	5600–5700 mm
Szerokość	2200–2400 mm
Wysokość	2300–2500 mm
Rozstaw osi	3300 mm
Masa własna	6600–7200 kg (AMN 233114/STS 233014)
Zbiornik paliwa	2 х 70 l
Liczba miejsc	6–9
Ładowność	1200 kg
	Multimedia w Wikimedia Commons

GAZ-2330/2331 Tigr (ros. ГАЗ Тигр) – rodzina rosyjskich wojskowych i policyjnych wielozadaniowych opancerzonych samochodów terenowych o podwyższonych właściwościach jezdnych. Produkowany jest on w Arzamaskiej Fabryce Maszyn (AMZ).

Historia

Geneza

U podłoża powstania pojazdu leżało zainteresowanie ze strony firmy Bin Jabr Group Ltd ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich współpracą z rosyjskimi zakładami samochodowymi GAZ, w celu skonstruowania lekkiego wielozadaniowego pojazdu wysokiej mobilności. W założeniu, pojazd miał być produkowany przez Bin Jabr Group dla armii ZEA i innych odbiorców z Bliskiego Wschodu^[2]. Współpraca rozpoczęła się w 1998 roku i utworzono w tym celu spółkę-córkę GAZ – ZAO PKT. Głównym konstruktorem był Aleksandr Masjagin^[2]. W projekcie wykorzystano elementy układu jezdnego pojazdów BTR-80 i GAZ-39371 Wodnik^[2]. Prototyp zbudowano w 2000 roku. Pojazd otrzymał oznaczenie fabryczne GAZ-2975 i międzynarodową nazwę handlową Tiger, a w tłumaczeniu arabskim Nimr. Trzy prototypy w różnych wersjach zaprezentowano na targach zbrojeniowych IDEX-2001 w ZEA. Stosunki między oboma partnerami uległy jednak potem gwałtownemu zerwaniu; Bin Jabr Group zatrzymała po targach prototypy i dokumentację, a dalszy rozwój pojazdu Nimr prowadziła we współpracy z Renault Truck Defense^[2].

Mimo niepowodzenia w kooperacji zagranicznej, GAZ zdecydował rozwijać dalej pojazd samemu^[2]. W 2002 roku przedstawiono rosyjskie prototypy, w wersjach: opancerzonej GAZ-29751 i nieopancerzonej GAZ-233001^[3]. W latach 2002–2003 prototypy eksploatowano próbnie przez OMON w Moskwie^[3]. Dalszy rozwój samochodów opancerzonych prowadzony był pod oznaczeniami serii GAZ-2330 i GAZ-2331, uzupełnianymi przez dalsze cyfry zgodnie z rosyjskim cywilnym systemem oznaczeń samochodów.

Produkcja seryjna

14 czerwca 2006 r. samochody opancerzone SPM-1 GAZ-233034 i SPM-2 GAZ-233036 zostały przyjęte na wyposażenie struktur Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Federacji Rosyjskiej i rozpoczęto ich produkcję w zakładach AMZ w Arzamasie (skrót SPM pochodził od spiecialnaja policejska maszyna – specjalny samochód policyjny)^[3]. Pancerne nadwozia i ramy produkowane są przez Zawod Korpusow w Wyksie^[3]. Po ukończeniu prób państwowych i dopracowaniu konstrukcji, 6 marca 2007 r. pojazd w wersji STS (specjalny pojazd transportowy) GAZ-233014 został przyjęty na uzbrojenie sił zbrojnych Rosji^[3].

W 2010 roku opracowano wersję rozwojową AMN GAZ-233114 Tigr-M, napędzaną rosyjskim silnikiem JaMZ-5347-10 o mocy 158 kW (215 KM) zamiast zachodniego Cummins B205 o mocy 151 kW (205 KM)^[4]. Większe wymiary silnika wymusiły podwyższenie maski w części środkowej^[4]. W 2013 roku zaprezentowano wariant uzbrojony w zdalnie sterowane stanowisko Arbalet-DM, uzbrojone w jedną z broni: wkm 12,7 mm Kord, km 7,62 mm PKMT, granatnik automatyczny 30 mm AGS-30 lub 40 mm AGS-40, wprowadzony do służby w 2016 roku^[4].

Opracowano następnie różne dalsze wersje specjalistyczne pojazdu. W grudniu 2014 przyjęto na uzbrojenie pojazd dla jednostek specjalnych ASN 233115 Tigr-M SpN, przewożący 6 osób, z obrotnicą dla uzbrojenia na dachu, wyrzutniami granatów dymnych Tucza i stelażami transportowymi dla uzbrojenia^[4]. Wersja ABSz 233116 została przystosowana jako nośnik systemów uzbrojenia, jak kompleksu rakietowego Kornet-D1^[4].

Konstrukcja^[5]

SPM-2 GAZ-233036 jednostek OMON
AMN 233114 ze stanowiskiem uzbrojenia Arbalet-DM
ASN 233115 SpN
ABSz 233116 jako samobieżna wyrzutnia pocisków Kornet-D1
Nowa wersja GAZ Tigr podczas wystawy „Armiya 2020”

Samochód przewidziany do przewozu 1500 kg ładunków oraz 4-osobowej załogi (trzydrzwiowa wersja samochodu może przewieźć od 6–9 osób i 1200 kg ładunku – dot. to wersji policyjnej i wojskowej). Przedział ładunkowy wyposażono jeszcze w siedzenia mogące pomieścić od 2–4 osób.

Samochód w wersji podstawowej wyposażono w: kierownicę ze wspomaganiem hydraulicznym, drążki skrętne (niezależne dla każdego z kół) ze stabilizacją hydrauliczną, układ centralnego pompowania kół, podgrzewacz silnika, holownik. Jako wyposażenie dodatkowe dostępne są: klimatyzacja, system audio, ABS.

Blokadę dyferencjału uruchamia się poprzez naciśnięcie przycisku na desce rozdzielczej, a obniżenie wysokości zawieszenia reguluje się specjalnym drążkiem.

Opancerzenie korpusu pojazdu zostało wykonane ze specjalnej stali pancernej o grubości od 5–7 mm. Tak opancerzony wariant samochodu jest cięższy o około 700 kg od wersji podstawowej. 6-cylindrowy silnik Cummins z turbosprężarką (205 KM).

Cena cywilnej wersji samochody waha się od 100 do 120 tys. dolarów w zależności od wersji wyposażenia i modyfikacji.

Inne wersje samochodu:

GAZ-2330 Tigr
GAZ-23304 Tigr
GAZ-233001 Tigr
GAZ-233003 Tigr
GAZ-233001 Tigr

Użycie

W 2017 roku w jednostkach podległych MSW Federacji Rosyjskiej eksploatowano ok. 350 pojazdów rodziny GAZ-2330, a w wojsku ok. 450^[3]. Pojazdy ze stanowiskiem uzbrojenia Arbalet-DM dostarczano od 2016 roku^[4].

Samochody te przed 2013 rokiem były eksportowane do Armenii, Urugwaju (GAZ-233114 Tigr-M), Gwinei (GAZ-233036) i Republiki Konga (GAZ-233036)^[6].

Pięć samochodów dostarczono w 2008 roku do Chin, a następnie podjęto tam produkcję licencyjną jako YJ2080 dla milicji, która do 2010 roku otrzymała 110 pojazdów^[6].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Michał Buslik, Dekada Tigra, 2017, s. 37
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Michał Buslik, Dekada Tigra, 2017, s. 30–31
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Michał Buslik, Dekada Tigra, 2017, s. 32–33
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Michał Buslik, Dekada Tigra, 2017, s. 34–37
↑ Автомобиль ГАЗ-2975 «Тигр» (GAZ-2975 «Tiger» vehicle) :: русская-сила.рф (r1a.ru) [online], русская-сила.рф [dostęp 2020-05-11] .
↑ ^a ^b Rosyjskie Tygrysy do Afryki. „Raport – Wojsko Technika Obronność”. Nr 01/2013, s. 66. Agencja Lotnicza Altair. ISSN 1429-270x.

Bibliografia

Michał Buslik. Dekada Tigra. „Nowa Technika Wojskowa”. 4/2017, kwiecień 2017. Magnum-X. ISSN 1230-1655.

[buslik37-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Michał Buslik, Dekada Tigra, 2017, s. 37

[buslik30-2] Michał Buslik, Dekada Tigra, 2017, s. 30–31

[buslik32-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Michał Buslik, Dekada Tigra, 2017, s. 32–33

[buslik34-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Michał Buslik, Dekada Tigra, 2017, s. 34–37

[5] Автомобиль ГАЗ-2975 «Тигр» (GAZ-2975 «Tiger» vehicle) :: русская-сила.рф (r1a.ru) [online], русская-сила.рф [dostęp 2020-05-11] .

[inf-6] Rosyjskie Tygrysy do Afryki. „Raport – Wojsko Technika Obronność”. Nr 01/2013, s. 66. Agencja Lotnicza Altair. ISSN 1429-270x.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Czołgi	PT-76 IS-3 IS-4 IT-1 T-10 T-34-85 T-44 T-54 T-55 T-62 T-64 T-72 T-80 T-90 T-14
Działa samobieżne i moździerze	SU-122-54 ASU-57 ASU-85 2S1 2S3 2S4 2S5 2S7 2S9 2S19 2S23 2S25 2S31 2S34 2S35 2S39 2S40 2S41 2S42 2S43
Pojazdy przeciwlotnicze	ZSU-23-4 Szyłka ZSU-57-2 2K11 Krug 2K12 Kub 2K22 Tunguska 9K31 Strieła-1 9K33 Osa 9K35 Strieła-10 9K37 Buk 9K330 Tor Pancyr 2S38
Samobieżne wyrzutnie rakietowe	2K5 Korszun BM-14 BM-21 Grad BM-24 BM-27 Uragan BM-30 Smiercz BMD-20 9A52-4 Tornado TOS-1 TOS-2
Transportery opancerzone	BTR-152 BTR-40 BTR-50 BTR-60 BTR-70 BTR-80 BTR-82 BTR-90 Bumierang BTR-D Witiaź BPM-97 BTR-22 MT-LBu
Bojowe wozy piechoty	BMP-1 BMP-2 BMP-3 BMD-1 BMD-2 BMD-3 BMD-4 BMPT Kurganiec-25 T-15
Pojazdy rozpoznawcze	BRDM-1 BRDM-2 BRM-1 BRM-3K PRP-3 PRP-4 PRP-5
Samochody ciężarowe	GAZ-51 GAZ-63 GAZ-66 ZiS-5 ZiS-151 ZiŁ-157 ZiŁ-131 Ural-375 Ural-4320 KrAZ-214 KrAZ-255 KrAZ-260 ZiŁ-135
Inne pojazdy	ATS-59 BAW MT-LB PTS UR-77 Meteorit GAZ-46 MAW GAZ-67 GAZ-69 UAZ 469 UAZ Hunter GAZ Tigr GAZ 3927 GAZ-3937 MAZ-535 MAZ-537 GMZ-3 MTU-12 MTU-20 PMR-3
Pociągi pancerne	BP-1
Konstrukcje doświadczalne i prototypowe	1K17 IS-7 BTR-T Czarny Orzeł Obiekt 477
Pojazdy bezzałogowe	Uran-6 Uran-9