Petro Poroszenko

Petro Poroszenko
Петро Порошенко
	; Petro Poroszenko (2014)
Pełne imię i nazwisko	Petro Ołeksijowycz Poroszenko
Data i miejsce urodzenia	26 września 1965 ; Bołgrad
	Prezydent Ukrainy
Okres	od 7 czerwca 2014; do 20 maja 2019
Przynależność polityczna	Blok Petra Poroszenki
Pierwsza dama	Maryna Poroszenko
Poprzednik	Ołeksandr Turczynow (p.o.)
Następca	Wołodymyr Zełenski
	Minister rozwoju gospodarczego i handlu Ukrainy
Okres	od marca 2012; do grudnia 2012
Poprzednik	Andrij Klujew
Następca	Ihor Prasołow
	Minister spraw zagranicznych Ukrainy
Okres	od października 2009; do marca 2010
Przynależność polityczna	Nasza Ukraina
Poprzednik	Wołodymyr Chandohij (p.o.)
Następca	Kostiantyn Hryszczenko
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Petro Ołeksijowycz Poroszenko, ukr. Петро Олексійович Порошенко (ur. 26 września 1965 w Bołgradzie) – ukraiński polityk i przedsiębiorca, z wykształcenia ekonomista. Minister spraw zagranicznych w latach 2009–2010, minister rozwoju gospodarczego i handlu w 2012, w latach 2014–2019 prezydent Ukrainy.

Życiorys

W 1989 ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Kijowskim.

W latach 90. w okresie przemian zajął się prowadzeniem własnej działalności gospodarczej. W 1996 założył przedsiębiorstwo cukiernicze Roshen. Wpływy w branży cukierniczej przyniosły mu przydomek „króla czekolady”^[1]. Został również właścicielem kanału telewizyjnego 5 kanał. Działalność biznesowa przyniosła mu zyski, dzięki którym stał się jednym z najbogatszych Ukraińców (w 2014 „Forbes” plasował go na 6. miejscu tworzonej przez siebie listy, wyceniając jego aktywa na 1,3 miliarda USD^[2]).

W latach 1998, 2002 i 2006 uzyskiwał mandat deputowanego do Rady Najwyższej. Działał w Zjednoczonej Socjaldemokratycznej Partii Ukrainy. Odszedł z niej w 2001, utworzył w oparciu o grupę deputowanych Partię Solidarność, z którą wszedł do Naszej Ukrainy. Był jednym z przywódców pomarańczowej rewolucji, a także jednym z głównych jej sponsorów.

W 2004 objął kierownictwo Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy, ustąpił po kilku miesiącach na skutek konfliktu z ówczesną premier Julią Tymoszenko. W 2005 razem z czołówką Partii Solidarność wstąpił do Ludowego Związku „Nasza Ukraina” (PS formalnie nie została postawiona w stan likwidacji, lecz faktycznie zaprzestała w tym czasie dalszej działalności). Latem 2006 był kandydatem „pomarańczowej” koalicji na stanowisko przewodniczącego Rady Najwyższej, jego kandydatura upadła po przejściu Ołeksandra Moroza na stronę Partii Regionów. W 2007 nie znalazł się na liście wyborczej. W tym samym roku mianowano go przewodniczącym rady Narodowego Banku Ukrainy.

9 października 2009 został ministrem spraw zagranicznych Ukrainy, urząd ten zajmował do 11 marca 2010. Powrócił do rządu 23 marca 2012. W kontrolowanym przez Partię Regionów pierwszym gabinecie Mykoły Azarowa objął stanowisko ministra rozwoju gospodarczego i handlu. W wyborach w 2012 ponownie uzyskał mandat poselski jako kandydat niezależny^[3]. Zakończył następnie urzędowanie na stanowisku ministra. W 2013 został jednym ze sponsorów Euromajdanu, które doprowadziły do zmiany władzy w Kijowie^[4].

29 marca 2014 ogłosił, iż zamierza startować w wyborach prezydenckich w 2014^[5]. W głosowaniu z 25 maja 2014 zwyciężył w pierwszej turze, otrzymując w niej 54,7% głosów^[6]. 7 czerwca 2014 złożył przysięgę w Radzie Najwyższej Ukrainy, rozpoczynając pięcioletnią kadencję prezydenta Ukrainy^[4]. 25 sierpnia 2014 zarządził przedterminowe wybory parlamentarne do Rady Najwyższej^[7].

W styczniu 2019 oficjalnie ogłosił ubieganie się o reelekcję w wyborach prezydenckich w tym samym roku^[8]. W pierwszej turze głosowania z 31 marca z wynikiem ponad 15,9% głosów zajął drugie miejsce za Wołodymyrem Zełenskim, którego poparło 30,2% głosujących. W drugiej turze głosowania z 21 kwietnia Petro Poroszenko otrzymał 24,5% głosów, przegrywając tym samym ze swoim konkurentem^[9]. Zakończył urzędowanie 20 maja 2019, kiedy to zaprzysiężono jego następcę^[10].

W maju 2019 jego ugrupowanie przyjęło nazwę Europejska Solidarność, a były prezydent stanął na jego czele^[11]. W wyborach w tym samym roku ponownie uzyskał mandat deputowanego^[12].

Życie prywatne

W 1984 zawarł związek małżeński z Maryną. Ma czwórkę dzieci: synów Ołeksija (ur. 1985) i Mychajła (ur. 2001) oraz córki bliźniaczki Jewheniję i Ołeksandrę (ur. 2000)^[13].

Odznaczenia

Order Za Zasługi II stopnia (1999), III stopnia (1998)
Order Orła Białego (Polska, 2014)^[14]
Order Republiki (Mołdawia, 2014)^[15]
Order za Wybitne Zasługi (Słowenia, 2016)^[16]

Przypisy

↑ Profile: Ukraine’s President Petro Poroshenko. bbc.com, 7 czerwca 2014. [dostęp 2015-05-12]. (ang.).
↑ Петр Порошенко. forbes.ua. [dostęp 2014-11-06]. (ros.).
↑ Serwis CVK – Wybory 2012. [dostęp 2012-10-30]. (ukr.).
↑ ^a ^b „Umowę stowarzyszeniową z UE należy podpisać jak najszybciej”. Ukraina ma nowego prezydenta. tvp.info, 7 czerwca 2014. [dostęp 2023-12-20].
↑ Poroszenko wystartuje w wyborach prezydenckich, Jaceniuk nie. pb.pl, 29 marca 2014. [dostęp 2014-03-29].
↑ Serwis CVK – Wybory 2014. [dostęp 2014-05-29]. (ukr.).
↑ Early parliamentary elections in Ukraine set for October 26. tass.com, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2014-08-31]. (ang.).
↑ Poroszenko powalczy o kolejną kadencję. Zapowiada starania o członkostwo w Unii. tvn24.pl, 29 stycznia 2018. [dostęp 2019-02-05].
↑ Serwis CVK – Wybory 2019. [dostęp 2019-04-23]. (ukr.).
↑ Zełenski zaprzysiężony na prezydenta Ukrainy. Pierwsza decyzja: rozwiązanie parlamentu. tvp.info, 20 maja 2019. [dostęp 2019-05-20].
↑ Petro Poroszenko stanął na czele partii, która zmienia nazwę. wnp.pl, 31 maja 2019. [dostęp 2019-05-31].
↑ Serwis CVK – Wybory 2019. [dostęp 2019-07-24]. (ukr.).
↑ Nota biograficzna na stronie dovidka.com.ua. [dostęp 2014-11-08]. (ukr.).
↑ M.P. z 2015 r. poz. 198.
↑ Polska wspiera Mołdawię i Ukrainę na proeuropejskiej drodze. prezydent.pl, 20 listopada 2014. [dostęp 2016-12-29].
↑ Odlikovanja. predsednica-slo.si. [dostęp 2024-04-25]. (słoweń.).

Bibliografia

Nota biograficzna na stronie novynar.com.ua [online] [dostęp 2012-08-07] (ukr.).
Nota biograficzna na stronie korrespondent.net [online] [dostęp 2012-08-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-22] (ros.).

[1] Profile: Ukraine’s President Petro Poroshenko. bbc.com, 7 czerwca 2014. [dostęp 2015-05-12]. (ang.).

[2] Петр Порошенко. forbes.ua. [dostęp 2014-11-06]. (ros.).

[3] Serwis CVK – Wybory 2012. [dostęp 2012-10-30]. (ukr.).

[tvp14-4] „Umowę stowarzyszeniową z UE należy podpisać jak najszybciej”. Ukraina ma nowego prezydenta. tvp.info, 7 czerwca 2014. [dostęp 2023-12-20].

[5] Poroszenko wystartuje w wyborach prezydenckich, Jaceniuk nie. pb.pl, 29 marca 2014. [dostęp 2014-03-29].

[6] Serwis CVK – Wybory 2014. [dostęp 2014-05-29]. (ukr.).

[7] Early parliamentary elections in Ukraine set for October 26. tass.com, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2014-08-31]. (ang.).

[8] Poroszenko powalczy o kolejną kadencję. Zapowiada starania o członkostwo w Unii. tvn24.pl, 29 stycznia 2018. [dostęp 2019-02-05].

[9] Serwis CVK – Wybory 2019. [dostęp 2019-04-23]. (ukr.).

[10] Zełenski zaprzysiężony na prezydenta Ukrainy. Pierwsza decyzja: rozwiązanie parlamentu. tvp.info, 20 maja 2019. [dostęp 2019-05-20].

[11] Petro Poroszenko stanął na czele partii, która zmienia nazwę. wnp.pl, 31 maja 2019. [dostęp 2019-05-31].

[12] Serwis CVK – Wybory 2019. [dostęp 2019-07-24]. (ukr.).

[13] Nota biograficzna na stronie dovidka.com.ua. [dostęp 2014-11-08]. (ukr.).

[14] M.P. z 2015 r. poz. 198.

[15] Polska wspiera Mołdawię i Ukrainę na proeuropejskiej drodze. prezydent.pl, 20 listopada 2014. [dostęp 2016-12-29].

[16] Odlikovanja. predsednica-slo.si. [dostęp 2024-04-25]. (słoweń.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Ukraińska Republika Ludowa	Ołeksandr Szulhyn Wsewołod Hołubowycz Mykoła Lubynski
Państwo Ukraińskie	Mykoła Wasyłenko Dmytro Doroszenko Gieorgij Afanasjew
Dyrektoriat Ukraińskiej Republiki Ludowej	Wołodymyr Czechiwski Kost Macijewycz Wołodymyr Temnycki Andrij Liwycki Andrij Nikowski
Zachodnioukraińska Republika Ludowa	Wasyl Panejko Longyn Cehelski Stepan Wytwycki Kost Łewycki
Centrum Państwowe URL za Granicą	Andrij Nikowski Jan Karaszewicz-Tokarzewski Ołeksandr Szulhyn
Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka	Serhij Bakinski Wołodymyr Zatonski Mykoła Skrypnyk Christian Rakowski Ołeksandr Kornijczuk Dmytro Manuilski Anatolij Baranowski Łuka Pałamarczuk Dmytro Biłokołos Heorhij Szewel Wołodymyr Martynenko Wołodymyr Krawec Anatolij Złenko
Ukraina od 1991	Anatolij Złenko Hennadij Udowenko Borys Tarasiuk Anatolij Złenko Kostiantyn Hryszczenko Borys Tarasiuk Arsenij Jaceniuk Wołodymyr Ohryzko Petro Poroszenko Kostiantyn Hryszczenko Łeonid Kożara Pawło Klimkin Wadym Prystajko Dmytro Kułeba Andrij Sybiha

Zachodnioukraińska Republika Ludowa 1918–1919	Jewhen Petruszewycz (1919)
Ukraińska Republika Ludowa i Hetmanat 1917–1921 (na emigracji 1921–1992)	Mychajło Hruszewski (1917–1918) Pawło Skoropadski (1918) Wołodymyr Wynnyczenko (1918–1919) Symon Petlura (1919–1926) Andrij Liwycki (1926–1954) Stepan Wytwycki (1954–1965) Mykoła Liwycki (1967–1989) Mykoła Pławjuk (1989–1992)
Ukraina od 1991	Łeonid Krawczuk (1991–1994) Łeonid Kuczma (1994–2005) Wiktor Juszczenko (2005–2010) Wiktor Janukowycz (2010–2014) Ołeksandr Turczynow (2014; p.o.) Petro Poroszenko (2014–2019) Wołodymyr Zełenski (od 2019)