emulgator

Ein emulgator er eit middel som lagar ei stabil blanding, ein emulsjon, av to stoff som normalt ikkje lèt seg blande med kvarandre. Emulgatorar kan halde vatn finfordelt i feitt, til dømes i majones, eller halde feitt finfordelt i vatn, til dømes såpe i oppvask).

Kjemisk sett verkar ein emulgator ved at den eine enden av sambindinga er polar, hydrofil (trekkjer til seg vatn), til dømes ei ionisk syregruppe, medan den andre enden er upolar, hydrofob (vassavstøytande) og feittlausleg, lipofil, til dømes eit hydrokarbon.

Såpe er eit døme på ein emulgator. Den hydrofile enden bind seg til vatnet, medan den hydrofobe, lipofile enden bind seg til feittet. På den måten blir dropar, såkalla miseller, av feitt løyst i vatn, dekt av såpemolekyl på overflata av dropane. Emulgatorar set ned overflatespenninga mellom fasane, og emulgatorane gir også gjerne ei elektrisk opplading av den finfordelte, disperse fasen, slik at partiklane av til dømes feitt fråstøyter kvarandre. Dette gjer at dei ikkje klumpar seg og flyt opp.